توازن قوا در غرب آسیا به ضرر آمریکا رقم خورده است/ ایران آماده پر کردن خلاء خروج یانکی‌ها از منطقه
گروه جهان خبرگزاری آنا- محمد جعفری؛ در پی خروج شتاب‌زده نیروهای آمریکایی از افغانستان، فرار محمد اشرف غنی رئیس‌جمهور غرب‌گرای افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان و فتح کابل در ۲۴ مرداد به نظر می‌رسد آمریکا به این نتیجه رسیده است که دیگر نمی‌تواند در منطقه غرب آسیا جایگاه سابق را داشته باشد. از طرفی قرار است تا پایان سال جاری میلادی دیگر هیچ نیروی عملیاتی در عراق باقی نماند و در حال حاضر بر اساس آمار اعلام‌شده واشنگتن فقط حدود ۸۰۰ نظامی در سوریه باقی گذاشته است.
این رویکرد جدید کاخ سفید یک‌شبه اتخاذ نشده است بلکه در طی ۲۰ سال شاید هم ۴۰ سال اخیر سردمداران واشنگتن به‌تدریج متوجه شده‌اند که با ظهور قدرتی جدید به نام محور مقاومت دیگر منطقه حیاط‌خلوتی امن برای نظامیان این کشور نیست. خروج نظامیان غرب از منطقه حتمی است اما موضوعی که باید مدنظر داشت خلأ قدرتی است که در پی این خروج به وجود خواهد آمد. در هفته‌های اخیر شاهد بودیم که خروج عمداً شتاب‌زده آمریکایی‌ها از افغانستان به چه جایی کشیده شد. به همین خاطر و به دلیل وجود گروه‌های افراطی در منطقه این نگرانی پیش‌آمده است که چگونه می‌توان بر اوضاع امنیتی پس از خروج غربی‌ها مسلط شد و اجازه نداد که گروه‌های نیابتی استعار گران غربی و نیز برخی کشورهای وابسته به غرب در منطقه از جمله رژیم صهیونیستی مردم منطقه را با وضعیتی مواجه کنند که آرزوی حضور دوباره غربی‌ها را داشته باشند. به همین منظور، با سید هادی سید افقهی کارشناس مسائل بین‌الملل و کارشناس ارشد تحولات غرب آسیا گفت‌وگویی ترتیب دادیم که به شرح ذیل است:
آنا: خروج شتاب‌زده نظامیان آمریکایی از افغانستان، تصمیم به خروج نیروهای عملیاتی واشنگتن از عراق و سناریوهای مشابه که پنتاگون ناچار به انجام آن‌هاست درنهایت توازن قوا در منطقه را بر هم خواهد زد که البته همین الان هم می‌توان تبعات این خلأ قدرت را در افغانستان حس کرد. نظر شما در خصوص نحوه شکل‌گیری توازن جدید قوا در منطقه چیست؟
سید افقهی: من هم معتقدم که وضعیت متزلزل آمریکا در منطقه و در پی آن شکست‌های مداوم پروژه‌های ایالات‌متحده قطعاً به کاهش اقتدار این ابرقدرت غربی در منطقه خواهد انجامید و درنهایت سبب یکسری تغییرات ژئوپلیتیکی و امنیتی در منطقه خواهد شد.
قدرت نظامی آمریکا در منطقه به‌سرعت رو به افول است
همان‌گونه که در هفته‌های اخیر شاهد بوده‌ایم نقطه اوج این شکست‌های آمریکا در افغانستان رخ‌نمود و باعث شد نه‌تنها نظامیان آمریکایی از این کشور خارج شوند بلکه ارتش به‌خوبی تجهیز شده دولت غرب‌گرای کابل هم نتوانست در مقابل جنگجویان طالبان دوام بیاورد.
لازم است یادآوری کنم که منطقه شاهد خروج آمریکایی‌ها از عراق در سال ۲۰۱۲ بود ولی به این شکل نبود. این موضوع در عراق کاملاً هدفمند، روشمند و آرام و با حداقل تلفات و افتضاح انجام شد ولیکن مسئله افغانستان و تبعات شکست حضور ۲۰ ساله اشغالگران آمریکایی در افغانستان واقعاً متفاوت بود و در حال حاضر ممکن است سرمنشأ بسیاری از تحولات غیرقابل‌تصور شود.
