دومینوی شکست‌های داعش، بعد از عملیات آمرلی شکل گرفت/ شهری که حاج قاسم ضامن نجاتش از داعش شد

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، نشست خبری مستند «۳۶۰ درجه محاصره» که به روایت فرماندهی شهید حاج قاسم سلیمانی در عملیات نجات مردم آمرلی از محاصره ۳۶۰ درجه‌ای نیروهای داعش می‌پردازد، پیش از ظهر سه‌شنبه نهم آذر در بنیاد حفظ و نشر آثار شهید سپهبد قاسم سلیمانی برگزار شد.

در ابتدای این جلسه که با ۵۰ دقیقه تأخیر آغاز شد، تیزر کوتاهی از این مستند پخش شد. سپس حامد هادیان کارگردان این نشست در سخنانی گفت: در زمان حیات حاج قاسم سلیمانی، کار کردن درباره ایشان سخت بود. پس از شهادت ایشان بود که به عراق رفتیم و این سفر یک بار دیگر هم تکرار شد. شهر «آمرلی» اولین سوژه بود و با آن درگیر شدیم.

وی اظهار کرد: مستند «۳۶۰ درجه محاصره» در ابتدا بیشتر یک پروژه شخصی بود، بعد از بازگشت از عراق مجموعه مکتب حاج قاسم از پروژه حمایت کرد و تولید این کار دو ماه زمان برد.

روایت فتح شهری که آغازگر زوال داعش شد

هادیان گفت: عملیات نجات آمرلی از محاصره اولین عملیاتی است که حاج قاسم فرماندهی همه نیروهای عراقی را بر عهده داشت و این اولین بار بود که نیروهای عراقی با فرماندهی شخصی خارجی عملیاتی انجام می‌دهند. ضمن این که عملیات آمرلی اولین شکست نیروهای داعش هم در آن رقم خورد. شهر آمرلی برای حکومت عراق مهم نبود و اعتقاد داشتند نهایتاً بیست سی هزار شهروند تلفات این جنگ می‌شوند. اما استدلال اصلی حاج قاسم نجات جان انسان‌های بیگناه بود. مقدمات عملیات دو سه‌ ماه طول کشید، اما خود عملیات در یک روز انجام شد.

کارگردان مستند «۳۶۰ درجه محاصره» افزود: حاج قاسم برای این عملیات با هلی‌کوپتر وارد شهر شد. قبل از این مستند در مورد این عملیات مستندهایی ساخته شده بود ولی در هیچ‌کدام از آنها به خاطر حساسیت‌های امنیتی حاج قاسم حضور نداشت؛ تا جایی که حتی مردم آنجا هم نمی‌دانستند این عملیات چطور انجام شد.

کارگردان «۳۶۰ درجه محاصره» در رابطه با چگونگی ساخت این پروژه و انجام هماهنگی‌های لازم برای انجام مصاحبه با افراد مختلف اضافه کرد: برای ساخت این پروژه خیلی‌ها کمک کردند و یک کار گروهی شکل گرفت. دسترسی پیدا کردن به خیلی از آدم‌هایی که در فیلم هستند خیلی سخت بود. به عنوان مثال «ابوفدک» که جانشین ابومهدی المهندس است، تا به حال با جایی گفت‌وگو نکرده بود ولی در مقابل دوربین مستند ما نشست، یا اکثر فیلم‌ها و راش‌هایی که در مستند استفاده شده هم تا قبل از آن در جایی استفاده نشده و دست اول بودند.

وی در پاسخ به این پرسش که پیش از ساخت این مستند هم چیزی از جزئیات عملیات آمرلی می‌دانست، گفت: ما براساس اطلاعاتی که از قبل داشتیم، می‌دانستیم بعضی از عملیات‌های خارج از کشور واقعاً خاص بوده، اما جزئیات دقیقی از این رویداد نمی‌دانستیم. مثلا ماجرای هلی‌کوپتر را شنیده بودیم، ولی نمی‌دانستیم این عملیات تا این حد پیچیده و طولانی بوده است.

