ساخت دوربین هوشمند با قابلیت تشخیص چهره/ از آگاهی برخط مالک تا پیشگیری از سرقت

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ امروزه هوشمندی تجهیزات و استفاده از فناوری هوش مصنوعی در همه ابعاد زندگی بشر از گوشی‌های هوشمند تا خانه‌های هوشمند و استفاده در صنایع گوناگون گسترش و نمود پیدا کرده است.

اکثر سازمان‌ها، نهادها، ارگان‌ها و ... نیز در راستای استفاده از تکنولوژی، فناوری و هوش مصنوعی به دوربین‌های مداربسته با قابلیت تشخیص چهره روی آورده‌اند. این دسته از دوربین‌های مداربسته در شناسایی و تشخیص چهره اشخاصی که وارد مجموعه‌ای می‌شوند، بسیار کاربردی هستند.

محمد ذوالفقاری، معلم، پژوهشگر و فناور حوزه برق و کامپیوتر که از سال ۱۳۸۶ با حوزه هوش مصنوعی و بینایی ماشین آشنا شده و از سال ۱۳۸۷ تاکنون در بیش از ۱۵۰ پروژه مرتبط با حوزه برق و کامپیوتر به‌عنوان برنامه‌نویس، مشاور و پژوهشگر مشارکت داشته و اکنون هنرآموز الکترونیک در آموزش و پرورش است به ایجاد هسته فناور «داده ابزار سپند هیرکان» مستقر در مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر با هدف ارائه خدمات و محصولات فناورانه اقدام کرده که ساخت دوربین هوشمند با قابلیت تشخیص چهره برای جلوگیری از سرقت در منازل و مکان‌های تجاری و اداری یکی از این خدمات و محصولات است.

خبرنگار خبرگزاری آنا در آزادشهر درباره چگونگی ساخت دوربین هوشمند با قابلیت تشخیص چهره، اهداف، برنامه‌ها و زمینه کاری شرکت فناور «داده ابزار سپند هیرکان» با ذوالفقاری به عنوان مدیر این شرکت گفت‌وگو کرده است که در ادامه خواهیم خواند.

آنا: درباره هسته فناور متبوع خود و زمینه کاری آن توضیح دهید.

ذوالفقاری: سال ۹۸ با هدف ایجاد محصولات فناورانه در حوزه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا به ایجاد هسته فناور در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر اقدام کردیم. ابتدا با پیگیری‌های انجام شده امکانات اولیه در اختیار قرار گرفت. سپس نمونه اولیه تولید دوربین هوشمند با قابلیت تشخیص چهره در بخش سخت‌افزاری طراحی و در کنار آن مطالعات زیادی روی کاربرد‌های مختلف هوش مصنوعی و بینایی ماشین در مهندسی پزشکی صورت گرفت که تا به دست آمدن نتایج قابل قبول در فاز شبیه‌سازی پیش رفت.

آنا: از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کردید و تاکنون چه موفقیت‌هایی در مسیر طی شده حاصل شده است و چه دستاورد‌هایی داشته‌اید؟

ذوالفقاری: سال ۱۳۹۸ هسته فناور ایجاد و کار روی نمونه اولیه دوربین هوشمند با قابلیت تشخیص چهره آغاز شد. سال ۱۴۰۰ هسته به شرکت فناور ارتقا یافت. در فاصله ایجاد هسته تا به امروز، تجربیات متعددی مانند شرکت در کارگاه‌های مختلف تخصصی، گذراندن دوره‌های مرتبط با حوزه فعالیت شرکت، انتخاب به‌عنوان فناور برتر در هفته پژوهش، شرکت در نمایشگاه رویداد گام دوم (عصر امید) دانشگاه آزاد اسلامی و ارتباط با فناوران و افراد متخصص در شرکت‌های دانش‌بنیان داشتیم.

از این رهگذر، ایده اولیه پخته‌تر و نحوه تجاری‌سازی کردن محصول شکل گرفت که امیدوارم سال ۱۴۰۱ دو اتفاق مهم تجاری‌سازی محصول و تبدیل به شرکت دانش‌بنیان برای دانشگاه رقم بخورد.

ارائه خدمات و محصولات فناورانه مرتبط با هوش مصنوعی

آنا: زمینه فعالیت و نوع محصول و خدمات هسته فناور شما چیست؟

ذوالفقاری: زمینه فعالیت شرکت، تولید محصولات فناورانه در حوزه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا است. همان‌طور که مستحضرید امروزه هوشمندی تجهیزات و استفاده از فناوری هوش مصنوعی در همه ابعاد زندگی بشر از گوشی‌های هوشمند تا خانه‌های هوشمند و استفاده در صنایع گوناگون گسترش و نمود پیدا کرده است.

هدف شرکت، ارائه خدمات و محصولات فناورانه مرتبط با هوش مصنوعی بوده و از تحلیل داده‌های مختلف در علوم انسانی و مهندسی و کشاورزی تا تولید محصول نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری یا ترکیبی از این دو، مدنظر ماست و اکنون تولید دوربین هوشمند با قابلیت تشخیص چهره برای جلوگیری از سرقت در منازل و مکان‌های تجاری و اداری در حال تجاری‌سازی است.

