پیام انتخاباتی مردم به روایت عباس عبدی و صادق زیباکلام/ رفع شکاف حاکمیت و اصلاح‌طلبان
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، نقطه مشترک سخنان این دو پر شدن شکافی است که طی سال‌های گذشته در میان تحول‌خواهان و منتقدان با بخش‌هایی از حاکمیت ایجاد شده است.
ارزیابی‌تان از حضور حداکثری مردم در انتخابات چیست؟ این مشارکت حداکثری چه اثراتی در تقویت بنیان‌های امنیت و منافع ملی دارد؟
عباس عبدی: بدون ترید دموکراسی و مشارکت مردمی مولفه مهم قدرت در جهان امروز از جمله کشور ما است. اگر خرداد ٧٦ را بازبینی کنیم، می‌بینیم که بعد از رای بالای مردم بخش عمده‌ای از تهدیدات از روی سر ایران حذف شد. همچنین انتخابات ٩٢ نیز موجب شد تا غربی‌ها به مضمون منتهی به برجام تن دهند. انتخابات ٩٤ نیز فارغ از اینکه چه کسی پیروز شود یا چه کسی شکست بخورد و فارغ از جزییاتی که می‌توانست خیلی بهتر از این باشد، می‌تواند به تقویت بنیه امنیتی کشور کمک کند. یک رکن امنیت ملی وابسته به اندازه مشارکت مردمی است.
صادق زیباکلام: به عقیده من در این انتخابات رقابت بین دو جناح اصولگرا و اصلاح‌طلب نبود. بسیاری از نیروهای اصلاح‌طلب ردصلاحیت شده بودند و اعلان پیروزی اصولگرایان بر اصلاح‌طلبان که برخی چهره‌ها و رسانه‌های اصولگرا مطرح کرده‌اند، کاملا نادرست است. برخی رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که اصولگرایان ٦٠ درصد کرسی‌ها و اصلاح‌طلبان ٣٠ درصد را تا به اینجا به دست‌آورده‌اند. باید از آنها پرسید که مگر اصلاح‌طلبی هم باقی گذاشته بودید که ٣٠درصد بتواند اصلاح‌طلب باشد. باید بگوییم که اعتدال و میانه‌روی پیروز شده است. تنش‌زدایی غلبه کرده است. در سیاست داخلی نیز سیاستی که دولت شروع کرده و در مساله هسته‌ای و بهبود روابط با کشورهای غربی به پیروزی رسید. این روزها شرکت‌های بزرگ غربی در حال آمدن به ایران هستند و در کشور سرمایه‌گذاری می‌کنند. ما شاهد بودیم برخی اصولگرایان که نامزد انتخابات هم بودند هفته گذشته دولت را متهم کردند که اقتصاد ملی و مقاومتی را نابود کرده است. این جریان اگر نگفته باشیم که در این انتخابات شکست خورد، می‌توانیم بگوییم که نتوانست پیروز شود. جلوگیری از پیروزی مجدد آنها که مجلس نهم را تحت سیطره خود گرفته بودند بزرگ‌ترین گامی بود که اصلاح‌طلبان توانستند در این انتخابات بردارند. اصلاح‌طلبان توانستند جلوی پیروزی گسترده رقیب را بگیرند و این به اندازه پیروزی اصلاح‌طلبی ارزشمند است و در روند توسعه سیاسی و اقتصادی و تنش‌زدایی با همسایگان و کشورهای غربی موثر است. پیروز این انتخابات اعتدال است. اگر نمایندگان فعلی استقلال مجلس را به آن بازگردانند.
