کشت گلخانهای در واحدهای دانشگاهی؛ از تاکید مسئولان تا آمادگی واحد اصفهان برای مشاوره و خدمات تخصصی
مصطفی سعیدی، خبرنگار آنا: بهمن 1394 دکتر حمید میرزاده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بخشنامه‌ای به روسای واحدهای مرکز استان و روسای واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ کرد که با توجه به بند 5 مصوبه 94/11/7 هیات امنای مرکزی و بر اساس پیشنهاد رئیس محترم هیات امنا و در راستای تامین درآمدهای غیرشهریه‌ای و نقد کردن امکانات معطل دانشگاه مقرر شد واحدهای دانشگاهی آزاد اسلامی در اراضی طرح شفا یا اراضی مازاد خود که دارای آب برای کشت و زرع هستند، هرچه سریع‌تر نسبت به کشت گلخانهای برای تولید محصولات کشاورزی موردنیاز کشور اقدام کنند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این بخشنامه تاکید کرد که مسئولان نسبت به تهیه طرح علمی با مشورت نخبگان این رشته و مشارکت استادان، فارغ‌التحصیلان دانشگاه و بخش‌خصوصی از متخصصان این رشته اقدام کنند.
یک ماه پس از صدور این بخشنامه، دکتر احمدعلی فروغی ابری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان در نامه‌ای به میرزاده، اعلام کرد که همکاران وی در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی و مرکز تحقیقات گلخانهای واحد اصفهان (خوراسگان) آمادگی لازم برای مشاوره در زمینه احداث و تولید انواع محصولات گلخانهای، گیاهان زینتی، سبزی و صیفی را دارند.
وی در این نامه مشاوره و خدمات واحد اصفهان را، امکان‌پذیری طراحی و اجرای سایت‌های گلخانهای، مشارکت با واحدهای دانشگاهی دارای ظرفیت در راستای تولید نهاده‌های مرتبط و تامین پایه برخی بذرها و بسترهای کشت و سایر دستگاه‌های مرتبط تولید شده در واحد اصفهان(خوراسگان) نام برده است.
فروغی در این نامه یادآور شده است که این واحد دانشگاهی آمادگی دارد با توجه به سال‌ها تجربه آموزش و تحقیق در زمینه تولیدات گلخانهای با وجود بیش از 10 متخصص این حوزه در دانشکده کشاورزی و ایحاد رشته تخصصی تولیدات گلخانه، ایجاد سایت مرکز تحقیقات گلخانهای به وسعت 15 هزار متر مربع (بزرگترین سایت دانشگاهی گلخانه) در مرکز تحقیقات گلخانهای، ایجاد مرکز تحقیقات و تولید بذر گلخانهای و ده‌ها طرح تحقیقاتی و اجرایی دیگر در این راستا با واحدهای دانشگاهی همکاری کند.
میرزاده نیز با قدردانی و استقبال از این اقدام واحد اصفهان، موضوع را تایید کرد و دکتر رهنمای رودپشتی معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی دانش‌بنیان دانشگاه در نامه‌ای به دبیران هیات امنا و روسای واحدها پیرو بخشنامه اولیه اعلام کرد که دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی و مرکز تحقیقات گلخانهای واحد اصفهان آمادگی همکاری و مشاوره با واحدهای دانشگاهی سراسر کشور (در زمینه‌های امکان‌پذیری، طراحی و اجرای سایت‌های گلخانهای، مشارکت با واحدهای دانشگاهی دارای ظرفیت تولید نهاده‌های مرتبط و تامین پایه برخی بذرها و بسترهای کشت و سایر دستگاه‌های مرتبط تولید شده در واحد خوراسگان) را دارد.
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی نیز چهارشنبه 18 فروردین در دیدار رئیس، معاونان و روسای واحدهای استانی دانشگاه آزاد اسلامی- که در پایان ششمین نشست هماهنگی و پایش امور استانهای دانشگاه آزاد اسلامی با وی دیدار کرده بودند- بار دیگر بر این موضوع تاکید و برنامه‌ریزی برای مقابله با خشکسالی‌های آینده را یکی دیگر از برنامه‌های این دانشگاه عنوان کرد.
وی با بیان امتیازات علمی و دانشگاهی این کار، گفت که اگر بتوان با سیستم گلخانهای به تولید انبوه محصولات کشاورزی برسیم، مردم استقبال می‌کنند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأکید بر سودآوری انجام این کارها برای دانشگاه، تصریح کرد که تحقیقات بسیار خوبی از سوی استادان و دانشجویان انجام شده است که متأسفانه راکد مانده است و خاک می‌خورند، در حالی که با تولید انبوه، موج جدیدی برای آموزش و تحقیق در کشور ایجاد می‌شود.
بر این اساس، از زمانی که در بودجه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی درصدی به عنوان درآمدهای غیرشهریه‌ای تعیین شد، واحدها برای تامین این درصد به تکاپو افتادند و در راستای فعالیت‌های دانش‌بنیان و استفاده از ظرفیت‌های بلااستفاده واحد متبوع خود کوشیدند. کشت گلخانهای یکی از این اقدامات بود که برخی دانشگاه‌ها از جمله واحد اصفهان، گرمسار، دهاقان، رشت، نور و... از سال‌ها قبل پا به این عرصه گذاشته‌اند.
