برانگیختن حس مسئولیت‌پذیری غرب، هدف کلیدی در دور جدید مذاکرات/ مطالبه اصلی ایران لغو همه تحریم‌هاست
به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، حال که علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس تیم مذاکره‌کننده ایرانی در گفت‌وگوها با انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه موسوم به گروه ۱+۴ قرار است از هشتم آذرماه پس از به بن‌بست رسیدن مذاکرات وین پشت میز مذاکره بنشیند، مهم‌ترین موضوع مد نظر وی برداشته شدن همه تحریمهای ظالمانه ایالات‌متحده علیه تهران خواهد بود. وی در گفت‌وگو با روزنامه انگلیسی گاردین به طرف‌های غربی یادآور شد که «نقطه شروع مذاکرات لغو تحریمهای غیرقانونی آمریکاست. آمریکا باید تضمین دهد که دوباره از توافق هسته‌ای خارج نمی‌شود.قدرت‌های اروپایی هم باید تضمین دهند که بدون توجه به موضع آمریکا با ایران تجارت خواهند کرد.برجام چارچوب مشخصی دارد و مسائل دیگر به آن مرتبط نیستند.»
لازم به یادآوری است که ایران و پنج کشور دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بعلاوه آلمان در تابستان سال ۱۳۹۴ به توافقی دست یافتند که برجام نام گرفت و بر اساس آن ایران ملزم شد که به فعالیت‌های هسته‌ای خود ذیل برجام و تحت نظارت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه دهد و طرف مقابل نیز متعهد شد که زمینه لغو همه تحریمهای اتحادیه اروپا، شورای امنیت و آمریکا علیه تهران را فراهم کند. با روی کار آمدن دولت جمهوری‌خواه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا در سال ۲۰۱۷ وی به‌صورت یک‌جانبه کشور خود را از برجام خارج کرد. در پی آن ایران به مدت یک سال به تعهدات خود ذیل برجام پایبند ماند اما درنهایت شروع به کاهش عمل به تعهدات برجامی به‌صورت تدریجی کرد. با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ در مقابل جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا واشنگتن از بازگشتن به برجام سخن گفت. در اوایل فروردین‌ماه سال جاری بود که یک سری مذاکرات در وین بین ایران و تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) آغاز شد که پس از ۶ دور در واپسین روزهای عمر دولت حسن روحانی رئیس‌جمهور سابق به بن‌بست رسید.
نباید فراموش کرد که مطالبه اصلی کشور یعنی رفع همه تحریم‌ها یا به‌نوعی پیش‌شرط شروع مذاکرات شامل همه تحریمهای مرتبط با فعالیت هسته‌ای ایران چه قبل از انعقاد توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ و چه بعدازآن است.
یک موضوع مهم دیگر که برخی از مقامات مسئول ازجمله علی باقری معاون سیاسی وزیر خارجه و رئیس جدید تیم مذاکره‌کننده هم به آن اشاره کرده‌اند روند واژه‌سازی توسط غربی‌ها است.
فقط ورود قدرتمندانه به مذاکره کارساز است
به‌عنوان‌مثال یک نمونه از واژه‌سازی نادرستی که توسط غربی‌ها ایجادشده عبارت "پرونده هسته‌ای" است که باید با "فعالیت هسته‌ای" جایگزین شود زیرا به تأیید حقوقدانان پرونده در موردی استفاده می‌شود که اتهام و متهمی موجود باشد.
نقش رسانه‌ها هم در زمینه مقابله با تلاش غرب در واژه‌سازی و هم در اطمینان دادن به افکار عمومی نسبت به هدفمند بودن و در راستای تأمین منافع ملی بودن حضور تیم ایرانی در روند مذاکرات بسیار مهم به نظر می‌رسد. البته از این مسئله نباید غفلت شود که رسانه نباید وظیفه اصلی خود در به زیر ذره‌بین بردن عملکرد تیم مذاکره‌کننده را فراموش کند و هرجایی که احساس کرد منافع ملی به خطر افتاده باید هشدار بدهد.
یک تاکتیک کارساز دیگر این است که ما باید هزینه خروج از توافق و نیز نقض آن را برای طرف غربی بالا ببریم تا به‌صورت خودکار به نقض توافق با ایران نیندیشد
قدم محکم دیگری که تیم مذاکره‌کننده ما باید بردارد فراهم کردن زمینه‌های حقوقی لازم در سطح بین‌الملل برای مسئولیت‌پذیر کردن طرف غربی به‌ویژه آمریکا نسبت به تعهداتشان است.
