برگزاری حضوری جایزه مصطفی(ص) با رعایت پروتکل‌ها/ مقاله‌های کرونایی امتیاز ویژه‌ای ندارند

گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، جایزه مصطفی(ص) یکی از جوایز علم و فناوری ایرانی است که هر دو سال یک بار به دانشمندان برتر جهان اسلام اعطا می‌شود. حضرت محمد(ص) پیامبر و بنیان‌گذار دین اسلام تأکید بسیاری بر علم‌آموزی داشت، بنابراین نام این جایزه مصطفی(ص) گذاشته شده که یکی از القاب او و به معنای برگزیده است. مبلغ پرداختی به برگزیدگان جایزه مصطفی(ص) ۵۰۰ هزار دلار آمریکاست که از محل موقوفات دارایی‌های مؤسسات بزرگ اقتصادی و دانش‌بنیان، صاحبان سرمایه و عموم علاقه‌مندان به رشد علمی جوامع اسلامی تامین می‌شود.

شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۹۲ جایزه مصطفی(ص) را تصویب کرد. براساس این مصوبه، شورای سیاست‌گذاری متشکل از دانشگاه‌ها و مراکز بزرگ علمی ایران و جهان اسلام ناظر بر روند اعطای این جایزه هستند. مسئولیت ایجاد دبیرخانه و برگزاری جایزه مصطفی(ص) نیز بر عهده پارک فناوری پردیس گذاشته شد. این جایزه با هدف تجلیل از دانشمندان برجسته، زمینه‌سازی همکاری و توسعه علمی و فناوری در جهان به پژوهشگران برتر جهان اسلام اعطا می‌شود. این جایزه به آثار نوآورانه مرزهای دانش که به دست دانشمندان فعال در حوزه‌های علم و فناوری ارائه شده و زمینه‌ساز بهبود زندگی بشریت باشد، تعلق می‌گیرد.

برگزیدگان چگونه انتخاب می‌شوند؟

کاندیداتوری برای دریافت جایزه مصطفی(ص) بر مبنای یک اثر یا دستاورد برجسته نظری یا کاربردی صورت می‌گیرد. داوران در گام بعدی مجموع فعالیت‌های علمی یا آثار کلی فرد در حوزه‌های علمی و فناوری را بررسی می‌کنند. ثبت کاندیداتوری از سوی خود فرد امکان‌پذیر نیست، دانشگاه‌ها و مراکز علمی معتبر، انجمن‌ها و قطب‌های علمی و فناوری، فرهنگستان‌های علوم هر یک از کشورهای اسلامی و پارک‌های علمی و فناوری می‌توانند نامزدهای مورد نظر خود را به دبیرخانه جایزه مصطفی(ص) معرفی کنند. زمینه‌های آثار شامل علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، علم و فناوری زیستی و پزشکی، علم و فناوری نانو و تمامی زمینه‌های علم و فناوری است.

صاحبان آثار در سه حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، علم و فناوری زیستی و پزشکی، علم و فناوری نانو باید تابعیت یکی از کشورهای اسلامی عضو سازمان همکاری‌های اسلامی یا جوامع اسلامی را داشته باشند. محدودیت مذهب، جنسیت و سن برای دانشمندان و پژوهشگران این سه حوزه وجود ندارد. صاحبان اثر در تمامی زمینه‌های علم و فناوری که شامل علوم پایه، علوم پزشکی، علوم دامپزشکی، علوم کشاورزی، علوم مهندسی، علوم شناختی، علوم اقتصاد و بانکداری اسلامی از علوم انسانی می‌شود باید مسلمان باشند. محدودیت جنسیت، تابعیت و سن برای این صاحبان اثر وجود ندارد.

با برگزیدگان دوره‌های قبلی جایزه مصطفی(ص) آشنا شوید

دور نخست جایزه مصطفی(ص) در سال ۲۰۱۵ در تهران برگزار شد و جکی یینگ در حوزه علم و فناوری نانوزیستی و عمر یاغی در حوزه علم و فناوری نانو به‌عنوان نخستین برگزیدگان این جایزه انتخاب شدند. جکی یینگ به پاس تلاش‌های بی‌دریغ در زمینه سیستم‌های پاسخ محرک در انتقال داروی کنترل‌شده و یاغی به پاس تلاش‌های بی‌دریغ در زمینه چارچوب‌های فلزی عالی یا MOFs به این جایزه دست یافتند. دور دوم جایزه مصطفی(ص) در سال ۲۰۱۷ در تهران برگزار شد و محمدامین شکراللهی در حوزه نظریه اطلاعات و سامی ارول گلنبه در حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان برگزیدگان این دوره انتخاب شدند.

