پیامدهای افزایش یارانه نقدی/ اثرگذاری بیشتر با پرداخت پلکانی

به گزارش خبرنگار حوزه اقتصاد کلان و بودجه خبرگزاری آنا، ثابت ماندن یارانه‌ها در کنار افزایش نرخ تورم انتقادات فراوانی را به دنبال داشته است و بسیاری از کارشناسان رقم پرداختی را متناسب با وضعیت امروز اقتصاد نمی‌دانند. هرچند صحبت‌های معاون اقتصادی رئیس‌جمهور در خصوص افزایش دوبرابری یارانه‌ها تکذیب شد اما گمانه‌زنی‌های فراوانی در خصوص افزایش رقم یارانه‌ها به گوش می‌رسد. برخی از شنیده‌ها حکایت از پرداخت یارانه به ۶۰ میلیون نفر دارد که همان افراد دریافت‌کننده کمک‌های معیشتی در هرماه هستند به این شکل که ۳۰ میلیون نفر ماهانه ۹۰ هزار تومان و ۳۰ میلیون دیگر نیز نفری ۱۲۶ هزار تومان دریافت خواهند کرد.

افزایش یارانه بین ۹۰ تا ۱۲۶ هزار تومان

توزیع یارانه به شکلی است که دهک‌های یک تا چهار مبلغ ۱۲۶ هزار تومان و پنج تا هفت مبلغ ۹۰ هزار تومان دریافتی خواهند داشت. این ۶۰ میلیون نفر که از بین جمعیت ۷۸ میلیونی یارانه‌بگیران در سال ۱۳۹۸ گزینش‌شده بودند، دریافت‌کننده کمک‌های معیشتی یعنی منابع ناشی از افزایش قیمت بنزین هستند که در دهم هرماه برای آن‌ها پرداخت صورت می‌گیرد، حال اینکه یارانه جدید هم دهم ماه همراه با کمک معیشتی پرداخت شود یا اینکه در روز جداگانه‌ای انجام شود، به‌طور کامل مشخص نیست.

بیشتر بخوانید:

تاثیرپذیری بازار از حذف ارز۴۲۰۰ تومانی چه میزان است؟

البته گمانه‌زنی‌های دیگری در خصوص ارائه بن کارت و کارت خرید کالا مطرح‌شده که به دلیل برخی از مشکلات به نظر می‌رسد منتفی شده و پرداخت یارانه به‌صورت کاملاً نقدی است. به نظر می‌رسد دولت برای تأمین منابع افزایش یارانه به دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است و همچنین توافقاتی با مجلس برای تأمین منابع آن تا پیش از حذف ارز ترجیحی نیز صورت گرفته است. بر این اساس با پرداخت یارانه ۹۰ تا ۱۲۶ هزارتومانی به خانوارهای دریافت‌کننده کمک معیشتی که مقادیر متفاوتی بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان به همراه یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی به ازای هر نفر دریافتی دارند، جمع یارانه در ماه به ۸۰۰ هزار تومان هم می‌رسد.

پرداخت یارانه به شکل پلکانی منجر به عدالت اجتماعی می‌شود

ابراهیم بهادرانی، مشاور رئیس اتاق بازرگانی تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا با اشاره به ساختار پرداخت یارانه در کشور بیان می‌کند «پرداخت یارانه زمانی در کشور نتایج مثبتی به هم خواهد داشت که تراز مالی دولت مثبت باشد درصورتی‌که منابع این بخش از طریق استقراض تأمین شود در نهایت منجر به تورم خواهد شد».

وی با اشاره به پیش‌شرط موفقیت یارانه‌ها عنوان می‌کند «پرداخت یارانه‌ها زمانی موفقیت‌آمیز خواهد بود که با شناسایی دهک‌های نیازمند جامعه همراه باشد و برعکس شکل کنونی آن به‌صورت پلکانی پرداخت شود و کسانی که تحت پوشش ارگان‌های حمایتی قرار دارند سهم بیشتری از یارانه‌ها داشته باشند.

بهادرانی بیان می‌کند «پرداخت یارانه با رقم یکسان به تمام دهک‌های جامعه برخلاف عدالت اجتماعی است و در تعادل ضریب جینی نیز مؤثر نخواهد بود».

کارشناس حوزه اقتصاد با بیان اینکه بحث یارانه نباید همراه با قیمت‌گذاری دستوری اجرا شود عنوان می‌کند «تجربه تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی نشان می‌دهد که این منابع منجر به تولید رانت می‌شود، بنابراین باید میان یارانه و قیمت‌گذاری تفکیک صورت گیرد و از دست بردن در قیمت که می‌تواند نظم بازار را به هم بزند جلوگیری کنند.»

وی بیان می‌کند «با وجود تحقق ۶۸ درصدی کف بودجه سال جاری، هنوز به‌طور شفاف منابع مالی برای افزایش یارانه‌ها مشخص نشده اما صحبت‌های فراوانی از کابینه اقتصادی دولت برای دو برابر شدن یارانه‌ها به گوش می‌رسید که البته با تکذیب وزیر اقتصاد همراه بوده است».

بهادرانی بیان می‌کند «در صورت اجرای صحیح یارانه‌ها و شفاف بودن محل تأمین منابع مالی آن، این طرح می‌تواند منجر به افزایش قدرت خرید مردم شود».

پرداخت یارانه نقدی روش مناسبی نیست

مهراد عباد، عضو اتاق بازرگانی تهران نیز درباره پرداخت یارانه نقدی معتقد است «اگر بحث این باشد که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یارانه افزایش پیدا کند، بهتر است که این کار با مبلغ نقدی نباشد چراکه باعث افزایش نقدینگی و تورم می‌شود».

وی بیان می‌کند «این سرمایه که قرار است به عنوان یارانه نقدی داده شود، می‌تواند سرمایه مولدی باشد ولی شاید تنها بخش بسیار کوچکی از هزینه‌های مردم را پوشش دهد. بهتر بود که این یارانه به صورت خدمات برای مثال تقویت بیمه‌ها یا دیگر خدمات اجتماعی ارائه دهیم. هرچه قدر که ما پول بیشتری را به مردم در قالب یارانه دهیم، خود باعث افزایش تورم شده و بعد از مدتی بی‌تاثیر می‌شود و شاید در دراز مدت هیچ عایدی هم برای مردم نداشته باشد».

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران می‌گوید «تورم ما در ایران ناشی از مسائل مختلفی است که بخشی از آن مربوط به نقدینگی است که چند درصد در تورم تاثیر دارد که میزان کمی نیست اما نسبت به تاثیرات دیگر مسائل میزان قابل توجهی نباشد. با این حال دادن یارانه نقدی روش مناسبی نیست چراکه هدف این است که پول به جیب مردم برود ولی اگر همه کالاها افزایش چندبرابری داشته باشند به صورتی که این رقم اثر قابل توجهی نداشته باشد، هیچ توجیهی ندارد».

انتهای پیام/پ