به نظر شما پیام اصلی مردم با حضورشان پای صندوق‌های رای چه بود؟
عباس عبدی: دو مساله را باید از هم جدا کرد. مردم اگر ببینند رای شان اندک تاثیری هم دارد پای صندوق‌های رای می‌آیند و رای می‌دهند؛ چیزی که در انتخابات سال ٩٢ نیز شاهد آن بودیم. اتفاقا با شور و اشتیاق هم می‌آیند و نه از روی عادت. ولی اگر بخواهیم پیام‌شان را از نظر جهت‌گیری بیان کنیم، باید بگوییم که این پیام را در کل کشور به‌طور یکسان نمی‌توان پیدا کرد بلکه باید از رای تهران رصد کرد. در انتخابات مجلس پیام اصلی را باید از انتخابات تهران برداشت کرد. من فکر می‌کنم که حکومت باید به این پیام توجه کند. در غیر این صورت هرچه به این پیام بی‌توجهی کند جز ضرر برای کشور چیزی ندارد.
صادق زیباکلام: حضور گسترده مردم به خصوص در شهرهای بزرگ به این معنا بود که خواهان اعتدال و میانه‌روی هستند.
از نگاه جامعه‌شناسانه مردم با رای شان به لیست‌ها چه حرفی را به مسوولان و مدیران زدند؟
عباس عبدی: هنوز نتایج تهران اعلام نشده است اما با فرض اول بودن لیست اصلاح‌طلبان پیام روشن است و آن این است که جریان‌های غیراصولگرا از جمله اصلاحات را نمی‌توان نادیده گرفت. به میزانی هم که این جریان از ساخت قدرت دور باشد کمکی به بهبود اوضاع نخواهد کرد. البته اصلاح‌طلبان نیز باید تلاش کنند وقتی که در ساختار می‌خواهند حضور پیدا کنند، متناسب با وضعیت موجود حرکت کنند و به نسبت اصول کلی آن را پذیرفته و به آن عمل کنند. اگر این دو پیام را با هم ترکیب کنیم و دو‌طرف به آن ملتزم شوند، آینده‌ای امیدبخش در انتظار کشور خواهد بود.
صادق زیباکلام: باید توجه کرد که مردم خواستار اصلاح و تغییر هستند و این را به خوبی از میزان مشارکت مردمی در این انتخابات می‌توان استنباط کرد.
به نظر شما اولویت‌های مجلس دهم با توجه به این مشارکت چیست؟
عباس عبدی: بخشی از اولویت‌ها در حوزه سیاست است. باید بتوان فرآیند وحدت سیاسی را نهادینه و تقویت کرد تا به یک تفاهم ملی سیاسی برسیم. بخش دیگر از اولویت‌های مجلس دهم در تعامل مثبت با دولت برای حل مسائل اقتصادی و اجتماعی است. البته این دو اولویت به یکدیگر مربوط است. کشور ما با مشکلات عظیم اقتصادی و اجتماعی روبه‌رو است. مجلس به جای اینکه خود را در تقابل و تضاد با دولت ببیند بهتر است در همراهی و کمک به دولت بکوشد. این مساله از موضوعات مهمی است که باید مورد توجه مجلس دهم باشد.
صادق زیباکلام: با وجود مشارکت مردمی بالا در این انتخابات اولویت مجلس دهم دوری از تندروی و جایگزین کردن با اعتدال و میانه‌روی است؛ همان چیزی که آقای هاشمی و اصلاح‌طلبان به دنبال آن بودند.
فکر می‌کنید مجلس دهم شباهت به کدام یک از مجالس گذشته داشته باشد؟
عباس عبدی: این انتخابات تا حدی که ممکن بود اعتبار ردصلاحیت‌ها را مخدوش کرد. بهتر است که خیلی برای ردصلاحیت در آینده زحمتی نکشند چرا که مردم همیشه مجاری مناسبی را برای اعمال اراده خود پیدا می‌کنند. شاید نزدیک به مجلس پنجم بتوان آن را در نظر گرفت. در آن مجلس اصلاح‌طلبان اقلیت قدرتمندی در مجلس داشتند و با دولت نیز تعامل داشتند. حتی فکر می‌کنم چنین مجلسی در مقایسه با مجلسی اصلاح‌طلب برای وضعیت فعلی بهتر هم هست. من معتقد نیستم که یک مجلس با اکثریت اصلاح‌طلب برای شرایط فعلی کشور مفید است. اقلیت قدرتمند اصلاح‌طلب را موثرتر می‌دانم. شکاف فعال سیاسی کنونی در ساخت قدرت بین اصلاح‌طلب و اصولگرا نیست بلکه بین دو بخش اصولگراست که باید آن را به سرانجامی برساند.