شکراللهی به پاس تلاش‌های بی‌دریغ در زمینه مشارکت بدوی در ارتباطات: کدهای رپتور و گلنبه به پاس تلاش‌های بی‌دریغ در حوزه شبکه جی به این جایزه دست یافتند. دور سوم جایزه مصطفی(ص) در سال ۲۰۱۹ در تهران برگزار شد و اوگور شاهین و علی خادم حسینی در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی به عنوان برگزیدگان این دوره انتخاب شدند. همچنین حسین بهاروند، عمران اینان و محمد عبدالاحد به عنوان برگزیدگان مقیم کشورهای اسلامی انتخاب شدند. اوگور شاهین واکسن‌های درمان سرطان براساس mRNA برای هر بیمار به صورت فردی را توسعه داده است.

علی خادم‌حسینی موفق به توسعه هیدروژل‌های نانو و بایو ساختار شده که کاربردهای زیست پزشکی دارند. عمران اینان درک اثر متقابل موج و ذره حالت ویستلر (whistler) در فضای نزدیک زمین و اتصال الکتروشیمیایی بین تخلیه رعد و برق و اتمسفر بالا را بررسی کرده که در حوزه فیزیک یونسفری قرار می‌گیرد. حسین بهاروند در حوزه زیست‌شناسی سلول‌های بنیادی موفق به توسعه روشی برای درمان پارکینسون و دژانراسیون ماکولا وابسته به سن شده است. محمد عبدالاحد نیز در حوزه علم و فناوری نانو الکترونیک روشی برای ترجمه رفتار سلول‌های سالم و سرطانی در حوزه الکترونیک ارائه کرده است.

چهارمین دوره جایزه مصطفی(ص) در راه است!

دور چهارم جایزه مصطفی(ص) در تاریخ ۲۹ مهر ۱۴۰۰ در تالار وحدت برگزار می‌شود تا برگزیدگان این دوره نیز مشخص شوند. به همین بهانه به سراغ حسین ریوندی، مدیر ارتباطات بنیاد مصطفی(ص) رفتیم، در ادامه گفت‌وگوی آنا با وی را می‌خوانید:

آنا: با توجه به محدودیت‌های سفر به دلیل کرونا، مهمانان خارجی چگونه در مراسم حاضر خواهند شد؟

ریوندی: بنیاد مصطفی(ص) با توجه به شرایط کرونا پروتکل بهداشتی تعریف کرده و آن را برای همه مهمانان غیرایرانی‌ ارسال کرده است. این پروتکل در تمامی رویدادهای بنیاد نیز اعمال شده است. براساس این پروتکل بهداشتی، پرسنل برگزاری مراسم مورد تست قرار می‌گیرند. تمامی نیروهای تشریفات و اجرایی ملزم به استفاده از ماسک و رعایت شرایط بهداشتی هستند. تیم اصلی برگزارکننده مراسم نیز به طور کامل واکسینه شده‌اند. در خصوص اقامت‌ها و ضیافت‌های این مراسم، تمام اتاق‌های محل اقامت ضدعفونی می‌شود، تمام پذیرایی‌ها به صورت بسته‌بندی ارائه می‌شود و تمامی ضیافت‌ها نیز در شرایط کاملاً بهداشتی و با تعداد افراد محدود برگزار می‌شود.

