یادداشت| آموزش عالی چگونه به توسعه کارآفرینی کمک می‌کند؟
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، با توجه به این‌که کارآفرینی و اشتغال درروند رشد و توسعهٔ اقتصادی و اجتماعی کشورها نقش و تأثیر به سزایی دارد، دولت‌ها برای آموزش کارآفرینی به نیروی انسانی در جامعه تلاش‌های قابل‌توجهی از خود نشان می‌دهند. در سال‌های اخیر در کشورمان نیز بسیاری از دانشگاه‌ها با ایجاد مراکز کارآفرینی و توسعه آموزش کارآفرینی به دانشجویان و برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی کوشش فراوانی کرده‌اند.
البته دانشگاه‌ها می‌توانند ضمن ارائه آموزش‌های علمی و تخصصی به دانشجویان، با طراحی دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری و یا طراحی دروس کارآفرینی برای همه رشته‌های تحصیلی به پرورش خصلت‌های کارآفرینانه و مهارت‌های مدیریتی در فارغ‌التحصیلان خود موجب افزایش میزان عرضه کارآفرین به بازار کار شوند تا با شناخت و فرصت‌های تازه، زمینه‌های تحقق فرآیندهای خلاقانه را فراهم کنند. آماده‌سازی در مورد کارآفرینی نباید بعد از فارغ‌التحصیلی باشد. بلکه این امر باید در حین تحصیل انجام شود و لازم است روح کارآفرینی در دانشگاه‌ها پرورش داده شود.
لذا دلایلی که ضرورت و نیاز به ارائه درس کارآفرینی در دانشگاه‌ها را شکل می‌دهد عبارت است از؛ تقویت ساختارهای دانایی محور در تولید علم و فن، توجه به تولید علم و تولید ثروت از دانش، ایجاد توان شناسایی نیازهای جامعه و تطبیق تخصص و تحصیلات، ایجاد و پرورش فرهنگ کارآفرینی، ایجاد توانایی کار کارگروهی، بالا بردن توان ارزش‌آفرینی، آشنایی با منابعی که به دانشجویان در راستای شناسایی فرصت‌های جدید و ایجاد توان پردازش ایده‌های نو کمک خواهد کرد.
همچنین ایجاد توانایی ارزیابی اقتصادی از طرح تجاری، ایجاد توان شناسایی تحولات در نیازهای جامعه، درک مفهوم کارآفرینی در ارتباط با توسعه اقتصادی، ایجاد و تقویت برخی بسترها و ظرفیت‌های بالقوه برای مسائل علمی حل‌نشده، نیازهای کشور و ایده‌های نو، تشویق و گسترش خلاقیت برای خلق کسب‌وکارها و مفاهیم کسب‌وکارهای جدید است.
اهداف دانشگاه‌ها برای گسترش کارآفرینی متفاوت است اما به‌طور عمده این اهداف شامل؛ کمک به فرآیند آموزش‌وپرورش در تربیت نسل آینده برای پیشرفت شخصی، تحرک فردی، مهارت‌های اجتماعی و ارتقای توانایی‌های فکری دانشجویان برای زندگی در شرایط و دنیای جدید.
بسط و گسترش فرهنگ کارآفرینی باهدف تقویت ظرفیت‌های بالقوه دانشجویان برای مواجهه با جهان کار و تقویت درک و شناخت دانشجویان از شرایط کار و هنجارهای فضای شغلی آینده‌شان. بسط و گسترش فرهنگ علمی باهدف تقویت روح تحقیق و تفکر و افزایش نقش آگاهانه فراگیران در تولید دانش و گفتگوی علمی.
فراهم آوردن زمینه‌های رشد و پرورش خلاقیت‌ها، قابلیت‌ها، استعدادهای انسانی، افزایش توانایی و مهارت‌های ذهنی و فکری در حل مسائل. افزایش روحیهٔ کار جمعی، دیگرپذیری و مسئولیت‌پذیری از طریق مشارکت فراگیران در گروه‌ها و فعالیت‌های جمعی و گسترش مهارت‌های ارتباطی و آماده کردن آنان برای زندگی در جامعه متحول. کمک به ارتقای نشان و منزلت علمی و اجتماعی دانشجو از طریق گسترش مشارکت دانشجویان در حیات فرهنگی جامعه است.
اصولاً دانشگاهی که به دنبال ترویج شیوه‌های کارآفرینی و فناوری پیشرفته است از ساختی برخوردار است که امکان به‌روز کردن خلاقیت‌ها و ایده پردازی را تشویق می‌کند و به‌نوعی آن را در وظایف مختلف دانشگاه پیش‌بینی می‌کند. در دانشگاه‌ها از صرف منابع برای استفاده از خلاقیت‌ها هراسی وجود ندارد.