همان‌گونه که گفتم خود آمریکایی‌ها طی دهه‌های اخیر متوجه شده‌اند که دیگر جایی در منطقه ندارند اما دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا این مسائل را به‌روشنی بیان کرد و در واقع فریاد زد. ترامپ چندین بار اعلام کرد که آمریکا چه نفعی از حضور در خاورمیانه به دست آورده است؟ وی این‌گونه استدلال کرد که حضور آمریکا درمنطقه غرب آسیا بسیار هزینه‌بر است، حدود ۷ تریلیون دلار ضرر کرده و به هیچ‌یک از اهداف استراتژیک خود به‌طور کامل هم نرسیده است.
بیشتر بخوانید:
رئیس مرکز الهدف عراق: تلاش عربستان برای واردکردن عراق به فرایند عادی‌سازی ناکام ماند
درنتیجه می‌رسیم به آن جمله بسیار راهبردی و تاریخی مقام معظم رهبری که فرمودند: ما شاهد افول قدرت آمریکا هستیم و نشانه‌های افول هم در داخل آمریکا و هم در خارج از آمریکا در مناطق مختلف، در عراق، سوریه، یمن، افغانستان، لبنان و جاهای دیگر دیده می‌شوند. البته در برخی کشورها این شکست، نظامی است مثل افغانستان، عراق و سوریه، در بعضی از مناطق شکست، اقتصادی-سیاسی است مثل لبنان و ایران و بعضی جاها مثل یمن هم شکست اقتصادی است و هم امنیتی و نظامی.
آنا: بااین‌همه شکست‌های پی درپی سیاست‌های منطقه‌ای غرب به نظر می‌رسد که توازن قوا در منطقه کاملاً تغییر خواهد یافت. پیش‌بینی شما چیست؟
سید افقهی : خب. حالا صحبت این است که بعدازاین فرایند و بعدازاین شکست‌های پی‌درپی آمریکا که هنوز هم به‌صورت سریالی ادامه دارد، چه بازیگرانی این خلأ قدرت را پر خواهند کرد؟ تأکید می‌کنم که این نکته‌ای بسیار حساس و مهم برای تحولات آتی در منطقه است. واضح است که خلأ را معمولاً رقبای آمریکا پر می‌کنند، حالا چه در بُعد نظامی و مخصوصاً در بُعد اقتصادی. این خلأ قدرت را در سطح بین‌المللی چینی‌ها و روس‌ها و در سطح منطقه غرب آسیا، ایران و محور مقاومت پر خواهند کنند.
خلأ را معمولاً رقبای آمریکا پر می‌کنند، حالا چه در بُعد نظامی و مخصوصاً در بُعد اقتصادی. این خلأ قدرت را در سطح بین‌المللی چینی‌ها و روس‌ها و در سطح منطقه غرب آسیا، ایران و محور مقاومت پر خواهند کنند
اما با توجه به سابقه تاریخی آمریکا می‌توان گفت که ساختار قدرت در این کشور یک چنین فکری را در سر می‌پروراند که حالا که دیگر قادر نیست حضور مستقیم در منطقه داشته باشد و پایگاه‌های متعدد زمینی، هوایی و دریایی نیز بسیار هزینه در بردارند، باید به فکر یک طرح جایگزین بود. بهترین گزینه در این اوضاع برای آمریکا روی آوردن به جنگ نیابتی است. مطمئناً آمریکا به دنبال تقویت یک سری از گروه‌ها و جریان‌هایی در منطقه خواهد بود که بتوانند منافع این کشور را تأمین کنند تا اینکه به‌تدریج دوباره به منطقه بازگردد و بار دیگر خودش مستقیماً سکان امور را در دست بگیرد. همان‌گونه که اخیراً لیندسی گراهام سناتور تندروی جمهوری‌خواه در مجلس سنای آمریکا گفت، درست است که ما داریم از منطقه خارج می‌شویم ولی به‌زودی به افغانستان، عراق و سوریه بازخواهیم گشت.
آنا: به عقیده شما در این دوره راهبرد ایران چه باشد بهتر است؟
سید افقهی: به عقیده من اصل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر پایه عدم دخالت در امور دیگر کشورهاست. این یک اصل ثابت و مسلم در سیاست خارجه کشور است. حالا اگر یک عده بگویند شما در سوریه و عراق حضور دارید و در یمن هم از جنبش مردمی انصار الله حمایت می‌کنید، به نظر من این حرف‌ها نخ‌نما شده است به دلیل اینکه ما در عراق و سوریه با دعوت رسمی این دو دولت حاضر شدیم ولی آمریکا در یمن چه‌کار می‌کند؟ در عراق و سوریه به چه مجوزی واردشده و مشغول غارت نفت سوریه شده است؟ رژیم آل سعود که هم‌پیمان آمریکاست چه می‌کند؟ عربستان سعودی هفت سال است که به یمن حمله کرده و مشغول به قتل و غارت این کشور است. مطمئناً این منطق زورمدارانه و خودکامه با شکست روبه‌رو خواهد شد. سعودی‌ها الآن دچار مشکلات اقتصادی شدید هستند و توان بازدارندگی در میدان به نفع انصارالله در جریان است.
