تحریم‌ها مانع فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان نمی‌شود/ دلایل بالارفتن هزینه صادرات

گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، بر اساس اصل مزیت نسبی در علم اقتصاد، که اقتصاددانانی همچون آدام اسمیت و دیوید ریکاردو به اهمیت آن پیبردهاند، به زبان ساده تولید کالا باید توسط فرد یا بنگاهی در داخل هر کشوری صورت گیرد که کمترین هزینه فرصت یا به طور کلی کمترین هزینه را در آن کشور داشته باشد و آن وقت است که مجموع تولید بیشینه است. اصل دیگر اصل مزیت مطلق است که براساس آن هر فرد یا بنگاهی که کمترین نهاده مورد نیاز را برای تولید محصولی نیاز دارد از مزیت مطلق در تولید آن محصول برخوردار است. با توجه به این دو اصل اقتصادی ساده، به راحتی میتوان بخشی از اتفاقاتی که به لحاظ اقتصادی در ملتهای دیگر و در کشور خود اتفاق میافتد را تحلیل کرد. بر اساس این دو اصل باید بررسی کرد که آیا تولید یک کالا در داخل، از واردات آن به صرفهتر است یا بالعکس؟ بیشتر بخوانید: رشد ۱۰۰ درصدی بازار محصولات نانو/ ارزآوری شرکتهای دانشبنیان را دست کم نگیریم امروزه کشورهای در حال توسعه بسیاری از طریق واردات محصولاتی که خود به آمریکا و کشورهای اروپایی صادر کردهاند، هزینههای سرسامآوری را متحمل میشوند. برخی کالاها باتوجه به ویژگیهای طبیعیشان، فقط در مناطق خاصی امکان تولید دارند. برای مثال زعفران از این دست محصولات است که امکان کاشت و برداشت آن با توجه به ویژگیهای طبیعی این گیاه تنها در برخی از محیطها و شرایط آب و هوایی خاصی صورت میگیرد. ولی متأسفانه دیده میشود این محصول توسط کشورهای اروپایی از مراکش خریداری میشود و با قیمتی هنگفت تنها به دلیل یک بستهبندی زیباتر به خود آن کشور و کشورهای دیگر صادر میشود. این مسئله تنها در مورد محصولات کشاورزی صدق نمیکند. برای مثال محصولاتی همچون دستگاههای تصفیه و ضد عفونیکننده هوا که چند سالی است در کشورمان دیده میشود با برندهای متفاوت و قیمت بالایی از کشورهایی همچون ژاپن خریداری میشود که به زعم متخصصین داخلی آنچنان فناوری خاصی هم ندارد که توان تولید آن در داخل وجود نداشته باشد. اما واردات این محصول سالانه میزان زیادی ارز از کشور روانه کشورهایی همچون ژاپن میکند. این تنها نمونهای است از محصولاتی که در داخل هم پتانسیل و فناوری ساخت آن برتر از نمونههای خارجی وجود دارد، هم به لحاظ اقتصادی تولید آن در داخل عقلانی و دارای مزیت است، لیکن افسوس! که منفعت عدهای به واردات گره خورده است. خوشبختانه چندسالی است که شرکتهای دانشبنیان در داخل کشور به تولید محصولات بسیاری دست زدهاند که در برخی موارد حتی از نمونههای خارجی آن هم برتر است. هدایت غلامی یکی از همین تولیدکنندگان است که با توجه به ظرفیتها و پتانسیلهای موجود، دستگاه تصفیه و ضد عفونیکننده هوا را به قیمت یک دهم نمونه ژاپنی آن در داخل تولید کرده است. در همین رابطه گفتوگویی با وی داشتهایم که در ادامه مشروح این گفتوگو را مشاهده میکنید: آنا: محصول تولید شده توسط این شرکت را معرفی کرده و مکانیزم عملکرد آن را توضیح دهید؟ غلامی: این محصول، دستگاه هوشمند تصفیه و ضدعفونیکننده هوا، دارای یک عملکرد پنجگانه است. هوا در ابتدا وارد فیلتر اولیه شده و مقداری از آلودگیها و گرد و غبارهای آن گرفته میشود. در مرحله بعد وارد سیستم پلاسمای سرد اتمسفری و سیستم نانوفتوکاتالیستی میشود و ضدعفونی و استریل شده. در گام بعدی هوا وارد فیلتر هپا میشود که در این شرکت به صورت ابتکاری نانوذرات نقره و میکروتیتانیم به فیلتر مذکور اضافه کردیم و در گام پایانی هوا از فیلتر کربن فعال خارج و هوای تصفیه و ضدعفونیشده وارد محیط میشود. عملکرد دیگر دستگاه این است که با سازوکار خاصی سطوح و محیط اطراف را هم تا حدی استریل و ضدعفونی میکند. به عبارت دیگر هم هوایی را که وارد دستگاه شده و هم هوایی که از آن فاصله دارد، تصفیه و ضدعفونی میکند. یکی از مزیتهای این دستگاه، هوشمند بودن آن است. در این محصول ۴ سنسور اصلی تعبیه شده که به صورت آنلاین محیط را رصد و مدار هوشمند شده با«آی سی» محیط را آنالیز میکند. پس به طور کلی یکی از مزیتهای این دستگاه توان نشان دادن دمای محیط، درصد رطوبت، گازهای آلاینده و کیفیت هوا است. دومین مزیت این محصول مصرف پائین برق آن، در حدود ۳۰ وات است. همچنین صدای بسیار کم این محصول و این واقعیت که به دلیل اینکه فیلترهای دستگاه توسط شرکت تولید میشود، قیمت بسیار کمی دارد، از مزیتهای دیگر آن است. فیلترهای چینی ۳تا۴ میلیون تومان قیمت دارد ولی فیلترهای تولید شده توسط این شرکت حدود ۳۰۰ هزار تومان بوده و همیشه در دسترس است. عملکرد واقعی و بالای این دستگاه مزیتی دیگر است. بازدهی محصول در مورد ویروس کرونا ۹۵ درصد، در مورد باکتریها ۹۹.۹درصد، بر روی قارچ ۹۸ درصد، بر روی ریز گردها ۹۵درصد و در مورد گازهای آلاینده ۷۰ درصد بوده که اعدادی واقعی است و در وزارت دفاع آزمایش شده و دارای گواهی است. مسائل مذکور بخشی از مزیتهای این محصول بوده و بخش دیگر مزیت قیمتی آن است که یک دهم نمونه شناخته شده ژاپنی است. ارزیابی بازارهای جهانی وظیفه اتاقهای بازرگانی آنا: در مورد مسائل و مشکلات پیشروی صادرات این محصول توضیح دهید؟به طور کلی با چه موانعی در عرصه صادرات مواجهاید؟ غلامی: صادرات دارای دو جنبه است. یکی بحث سیاسی و دیگری اقتصادی. جنبه سیاسی، آن است که باید ارتباط بین کشورها ایجاد شود و سفرای ایرانی در کشورهای دیگر فعالتر باشند و تعداد رایزنهای اقتصادی در کشورها و اتاقهای بازرگانی افزایش پیدا کنند. لیکن از جنبه اقتصادی وقتی دانش فنی تولید برخی قطعات را در داخل ایجاد نمیکردیم، قطعاً به قیمتهای۳ تا ۴ هزار دلاری که برای نمونه خارجی این دستگاه است، میرسیدیم. به طور کلی دانشی که به آن رسیدهایم و منجر به بهای اندک این محصول شده با سختی زیادی همراه بوده است. این دو بخش اصلی است که بر روی صادرات اثر گذار است. درکشورهای مختلف قیمت به عنوان یک عامل ثانویه بوده و اولین اولویت آنها برند و نشان تجاری محصول است. به طور کلی در اغلب کشورها اول برند دیده میشود بعد قیمت، به خصوص در کشورهای حاشیه خلیج فارس که از لحاظ مالی اوضاع خوبی دارند. درکشورهای حوزه قفقاز که این شرکت در آنها ورود کرد به دلیل اینکه هم هوا آلوده است و هم رسیدگی به آلودگی هوا در آن کشورها بالاست و بحث سلامت برایشان دارای اهمیتی ویژه بوده، استقبال خوبی از محصول کردند. به عنوان مثال در کشور ازبکستان به دلیل شیوع کرونا ۵ ماه کشور را تعطیل کردند و این نشان از اهمیت سلامت در این کشور دارد. بیشتر بخوانید: موفقیت در بازارهای صادراتی به ثبات و برنامهریزی نیاز دارد/ تورم