هادیان افزود: زمانی که به عراق رفتیم هنوز چهلم حاج قاسم نشده بود و اوضاع آنجا خیلی به هم ریخته بود. ما قرار بود با افراد حشدالشعبی گفت‌وگو کنیم و چون آنها هم فرمانده‌شان را از دست داده بودند، شرایط‌شان طبیعی نبود. ما ابتدا بدون هماهنگی با ارگان خاصی به عراق رفتیم و بعد از چند مصاحبه، بچه‌های نیروی قدس سپاه ما را پیدا کردند و برخلاف برخی از ارگان‌ها، به ما کمک کردند.

برای تولید مستند از خاطرات شهید حاج قاسم سلیمانی استفاده کردیم

وی اضافه کرد: خود مردم آمرلی هم خیلی کمک کردند. آنها اکثر ترکمان شیعه هستند، مردمانی که اقلیت مظلومی در عراق حساب می‌شوند. جمعیتی که بین کردهای شمال عراق و اعراب جنوب زندگی می‌کنند و نه جزء عرب‌ها محسوب می‌شوند، نه جز کردها. با این وجود اما این عملیات فضای زندگی آنها را در جامعه عراق تغییر داد و از لحاظ روحی نیز کمک بزرگی به اهالی آمرلی و کل عراق شد، چون دومینوی شکست‌های داعش، بعد از عملیات آمرلی شکل گرفت.

کارگردان این مستند ادامه داد: حاج قاسم سلیمانی معمولاً خاطرات هر روز خود را مکتوب می‌کرد و ما برای این مستند از آن دستنوشته‌ها استفاده کردیم. در انتهای مستند «۳۶۰ درجه محاصره» دستنوشته‌های ایشان از روز عملیات آمرلی ذکر شده است. به جز این نسخه کامل مصاحبه‌هایی که در مستند انجام شده و مجموعی از گفت‌وگو با ۱۰ تا ۱۵ نفر از فرماندهان میدانی ایرانی و عراقی است، به زودی در قالب کتاب منتشر می‌شود، چون نتوانستیم از تمام این گفت‌وگوها در اثر استفاده کنیم.

در ادامه نشست، حامد هادیان در پاسخ به پرسش خبرنگار آنا در مورد بزرگترین چالش ساخت این مستند اظهار کرد: بزرگترین چالش ما این بود که با هرکسی صحبت می‌کردیم همه می‌خواستند خودشان را قهرمان نشان دهند و به همین دلیل در رفتار و گفتارشان اغراق می‌کردند. ما هم برای فهمیدن روایت واقعی خیلی سختی کشیدیم. مثلا در عراق با خیلی از افراد صحبت کردیم که می‌گفتند حاج قاسم ۳-۴ بار با هلی‌کوپتر به آمرلی آمده و آنها نیز ایشان را دیدند و با هم روبوسی کردند و مسائلی از این دست، ولی بعد از کمی تحقیق فهمیدیم که حاج قاسم فقط یک بار با هلی‌کوپتر به منطقه رفته و به دلیل مسائل امنیتی دیروقت این کار را انجام داده و زمانی رسیده که افراد کمی ایشان را دیدند.

به روایت ۱۰۰درصدی از حقیقت نرسیدیم اما ۹۰درصد از واقعیت آمرلی را به تصویر کشیدیم

وی افزود: در بخش‌های عمده‌ از این مستند، باید سعی می‌کردیم حقیقت روایت‌ها را پیدا کنیم، اما در نهایت نتوانستیم به روایت ۱۰۰ درصدی برسیم. می‌توانم ادعا کنم که نسخه نهایی ۹۰ درصد حقیقت دارد، ولی چون مهره‌های اصلی این عملیات حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس بودند و هر دو نفر شهید شدند، به همین خاطر سعی کردیم روایت را از افراد مختلف بگیریم تا به حقیقت برسیم. در کل روایت اصلی اثر درست است، اما شاید در جزئیات کسی نقش خود را پررنگ کرده باشد.

