پول پاشی شغل پایدار در روستا ایجاد نخواهدکرد

به گزارش هفتاد و هشتمین نشست علمی-تخصصی با مدیریت علمی سید ابوالفضل رضوی؛ مدیرعامل خانه توسعه روستا و عشایر ایران و همچنین با سخنرانی، حبیب جباری؛ معاون امور برنامه‌ریزی، نظارت و آمایش سرزمین سازمان برنامه‌وبودجه کشور، رضا جمشیدی؛ رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان خراسان رضوی، ابوالفضل یاری؛ رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قزوین، با مشارکت فعال جامعه علمی، پژوهشی، دانشگاهی، اندیشگانی، صاحبنظران، مدیران و کارشناسان دستگاه‌های اجرایی ملّی و استانی به‌صورت مجازی برگزار شد.

در ابتدای نشست سید ابوالفضل رضوی؛ مدیرعامل خانه توسعه روستا و عشایر ایران و مدیر علمی این نشست ضمن بیان نظرات خود در زمینه اهمیت ایجاد اشتغال پایدار در روستاها گفت: طراحی برنامه هفتم توسعه در زمینه توسعه روستاها باید به سمتی میل پیدا کند تا بتوانیم شاهد اشتغال پایدار در روستاهای کشور باشیم.

وی در تعریف روستا گفت: در تعریف جدید روستا باید سه‌گانه اشتغال، زیستپذیری و امنیت را در نظر داشت. تبدیل روستاها به شهر (در بسیاری از موارد) یک خطای استراتژیک است که اگر ما به اصل جامعه پایدار روستایی دست پیدا نکنیم مصیبت حاشیه‌نشینی دامن کشور را رها نخواهد کرد.

در ادامه این نشست حبیب جباری؛ معاون امور برنامه‌ریزی، نظارت و آمایش سرزمین سازمان برنامه‌وبودجه کشور به‌عنوان سخنران نخست نشست، در خصوص دستاوردهای برنامه ششم توسعه در مورد توسعه اشتغال‌زایی روستایی گفت: با وجود تلاش گسترده و تخصیص اعتبارات متنوع، مثل یک و نیم میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه به منظور توسعه اشتغال در روستاها استفاده شد، نزدیک به ۱۵۲ هزار طرح روستایی تحت پوشش قرار گرفت با این وجود تا نقطه مطلوب فاصله داریم.

جبّاری در خصوص درس آموخته‌های توسعه مناطق روستایی در استان‌ها در طول برنامه ششم توسعه گفت: از تسهیلات محوری باید به سمت برنامه محوری میل پیدا کنیم. با پول پاشی صرفاً نمی‌شود شغل پایدار در روستا ایجاد کرد. سهم استان‌ها از توسعه روستایی باید به‌صورت مشخص معلوم می‌شد.

وی ادامه داد: بالغ بر ۱۰ هزار گزارش در طول برنامه ششم توسعه تنها در خصوص توسعه روستایی استان‌ها تدوین شده است. نتایج این گزارش‌ها می‌تواند مورد استفاده در طراحی برنامه هفتم توسعه قرار بگیرد.

جباری افزود: ایجاد اشتغال در مناطق روستایی در برنامه هفتم باید مبتنی بر برنامه محوری پیش برود و در این برنامه می‌بایست فشار را از منابع کم کنیم.

این مسئول سازمان برنامه‌وبودجه ادامه داد: تقلیل ایجاد اشتغال به پول ارزان‌قیمت «تسهیلات بانکی » یک خطای راهبردی است چراکه در بهترین حالت به نوعی پول پاشی بدل می‌شود. تأمین مالی خرد لزوماً به معنای تسهیلات ارزان‌قیمت نیست. باید به سمت بنگاه محوری در توسعه اشتغال روستایی حرکت کنیم. اشتغال پایدار در شبکه ایجاد می‌شود نه به‌صورت نقطه‌ای.

جباری در خاتمه گفت: یکپارچه‌سازی سیاست‌ها و ایجاد پنجره واحد در ارائه خدمات به روستاها مهم است و امیدوارم شبکه بانکی در طول برنامه هفتم از ایجاد «مزاحمت در توسعه» برای روستاها به سمت نقش «مشارکت در توسعه» اشتغال‌زایی روستایی حرکت کند.

رضا جمشیدی رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان خراسان رضوی به‌عنوان سخنران دوم در ابتدا عدم توجه به معیارهای پایداری در توسعه روستایی را یک آسیب جدی دانست و گفت: خالی شدن روستاها نتیجه تصمیمات خطای راهبردی است.

