زلنسکی مهره‌ای که پس از استفاده توسط غرب دور انداخته خواهد شد/ توافق مینسک بهترین راهکار برای پایان دائمی تنش در اوکراین
گروه جهان خبرگزاری آنا- محمد جعفری؛ در خلال دو سه روز گذشته تنش در شرق اوکراین وارد مرحله جدیدی شده که به‌صورت خودکار احتمال درگیری گسترده در منطقه دنباس را افزایش می‌دهد. ارتش اوکراین شروع به انجام عملیات نظامی پراکنده علیه نیروهای دو جمهوری خودخوانده روس‌تباران یعنی دونتسک و لوگانسک کرده است. انفجار بمب در شهرهای منطقه دنباس و گلوله‌باران اهداف نظامی و غیرنظامی در این دو جمهوری خودخوانده ازجمله اقدامات عملی دولت «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور غرب‌گرای اوکراین در این چند روز اخیر بوده‌اند.
در این میان رسانه‌های غربی نیز آتش‌بیار معرکه بوده‌اند و زمین و زمان را به هم دوخته‌اند که بگویند قرار است ارتش روسیه تا چند روز دیگر به اوکراین حمله کند و بلایی را که بر سر شبه‌جزیره کریمه در سال ۲۰۱۴ آورد بر سر منطقه دنباس نیز بیاورد. مقامات غربی هم به‌موازات همین جنگ رسانه‌ای هر آنچه که در توان داشته‌اند به کار گرفته‌اند تا یکی دیگر از اضلاع در محاصره کامل قرار دادن روسیه را کامل کنند.
موضوع تنش در اوکراین به سال ۲۰۱۴ باز می‌گردد که اتحادیه اروپا به‌عنوان یکی از حامیان اصلی سازمان نظامی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) «ویکتور یانوکوویچ»، رئیس‌جمهور وقت اوکراین را تحت‌فشار قرار داد تا تفاهم‌نامه همکاری با اتحادیه اروپا را امضاء کند. البته بهتر است با یک برش طولی یا برش زمانی به سال ۱۹۹۱ و دوره فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و در پی آن انحلال تدریجی پیمان نظامی ورشو که مختص کشورهای بلوک شرق بود بازگردیم. آن فروپاشی شوروی و آن انحلال پیمان ورشو گوی و میدان را در اختیار ناتو قرار داد که با خیال آسوده برنامه نفوذ به شرق و یارگیری از میان کشورهای ضعیف بلوک شرق را آغاز کند.
حال می‌توان بهتر راجع به سال ۲۰۱۴ در اوکراین صحبت کرد. دولت اوکراین در آن زمان مجبور شده بود برای سروسامان دادن به اوضاع اقتصادی و حضور در بازار بین‌المللی با اتحادیه اروپا وارد مذاکره شود که نتیجه آن تفاهم‌نامه‌ای بود که یک بخش آن اقتصادی بود و بخش دیگر آن سیاسی-نظامی. اتحادیه اروپا یانوکوویچ را تحت فشار قرار داده بود که به‌موازات بخش اقتصادی، بخش سیاسی-نظامی توافق را سریعاً عملیاتی کند یعنی اینکه داشت از اوکراین باج می‌گرفت که اگر می‌خواهی از اوضاع اقتصادی بهتری برخوردار باشی، باید بی‌تعارف از بابت سیاسی و حتماً از بابت نظامی با غرب همسو شوی. اینجا بود که یانوکوویچ زیر بار نرفت و در یک انتخابات به گفته بسیاری از تحلیلگران توطئه آمیز «پترو پروشنکو» مرد ثروتمند و غرب‌گرایی که شدیداً ناسیونالیست هم بود، به ریاست جمهوری اوکراین رسید. وی هر دو بخش تفاهم‌نامه با اتحادیه اروپا را امضاء کرد و به سیاست ضد روسیه پیوست.
زلنسکی در آینده تهدیدی جدی برای امنیت اروپا خواهد بود
این اقدام خارجی پروشنکو و سیاست ضد روسی وی در داخل کشور باعث شد روس‌تباران در شبه‌جزیره کریمه و مناطق لوگانسک و دونتسک در دنباس اعتراض کنند و دست به برگزاری رفراندوم جدایی از اوکراین بزنند. درخواست مردم کریمه برای الحاق به روسیه مورد موافقت دوما و رئیس‌جمهور وقت روسیه قرار گرفت اما درخواست مشابه مردم دنباس به دلیل پرهیز از تنش بیشتر در منطقه بی‌نتیجه ماند.
