دنیای پر رمز و راز «بو»ها/ حساسیت به بو واقعیت دارد؟

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا؛ علم جنبههای مختلفی دارد اما یکی از مهمترین جنبههای آن موضوع روانشناسی است. محققان برای آشنایی بیشتر با بدن انسان و آنچه در این دنیای بزرگ میگذرد، تحقیقات خود را روی مغز و عملکرد اعضای بدن متمرکز کردند. در این گزارش به بررسی تعدادی از یافتههای محققان درباره بو و حس بویایی میپردازیم. چرا سیر باعث بوی بدن دهان میشود؟ سیر حاوی ماده شیمیایی بد بویی است که وارد جریان خون شده و به ریه فرد نفوذ میکند، بدینترتیب نفس فرد بوی بد میگیرد. سیر حاوی ماده شیمیایی به نام «آلیل سیستین سولفوکسید» یا «آلیین» است. وقتی یک حبه خام سیر خرد یا له میشود، آنزیمی در سلولهای سیر رها میشود که در عرض چند ثانیه با آلیین واکنش نشان میدهد، در نتیجه ماده شیمیایی به نام «آلیسین» تولید میشود. این ماده به مواد شیمیایی دیگری تجزیه میشود که اکثر آنها بوی بدی دارند. تقریباً تمام این مواد شیمیایی در معده و کبد فرد تجزیه میشود اما «آلیل متیل سولفید» از روند هضم جان سالم به در میبرد و وارد جریان میشود. این ماده شیمیایی از ریهها به هوای بازدم سرایت میکند، بدینترتیب نفس فرد بو میگیرد. این بو میتواند تا دو روز در نفسهای فرد باقی بماند. مسواک زدن تأثیر ناچیزی در رفع بوی بد دهان دارد چراکه این ماده شیمیایی مذکور در خون فرد جریان دارد. آیا حس بویایی کودکان از بزرگسالان بهتر است؟ بررسیها نشان میدهد که حس بویایی انسان با افزایش سن کاهش مییابد. بسیاری بر این باورند که حس بویایی در دوران کودکی قویتر از بزرگسالی است. نوزادان تنها میتوانند چند بو را تشخیص دهند که یکی از آنها بوی بدن مادرشان است. حس بویایی تا حدود هشت سالگی بهبود مییابد اما از ۲۰ سالگی به بعد (در برخی موارد از ۱۵ سالگی به بعد) حس بویایی بهآرامی کاهش مییابد. با این حال نتایج برخی از مطالعات علمی حاکی از آن است که کودکان تا رسیدن به سن بلوغ نمیتوانند بوهای خاصی را تشخیص دهند. به عبارت دیگر، توانایی بویایی انسان پیش از این که بدتر شود (بعد از ۲۰ سالگی) بهتر (بازه بین هشت سالگی تا ۲۰ سالگی) میشود. آیا بوی بد برای انسان مضر است؟ بو نمیتواند به انسان آسیب برساند اما مواد شیمیایی تشکیلدهنده آن میتوانند مضر باشند. بوها به خودی خود ضرری ندارند. درواقع بو واکنش عصبی به مولکولهای هوابرد است که به گیرندههای غشای مخاط بینی فرد متصل میشوند. یک رنگ میتواند به انسان آسیب وارد کند؟ خیر. بنابراین یک بو نیز نمیتواند ضرری برای انسان داشته باشد. با این حال مواد شیمیایی که ایجادکننده بو هستند، توانایی آسیب رساندن به انسان را دارند. حس بویایی انسان طی هزاران سال تکامل یافته تا بوهای حاوی مواد مضر، بد بو به مشام برسند و هشداری برای ما باشند. آیا حساسیت به بو واقعی است؟ بررسیها نشان میدهد که پروتئینهای موجود در مواد غذایی و خوراکی باعث بروز حساسیت میشوند، بنابراین بو نمیتواند آلرژیزا باشد. حتی اگر به بادامزمینی حساسیت دارید، بوی کره بادامزمینی نمیتواند باعث بروز واکنش حساسیتزا شود و به شما آسیب برساند. مواد شیمیایی به نام پیرازین باعث ایجاد بو میشوند، با این حال پروتئینهای موجود در بادامزمینی به اندازهای فرار نیستند که بتوانند از طریق بو باعث بروز آلرژی در فرد شوند. پختن میتواند مقادیر زیادی از ذرات حساسیتزای موجود در مواد خوراکی و غذایی را آزاد کند. در این حالت نیز بو باعث بروز حساسیت نمیشود. با این حال پدیدهای به نام «حساسیت شیمیایی» وجود دارد، در این حالت فرد پس از استنشاق بوی رنگ یا عطر دچار سردرد و حالت تهوع میشود. البته این پدیده نوعی آلرژی به شمار نمیرود و از نظر پزشکی نیز ناشناخته باقی مانده است. آیا جویدن آدامس به تمرکز کردن کمک میکند؟ بررسیها نشان میدهد که تمرکز کردن در هنگام جویدن آدامس آسانتر است. جویدن آدامس میتواند به تمرکز بهتر کمک کند. در زمان جنگ جهانی اول به سربازان آمریکایی آدامس داده میشد تا بهتر تمرکز کرده و سطح استرسشان کاهش پیدا کند. مطالعات علمی نشان میدهد که جویدن آدامس عملکرد حافظه بینایی و شینداری را بهبود میبخشد، البته مکانیسم دقیق این امر هنوز ناشناخته باقی مانده است. برخی متخصصان بر این باورند که عمل فیزیکی جویدن آدامس باعث افزایش جریان خون به سوی مغز میشود. با این حال وقتی داوطلبان با دهان خالی عمل جویدن را تقلید میکنند، اثر مشابه ندارد. براساس نظریه دیگری، استفاده همزمان از زبان و فک در هنگام جویدن آدامس قسمتهایی از مغز را درگیر میکند که به طور معمول باعث ایجاد حواسپرتی میشود. انتهای پیام/

صفحه نخست

آموزش و دانشگاه

علم‌وفناوری

ارتباطات و فناوری اطلاعات

سلامت

پژوهش

علم +

سیاست

اقتصاد

فرهنگ‌ و‌ جامعه

ورزش

عکس

فیلم

استانها

بازار

اردبیل

آذربایجان شرقی

آذربایجان غربی

اصفهان

البرز

ایلام

بوشهر

تهران

چهارمحال و بختیاری

خراسان جنوبی

خراسان رضوی

خراسان شمالی

خوزستان

زنجان

سمنان

سیستان و بلوچستان

فارس

قزوین

قم

کردستان

کرمان

کرمانشاه

کهگیلویه و بویراحمد

گلستان

گیلان

لرستان

مازندران

مرکزی

هرمزگان

همدان

یزد

هومیانا

پخش زنده

دنیای پر رمز و راز «بو»ها/ حساسیت به بو واقعیت دارد؟

افراد مبتلا به زوال عقل برای انتقال احساسات مبارزه می‌کنند

۳۶ طرح پژوهشی و ۵ طرح مطالعاتی تصویب شد

عدم تقارن مغز، توانایی خواندن را افزایش می‌دهد