یادداشت | واکاوی رسالت تاریخی آینده‌پژوهان
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، در طول این سالها، سوالی همیشه در ذهن بوده که «آینده‌پژوه/آینده‌اندیش/آینده‌نگر کیست؟» و چرا جامعه ایران بیش از پیش به خصوص در قرن پانزدهم هجری شمسی نیاز به نسلی از آینده‌پژوهان دارد.
در این نوشتار سعی می‌شود جهان‌بینی که از ویژگی‌های یک آینده‌اندیش است، طرح شود و لذا ممکن است با تعاریف مرسوم آکادمیک متفاوت باشد.
رویاپرداز: به خلق و اجتماعی‌سازی رویاهای شوق‌انگیز از قله‌ها و آینده‌های مرجح و مطلوب ایران همت می‌گمارد تا اراده و شوق پیشرفت را در بین همه اجزا جامعه یعنی حکمرانان، نخبگان و عموم مردم جاری سازد.
ارائه تصویری مشترک، روشن، شفاف و جذاب از آینده در راستای ارزش‌های جامعه را رسالت خود می‌داند تا امید، انگیزه و تلاش و همکاری همه مردم را در راستای تحقق آرمان ملی برانگیزاند. ماموریت خود را تغییر در سطح جهانی می‌داند. نگاه کلان، بلند مدت و تمدنی دارد و به فراتر از زمان خود می‌اندیشد.
دغدغه‌مند: دغدغه کمال جمعی دارد و نه فقط کمال خویشتن. از مسئولیت اجتماعی خویش غافل نیست. گوشی شنوا برای شنیدن مسائل جامعه دارد و زمانی برای گفت‌وگو و مفاهمه اجتماعی با مردم و به‌ویژه نخبگان پیرامون توسعه و پیشرفت آینده ایران اختصاص می‌دهد. مشارکت‌جو و مشارکت‌آفرین است.
نگاه عمیق: نگاه ساده، خطی، نقطه‌ای و مقطعی به مسائل پیرامون خود ندارد. نگاه چند بعدی، بین بخشی و دینامیک از مسائل مزمن و بهم‌تنیده کشور دارد. به‌صورت بین‌رشته‌ای فکر می‌کند و همه ذی‌نفعان مسائل را در نظر می‌گیرد. به لایه‌های رفتاری، ساختاری، احساسی، جهان‌بینی، گفتمانی، ارزشی و ذهنی مسائل و بازیگران هر سطح توجه می‌کند. به رابطه‌های علی و معلولی بین مسائل می‌نگرد تا به فهمی جامع و عمیق و راهگشا برسد.
جسور: به موضوعات جور دیگر فکر می‌کند. به نااندیشیدنی‌ها می‌اندیشد. مسائل نوپدید آینده را طرح می‌کند. روش‌های جدیدی برای پژوهش پیرامون آینده پیشنهاد می‌دهد. می‌داند تغییر، هزینه‌بر است، لذا جنگنده است و دل به دریای پرتلاطم مسائل کشور می‌زند و در کورسوی امید به تحول‌آفرینی فکر می‌کند.
راهبر: نیروی پیشران جامعه است. تاثیرگذار، پیش‌برنده و تحول‌آفرین است و نسبت به جامعه پیرامونی خود بی‌تفاوت نیست. دستی بر آتش اجرا و مدیریت میدان دارد. مدل‌ها و الگوی پیشرفت کشور پروژه‌ی فکری و دغدغه ذهنی اوست. زندگی خود را وقف حرکت‌های اجتماعی می‌کند، مستمرا به راهی که جامعه طی کرده و گردنه‌ها و قله‌هایی که در پیش رو دارد نگاه می‌کند و می‌اندیشد. تصاویر گذشته، حال و آینده را در اذهان جامعه زنده نگه می‌دارد، پراکندگی‌ها و گسست‌های اجتماعی را متصل می‌کند و همراهی و همدلی اجتماعی و شوق و هیجان ملی بوجود می‌آورد.
مطالعه‌گر: مطالعات بین‌رشته‌ای، فرارشته‌ای و چندرشته‌ای دارد. از نظریات جدید روابط بین‌الملل و ژئوپلتیک و قدرت آگاه است تا از نظم نوین جهانی باخبر شود. به مطالعات تاریخی، کلان‌تاریخ و تاریخ کاربردی علاقه دارد تا با عبرت گرفتن از تاریخ، پلی بین گذشته و آینده برقرار نماید. با اقتصاد کلان بیگانه نیست و به دنبال یادگیری مفاهیم کلیدی مدیریتی، سیاست‌گذاری و جامعه‌شناسی است.
*علیرضا نصر اصفهانی، پژوهشگر گروه آینده‌پژوهی مرکز پژوهش‌های مجلس
انتهای پیام/۴۰۴۰/
انتهای پیام/