چگونه کرونا در ایران مهار شد؟

سید علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت و گو با خبرنگار حوزه سلامت خبرگزاری آنا در مقایسه وضعیت کووید در ایران و با دیگر کشورها، گفت:‌ ایران خیز خیلی بلندی را در پیک ششم گذراند و امیکرون به طور گسترده در کشور پخش شد و هموطنان زیادی را درگیر خود کرد.

او پوشش گسترده واکسیناسیون در ایران را یکی از عوامل کاهش آمار قربانیان کرونا دانست و افزود:‌ در ایران خیز بلندی را در جهش امیکرون گذراندیم اما خوشبختانه نسبت مرگ و میر به تعداد مبتلایان در امیکرون نسبت به جهش دلتا کمتر است و به همین خاطر کشور به خاطر واکسیناسیون و عفونت طبیعی حاصل از موج امیکرون در شرایط نسبتا مطلوبی قرار دارد.

ناجی آمار قربانیان دیگر کشورها را نسبت به ایران بالاتر عنوان کرد و ادامه داد:‌ البته برای مقایسه آمار کرونا نباید صرفا داده های خام را در نظر گرفت و باید میزان جمعیت، ترکیب جمعیتی از نظر سن و سال در قربانیان، سیاست ها، واکسیناسیون در جمعیت ها و گروه های سنی و بازه زمانی واکسیناسیون و موارد دیگر را نیز در نظر گرفت.

رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی البته می گوید ایران همچنان آمار بالایی را در نسبت مرگ و میر به تعداد مبتلایان در برخی از کشورها از جمله آلمان و انگلیس دارد چرا که در این کشورها دوزهای واکسن یادآور بیشتری تزریق شده است.
ناجی نحوه و زمان بازگشایی ها را از دیگر عوامل کاهش یا افزایش آمار کرونا در کشورهای جهان دانست و عنوان کرد: اشتباهی که برخی از کشورها در زمینه بازگشایی های زودهنگام انجام دادند آمار کرونا را افزایش داد.

او ادامه داد:‌ بازگشایی‌های زودهنگام و رعایت‌ بهداشت فردی مثل رعایت فاصله اجتماعی، ماسک زدن، تهویه و مواردی از این دست نقش مهمی در کنترل ویروس کرونا دارد و همانطور که مشاهده شد برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی در این زمینه عجولانه عمل کردند.

ناجی معتقد است ایران برخلاف سایر کشورها در بازگشایی مدارس و دیگر مراکز پر تجمع عجولانه عمل نکرد و همین موضوع موجب شد تا شیوع کرونا تا حدی در ایران مدیریت شود.

پیش تر بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت با بیان اینکه واکسن‌هایی که از ویروس کشته‌شده است اثر بهتری دارد، در ادعایی گفت: «واکسن‌های نوترکیب و پروتئین‌های نوترکیب مثل فایزر و مدرنا آن‌قدر اثربخشی نداشتند.»
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در واکنش به این ادعا نیز گفت:‌ این مطلب که واکسن‌های کشته شده نسبت به واکسن‌های مسنجر RNA یا واکسن‌های وکتوری عملکرد بهتری دارند در هیچ مطالعه‌ای نشان داده نشده است. مطالعات مختلف و متعددی در دنیا صورت گرفته و در تمام مطالعات تقریباً می‌توانیم بگوییم نشان داده شده که واکسن‌های مسنجر RNA و همین‌طور واکسن‌های وکتوری از نظر اثربخشی در جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان، بیماری شدید و مرگ و میر کارایی بهتری نسبت به واکسن‌های کشته شده دارند.
ناجی افزود:‌البته واکسن‌های کشته شده که در ایران مورد استفاده قرار می گیرد اثربخشی دارند اما در مقایسه با واکسن‌هایی مثل مسنجر RNA و واکسن‌های وکتوری اثربخشی بهتری را نسبت به واکسن‌های کشته شده دارند. از جنبه ایمونولوژیک هم اگر به آنها توجه کنیم چه واکنش همورال و چه واکنش سلولار به سایت اختصاصی پروتئینی‌هایی مثل اسپایک، در واکسن‌های مسنجر RNA و وکتوری نسبت به واکسن‌های کشته شده باز بالاتر است.
او ادامه داد:‌البته واکسن‌های مسنجر RNA مثل فایزر و مودنا، واکسن‌های نوترکیبی پروتئینی نیستند و واکسن‌های مسنجر RNA هستند و دسته جداگانه‌ای از پلتفرم‌ها را در این زمینه دارند. به همین دلیل باید پیش از مقایسه واکسن ها دقت بیشتری صورت گیرد. اما در کل واکسن‌های کشته شده عملکرد و کفایت پایین‌تری نسبت به واکسن‌های مسنجر RNA و واکسن‌های وکتوری دارند و در مطالعات کاملاً این موضوع نشان داده شده است، اما اثر بخشی دارند که ما در کشور خودمان شاهد آن هستیم.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه از زمان ظهور سویه دلتا، مشخص شد که واکسن های سابق که براساس ترکیب سویه‌های اولیه کووید ساخته شدند دیگر عملکرد مناسبی نسبت به قبل ندارد، افزود:‌ به همین دلیل باید سیاست واکسیناسیون در دنیا تغییر می کرد اما متاسفانه دنیا در مقابل این تغییر ایستاد و تصمیم جدیدی در این زمینه صورت نگرفت. شاید خیلی عاقلانه‌تر این بود که بر اساس سویه‌های جدید واکسن هایی با ترکیب جدید تهیه شوند و همان استراتژی که در برابر آنفلوآنزا هرساله انجام می شود در مقابل کرونا نیز انجام شود. هم اکنون جهان به جایی رسیده که حتی اکر بیماری کووید اندمیک هم شود و واکسیناسیون سالانه انجام شود باید حداقل در واکسیناسیون در افرادی که در ریسک بالاتری قرار دارند، ترکیب واکسن با پایش ژنتیکی ویروس کووید تعیین شود و براساس سویه های موجود واکسن ها مرتب تغییر کنند.