ابرمشکل دانشبنیانها اما در بحث صادرات باید وزارت صنعت و سازمان توسعه تجارت فعالیت مستمر داشته باشند و شرکتها به دنبال بازاریابی برای محصولتشان نباشند. این عزیزانی که شناختشان در مورد بازار بیشتر است و با سفرا و رایزنهای اقتصادی سفارتها مراوده دارند با توجه به پتانسیل محصولات برای صادرات، مناطقی که به لحاظ اقتصادی و بازار مثلاً برای این محصول مزیت دارد را رصد کنند سپس شرکتها با آن کشورها مذاکره کنند. یعنی اگر نهادی باشد که حمایتی در مورد مسائل ارزیابی بازار انجام دهد، کمک شایانی به شرکتهای داخلی میکند. اما در مورد اینکه ارگانها در حقیقت این کار را میکنند یا خیر باید گفت به لحاظ قانونی باید این اقدامات را انجام دهند اما کاری زمانبر است و باید ابزارهای آنها در این امر بیشتر شود. یعنی سازمان توسعه تجارت به سفرا متصل شود و کارشناسانی چه در ایران و چه در خارج کشور در اختیارشان قرار دهند و به بحث ارزیابی بازار شتاب دهند و روشهای انتقال کالا و ارز را تسهیل کنند. انتقال ارز واقعا دردسر دارد. به طور کلی باید محصولمان را با تمام ویژگیها و تأییدیههایش به اتاق بازرگانی و سازمان توسعه تجارت معرفی کنیم، و این وظیفه را داریم که کلیات را بررسی کنیم. اما در مورد جزئیات و بررسی تک به تک بازارها و اینکه کدام کشور پتانسیل بالاتری برای این محصول دارد، باید اتاقهای بازرگانی و سازمان توسعه تجارت به شرکتها یاری برسانند. تحریم راهها را نمیبندد، هزینهها را بالا میبرد آنا: همانطورکه به مشکل انتقال ارز اشاره کردید، به طور کلی چه نگاهی به مسئله تحریم دارید؟ غلامی: تحریم مانع انجام کار نیست، لیکن هزینهها را بالا میبرد. به طور مثال اگر بخواهید مبلغی را از خارج کشور به ایران منتقل کنید از طریق صرافیها به راحتی انجام میشود اما کارمزدهایی که در مسیر انتقال این مبلغ وجود دارد هزینه را بالا میبرد و به صرفه نیست. وظیفه تحریمها تنها همین است که هزینهها را بالا ببرد. تحریم راهی را نمیبندد. اما مسئله دیگری که به دلیل تحریمها ایجاد میشود ترسی است که برخی کشورها برای مراوده اقتصادی با ایران دارند که اگر روزی این ارتباط شکل گیرد از طریق اروپا و آمریکا تحت فشار قرار گیرند. ولی در واقعیت خود ایالات متحده هم تمایل به این ارتباط دارد و آنقدری هم قدرت ندارد که جهان را کاملاً بررسی کند و مثلاً بداند که کشوری به ایران کالایی فروخته است یا کالایی را به کشوری صادر کردیم. این نظارتها بیشتر در سطح کلان همچون صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و فولاد است و در کالاهایی که ارزش معاملاتی آنها کمتر است، جرأت ورود و دخالت نداشته و همچنین توان آن را ندارند. آنا: پاندمی کرونا را چگونه میبینید، آن را فرصت قلمداد میکنید، همچون شرکتهایی که در داخل کشور با یک استراتژی درست در زمان شیوع کرونا از این مسئله استفاده مفیدی کردند و به میزان سود بالایی دست یافتند، یا به طور کلی این مسئله را محدودیت قلمداد کرده و اطلاع دارید که برخی از فعالیتهای اقتصادی به دلیل شیوع کرونا کاملاً از بین رفت؟ غلامی: این مسئله دارای دو جنبه است. یکی ماهیت وجودی این بیماری است که در حال حاضر وجود دارد و دیگری آنکه تا چه زمانی وجود دارد که یک دورنمای تاریک است. تا همین چند روز قبل این تفکر وجود داشت که این بیماری رخت بربسته و رفته است اما با پدیدار شدن این سویه جدید به نام «امیکرون» که متأسفانه باز شایع میشود، ترسی ایجاد شده است. به طور کلی این مسئله فشارها را افزایش میدهد. صنایعی که در دنیا فعالاند، بیشتر با ارتباطات جهانی کار میکنند. اصل داستان ارزآوری و ارزبری این است که ارتباط با خارج از کشور داشته باشید. با شیوع کرونا این ارتباطات قطع میشود و صنایع به شدت آسیب میبینند، چونکه این صنایع صادرات محورند و همچنین واردات مواد اولیه هم با مشکل مواجه میشود. از طرفی برخی صنایع همچون توریسم و گردشگری به شدت آسیب میبینند و کاملاً بسته میشوند. اما براین باورم که تا ۲ سال آینده کرونا وجود دارد لیکن با داروها کنترل شده و همچون بیماریهای عادی دیگری مثل آنفلوآنزا با آن برخورد میشود. با توجه به اینکه یکی از کاراییهای این محصول در مورد ویروس کرونا است، شیوع کرونا عامل مثبتی برای این شرکت بوده و در خواستها نسبت به این محصول خصوصاً در مواقعی که این شیوع با افزایش ناگهانی همراه بود، افزایش یافت. تسهیلات بی موقع کاری را از پیش نمیبرد آنا: به طور کلی در طی این مسیر صندوق نوآوری و شکوفایی و معاونت علمی و فناوری از این شرکت حمایتی کردهاند؟ غلامی: در بازهای از زمان به سراغ این ارگانها نرفتیم و کاملاً بر اساس توان شخصی فعالیت کردیم. در برخی قسمتها خلاءهایی وجود دارد. هرکسی به اندازهای توان مالی دارد و نیاز داریم که در بحث توسعه به این شرکت کمک کنند که شامل نیاز به مکان،تجهیزات و افزایش نیرو میشود و از پتانسیلهای این شرکت خارج است. ارگانهایی که این توان را دارا میباشند همچون صندوق نوآوری و بانکها باید حمایتهایی ویژه کنند. لیکن با توجه به اطلاعاتی که دارم حمایتها به میزان خوبی است و امیدواریم که به موقع باشد. نکته دیگری که وجود دارد این است که بازوهای حمایتی باید تکلیفشان را با خودشان معلوم کنند و باید اقدامی در خصوص کاهش زمان دریافت تسهیلات انجام شود. برای مثال وقتی وامی به هر مبلغی میخواهیم برای همان موعد و لحظه کاربرد دارد و اینکه دو تا سه ماه دیگر به فعال تعلق گیرد کاری از پیش نمیبرد. آنا: عدهای از فعالان، عمده کمکی که از ارگانهای مذکور میخواهند، بازار است. در زمینه بازاریابی برای محصول این شرکت اقدامی از سوی ارگانها نامبرده صورت گرفته است؟ غلامی: خیر. در حال حاضر تنها خودمان در بحث بازاریابی برای این محصول اقدام و مذاکره کردهایم. انتهای پیام/

صفحه نخست

آموزش و دانشگاه

علم‌وفناوری

ارتباطات و فناوری اطلاعات

ورزش

سلامت

پژوهش

سیاست

اقتصاد

فرهنگ‌ و‌ جامعه

علم +

عکس

فیلم

استانها

بازار

اردبیل

آذربایجان شرقی

آذربایجان غربی

اصفهان

البرز

ایلام

بوشهر

تهران

چهارمحال و بختیاری

خراسان جنوبی

خراسان رضوی

خراسان شمالی

خوزستان

زنجان

سمنان

سیستان و بلوچستان

فارس

قزوین

قم

کردستان

کرمان

کرمانشاه

کهگیلویه و بویراحمد

گلستان

گیلان

لرستان

مازندران

مرکزی

هرمزگان

همدان

یزد

هومیانا

پخش زنده

تحریم‌ها مانع فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان نمی‌شود/ دلایل بالارفتن هزینه صادرات

روش سریع برای شناسایی انتشار کربن دی‌اکسید کشف شد

ضعف امنیت سایبری؛ پاشنه آشیل تحقق دولت هوشمند

چرا دهان در زمان بارداری طعم فلز می‌دهد؟

نقش مستقیم باکتری‌ها در ابتلا به سرطان پروستات