به عنوان نمونه، واحد دهاقان توانست هشت تن گوجه فرنگی تولید شده در گلخانه خود را راهی بازار مصرف کند و واحد رشت نیز اقدام به کشت محصول در دو گلخانه کرد و پنج هکتار از زمین‌های زراعی خود را به تولید گل‌های زینتی، آپارتمانی و محصولات زراعی اختصاص داد.
دکتر علی سلمان‌پور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه هم به آنا می‌گوید که واحد میانه سه مزرعه کشاورزی و دو چاه عمیق آب دارد که سال جاری قرار است در این مزارع تحقیقاتی اقدام به کاشت گل‌های زینتی کنیم.
با توجه به اینکه برخی از واحدهای دانشگاهی در زمینه فعالیت‌های تحقیقاتی و کشت‌های گلخانهای فعال بوده و تعداد زیادی از دانشگاه‌ها نیز در این زمینه برنامه‌ریزی کرده و وارد فازهای اجرایی و عملیاتی شده‌اند، پیشنهاد رئیس واحد اصفهان (خوارسگان) برای همکاری با واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه کشت محصولات گلخانهای را از دکتر احمدعلی فروغی رئیس این واحد پیگیر شدیم.
فروغی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا، عنوان می‌کند که دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان یکی از برترین دانشگاه‌های کشور در حوزه کشاورزی است و به این دلیل آمادگی همکاری مشاوره‌ای یا اعزام نیروهای متخصص به واحدهای دیگر را دارد.»
وی ادامه می‌دهد: «این دانشگاه 12 رشته کشاورزی، مجرب‌ترین کادر هیات علمی و قویترین دانشکده کشاورزی کشور را دارد و با توجه به این ظرفیت‌ها سال گذشته واحد اصفهان موفق شد مجوز راه‌اندازی رشته باغبانی با گرایش «تولیدات گلخانهای» را برای نخستین بار در کشور از وزارت علوم اخذ کند.»
دبیر هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان، درباره مزیت‌های کشت گلخانهای اظهار می‌کند: «استان اصفهان از جمله استان‌هایی است با مشکل کم‌آبی روبه روست اما استفاده از ظرفیت کشت گلخانهای موجب شد که به فکر راه‌اندازی کارخانه تولید بذر محصولات گلخانهای بیفتیم و با این اقدام واحد اصفهان، ایران جزو 8 کشور تولید کننده بذرهای اصلاحی قرار می‌گیرد.»
این مسئول دانشگاهی می‌افزاید: «متخصصان کشاورزی با بررسی نوع خاک، وضعیت آب و نیترات منطقه و با استفاده از آزمایشگاه‌های مجهز این واحد می‌توانند در همه زمینه‌ها برای محصولات گلخانهای به واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی کمک کنند.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان در پاسخ به این سوال که آیا درخواستی از واحدهای دانشگاه در این خصوص داشته‌اید، به انا گفت: «طی این مدت واحد بهبهان و واحد فریدن که 50 هکتار زمین آماده کشاورزی در شهرستان داران دارد از واحد اصفهان در خواست همکاری داشته‌اند که قرار شد مختصصان ما وضعیت زمین و شرایط جوی منطقه را بررسی و نتایج را اعلام کنند.»
وی خاطرنشان می‌کند: «اگر واحدی زمین مازاد داشته باشد و بخواهد زمین را به کشت گلخانهای اختصاص بدهد حتی در صورت کم‌آبی نیز می‌توانیم با کاهش نیترات شرایط کشت کشت گلخانهای را فراهم کنیم.»
فروغی با قدردانی از پیشنهاد و تاکیدهای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و دکتر میرزاده در باره ورود دانشگاه آزاد اسلامی به حوزه کشاورزی و کشت گلخانهای، بیان می‌کند: «با تقویت این حوزه و استفاده از زمین‌های مازاد و نیروهای متخصص دانشگاه آزاد اسلامی، می‌توانیم علاوه بر درآمدزایی برای دانشگاه، آموزش و انجام پروژه‌های تحقیقاتی را نیز تقویت کنیم.»
رئیس واحد اصفهان (خوراسگان)، با اعلام خبر کلنگ‌زنی کارخانه تولید بذرهای اصلاحی در اواخر فروردین، می‌گوید: «کارخانه تولید بذرهای اصلاحی قرار است با مشارکت دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای فریدن و اصفهان (خوراسگان) در 100 هکتار از اراضی شهرستان فریدن راه‌اندازی شود با که ایجاد این کارخانه علاوه بر فراهم شدن اشتغال هزار نفر از ساکنان این شهرستان، کشور سالیانه از واردات 2000 میلیارد تومان بذر اصلاحی بی‌نیاز می‌شود.»
از آنجایی که این موضوع مورد تاکید مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی قرار دارد و رئیس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه هم در نشست اخیر پایش و هماهنگی استانها تاکید کردند، ضروری به نظر می‌رسد تا واحدهای دانشگاهی به‌ویژه واحدهایی که تاکنون در این مسیر قرار نگرفته و اقدامی نکرده‌اند و پتانسیل لازم را هم دارند، از امکانات و مشاوره واحد اصفهان و دیگر واحدهای مجرب در این زمینه استفاده و بهره ببرند تا در رفع نیازهای کشور در این خصوص سهیم و در راستای کاهش وابستگی به شهریه دانشجویان کارساز و موفق باشند.
انتهای پیام/