وی ادامه داد: رشد نرخ جمعیت در سال‌های اخیر در بخش روستایی همواره منفی بوده است. این یعنی برنامه‌ریزی‌های ما برای توسعه روستاها به‌درستی طراحی نشده است. البته بحث مدل‌های تقسیمات کشوری در این بین هم نقش مهمی دارد به‌گونه‌ای که بسیاری از روستاها میل به شهر شدن دارند.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان خراسان رضوی در تبیین مفهوم توسعه پایدار در روستاها گفت: باید با هدف ارتقای سطح کیفیت زندگی در جوامع روستایی و با توجه به اسناد بالادستی به‌گونه‌ای عمل نماییم که فرد روستایی بتواند با کیفیت بالا در روستای خود زندگی کند. لذا توسعه کارآفرینی توجه به زنجیره ارزش، توانمندسازی روستاییان، حمایت از اقدامات اشتغال آفرین از جمله موارد مهم در توسعه پایدار روستاها به شمار می‌رود.

وی در خصوص نقش استان خراسان رضوی طبق برنامه ششم توسعه در خصوص توسعه روستاها گفت: در این استان بیش از ۱۷۰۳ روستا را موردمطالعه قرار دادیم. و در روند این مطالعه به ۹۱ زنجیره ارزش در روستاهای موردمطالعه دست پیدا کردیم. نتیجه این مطالعات ما را به این نکته رسانده است که نیازمند نوعی تخریب خلاق و بازآفرینی در نگاه به اشتغال‌زایی روستایی هستیم.

جمشیدی در تبیین پیشنهادها خود در تدوین برنامه هفتم در (سطح ملی) اشاره کرد و گفت: در فاز جدید می‌بایست قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری برای سال‌های برنامه هفتم توسعه تدوین شود و تدابیری اتخاذ گردد که منابع به کلیه فعالیت‌ها و برنامه‌های حاصل از خروجی مطالعات تدوین برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی (موضوع جزء (۱) بند (الف) ماده (۲۷)) استان‌های کشور اختصاص باید.

وی در خاتمه سخنان خود افزود: تدوین برنامه ملی رشد «فراگیر و فقرزدا» از تلفیق برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی روستایی استان‌ها و همچنین تمرکززدایی و تفویض اختیارات سازمان‌های متولی و مؤثر در توسعه اقتصادی روستایی به استان‌ها از پیشنهادها برنامه هفتم است.

ابوالفضل یاری؛ رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قزوین، به‌عنوان سخنران سوم این نشست در خصوص تبیین جایگاه روستا در طرح‌های فرادست استان اشاره کرد و گفت: در تبیین سند راهبردی توسعه استان هدفی چون «استانی توسعه‌یافته و نمونه با فرهنگ اسلامی ایرانی، پیشرو در خدمات ملی، توسعه علمی و صنعتی، کشاورزی پیشرفته و گردش گری جذاب» قید شده است.

وی در همین ارتباط ادامه داد: همچنین می‌بایست به‌صورت دقیق تبیین فرصت‌های سرمایه‌گذاری در روستا با تأکیدات محوری بر طرح آمایش سرزمین، سند راهبردی توسعه استان‌ها و طرح سند توسعه روستایی استان انجام شود.

یاری در ادامه گفت: یکی از روش‌های سریع و دقیق شناخت ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری و رونق اقتصادی روستاها، روش‌های ارزیابی سریع مشارکتی است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قزوین افزود: بر این اساس، محقق با کمک تسهیلگران حرفه‌ای و با حضور در جمع گروه هدف و مشارکت و همفکری آن‌ها می‌تواند ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری تولید روستاها را مورد شناسایی و اولویت‌بندی قرار داده و با کمک و همیاری خود روستاییان و کارشناسان زمینه لازم برای بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها را فراهم نماید.

یاری به محوریت اصول شش‌گانه اشاره کرد و گفت: هر برنامه باید منطبق بر ظرفیت‌های شناسایی‌شده بوده و در تضاد با اسناد فرادست استان نباشد، حتی‌الامکان مردم روستا سرمایه‌گذاران اصلی باشند، در حال حاضر سرمایه‌گذار بخش خصوصی برای اجرای پروژه پیشنهادی و منافع عمومی را در برگیرد. به بیان ساده مردم روستا با پروژه پیشنهادی بیشترین همگامی و همراهی را داشته باشند.

لازم به ذکر است این نشست در روز چهارشنبه ۲۵ خردادماه سال ۱۴۰۱، ساعت ۱۰ الی ۱۲ ظهر برگزار شد. این نشست هفتاد و هشتمین نشست علمی-تخصصی و با عنوان توسعه اقتصادی و اشتغالزایی روستایی در برنامه ششم و رویکرد برنامه توسعه هفتم بود که به همت دفتر آموزش و ترویج مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری با حضور صاحب‌نظران ملی و استانی برگزار شد.

انتهای پیام/