غرب به ناچار حامی بشار اسد شده است/ مذاکرات سوریه با 3 هیات در 3 اتاق برگزار می‌شود
مجتبی اسماعیلی، گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا: به‌دنبال اظهارات روز دوشنبه استفان دی‌میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در سوریه، درباره برگزاری نشست حل بحران سوریه در روز 29 ژانویه (9 بهمن)، به‌تدریج و با ارسال دعوتنامه‌ها، نمایندگان معارضان سوری و دولت این کشور آماده حضور در ژنو سوئیس می‌شوند.
با وجود این، همچنان میان برخی طرف‌های منطقه ازجمله عربستان و روسیه اختلاف بر سر فهرست نمایندگان گروه‌های معارضی که باید در نشست ژنو 3 حضور داشته باشند، وجود دارد. آیا این این اختلافات می‌تواند نشست را به بن‌بست بکشاند؟ برای پاسخ به این پرسش و پرسش‌های مشابه با «مسعود اسداللهی» تحلیلگر مسائل سوریه و «صباح زنگنه» تحلیلگر مسائل خاورمیانه گفت‌و‌گو کرده‌ایم.
اسداللهی: سوریه بدون اسد غیرقابل تصور است
مهم‌ترین پرسشی که این روزها درباره نشست ژنو 3 وجود دارد، سرنوشت این نشست است. آیا این نشست می تواند بحران پنج ساله سوریه را تمام کند؟ مسعود اسداللهی، تحلیلگر مسائل سوریه تاکید دارد: «مشابه این نشست، بارها انجام شده و تجربه ثابت کرده است که نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت و نمی‌توان به آن اتکا کرد، مگر اینکه تنش میان ایران و عربستان کاهش و روابط دو کشور بهبود یابد.»
وی در تشریح نوع روابط میان ایران و عربستان و تاثیر آن بر بحران داخلی سوریه به خبرنگار آنا گفت: «روابط میان ایران و عربستان متشنج است و هر کدام لشکرکشی‌های خاص سیاسی خود را دارند. طبعا تا زمانی‌که چنین روابطی در منطقه و میان دو کشور بانفوذ و قدرتمند برقرار است، امکان بهبود اوضاع در سوریه وجود ندارد.»
اسداللهی با تاکید بر اینکه حل بحران سوریه از دایره توان قدرت‌های جهانی خارج است، اظهار کرد: «بارها این نشست‌ها برگزار شده است و اگر این قدرت‌ها می‌توانستند و می‌خواستند، تاکنون این بحران حل شده بود. به اعتقاد من، در مذاکرات آتی نمایندگان معارضان سوری در مقابل نمایندگان دولت سوریه نمی‌توانند کاری از پیش ببرند زیرا بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، به‌وسیله قدرت‌های جهانی از جمله آمریکا و روسیه حمایت می‌شود.»
این تحلیلگر مسائل سوریه با بیان اینکه نمی‌توان سوریه را در بازه زمانی کنونی بدون بشار اسد فرض کرد، افزود: «قدرت‌های غربی و حتی کشورهای عربی به این موضوع واقف‌اند که اگر اسد از قدرت کنار برود، اوضاع داخلی سوریه بدتر و غیرقابل کنترل خواهد شد. حتی در این میان، همین کشورهای عربی که داعیه تسلط بر اوضاع داخلی سوریه را دارند، نخواهند توانست تشنج داخلی سوریه را پس از کنار کشیدن اسد از قدرت کنترل کنند.»
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «اوضاع سوریه را از وجهی می‌توان با انقلاب اسلامی ایران مقایسه کرد. تا زمانی‌که مردم نخواستند و قدرت‌های غربی ناچار به پذیرش خواست مردم ایران نشدند، شاه سرنگون نشد. در سوریه نیز غربی‌ها حامی نظام این کشور هستند و گرچه نشان می‌دهند که می‌خواهند نظام سوریه را تغییر دهند و بشار اسد از قدرت کنار رود ولی در واقع خواهان باقی ماندن اوضاع به شکل کنونی هستند. باوجود این، غربی‌ها در عراق و سوریه دنبال اهداف و منافع خود می‌گردند.»
