هوش مصنوعی در جای‌جای علوم انسانی نقش پررنگی دارد

فرشته آزادی‌پرند دبیر دومین کنفرانس هوش مصنوعی و محاسبات نرم در علوم انسانی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، در خصوص فراخوان دومین کنفرانس هوش مصنوعی و محاسبات نرم در علوم انسانی در دانشکده آمار،ریاضی و رایانه دانشگاه علامه طباطبائی اظهار کرد: کنفرانس مذکور از این جهت که تا زمان برگزاری آن احتمالاً در شرایط کرونایی می‌مانیم به صورت غیر حضوری برگزار خواهد شد. تصمیم بر این بود که کنفرانس هم به صورت حضوری و هم غیر حضوری برگزار شود ولیکن در زمان تصمیم‌گیری با این فرض که بدترین حالت ممکن ایجاد می‌شود تصمیم‌گیری کردیم. البته چنانچه شرایط کرونایی کشور بهتر شود کنفرانس به صورت حضوری برگزار می‌شود.

وی در ادامه افزود: این دومین کنفرانس هوش مصنوعی و محاسبات نرم در علوم انسانی است. همانطور که می‌دانید دانشگاه علامه طباطبایی قطب علوم انسانی در کشور و از طرف دیگر یکی از دانشکده‌های این دانشگاه، دانشکده آمار،ریاضی و رایانه است. این دو مسئله وقتی در کنار هم قرار می‌گیرد فرصت‌های جدیدی ایجاد می‌کند که در رشته‌های علوم انسانی همچون اقتصاد یا حقوق بتوانیم از پتانسیل‌های هوش‌مصنوعی استفاده کنیم. در همین زمینه اکثریت دانشکده‌های علوم انسانی کشور استرالیا یک گروه تحلیل داده دارند. به عنوان مثال موضوعی تحت عنوان نظرسنجی داریم و در این زمینه انواع روش‌ها همچون پرسش‌نامه و تماس تلفنی صورت می‌گیرد. همانطور که می‌دانید افراد در پاسخ به سؤالات طراحی‌شده در پرسش‌نامه آنچنان وقت نمی‌گذارند که بخواهند نظر دقیق خود را ابراز کنند و محقق، آن نظرات را استخراج کند.

در همین رابطه یکی از منابع بسیار خوب در نظرسنجی کامنت‌های خبرگزاری‌هاست. حال اگر بتوانیم این کامنت‌ها را به صورت اتوماتیک آنالیز کنیم یعنی از کلمات کلیدی که در کامنت به کار رفته و از تحلیل معنایی این داده‌ها بتوانیم نظر مردم را در یک موضوع بسنجیم امر بسیار مثبتی است. بر فرض مثال اگر دولت می‌خواهد یک سیاست یا تغییر قیمتی ایجاد کند و قصد آن را دارد که نظر مردم را راجع به آن سیاست یا تغییر قیمت بداند به طور قطع با این روش می‌تواند پیش‌بینی کند که مردم نسبت به موضوع چه عکس‌العملی انجام می‌دهند. بنابراین از نظر حاکمیتی این روش بسیار حائز اهمیت است.

دبیر دومین کنفرانس هوش مصنوعی و محاسبات نرم در علوم انسانی در ادامه خاطر نشان کرد: امروزه با مفهوم ارزهای دیجیتال آشنا هستیم و مهم‌ترین کاربرد زنجیره بلوکی یا بلاک‌چین را شاید عموم مردم ندانند در حقیقت اساس کاربرد این زنجیره‌های بلوکی یا بلاک‌چین در علوم انسانی است. اگر ثبت اسناد در کشور، مدارک مالکیتی را به جای اینکه در سیستمی متمرکز ذخیره کند در سیستمی بلاک‌چینی که داده‌ها یک بار بعد از نگارش و تأیید دیگر قابل تغییر نباشند ذخیره کند بسیاری از مسائل حاکمیتی در کشور رفع می‌شود.

به عنوان مثالی دیگر اگر زنجیره تولید کشور را بتوانیم در بلاک‌چین ثبت کنیم دیگر مشتری می‌تواند از منبع تا مقصد مسیر تولید و زنجیره تأمین را بررسی کند. تا به حال هیچ الگوی شناخته‌شده‌ای نداشته‌ایم که قابلیت اجرا داشته باشد که برای مثال در محصولات ارگانیک به مشتری این تضمین را بدهیم که این نوع از محصول به واقع ارگانیک یا درجات پایین‌تر محصول است که با استفاده از زنجیره بلوکی می‌توانیم به‌راحتی این کار را انجام دهیم. در زمینه‌های دیگری همچون بیمه بلاک‌چین یا زنجیره بلوکی که به صورت اتوماتیک می‌تواند قرارداد هوشمند را اجرا کند، قابلیت بسیار بالایی دارد. بر فرض مثال اگر مراحل پرداخت خسارت به صورت اتوماتیک تحت یک قرارداد هوشمند انجام شود هم احتمالا کلاهبرداری از سیستم بیمه کمتر می‌شود و هم هزینه‌ها را به طور کلی کاهش می‌دهد.

آزادی‌پرند در پایان تصریح کرد: هوش‌ مصنوعی در هر شاخه‌ای از علوم انسانی می‌تواند کاربرد زیادی داشته باشد. به عبارت دیگر در جای‌جای علوم انسانی نقش هوش مصنوعی بسیار پررنگ است. اما با این تأکیداتی که بر روی سیستم‌های هوشمند در کشور می‌شود و تصمیم حکومتی بر این است که در این زمینه هم جزء ۱۰ کشور اول جهان باشیم به طور قطع مهم‌ترین کاربرد هوش مصنوعی در علوم انسانی است که این کنفرانس با توجه به اینکه دانشگاه علامه طباطبایی قطب علوم انسانی کشور است می‌تواند جایگاه ویژه‌ای داشته باشد و یک شروع خوب برای نزدیک کردن کارشناسان علوم رایانه و علوم انسانی باشد.

به عنوان کسی که ۱۰ سال در دانشگاه علوم انسانی کشور عضو هیئت علمی بودم یکی از مسائلی را که به عنوان حلقه گمشده‌ در این زنجیره می‌بینم این است که در علوم انسانی و علوم رایانه حوزه‌ای بینارشته‌ای وجود ندارد که این دو حوزه را به هم نزدیک کند و این کمبود حس می‌شود و می‌خواهیم این کمبود را کاهش داده و از بین ببریم. اگر بتوانیم میان علوم رایانه‌ای و علوم انسانی در کشور حوزه بینارشته‌ای را ایجاد و تقویت کنیم قطعاً در کشور هم محصولات بهتری را تولید می‌کنیم و هم در زمینه علوم انسانی رشد زیادی خواهیم داشت.

انتهای پیام/پ