سیره حضرت زهرا(س) بر حضور حداکثری بانوان در فعالیتهای اجتماعی است
حجت الاسلام عبدالکریم بهجت پور در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه زندگی حضرت زهرا(س) در سالیان گذشته بوده و زندگی زنان امروزی تغییرات زیادی داشته است؛ چگونه میتوان زندگی ایشان را در دنیای امروز کاربردی کرد، اظهار کرد: اسوهسازی از حضرت زهرا(س) و سایر ائمه روشمند است و نباید صرفا سیره حضرت زهرا(س) برای نسل امروز نقل شود. بنابراین ما باید برای بهروزرسانی یک سیره از مساله آغاز کنیم به فرض در مورد حوزه زنان امروز مساله اشتغال، ازدواج، روابط بین دختران و پسران و نحوه دیده شدن در جامعه اهمیت دارد، که اینگونه مسایل مشابهاتی به دوره حضرت زهرا(س) دارد و در دوره ایشان هم این مسایل وجود داشته است، بنابراین با عرضه این مسایل به سیره ایشان میتوان پاسخهایی دریافت کرد.
وی ادامه داد: از هنرهای بزرگ قرآن این است که مسایل کلان و ذهنی را به مسایل عینی، خارجی و شخصی تبدیل میکند. به طور مثال اگر میخواهد بگوید که خداوند مقابل افرادی که از پیامبران اطاعت نمیکند، میایستد این قانون را به شکل کلی بیان نمیکند بلکه برای آن مصداق میآورد برای نمونه آیه «تبت یدی ابی لهب و تب» اینگونه قانون حمایت از پیامبران را نشان میدهد. اصولا هم مدل درست مفاهیم دینی اینگونه است که مسایل را از کلی گویی خارج کنیم و در قالب مصداق نشان دهیم. دقیقا در بحث استفاده از اسوهها هم باید معاصرسازی را از اینجا آغاز کرد، بنابراین باید ببینیم چنین زنی اگر در شرایط امروزی زندگی میکرد در مقابل چالش جدید چگونه رفتار میکرد؟
این استاد دانشگاه ادامه داد: به فرض امروزه دختران در جهت جلب نظر و جلب توجه رفتارهایی انجام میدهند و یا از پوششهای خاص و یا از جراحیهای خاص استفاده میکنند اما مدل دیگری هم در زمینه جلب نظر وجود دارد. اینکه فرد از طریق یکسری ظرفیتهای باطنی و شخصیتی خود را نشان دهد، این رفتاری است که در سیره حضرت زهرا(س) هم وجود داشته است و نمونه آن زمانی است که از حضرت علی(ع) در زمان مجردی سوال میشود که آیا علاقهای به زهرا داری؟ ایشان میگوید کیست که میل نداشته باشد با زهرا(س) ازدواج کند. معنای این سخن چیست؟ یعنی اینکه حضرت زهرا(س) آنقدر کمالات معنوی خود را نشان داده است که نه تنها جلب نظر حضرت علی(ع) بلکه جلب نظر تمام مردان را دارد به نحوی که هر مردی آرزوی ازدواج با زهرا(س) را دارد.
وی افزود: بنابراین حضرت زهرا(س) برای این مساله پاسخی دارد و آن در بزرگ کردن شخصیت دینی و عقلی فرد است که بروز آن باعث ایجاد جذابیت میشود حتی اگر فردی حتی از منظر ظاهری دارای جمال نباشد بنابراین این کمالات معنوی است که جذابیت ایجاد میکند.
بهجت پور در پاسخ به این سوال که در زمینه اشتغال زنان نسبت شغل با سایر وظایف زنان در دیدگاه حضرت زهرا(س) چگونه تبیین شده است، گفت: حضرت زهرا(س) در زمینه مسایل علمی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی فعال بودند و خانهنشین نبودند اما در عین حال فرزندداری و شوهرداری هم میکردند بنابراین این نحوه زندگی میتواند برای امروز زنان الگو باشد.
وی در پاسخ به این سوال که اما منتقدین میگویند، حضرت زهرا فرمودهاند که کرامت من این است که هیچ مردی من را ندیده است و این را استنادی برای خانهنشینی زنان میدانند، تصریح کرد: این روایت درست فهمیده نشده است و این روایت عامل حذف زنان از اشتغال نیست. از آنجایی که فدک را پیامبر(ص) به حضرت زهرا (س) هدیه داده و به اندازه 12 روستا بوده است، باغات فراوانی داشته که توسط شخص حضرت زهرا(س) اداره میشده است و ایشان کارمند و کارگر داشتهاند، بنابراین چطور میشود فردی در این فعالیت گسترده اقتصادی حضور داشته و کسی او را نبیند؟ مادر ایشان (حضرت خدیجه) هم تاجر بودهاند و این تجارت و مال پشتوانه پیامبر(ص) میشود. وقتی پیامبر در شعب ابی طالب گرفتار بودند حضرت خدیجه در این سه سال تجارت میکردند و وسایل مورد نیاز را برای پیامبر(ص) میفرستادند بنابراین زنان خاندان پیامبر اینگونه در عرصه اجتماع فعال بودهاند.
این پژوهشگر قرآنی ادامه داد: اینکه حضرت فرموده است، خیری است برای زنان که مردان او را نبینند و او هم مردان را نبیند اولا از منظر سند چندان سند قوی ندارد اما از نظر عقلی قابل فهم است و دارای معنای روشنی است؛ یکی از معانی این است که زنان به نحوی حضور داشته باشند که حجاب آنان مانع خودنمایی و جلب نظر مردان باشد و روی مردان به آنان باز نشود و به طور کلی عفیف باشد. معنای دیگری که میتوان از آن برداشت کرد این است که زنان شغلی را انتخاب کنند که این شغل کمترین اختلاط را با محیطهای مردانه داشته باشد مگر آنکه مجبور شوند چرا که از کلمه خیر استفاده می شود و نه واجب (بنابراین این یک توصیه است) و این جمله خود نشان از حمایت حضرت زهرا (س) از فعالیت اجتماعی و اقتصادی زنان است چرا که زنان باید در همه مشاغل قرار بگیرند تا زنان برای مراجعه به زنان مراجعه کنند مثلا پزشک زنان، آرایشگاه زنانه، پارک بانوان، بازارچه زنان، تاکسی برای بانوان و غیره اینها نشان از حضور فعال زنان در اجتماع را دارد.
بهجت پور تاکید کرد: وقتی فردی فعالیت اقتصادی میکند و چنین جملهای را میگوید باید چنین معنایی از آن را برداشت کرد، بنابراین باید تا حد ممکن فرصتهای شغلی برای زنان زیاد شود و مکانهای اختصاصی زنان افزایش یابد تا مشاغل زنان توسعه یافته و زنان برای حل مسایلشان به مردان مراجعه نکنند و این هم برای آنان بهتر است.
انتهای پیام/