کارگردان «۳۶۰ درجه محاصره» ادامه داد: ما در روزهای ابتدایی، مطمئن بودیم خیلی از آدم‌هایی که با ما مصاحبه کردند، ممکن  است در آینده با ایران مشکل پیدا کنند و آن خاطره را دیگر تعریف نکنند. اصلا یکی از دلایلی که زود به این سفر رفتیم این بود که ممکن بود شخصی که می‌خواهیم با او مصاحبه کنیم، ارتباطش با حاج قاسم، روی مناسبات سیاسی‌اش تاثیر بگذارد و گفت‌وگو نکند. شاید اگر امروز به سراغ بعضی از افرادی که در این مستند حرف زدند، برویم، دیگر راجع به حاج قاسم و کارهایی که در آنجا داشته و ارتباطاتی که داشته صحبت نکنند. مثلا برای همین مستند خلبان هلی‌کوپتری را که به آمرلی رفته پیدا کردیم و ایشان در حال حاضر رئیس هوانیروز عراق است، ولی قبول نکرد جلوی دوربین صحبت کند چون می‌گفت من در هوانیروز مشغول کار هستم و ممکن است آمریکایی‌ها پست من را بگیرند.

هادیان در ادامه درخصوص انتشار نسخه عربی این فیلم برای پخش در کشورهای دیگر منطقه هم عنوان کرد: صحبت‌هایی با رسانه‌های خارجی شده و قرار است بعد از پخش از تلویزیون ایران، نسخه عربی آن هم پخش شود. در حال حاضر با چند شبکه عربی صحبت شده، اما هنوز هیچ کدام نهایی نشده است.

کارگردان این مستند با اشاره به اینکه ۲۰ درصد فیلم به تصاویر آرشیوی اختصاص دارد، عنوان کرد: تقریبا به اکثر آرشیوهایی که در عملیات بودند دسترسی داشتیم، چه دوربین‌های عراقی چه دوربین‌های ایرانی. تا جایی که توانستیم هم از آن تصاویر استفاده کردیم. اتفاقا این عملیات جزء معدود عملیات‌هایی است که عکس و فیلم از حاج قاسم در آن زیاد است. اولین عکسی که از حاج قاسم در فضای مجازی پخش شد و خیلی مورد استقبال قرار گرفت هم عکسی است که بالای یکی از کوه‌های همین منطقه گرفته شده.

ترکیب چفیه، هلی‌کوپتر و تصویر حاج قاسم

در ادامه این نشست کمیل کریمی، تصویرساز پوستر مستند نیز توضیحاتی درخصوص ویژگی‌ها و سبک تولید این اثر داد و افزود: بخش لوگوتایپ و ایده اولیه کار این پوستر زحمت محمد روح‌الامین بوده و من تصویرسازی کار را انجام داده‌ام. برای این تصویرسازی از نقاشی دیجیتال استفاده کردیم. ایده اصلی این پوستر، تصویری از حاج قاسم است که زمین را نگاه می‌کند و یک پارچه سبزرنگ به بازوی ایشان بسته شده، این تصویری است که در بخش‌هایی از مستند دیده می‌شود و مربوط به زمانی است که یک رزمنده عراقی این پارچه را به بازوی حاج قاسم می‌بندد. در میانه تصویر و روی چفیه حاج قاسم نیز فضای شهر آمرلی و هلی‌کوپتری را که ایشان با آن وارد شهر شده است  می‌بینیم.

در انتهای مراسم، با همراهی حامد هادیان، کارگردان و کمیل کریمی تصویرساز، از پوستر مستند «۳۶۰ درجه محاصره» رونمایی شد. این مستند در مرحله اصلاح رنگ و صدا قرار دارد و فقط بخشی از جزئیات فنی آن آماده نشده که این مراحل نیز در روزهای آتی به انجام می‌رسد و احتمالا این مستند روز جمعه از رسانه ملی به نمایش درمی‌آید.

انتهای پیام/۴۱۷۳/پ