آنا: آیا شرکت فناور شما در کسب درآمد‌های غیرشهریه‌ای دانشگاه نقشی داشته است؟

ذوالفقاری: به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا برنامه‌های تجاری‌سازی محصول به تأخیر افتاد؛ اما امیدواریم به‌زودی علاوه بر محصول دوربین هوشمند در سایر حوزه‌هایی که تجربه فعالیت داشتیم با مشارکت دانشگاه و عقد قرارداد با ارگان‌های مختلف، دانشگاه در کسب درآمد‌های غیرشهریه‌ای منتفع شود.

آنا: محصول هسته فناور شما چه نیازی از نیاز‌های مردم و کشور را برطرف می‌کند؟

ذوالفقاری: آمار‌ها و تجربیات افراد دور و آشنا نشان می‌دهد سال‌های اخیر میزان سرقت رشد داشته و یکی از معایب دوربین‌های نظارتی فعلی، واکنش نداشتن در مواقع بروز رخداد است. امیدواریم با تولید محصول پیشنهادی قبل از وقوع سرقت، افراد مطلع شده و اموالشان حفظ شود؛ چراکه تجربه نشان داده اگر سرقت رخ دهد و تصاویر دوربین را هم به مراجع قضائی و انتظامی تحویل دهیم در اکثر موارد به دلیل موارد سرقتی و حربه‌های سارقان، هیچ اتفاق مثبتی در یافتن اموال مالباخته رخ نخواهد داد.

دوربین‌های نظارتی در مواجهه با سرقت بدون واکنش در لحظه هستند به این معنی که اگر سرقتی رخ دهد، صرفاً نظاره‌گر رخداد پیش‌آمده است و عموماً با بررسی تصاویر ضبط‌شده بعد از سرقت، مالباختگان بعد از طی روند اداری در امکان انتظامی و قضائی حتی با وجود یافتن سارق به اموال سرقت شده دست نمی‌یابند.

دوربین ضدسرقت هوشمند، هنگام رخداد به‌صورت برخط مالک یا ساکنان را از وقوع جرم آگاه کرده و از انجام سرقت توسط سارق پیشگیری می‌کند. چهره افراد در محدوده دوربین شناسایی‌شده و چنانچه مغایرتی با چهره افراد مجاز در محل رخداد وجود داشته باشد به مالک یا مالکین هشدار داده می‌شود.

نبود مشاوران خبره و آشنا با بازار و صنعت

آنا: نواقص و کمبود‌ها در راه تجاری‌سازی محصولات فناور را بیان کنید.

ذوالفقاری: بدیهی است که امکانات سخت‌افزاری و مالی خیلی مهم و تأثیرگذارند؛ اما مهم‌ترین نکته‌ای که می‌توانیم از آن نام ببریم، نبود مشاوران خبره و آشنا با بازار و صنعت برای ارائه مشورت به فناوران در مراحل ابتدایی کار بوده و فناور باید با سعی و خطا کار را پیش ببرد و ممکن است در نهایت به دلیل نداشتن شناخت نیاز‌های بازار، تلاش‌هایش هدر رفته و سرخورده شود.

آنا: آیا حمایت لازم را از سوی دانشگاه و مراکز و نهاد‌های مربوط با مأموریت خود داشته‌اید؟ و انتظارتان از مسئولان چیست؟

ذوالفقاری: حمایت‌ها بوده؛ اما حمایت به‌موقع خیلی مهم است. انتظار از مسئولان فقط فراهم کردن فضای کار و برداشتن محدودیت‌ها برای فناوران بوده و فناوران باید به چشم اعضای دانشگاه مانند کارمندان و استادان دیده شوند تا بتوانند به خود، دانشگاه و جامعه خدمت کنند.

در دو بخش به دانشگاه‌ها پیشنهاد دارم؛ نخست اینکه دانشگاه حتماً باید نگاه جدی‌تری به بحث فضای کسب‌وکار، توسعه هسته‌ها، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان داشته باشد. اگر شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان قوی داشته باشیم، دانشجویان بیشتری به سمت دانشگاه آزاد اسلامی جذب و در حین یا بعد از فراغت از تحصیل می‌توانند در این شرکت‌ها مشغول به کار شده یا روی ایده خودشان کار کنند.

نکته بعدی اینکه فناوران و صاحبان ایده در دو سه ماه نخست پر از انگیزه و انرژی برای کار و تلاش روی ایده خود هستند؛ اگر در این برهه زمانی نیاز‌های اولیه تأمین شود، قطعاً خروجی کار و ادامه روند خیلی بهتر خواهد شد.

آنا: بحران کرونا چه تأثیری در فعالیت شما داشته و آیا در زمینه مقابله با کرونا هم محصول یا خدماتی داشته‌اید؟

ذوالفقاری: کرونا محدودیت‌هایی در بخش فعالیت فناوران در دانشگاه ایجاد کرد. رشته کار‌ها از دست خارج و کاری‌هایی به فناوران تحمیل شد.

در تشخیص بیماری کرونا از روی تصاویر سی‌تی‌اسکن ریه با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی مطالعات و شبیه‌سازی‌هایی در شرکت فناور ما صورت پذیرفت که قابلیت تجاری‌سازی آن و استفاده عموم افراد بدون داشتن دانش تخصصی در آینده در صورت نیاز مدنظر است.

گفت‌وگو: جواد گلچین

انتهای پیام/۴۱۲۱/