ماجرای قرارداد وزارت نیرو برای واردات آب از آمودریا

به گزارش خبرنگار حوزه نفت و انرژی گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، بحران آب در کشور وارد مرحله تازه‌ای شده است و بسیاری از شهرهای فلات مرکزی و جنوب شرقی تحت تأثیر کاهش بارش با خشک‌سالی مواجه شدند و برخی از کارشناسان علاوه بر کم‌آبی که با هویت ایران عجین شده، نگرانی‌های فراوانی در خصوص ادامه دوره خشک‌سالی مطرح‌شده است. برای تأمین آب راهکارهای متعددی مانند بارورسازی اَبرها، طرح‌های انتقال آب،‌ استفاده از آب‌شیرین‌کن‌ها از گذشته در دست اجرا است، واردات آب جدیدترین روش وزارت نیرو برای تأمین آب در کشور است.

واردات آب از مرزهای شرقی

محمدعلی فرحناکیان، مشاور وزیر نیرو در امور بین‌الملل در رابطه با بحث واردات آب از سرشاخه‌های شمال شرقی می‌گوید «آنچه مسلم است، کوه‌های تبت در تاجیکستان منبع قابل‌توجهی است که به‌غیراز خود تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان و افغانستان از این آب بهره می‌برند. قبلاً طرحی مبنی بر واردات آب از سمت افغانستان بود که به دلیل شرایط خاص سیاسی و امنیتی افغانستان این طرح تغییر کرده تا واردات آب از سمت ترکمنستان و ازبکستان در دستور کار قرار گیرد،‌ در سفر ریاست جمهوری به اجلاس شانگهای رایزنی‌ها برای این اتفاق در سطوح بالایی انجام شد و پس‌ازآن نیز وزیر نیرو هم در دیدار با تمام وزرای مربوطه این کشورها، مسئله را طرح کردند. در مجموع زمینه‌های سیاسی و موارد کلی در حال موافقت است و بحث‌های کارشناسی نیز که قبلاً شرکت‌های ایرانی مطالعاتش را انجام داده بودند و امیدواریم بعد از اینکه اراده سیاسی کشورهای همسایه ایجاد شد، بحث‌های تخصصی را به‌روزرسانی کنیم».

واردات آب باید صرفه اقتصادی داشته باشد

مهدی قمشی، استاد حوزه آب دانشگاه شهید چمران اهواز درباره واردات آب و لزوم آن در کشور اظهار می‌کند «برای واردات آب باید کاملاً مقوله اقتصادی آن بررسی و سپس تصمیم‌گیری شود، یعنی اگر در نظر داریم از آب وارداتی استفاده صنعتی و کشاورزی داشته باشیم باید به صرفه باشد».

بیشتر بخوانید:

مشکل آب بانه تا قبل از تابستان ۱۴۰۱ رفع می‌شود

وی ادامه می‌دهد «به‌صرف اینکه در یک منطقه‌ای نیاز آب زیاد است نباید تصمیم به واردات آب‌گرفته شود، بنابراین ابتدا باید مقوله اقتصادی وارد محاسبات شود».

این کارشناس حوزه آب با بیان اینکه مشکل ما در حوزه آب استفاده و یا مدیریت صحیح از منابع آب است، عنوان می‌کند «قبل از اینکه به واردات و یا شیرین‌سازی آب دریا بپردازیم باید به نحوه استفاده و مدیریت خودمان بر منابع آب داخلی پردازیم و سپس وارد این مقوله شویم».

کمبود آب در کشاورزی پررنگ تر است

قمشی بیان می‌کند«ما به لحاظ منابع آبی موردنیاز برای شرب، صنعت و حتی محیط‌زیست در حوضه‌های آبریز مشکل چندانی نداریم، مشکل ما در بخش کشاورزی است که هم آب زیادی طلب می‌کند و در عین‌ حال اراضی زیادی از کشور منتظر آب هستند، به‌عبارت‌دیگر کشاورزی مشکل دارد».

به گفته وی؛‌ باید هر حوضه را متناسب با توان آن حوزه به جهت موجودی آب تنظیم کنیم، یعنی در مناطق کم‌آب کمتر کشاورزی کنیم.

کارشناس حوزه آب با بیان اینکه هیچ‌ یک از حوضه‌های آبریز کشور توان تأمین آب تمام نیاز آبی زمین‌های زیر کشت محدوده خود را ندارد، بیان می‌کند «حتی حوضه پرآبی مثل خوزستان هم این توان را ندارد که زمین‌های بیشتری را زیر کشت ببرد زیرا امکان آبیاری ندارد».

این استاد دانشگاه بیان می‌کند «در واقع هیچ حوضه‌ای نداریم که مشکل آب شرب، بهداشت و صنعت داشته باشد، مسئله اصلی در بخش کشاورزی است که اگر قرار است واردات و شیرین‌سازی انجام شود برای تأمین این بخش است».

تمرکز بر محصولات کم‌آب‌بر و شورپسند

وی با بیان اینکه واردات محصولات پرآب‌بر کشاورزی کم‌هزینه‌تر و آسان‌تر از کشت آن‌ها در محدوده سرزمینی است، بیان می‌کند «باید سیاست این باشد که محصولات کشاورزی پرآب‌بر را وارد کنیم و خودمان بر محصولات کم‌آب‌بر و شورپسند تمرکز کنیم».

قمشی با بیان اینکه فعلاً زود است که روی واردات و حتی شیرین‌سازی آب دریا حساب ویژه باز کنیم، اما به‌عنوان پدافند غیرعامل می‌توانیم این گزینه‌ها را هم داشته باشیم، ادامه می‌دهد «درصورتی‌که بنا بر واردات آب باشد می‌توانیم از کشورهای شمالی حاشیه خزر از جمله روسیه، ترکمنستان، آذربایجان و تاجیکستان آب وارد کنیم حتی در حوزه رودهای مرزی مشترک اترک و ارس می‌توانیم سهم بیشتری را به خودمان اختصاص داده و پول آن را بپردازیم، اما راه‌ حل اساسی و پایداری نخواهد بود».

انتهای پیام/پ