وسایل حمل و نقلی که برای انتقال مهمانان استفاده می‌شود، به صورت مرتب ضدعفونی شده و محل برگزاری رویدادهای جانبی نیز عمدتاً در فضای باز تعبیه شده است. آیین‌های پیش از برگزاری جایزه مصطفی(ص) حدود یک هفته است و هر برنامه در محل متفاوتی است. سعی شده اکثر این برنامه‌ها در مناطق باز و فضای آزاد برگزار شود، مدعوین در بدو حضور تست می‌شوند و در تمامی رویدادها نیز فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت می‌شود. سعی شده تعداد مهمانان محدود باشد، در هر دوره بیش از ۱۰۰ مهمان غیرایرانی داشتیم اما این در این دوره میزبان حدود ۵۰ مهمان خارجی هستیم. در سه دوره پیشین در آیین اصلی اعطای جایزه بیش از ۵۰۰ مهمان داشتیم ولی این دوره پذیرای ۱۵۰ تا ۲۰۰ مهمان خواهیم بود. مراسم اعطای جایزه مصطفی(ص) در تالار وحدت اما با تعداد نفرات محدود برگزار می‌شود. تلاش بر این است که با تعداد افراد بسیار محدود، شرایط بهداشتی را به طور کامل رعایت کنیم.

آنا: یکی از برگزیدگان دوره سوم جایزه مصطفی(ص) موفق شد نخستین واکسن کرونا در جهان را توسعه دهد، آیا این امر باعث تغییر ملاک‌ها برای انتخاب برگزیدگان شده است؟

ریوندی: ملاک‌های داوری ثابت است و تمامی آثار براساس آنها ارزیابی و انتخاب می‌شوند. اتفاقاً انتخاب اوگور شاهین به‌عنوان برگزیده جایزه مصطفی(ص) پیش از کشف واکسن کرونا نشان می‌دهد که ملاک‌های ارزیابی ما دقیق است. امیدواریم در دوره جاری نیز با این ملاک‌ها افرادی را به عنوان برگزیده انتخاب کنیم که در سطح ایشان باشند.

آنا: کرونا همچنان یکی از مسائل مهم در جهان به شمار می‌رود، آثار و دستاوردهای دانشمندان در این حوزه تاثیری در انتخاب آنها به عنوان برگزیده دارد؟

ریوندی: در زمینه‌های جایزه مصطفی(ص) حوزه ویژه‌ای برای کرونا در نظر گرفته نشده است البته افرادی که در این حوزه فعالیت داشته‌ و توانسته‌اند به بهبود و رفاه بشریت کمک کنند، می‌توانند به عنوان برگزیده انتخاب شوند. با این حال نگاه ویژه‌ای به موضوع کرونا وجود ندارد.

آنا: تعداد برگزیدگان این دور مانند دور قبلی پنج نفر است؟

ریوندی: تعداد برگزیدگان در هر دوره متغیر است. چهار حوزه تخصصی وجود دارد و تعداد برگزیدگان به افرادی بستگی دارد که در هر حوزه انتخاب می‌شوند متفاوت از دوره قبلی است.

آنا: از برگزیدگان دوره‌های پیشین چه کسانی در مراسم چهارمین دوره جایزه مصطفی(ص) شرکت می‌کنند؟

ریوندی: تمامی برگزیدگان جایزه مصطفی در هر دوره دعوت می‌شوند. دوره جاری با توجه به شرایط همه‌گیری کرونا، بنیاد مصطفی(ص) اصرار و تأکیدی بر حضور نداشتیم اما به احتمال زیاد یک یا دو نفر از آنها در مراسم چهارمین دوره جایزه مصطفی(ص) حضور داشته باشند.

آنا: با توجه به این که دولت تغییر کرده، آیا احتمال تغییر اعضای هیئت مؤسس بنیاد مصطفی(ص) نیز وجود دارد؟

ریوندی: بنیاد مصطفی(ص) یک سازمان مردم‌نهاد است و در وزارت کشور به صورت یک NGO ثبت شده، بنابراین کاملاً غیردولتی و غیرسیاسی است. این عدم وابستگی باعث می‌شود تغییرات دولت‌ها و نگاه‌های مدیریتی در کشور تأثیری بر سلایق مدیریتی در سازمان‌های مردم‌نهاد نداشته باشد.

آنا: نشان خادم المصطفی امسال اعطا می‌شود؟

ریوندی: این فرایند به صورت مستمر انجام می‌شود. معمولا نشان خادم المصطفی هر سال یا دو سال یک بار و فارغ از برگزاری جایزه مصطفی(ص) اعطا می‌شود. آخرین دوره اعطای نشان خادم‌ المصطفی بهمن ماه سال گذشته برگزار شد، در حال حاضر برنامه‌ای برای برگزاری آن وجود دارد. با این حال ممکن است اواخر سال برنامه‌ای اتفاق بیفتد.

انتهای پیام/۴۰۲۱/پ