اگر دانشجویان می‌توانند به‌صورت فردی یا گروهی با فرآیند ایده پردازی و نوآوری درگیر شده تا مهارت لازم را کسب کرده و به کار ببندند، امکان رشد در دانشگاه دور از ذهن نیست و دانشجویان یقین دارند که بر اساس شایستگی‌ها و قابلیت‌های خود می‌توانند در دانشگاه رشد کرده و به برآورده ساختن آرمان‌های آن کمک کنند.
رقابت سالم به‌عنوان ارزشی مطلوب انگاشته می‌شود. ساخت چنین دانشگاهی افقی و پویا است در چنین مرکزی انعطاف‌پذیری برای ایجاد تحول و حرکت به‌سوی رشد و بالندگی فردی و گروهی در سطح بسیار بالایی است.
ازآنجایی‌که تخصیص منابع به‌سوی دستیابی به کارآفرینی بالا است تضمین کیفیت نهادینه خواهد شد. به دلیل نقش و جایگاه ویژه کارآفرینان درروند توسعه و رشد اقتصادی، بسیاری از دولت‌ها در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه تلاش می‌کنند با حداکثر امکانات و بهره‌برداری از دستاوردهای تحقیقاتی، شمار هر چه بیشتری از جامعه را که دارای ویژگی‌های کارآفرینی هستند به آموزش در راستای کارآفرینی و فعالیت‌های کارآفرینانه تشویق و هدایت کنند. کارآفرینان نقش کلیدی در توسعه اقتصادی و تحولات اجتماعی دارند.
کارآفرینان به‌عنوان عناصر اصلی در تسریع توسعه کشورهای درحال‌توسعه و در تجدید حیات و استمرار توسعه کشورهای صنعتی موردتوجه و مطالعه بوده‌اند. در شرایط کنونی اقتصاد کشورمان که با مسائل و نارسایی‌های مهمی نظیر مهاجرت، بیکاری یا کم‌کاری به‌ویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و نیروی انسانی متخصص، کاهش سرمایه‌گذاری دولت، عدم تحرک و رشد اقتصادی کافی روبروست، پرورش و آموزش کارآفرینان توسعه کشور از اهمیت مضاعفی برخوردار است.
پیشنهادهایی که در خصوص رسیدن به اهداف جامعه از طریق دانشگاه‌ها در مورد کارآفرینی می‌توان مطرح کرد به شرح زیر است:
- برنامه‌ریزی محتوای آموزشی، تربیت استادان آموزش کارآفرینی، ارائه آموزش‌های کارآفرینی در قالب برگزاری کلاس‌ها، سمینارها و کارگاه‌ها و ایجاد رشته کارآفرینی در دانشگاه‌ها در مقاطع مختلف.
- ایجاد گروه‌های کار گروهی و نیز تجزیه‌وتحلیل کارگروه‌ها در فعالیت‌های کارآفرینی دانشگاه‌ها.
- انتقال دانش و دستاوردهای تحقیقاتی مرتبط با کارآفرینی از خارج به داخل کشور.
- درخواست پروژه‌های عملی و طراحی فرآیند یک طرح تجاری از دانشجویان در دانشگاه‌ها.
- بسترسازی و حمایت مالی، اطلاعاتی و مشاوره‌ای مناسب در راستای راه‌اندازی فعالیت‌های کارآفرینی دانشجویان
- استفاده از فیلم‌های آموزش و اسلایدها و برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی برای دانش‌آموختگان و دانشجویان فنی دانشگاه‌ها و آموزشکده‌های فنی و حرفه‌ای.
- در دانشگاه‌ها از افراد کارآفرین نمونه و موفق برای راهنمایی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی استفاده شود.
- استفاده از مدرسان مجرب و توانا برای ارائه درس کارآفرینی.
- ایجاد و راه‌اندازی رشته‌های کارآفرینی در مقطع تحصیلات تکمیلی در گرایش‌های مختلف برای دانشگاه‌ها.
- ترغیب و جلب جامعه دانشگاهی به دوره‌های آموزشی کارآفرینی.
- گسترش تحقیقات تفضیلی در خصوص کارآفرینان، پروژه‌های کارآفرینی، محیط و فضای کارآفرینان و سایر زمینه‌های مرتبط با توجه به شرایط و مقتضیات کشور.
- ترویج روحیه و فرهنگ کارآفرینی و ارتقاء شناخت جامعه دانشگاهی به‌ویژه دانشجویان نسبت به کارآفرینی، کارآفرینان و نقش آن‌ها در رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و رفاه.
*رسول رنجبریان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی
انتهای پیام/۴۱۶۷/
انتهای پیام/