برخی با اشاره به اصل دوم قانون اساسی آمریکا می‌گویند که امکان اینکه هر قراردادی بین ایران و آمریکا ازجمله برجام بتواند کاملاً به‌عنوان یک معاهده بین‌المللی لازم‌الاجرا شود باید به تصویب سنای ایالات‌متحده برسد که امری بعید به نظر می‌آید یا اینکه به‌واسطه همان اصل دوم قانون اساسی آمریکا رئیس‌جمهور برای اجرایی کردن همان قراردادی که با کشوری مثل ایران منعقد کرده باید رأی دوسوم سناتورها را به دست بیاورد که با توجه به رویکرد نمایندگان سنا این امر هم تقریباً غیرممکن است. منظور این است که برخی معتقدند ورود به مذاکرات با تفسیری که ارائه شد بی‌نتیجه خواهد بود اما به اعتقاد مقامات ایرانی که هم‌اکنون سکان‌دار مذاکرات شده‌اند حتی اگر سنا یا کنگره آمریکا یا یک طیف سیاسی قدرتمند در این کشور بخواهد قراردادی را نقض کند، چنانچه آن معاهده، لازم‌الاجرا و بین‌المللی هم باشد آن را نقض خواهند کرد زیرا این یک موضوع داخلی ایالات‌متحده است و نمی‌شود بر مبنای آن عمل کرد. بنابراین باید با گاردی قوی وارد مذاکره شد تا طرف مقابل در انجام تعهدات خود جدی باشد.
بیشتر بخوانید:
باقری: موقعیت فرانسه در برجام به‌شرط اتخاذ موضع مستقل‌تر تقویت خواهد شد
یک نمونه از موفقیت در پافشاری بر اصول تا حصول نتیجه دلخواه، زمانی است که مذاکرات ۱+۵ شکل گرفت. در ابتدا آمریکا در روند گفت‌وگوها حضور مستقیم نداشت و پیش‌شرط گذاشته بود که تا ایران فعالیت هسته‌ای خود را تعطیل نکند وارد مذاکره نخواهد شد اما وقتی دید که ایران محکم پای اینکه فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز خود را زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه دهد ایستاده است در مذاکرات ژنو-۱ به‌عنوان عضو ناظر به مذاکرات پیوست.
یک تاکتیک کارساز دیگر این است که ما باید هزینه خروج از توافق و نیز نقض آن را برای طرف غربی بالا ببریم تا به‌صورت خودکار به نقض توافق با ایران نیندیشد.
ازجمله تبعاتی که مذاکره درازمدت می‌تواند در برداشته باشد پیوند آن یا به تعبیر بهتر، اثر آن بر اقتصاد کشور است؛ به همین دلیل باید پیوند بین مذاکرات و فضای اقتصادی کشور به حداقل برسد
با توجه به مواضعی که مقامات وزارت خارجه از جمله مسئول تیم مذاکره‌کننده ایرانی گرفته، می‌توان انتظار داشت که از همه ظرفیت‌های وزارت خارجه و خارج از وزارت خارجه (ازجمله شورای عالی امنیت ملی) در روند محقق کردن اهداف ورود به مذاکرات استفاده شود که خود نمونه‌ای از وحدت قول و عمل بین مسئولان و نیز عامل پایداری و پافشاری بر اصول تا تحقق نتیجه مطلوب است.
گروه‌های کارشناسی به تیم مذاکره‌کننده در روند گفت‌وگو مشاوره بدهند
یکی از دل‌نگرانی‌های مردم این است که آیا تیم مذاکره‌کننده از کارشناسان و آشنایان به فن مذاکره برخوردار است و اینکه تیم مذاکره‌کننده جدید تغییری در ترکیب اعضای خود خواهد داشت؟ شنیده‌ها حاکی است که باقری قول مساعد در زمینه به‌کارگیری کارشناسان خبره در زمینه تحریم‌ها، حقوق بین‌الملل و دیگر زمینه‌های موردنیاز را ارائه کرده است.
موضوع دیگری که تیم مذاکره‌کننده باید مدنظر داشته باشد این است که طولانی شدن بی‌دلیل مذاکرات هیچ آورده‌ای برای کشور در بر نخواهد داشت هرچند سید ابراهیم رئیسی تأکید کرده است که مذاکرات با جدیت و به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و مدون دنبال خواهد شد تا در کمترین زمان به نتیجه دلخواه برسد.
بیشتر بخوانید:
باقری: مذاکره‌ای درباره موضوع هسته‌ای نداریم/ تحریمهای غیرقانونی مسئله اصلی است
نکته پایانی اینکه تبعاتی که مذاکره درازمدت می‌تواند در برداشته باشد پیوند آن یا به تعبیر بهتر اثر آن بر اقتصاد کشور است. به همین دلیل است که باید پیوند بین مذاکرات و فضای اقتصادی کشور به حداقل برسد زیرا هر چه این پیوند بیشتر باشد مردم ضرر خواهند کرد و اگر بشود این پیوند را کمتر کرد -به صورتی که اقتصاد کشور تحت تأثیر روند مذاکرات قرار نگیرد و کشور دچار تلاطم نشود-طمع دشمن هم کمتر خواهد شد.
انتهای پیام/۴۱۵۵/
انتهای پیام/