از آن زمان یعنی سال ۲۰۱۴ به بعد بود که آمریکا و اروپا روسیه را تحریم کردند و کی‌یف هم بر فشارها بر مردم دنباس افزود. چند ماه پیش در پی جدی شدن پیوستن اوکراین به ناتو تنش بین مسکو و غرب بالا گرفت. روسیه اعتراض کرد و برای صیانت از مرزهایش نظامیان خود را در مرز با اوکراین مستقر کرد. غربی‌ها این امر طبیعی و بازدارنده را نشانه حمله حتمی روسیه به اوکراین دانستند و شروع به اعزام نیرو به کشورهای شرق اروپا کردند. تسلیحات زیادی هم توسط آمریکا و انگلیس به اوکراین فرستاده شد.
سیاست گسترش به شرق ناتو به خاطر افزایش حوزه نفوذ فدراسیون روسیه در نظام بین‌الملل وارد فازهای خطرناکی شد است
علی‌رغم اینکه روسیه بارها گفته است که استقرار نظامیان در مرزهایش با اوکراین بر مبنای اصول بازدارندگی است و قصد حمله به اوکراین را ندارد باز هم مقامات آمریکایی از آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه گرفته تا لوید آستین، وزیر دفاع و جو بایدن، رئیس‌جمهور همه با اطمینان از حمله روسیه به اوکراین سخن می‌گویند زیرا می‌خواهند اوکراین را فدای مطامع اقتصادی کشورشان در اروپا و نیز منافع سیاسی خود در داخل ایالات‌متحده کنند. متأسفانه اوکراینی‌ها هم از خود هوشیاری لازم را نشان نداده‌اند و خیلی راحت در مسیری قدم برمی‌دارند که تمام منافعش به آمریکا و تمام مضراتش هم به خود اوکراین و مردمش خواهد رسید.
به دلیل پیچیدگی اوضاع و چندوجهی شدن تنش بین اوکراین و روسیه پای صحبت «روح‌الله مدبر»، کارشناس مسائل اوراسیا نشسته‌ایم که معتقد است آمریکا در مبحث تنش‌آفرینی در شرق اروپا و استفاده از ظرفیت سیاسی-اجتماعی اوکراین اقداماتی را انجام داده که منطقه را وارد یک تنش بسیار خطرناک هویتی-امنیتی-اقتصادی-اجتماعی کرده است.
مدبر ادامه می‌دهد که طی چند هفته گذشته خصوصاً ۱۰ روز اخیر بنگاه‌های رسانه‌ای مرتبط با غرب و ایالات‌متحده آمریکا یک فضای عیان و عریان در نظام بین‌الملل را در حوزه جنگ نرم ایجاد کردند. در گذشته شبکه‌های رسانه‌ای خارجی به‌صورت پیچیده‌تری مسیر دیپلماسی عمومی آمریکا را برای فضاسازی اجرا می‌کردند اما این بار در عملیاتی هماهنگ خواسته‌اند که در ابتدا افکار و اذهان عمومی بین‌الملل را منحرف کنند و این‌گونه نشان دهند که فدراسیون روسیه قصد یک حمله قریب‌الوقوع به اوکراین را دارد. به‌صورت هم‌زمان رئیس‌جمهور آمریکا، وزیر امور خارجه آمریکا، وزیر دفاع آمریکا، دبیر کل ناتو، رئیس‌جمهور فرانسه، مقامات کشورهای مختلف اروپایی، مقامات انگلیسی ازجمله بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، و در یک‌کلام همه مقاماتی که زاویه‌هایی با دولت فدراسیون روسیه داشتند، بر مبنای این زاویه‌ها در این مسیر قرار گرفتند و به ترتیب اعلام کردند که فدراسیون روسیه قصد عملیات نظامی قریب‌الوقوعی را علیه اوکراین دارد اما دیدیم تمام این اظهارات یک نوع فضاسازی رسانه‌ای بود برای اینکه آن نقشه اصلی یعنی تحریک اوکراین برای ورود به جنگ علیه روسیه اجرا شود. یعنی همه این کارها را انجام دادند که اوکراین را در گرداب جنگی خانمان‌سوز بیندازند.