ناجی با توجه به تولید واکسن کرونا در ایران، اظهار امیدواری کرد که این موضوع با همت واکسن سازان داخلی در کشور انجام شود.

او همچنین اظهار امیدواری کرد که با تولید واکسن با ترکیب جدید علیه جهش های جدید ویروس کرونا، شاهد کاهش بیش از پیش امار مبتلایان به این بیماری و افزایش عملکرد واکسن ها باشیم.

ناجی با توجه به آمار پایین مبتلایان به کرونا، دوره فعلی را دوره طلایی دانست و افزود:‌بعد از گذشت پیک بلند ششم در حال حاضر در حالت پایین و بدوی از فعالیت کویید هستیم، در این دوره باید بازگشایی‌ها به صورت بسیار منظم، مناسب و علمی صورت بگیرد و نباید از اهمیت تزریق دوز سوم واکسن کرونا غافل شد. تزریق واکسن بوستر می‌تواند تا حدود زیادی در برابر جهش های جدید کرونا ما را مصون کند و در صورت بروز سویه جدید، دنیا مانند قبل به چالش کشیده نخواهد شد.

او احتمال می دهد اگر واریانت جدیدی بروز کند حدود ۵ تا ۶ یا ۷ درصد ممکن است واریانتی بسیار متفاوت با آنچه تاکنون بروز کرده باشد به همین منظور تزریق دوز بوستر می تواند بسیار مهم باشد.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تزریق دوز چهارم واکسن کرونا به افراد بالای ۶۰ سال و افرادی که سیستم امینی ضعیفی دارند، را بسیار حیاتی دانست و از مسئولین خواست از این موقعیت طلایی استفاده کنند.

ناجی معتقد است که دانش آموزان و دانشجویان نیز باید در سطح پوشش بالاتری از واکسیناسیون قرار گیرند تا در آینده از جهش های جدید کرونا در امان بمانند.
او با بیان اینکه چین آخرین کشوری است که از همچنان از سیاست کووید صفر، تبعیت می کند، افزود: چین تماماً از واکسن‌های چینی سینوفارم و سینووک که واکسن‌های کشته شده هستند، استفاده می کند، با توجه به جهش هایی که بروز می کنند اصلا نمی توان سیاست کووید صفر را اجرا کرد چرا که جهش های متعدد کرونا مجال اجرای این سیاست را نمی دهند. برخی از جهش ها بسیار ایمن گریز هستند به همین دلیل دنیا اصلا مجال کنترل آنها را نخواهد داشت و به همین خاطر سیاست کووید صفر اصلاً معنی پیدا نمی‌کند. به همین دلیل است که خیلی از کشورها از جمله استرالیا و نیوزلند دیگر از سیاست کووید صفر تبعیت نمی کنند. در چین ها با توجه به آمار بالای مبتلایان مسئولان این کشور به این نتیجه رسیدند که نمی توان این سیاست را ادامه داد و مسئولین این کشور با توجه به چالشهایی که بعد از تزریق سینوواک و سینوفارم با آن مواجه شدند به سمت تولید واکسن های مسنجر RNA رفته‌اند تا اقتصادشان به حالت طبیعی خودش بازگردد.

گفت و گو از احسان گل محمدی
انتهای پیام/