رشد قارچ‌گونه دلالان در بازار قارچ!/ راه حل شکستن قیمت کاذب قارچ چیست؟

به گزارش خبرنگار کشاورزی، صنعت تعاون گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، صنعت قارچ ایران با تولید ۱۸۰ هزار تن در سال در جایگاه ششم تولید قارچ خوراکی در جهان، اکنون در شرایطی قرارگرفته که در صورت تداوم و فقدان نظارت و حمایت دولت نه‌تنها جایگاه جهانی خود را از دست خواهد داد بلکه به‌تدریج از سفره خانوار حذف خواهد شد.

این بار رشد هزینه تمام‌شده تولید، گریبان گیر فعالان و تولیدکنندگان قارچ شده و چرخش چرخ آن‌ها را متوقف و یا کُند کرده است به طوری که طبق بررسی‌های انجام‌شده بسیاری از پرورش‌دهندگان قارچ خانگی بساط فعالیت خود را چیده و واحدهای صنفی نیز در آستانه ورشکستگی قرار گرفته‌اند.

هر کیلو قارچ ۶۰ هزار تومان!

تأمین ۹۸ درصد از مواد اولیه یا نهاده موردنیاز تولید قارچ داخلی است و تنها ۲ درصد از مواد لازم یعنی اسپان و خاک‌پوششی وارداتی هستند بنابراین انتظار می‌رود که این محصول چه در فرآیند تولید و چه به هنگام توزیع بین جامعه مصرفی از نوسانات ارزی مؤثر در واردات در امان بماند اما اکنون آنچه در خرده‌فروشی‌ها و دم در مغازه درباره قیمت قارچ به چشم می‌خورد مغایر این تحلیل است چراکه هر کیلو قارچی که ابتدای سال با مبلغی بین ۲۷ تا ۳۲ هزار تومان به فروش می‌رفت اکنون با گذشت ۹ ماه از سال به هر کیلو ۶۰ هزار تومان افزایش‌یافته است و محصولی که جایگزین گوشت و سایر اقلام خوراکی گران در سفره مردم شده بود در حال رنگ باختن است.

گرانی ۳ برابری نهاده‌های تولید قارچ

یکی از تولیدکنندگان قارچ، تأمین مواد اولیه تولید این محصول را مهم‌ترین چالش حال حاضر این صنعت معرفی کرده و می‌گوید به دلیل خشک‌سالی و کاهش بارندگی با کاهش مواد اولیه و به‌تبع آن رشد هزینه‌های تأمین و تهیه نهاده‌های تولید قارچ مواجهیم، به‌عنوان نمونه به دلیل اُفت ۴۰ درصدی تولید گندم در اثر کم‌بارشی هر کیلو کلش گندم بسته به مرغوبیت و میزان رطوبت خاک بین یک هزار تا ۴ هزار تومان خریداری می‌شود درحالی‌که در سال گذشته این نهاده مؤثر در تولید قارچ بین ۸۵۰ تا یک‌هزار تومان به فروش می‌رسید.

به گفته این پرورش‌دهنده قارچ، هر کیلو کود مرغ در بازه زمانی کمتر از ۲ سال از ۶۰۰ تومان به یک‌هزار و ۲۰۰ تومان افزایش‌یافته است. قیمت خاک پید یا پوششی نیز طی کمتر از یک سال و به ازای هر مترمکعب با رشد ۳ برابری بین ۹۵۰ هزار تا یک‌میلیون تومان به فروش می‌رسد.(قیمت هر مترمکعب خاک پید در سال ۹۹، ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسید.)

جولان دلالان در بازار خریدوفروش قارچ

در کنار کمبود و گرانی ناشی از نهاده‌های تولید قارچ، اگر اثر تورم ۵۰ درصدی را بر حقوق و دستمزد کارگران اضافه کنیم متوجه دلایل رشد قیمت هزینه تمام‌شده خواهیم شد.

بااین‌حال بعد از پرس‌وجو از تولیدکنندگان دریافتیم که قیمت تمام‌شده هر کیلو قارچ بین ۳۶ تا ۳۸ هزار تومان متغیر است اما دلالان طبق معمول و با ماهیگیری از آب گل‌آلود هر کیلو قارچ را از درب واحدهای تولیدی به‌طور فله‌ای و با قیمت ۳۷ تا ۴۰ هزارتومان خریداری کرده و این محصول را با قیمتی بین ۵۵ تا ۶۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رساند.

بنابراین عدم نظارت و جای خالی مسئولان ذی‌ربط، فضایی را برای کسب سود غیرمنطقی و ناعادلانه کسانی فراهم کرده است که در زنجیره تولید هیچ زحمتی را متحمل نشده و سرمایه‌ای را هزینه نکرده‌اند البته تحمیل ضرر بر تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را نیز نباید فراموش کرد که درنهایت منجر به اُفت میزان، حجم و ارزش تولید ملی، کاهش سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد و حذف یا کمرنگ شدن بخش توسعه در مراکز تولیدی می‌شود.

اهمیت حمایت از پرورش دهندگان قارچ

از آنجایی که ابتدای زنجیره تولید در صنعت پرورش قارچ وابستگی ۲ درصدی به خارج از کشور دارد و بخش اعظمی از مواد اولیه لازم برای پرورش و تولید قارچ در داخل کشور تامین می‌شود بنابراین در این بخش ظرفیت بالقوه‌ای برای رشد و توسعه تولید جهت تامین نیاز داخلی و صادرات دیده می شود.

دومین عامل مؤثر در شروع و تداوم هر کسب و کاری مسئله بازدهی و سوددهی آن است که صنعت پرورش قارچ به دلیل زود بازده بودن سرمایه‌گذاری مامن جذابی برای ورود سرمایه است.

سومین عامل اثرگذار در رشد تولید، بخش افزایش تقاضاست که در دوران شیوع کرونا به دلیل سقوط قدرت خرید مردم برای تهیه برخی اقلام اساسی همانند گوشت قرمز و سفید و... همچنین تبلیغات انجام‌شده دراین‌باره که قارچ به دلیل برخورداری از خواص دارویی و ویتامین C بالا در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مؤثر است موجبات رشد ۳۰ درصدی سرانه مصرف قارچ در کشور را فراهم کرد بااین‌حال اکنون به دلیل رشد هزینه‌های تولید، سودجویی واسطه‌ها و جای خالی تنظیم بازار توسط سیاست‌گذار با کاهش تولید و عرضه و به‌تبع آن افزایش قیمت برای مصرف‌کننده روبه‌رو هستیم که توان خرید خانوار را نسبت به خرید آن زیر سؤال برده است.

گزارش از پریسا مهریان

انتهای پیام/پ