بیشتر بخوانید:
کاخ سفید: احتمال دیدار بایدن با پوتین وجود دارد
سازمان امنیت و همکاری اروپا جلسه فوق‌العاده تشکیل می‌دهد
سفیر روسیه در آمریکا با تکذیب فضاسازی‌های غرب؛ روسیه در صدد حمله به اوکراین نیست
به‌عنوان‌مثال بوریس جانسون در سفری که یک هفته قبل از شروع این جنگ رسانه‌ای به اوکراین رفت، از خون همه مردم اوکراین مایه گذاشت و گفت همه مردم اوکراین برای جنگ با روسیه آماده هستند. پس از وی نیز در طی سه روز گذشته و بعدازاین فضاسازی تبلیغاتی، شاهد بودیم که روس‌ها عملیات نظامی انجام ندادند اما برعکس، ارتش اوکراین به فرماندهی دولت زلنسکی برخلاف توافقنامه مینسک شروع به گلوله‌باران منطقه دنباس خصوصاً مناطقی در دونتسک کرد. تأسیسات زیرساختی دونتسک و لوگانسک را با خمپاره‌های بالای کالیبر ۱۲۲ و ۱۲۷ موردحمله قرار دادند که تمام این‌ها در توافقنامه مینسک منع شده است. زیرساخت‌ها اعم از زیرساخت‌های انتقال انرژی، پست‌های برق و منازل مسکونی را هدف قرار دادند. تعداد محدودی از خمپاره‌هایشان هم البته به روستوف، در خاک روسیه رسید.
مدبر با اشاره به اینکه مقامات دو جمهوری خودخوانده دونتسک و لوگانسک انتظار این حملات را داشتند ادامه داد که «دنیس پوشیلین»، رئیس‌جمهور دونتسک اعلام بسیج عمومی در منطقه کرد. بعدازاین دستور بود که مقامات دونتسک مردم را به سمت پناهگاه‌ها و اقامتگاه‌های موقتی‌که توسط فدراسیون روسیه در روستوف بنا شده حرکت دادند.
با توجه به اینکه تقریباً ۱۰۰ درصد مردم منطقه دُنباس تبار روسی دارند و درصد قابل‌توجهی از آن‌ها تابعیت روسی گرفته‌اند و طرح الحاق دونتسک و لوگانسک به فدراسیون روسیه شبیه موضوع شبه‌جزیره کریمه در دوما تصویب شده و منتظر نظر نهایی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه است، انتظار می‌رود کرملین اگر کی‌یف به مسیر بی‌توجهی‌اش به توافق مینسک ادامه دهد، طرح الحاق این دو جمهوری خودخوانده را به خاک روسیه محقق کند.
مدبر در ادامه با انتقاد از سیاست غیر منطقی مقامات کی‌یف ادامه داد که بهترین راه پیش روی زلنسکی این است که به توافق مینسک بازگردد و بر مبنای آن عمل کند. طبق مدل مطرح‌شده در توافق مینسک که کشورهای فرانسه و آلمان هم ضامن آن بودند، سرنوشت مردم دنباس از طریق انتخابات روشن می‌شود. دولت اوکراین حق عملیات نظامی، هوایی، و زمینی را در این منطقه مورد مناقشه ندارد. پرواز پهپادهای آر.کیو-۴ آمریکایی بر فراز دنباس که توسط ارتش روسیه شناسایی شده‌اند نشان‌دهنده عمق برنامه عملیات تنش‌آفرین غرب علیه روسیه است.
این تحلیلگر تحولات اوراسیا با اشاره به برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ و تمرکز آن بر موضوع اوکراین ادامه می‌دهد که زلنسکی در سخنرانی‌اش در کنفرانس امنیتی مونیخ دوباره بر الحاق کریمه و دنباس به خاک اوکراین اصرار کرد که به‌صورت خودکار به تنش‌ها در منطقه می‌افزاید. زلنسکی در ادامه اظهاراتش در کنفرانس مونیخ خواستار هسته‌ای شدن اوکراین بود. این امر نشان می‌دهد که دولت‌های اروپایی باید بدانند زلنسکی موجودی خطرناک و ماجراجو است.
مدبر با به صدا درآوردن زنگ هشدار واقعی برای اروپا تأکید می‌کند که زلنسکی برخلاف تعهداتی که داده بود به دنبال این است که اوکراین را مجدداً هسته‌ای کند و این‌یک خط قرمز برای اروپایی‌ها بوده و سرمایه‌گذاری آن‌ها روی شخصیتی مثل زلنسکی تهدیدکننده جدی امنیت نظام بین‌الملل خواهد شد.
