سوغات نظامی وزیر دفاع از مسکو/ چرا ایران و روسیه همکاری نظامی گسترده‌ای دارند؟
به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، سردار حسین دهقان در سفر به مسکو مذاکراتی با سرگئی شویگو، ولادیمیر کوژین و دیمیتری راگوزین وزیر دفاع، مشاور رئیس‌جمهوری و معاون نخست‌وزیر روسیه داشت. در جریان این دیدارها موضوعاتی همچون تضمین امنیت بین‌المللی، مبارزه با تروریسم و اوضاع سوریه و تاثیر آن بر تحولات خاورمیانه و همچنین همکاری نظامی و فن‌آوری دو کشور بررسی شدند.
ولادیمیر ساژین تحلیلگر امور سیاسی و نظامی روسیه در گزارشی که خبرگزاری اسپوتنیک آن را منتشر کرد، نوشت: «ایران از قدیم یکی از خریداران عمده تسلیحات روسی بوده است. در زمان محمدرضا پهلوی، مسکو همکاری نظامی و فن‌آوری خود را با ارتش ایران تقویت کرد. پس از انقلاب اسلامی از آغاز سال‌های 90 تا زمان آغاز اجرای تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران، همکاری فن‌آوری و نظامی با این کشور توسعه پویا داشت و با حجم بسیار بالایی انجام می‌شد.»
ساژین می‌افزاید: «در آن دوره هواپیماهای شکاری میگ 29، بمب‌افکن‌های سو 24 MK، سامانه‌های موشکی اس 200 B، موشک‌های هوانوردی، سه زیردریایی دیزلی - الکتریکی و ده‌ها بالگرد می 17 و می 171 به ایران فرستاده شد. توافق اصلی میان دو کشور از سال 1991 (1369) بسته شد که دریافت گواهینامه و ارائه همکاری فن‌آوری در سازمان‌دهی تولید هزار تانک تی72 S و 1500 خودرو جنگی پیاده نظام بی‌‌ام‌پ 2 در ایران بود. علاوه بر این، روسیه به ایران سامانه موشکی تاپ ام 1 را فرستاد.»
این تحلیلگر روس با بیان اینکه تحریم‌های بین‌المللی که علیه جمهوری اسلامی ایران به‌خاطر برنامه‌های هستهای اعمال شدند، اجازه پیشرفت همکاری فن‌آوری و نظامی را ندادند، نوشت: «در سال 2010 (1388) قرارداد مربوط به ارسال سامانه موشکی اس300 به ایران از سوی مسکو لغو شد. در آن اوضاع پیچیده، ارسال سامانه موشکی، اوضاع تهران را دشوارتر و مخالفان ایران را برای حمله به این کشور ترغیب کرد.»
وی با این مقدمه به سراغ فرصت کنونی فراهم‌شده از اجرای توافق هستهای رفت و نوشت: «توافق هستهای میان ایران و قدرت‌های غربی و به‌دنبال آن آغاز روند لغو تحریم‌ها، فرصت مناسبی را برای توسعه همکاری فن‌آوری نظامی میان روسیه و ایران گشوده است. این موضوع گامی برای حل مشکلات ارسال سامانه موشکی اس300 به ایران بود. در واقع قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که معاهده هستهای را تایید کرد، صادرات تسلیحات سنگین به ایران را برای پنج سال و موشک‌ها و فن‌آوری‌های موشکی را برای هشت سال ممنوع کرده است، ولی همکاری فن‌آوری و نظامی چنین انواعی از تسلیحات و فن‌آوری نظامی را شامل نمی‌شود.»
ساژین می‌افزاید: «در سپتامیر 2015 (شهریور) قرارداد جدیدی برای ارسال سامانه موشکی اس300 پی‌ام‌او 2 به ایران امضاء شد. اجرای این سند بدان معنی است که ارسال این سامانه موشکی به ایران باید در ماه‌های نخست سال 2016 آغاز و در پاییز تمام شود. علاوه بر این، در سال 2016 تقریبا 80 متخصص ایرانی آمادگی برای بهره‌برداری از اس 300 ام پی او 2 را در مراکز تحصیلی روسی آموزش می‌بینند. این دوره آموزشی تقریبا چهار ماه طول می‌کشد.»
این تحلیلگر نظامی و سیاسی روسی می‌نویسد: «انعقاد قرارداد مربوط به سامانه موشکی، امکانات جدیدی را برای توسعه همکاری نظامی میان روسیه و ایران فراهم کرده است. طبق ارزیابی کارشناسان، ایران به تسلیحات امروزی به ارزش کلی 13 میلیارد دلار نیازمند است و بعید نیست که همه اینها، در پوشش قراردادهای آینده با صنایع دفاعی روسیه تامین شود.»
ساژین با بیان اینکه در حاشیه سفر وزیر دفاع ایران به مسکو مشاهده شد که نظامیان ایران خواستار فن‌آوری نظامی روسی و تسلیحاتی به ارزش 8 میلیارد دلار هستند، این سوال را مطرح می‌کند که چه موضوعی نظامیان ایرانی را به همکاری نظامی با روسیه علاقه‌مند کرده است؟
وی در پاسخ به این سوال می‌نویسد: «در وهله نخست، امکان ایجاد سیستم‌های گسترده دفاع ضد هوایی با کمک روسیه که بر وجود سیستم‌های کوتاه‌برد، میان‌برد و دوربرد دلالت داردT می‌توان مطرح کرد. این سیستم می‌تواند طبق فن‌آوری‌های روسی ساخته شود. یکی از مهم‌ترین عناصر چنین سیستمی، هواپیماهای شکاری چند منظوره سو 30 SM است که ایران قصد دارد تعداد زیادی از آن‌ها را خریداری کند.»
وی می‌افزاید: «علاوه بر این، مشورت درباره ارسال احتمالی سیستم‌های موشکی ساحلی باستیون با موشک‌های ضدکشتی مافوق صوت یاختون، هواپیماهای آموزشی - جنگی یاک 130، بالگردهای خانواده می 8/17 و فن‌آوری دریایی شامل زیردریایی‌های دیزلی - الکتریکی و قایق‌های روی آب کلاس فرگات و همچنین تانک‌های تی 90 ازجمله موارد احتمالی تمایل ایران به همکاری نظامی با روسیه است.»
این تحلیلگر روس در پایان گزارش خود می‌نویسد: «امروز ایران به ارتش قدرتمند و موثر نیازمند است که با تکیه بر منابع خود و فن‌آوری‌های مدرن خارجی ایجاد می‌شود. بنابراین موضع رهبر جمهوری اسلامی ایران در اولویت‌های خرید، نه تکنیک بلکه تکنولوژی کاملا عاقلانه و عمل‌گرایانه است.»
وی می‌افزاید: «روسیه می‌تواند شریک مطمئن ایران باشد. این موضوع به تانک‌های تی 90 و فن‌آوری‌های هوایی مرتبط است. متخصصان روسی پیش‌بینی می‌کنند که در آینده ارتباط روسیه و ایران در زمینه همکاری فن‌آوری و نظامی بیشتر به طرف اجرای پروژه‌های مشترک پیش رود. این موضوع ممکن است در مذاکرات مسکو بررسی شده باشد.»
ساژین نوشت: «تردیدی نیست که حسین دهقان وزیر دفاع ایران در مسکو موضوعات پرونده‌های زیادی برای بررسی و گفت‌وگو با همتاهای روسی خود داشت. باید امیدوار بود که همه طرح‌های بررسی شده و تفکرات، در واقعیت به نفع ایران، روسیه و تضمین امنیت در خاورمیانه و جهان باشد.»
انتهای پیام/