صادق زیباکلام: تا حدودی فکر می‌کنم شباهت به مجلس ششم خواهد داشت. از این نظر که تعداد در این مجلس افزایش پیدا می‌کند.
چرا تا پیش از روز جمعه و حضور بیش از هفتاد درصدی مردم هیچ یک از جریان‌های سیاسی نتوانستند حضور این‌گونه مردم را پیش‌‌بینی کنند؟ به واقع این موج مردمی چگونه ساخته شد؟
عباس عبدی: فکر می‌کنم نهایتا مشارکت کلی مردم حداکثر ٦٥ درصد باشد. البته با درصد‌های دوره قبل قابل مقایسه نیست چرا که در موارد قبل نسبت واجدین حق رای پایین بود و وقتی حدی از رقابت و امید وجود داشته باشد به سابقه دیده شده که مردم دلیلی برای عدم شرکت نمی‌بینند. نظر سنجی‌ها هم نشان می‌داد که این اتفاق رخ می‌دهد.
صادق زیباکلام: نتیجه تلاش بسیاری از چهره‌های اصلاح‌طلب که با تمام وجود به مردم متوسل می‌شدند تا آنها را پای صندوق‌های رای بکشانند در ایجاد موج مردمی موثر بود. این پیام به مردم باعث شد که خیلی‌ها در دقیقه نود تصمیم بگیرند پای صندوق رای بیایند تا اعتدال و میانه‌روی در مجلس حضور پررنگ داشته باشد و مجلس را تندروها از آن خودشان نکنند.
جریان اصلاحات در سراسر کشور بیش از ١٤٠ کاندیدا نداشت که بر اساس اخبار حوزه‌های انتخابیه به نظر می‌رسد که بیش از ٥٠درصد این تعداد وارد مجلس دهم می‌شوند. به نظر شما محدودیت‌سازی برای ورود کاندیداهای اصلاح‌طلب به عرصه انتخابات و پیروزی بیش از پنجاه درصدی همین تعداد در انتخابات چه پیامی دارد؟
عباس عبدی: مشکلی که وجود دارد شکاف بین خواست مردم و نیروهایی است که در ساختار سیاسی و مدیریتی قرار می‌گیرند، که این شکاف به ضرر کشور است. وقتی که نیروهای اصلاح‌طلب با وجود این همه ردصلاحیت فعالان‌شان باز هم می‌توانند رای بالا بیاورند به این معناست که یک جای کار مدیریت سیاسی می‌لنگد. حتی اگر اصلاح‌طلبان را متهم کنند که صلاحیت ندارید به مجلس وارد شوید چیزی را حل نمی‌کند. به این خاطر که اصلاح‌طلبان و سایر نیروها در جامعه حضور و نفوذ دارند. این اصولگرایان هستند که باید ساختار تصمیم‌گیری را با معیارهای عمومی و خواست مردم تطبیق دهند؛ نه برعکس. پیام این انتخابات این است که نباید بگذارند شکاف بین مردم و ازجمله اصلاح‌طلبان و ساختار قدرت بیش از حد ادامه پیدا کند.
صادق زیباکلام: پیام آن برای اصولگرایان این است که نمی‌توانید در برابر خواست مردم بایستید. اصلاح‌طلبان ردصلاحیت شدند اما آنها به شکل دیگری آمدند و در انتخابات حضور پیدا کردند و از خط اعتدال و میانه‌روی حمایت کردند و باز هم پیروز شدند.
انتهای پیام/