ما در شرایط ویژه‌ای قرارگرفته‌ایم که می‌توانیم با موضع‌گیری قاطع در حوزه گسترش ناتو به شرق به تامین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران کمک کنیم
مدبر در پی توضیح این موضوع است که اوکراین قبلاً هسته‌ای بود و بعد از فروپاشی شوروی به دلیل ابراز نگرانی دولت‌های غربی فعالیت‌های هسته‌ای‌اش متوقف شد اما حالا این زلنسکی که غرب رویش سرمایه‌گذاری کرده دوباره می‌خواهد با زرنگی خاص خود "آب رفته را به جوی بازگرداند".
به عقیده مدبر سیاست گسترش به شرق ناتو به خاطر افزایش حوزه نفوذ فدراسیون روسیه در نظام بین‌الملل وارد فازهای خطرناکی شد است. به عبارتی آمریکا و بریتانیا از مهره غیرقابل‌اعتماد زلنسکی در حال استفاده برای گسترش سیاست‌های خودشان هستند. افزایش آتش‌افروزی زلنسکی در منطقه دنباس فعلاً که ادامه داشته و او از این اهرم برای فشار آوردن به طرف‌های مختلف استفاده خواهد کرد؛ اما محاسبات زلنسکی محاسبات اشتباهی است. ادامه این مسیر قطعاً به نفع اوکراین و جبهه غربی نخواهد بود.
این کارشناس مسائل اوراسیا به برخی شایعات و گزارش‌ها در حاشیه تنش در اوکراین اشاره می‌کند و می‌گوید نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت و قابل‌توجه است وجود برخی گمانه‌زنی‌های بی‌اساس در حوزه ارتباط مسئله اوکراین با ایران است. اول اینکه برخی افراد ناآگاه به حوزه سیاست خارجی و افرادی که منابع خبری آن‌ها، برخی سایت‌های غیر معتبر و حتی برخی مقامات سابق کشور هستند مسئله بسیار مضحکی را طرح کرده‌اند مبنی بر اینکه روسیه سر موضوع اوکراین، ایران را معامله می‌کند.
ایران در راهبرد مهم تقابل با پروژه گسترش ناتو به شرق منفعل نباشد
مدبر تأکید می‌کند که حوزه اوکراین به‌هیچ‌وجه برای روسیه قابل معامله نیست و با هیچ‌چیز مسئله اوکراین را معامله نمی‌کند. برای روسیه ممانعت از گسترش حوزه نفوذ ناتو به شرق اولویت اصلی است. روسیه امروز در شرایط قدرتمندی قرار گرفته که می‌تواند قاطعانه جلوی نفوذ ناتو به شرق را بگیرد و مسیر پیشرفت خود را هم ادامه دهد.
مدبر به جایگاه رفیع ایران در معادلات بین‌الملل اشاره می‌کند و می‌افزاید که نکته دوم این است که انفعال احتمالی ایران در مسئله گسترش ناتو به شرق، سیاست نادرستی است. ما باید قاطعانه در حوزه سیاست گسترش ناتو به شرق ابتکار عمل داشته باشیم. گسترش ناتو به شرق قطعاً مغایر با منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. امروز جبهه غربی رسماً جبهه شرقی را هدف قرار داده.
تحلیلگر مسائل اوراسیا ادامه می‌دهد وقتی‌که بوریس جانسون روز شنبه اعلام می‌کند که صدای جنگ کریمه به تایوان هم خواهد رسید، نشان‌دهنده این است که غربی‌ها شمشیرشان را برای یک درگیری اساسی با جبهه شرقی از رو بسته‌اند و آن‌ها قصد ادامه پروژه گسترش سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را در کشورهای ضعیف شرقی به‌عنوان برنامه‌ای اساسی دنبال می‌کنند. برخی از این کشورهایی که هدف ناتو هستند همسایه و هم‌مرز ما هستند. حضور سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در نزدیک مرزهای جمهوری اسلامی ایران، تهدید، خطر جدی و مغایر با منافع ملی ماست. ما هم باید قاطعانه در حوزه ممانعت از گسترش ناتو به شرق که اقدامی غیرقانونی، تخلف و مغایر با تمام کنوانسیون‌های بین‌المللی است بایستیم. چه ضرورتی دارد سازمان پیمان آتلانتیک شمالی که برای کشورهای غربی و امنیت آن‌ها ایجاد شده در منطقه شرق که خودش کشورهای مستقل و پیمان امنیت جمعی دارد، حضور پیدا کند؟
مدبر تأکید می‌کند که ما در شرایط ویژه‌ای قرار گرفته‌ایم که می‌توانیم با موضع‌گیری قاطع در حوزه گسترش ناتو به شرق به تامین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران کمک کنیم.
انتهای پیام/۴۱۵۵/پ
انتهای پیام/