اسداللهی گفت: «آمریکا بیش از یک سال است که در سوریه حملات هوایی انجام می‌دهد و روسیه نیز چند ماه است که وارد این معرکه شده است؛ آنها به‌طور مداوم ادعا می‌کنند که مواضع داعش را هدف قرار می‌دهند ولی سوال اینجا است که چرا چاه‌های نفتی را که تامین کننده منابع مالی و ضامن حفظ قدرت این گروه تروریستی است، هدف قرار نمی‌دهند تا تضعیف و در نهایت نابود شوند؟»
وی در پایان تاکید کرد: «ما از این اتفاقات به این نتیجه دست می‌یابیم که آمریکا منافع خود را در گرو حضور داعش در منطقه می‌بیند.»
زنگنه: دی‌میستورا نقش اصلی را در مذاکرات ژنو 3 برعهده دارد
پنجم بهمن ماه، تاریخ اولیه برگزاری نشست مذاکرات صلح سوریه بود که به دلیل اختلافات موجود به تعویق افتاد. هنوز تردیدهایی درباره اجرای به‌موقع این نشست در روز 9 بهمن وجود دارد اما صباح زنگنه، تحلیلگر مسائل خاورمیانه اعتقاد دیگری دارد. او دراین باره به خبرنگار آنا گفت: «معتقدم که نشست ژنو در زمان مقرر تشکیل می‌شود ولی ترتیب حضور هیئت‌های مذاکره‌کننده ممکن است متفاوت باشد.»
وی با بیان اینکه استفان دی‌میستورا فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به سوریه می‌تواند در زمینه تعامل میان طرف‌های مذاکره، نقش اصلی را ایفا کند، تاکید کرد: «مهم‌ترین خللی که در روند برگزاری نشست ژنو 3 به‌وجود آمده این است که ترکیه از حزب اتحاد دموکراتیک کُردهای سوریه (PYD) برای شرکت در نشست دعوت کرده و این در حالی است که روسیه با آن مخالفت می‌کند.»
زنگنه سپس به تشریح روند برگزاری نشست ژنو 3 پرداخت و گفت: «در نشست آتی ژنو ما شاهد سه گروه خواهیم بود؛ نخست، هم‌پیمانان سوریه دوم، نمایندگان مخالفان به انتخاب عربستان و سوم، نمایندگان مخالفانی که در نشست مسکو انتخاب شده بودند. این مخالفان در سه اتاق مجزا، به‌طور غیر مستقیم و با وساطت نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد با یکدیگر رایزنی خواهند کرد. رایزنی میان نمایندگان معارضان سوری و دولت سوریه بر چهار محور انجام می‌شود:
نخست، موضوعات سیاسی که شامل مواردی همچون تهیه پیش‌نویس قانون اساسی جدید، نحوه برگزاری انتخابات و شیوه شرکت نامزدها در آن می‌شود.
دوم، موضوعات انسان‌دوستانه و کمک به مردم سوریه.
سوم، نحوه برقراری آتش‌بس و مشارکت معارضان سوری در فرایند صلح.
چهارم، فهرست گروه‌های تروریستی که قرار بود به‌وسیله کارگروهی از کشورها از جمله ایران، روسیه، عمان، مصر، ترکیه، اردن و فرانسه تشکیل و سپس به سازمان ملل متحد ارائه شود.»
وی افزود: «قرار است هم‌زمان با رایزنی نمایندگان معارضان سوری با نمایندگان دولت سوریه، کارگروهی با هدف اخذ نظرات طرف‌ها تشکیل و در نهایت به جمع‌بندی مواضع بپردازند.»
انتهای پیام/