از طرفی ضربات امنیتی، نظامی و سیاسی گروه‌های اسلامی و مردم فلسطین مخصوصاً در جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی را دچار آسیب جدی کرده آن‌چنان‌که بسیاری از سردمداران تل‌آویو در مقابله با مقاومت فلسطین احساس عجز و ناتوانی می‌کنند. در عراق حملات به کاروان‌های لجستیکی ارتش آمریکا همچنان ادامه دارد. مردم عراق روزبه‌روز بر اجرای مصوبه مجلس عراق مبنی بر خروج هر چه سریع‌تر نظامیان آمریکایی از این کشور پافشاری می‌کنند.
به علاوه مقاومت مردم و ارتش سوریه باعث شده است که آمریکا پایگاه‌های خود در رقه و دیرالزور را تخلیه کند. در لبنان هم اوضاع به نفع آمریکا نیست. جنبش مقاومت حزب‌الله لبنان تحت رهبری سید حسن نصرالله واقعاً ابتکار عمل را به دست گرفته است. خرید میلیون‌ها لیتر مازوت و بنزین از ایران و تخلیه آن‌ها در مخازن بندر بانیاس سوریه و سپس انتقال به لبنان توسط تانکرهای نفتکش همه این مراحل دشوار را حزب‌الله درست جلوی چشمان آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام داده است.
محور مقاومت شایسته‌ترین زنجیره استقرار ثبات و امنیت در منطقه
همه مواردی که در عراق، سوریه، یمن و لبنان توضیح داده شد نشان از این موضوع دارند که محور مقاومت به رهبری ایران این آمادگی، توان و قدرت را دارد که خلأ خروج آمریکا از منطقه را پر کند. منتهی این به معنای این نیست که ایران بخواهد مستقیماً به این کشورها لشکرکشی کرده و دخالت مستقیم کند، نه! ایران بر اساس قوانین و معاهده‌های بین‌المللی عمل می‌کند، هیچ خط قرمز بین‌المللی را نمی‌شکند. ایران هرگز اقدامی مشابه حمله عربستان سعودی به یمن یا تجاوز پاکستانی‌ها به دره پنجشیر در افغانستان انجام نمی‌دهد.
خرید میلیون‌ها لیتر مازوت و بنزین از ایران و تخلیه آن‌ها در مخازن بندر بانیاس سوریه و سپس انتقال به لبنان توسط تانکرهای نفتکش همه این مراحل دشوار را حزب‌الله درست جلوی چشمان آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام داده است
ایران بر اساس قوانین بین‌المللی به گسترش نفوذ راهبردی‌اش در منطقه ادامه خواهد داد و رقابتی سالم و عقلانی با رقبای منطقه‌ای ازجمله عربستان سعودی خواهد داشت. تهران بدون حاشیه راه خود را خواهد رفت و در این راه هم بسیار جدی است. ایران با حفظ ارزش‌های انقلابی و عقلانیت در این راه قدم گذاشته و به راه خود ادامه خواهد داد.
آنا: در خصوص پیدایش دوباره داعش در شمال عراق یا جنوب سوریه اخباری منتشرشده. حتی یکی از وزرای سابق عراقی هم در این خصوص هشدار داده است. آیا به نظر شما این اتفاق عملی است؟
سید افقهی: به نظرم آمریکا دیگر نمی‌تواند آن داعش قبلی را احیا کند. داعش قرار نیست از سنجار در شمال عراق دوباره پیدا شود. الآن داعش اطراف بغداد است و در خود بغداد دارد عملیات تروریستی انجام می‌دهد ولی در همین حد باقی خواهد ماند. منظورم این است که توان داعش در همین حد است. یعنی دیگر خبری از این نخواهد بود که داعش سه استان بزرگ عراق را تصرف کند، بعد وارد سوریه شود و بخواهد مجدداً بخش بزرگی از خاک سوریه را اشغال کند، دیگر از این خبرها نیست.
البته باید این هشدار را بدهم که آمریکا به تلاش‌های خودش ادامه خواهد داد و قطعاً دست‌بردار نیست منتهی شکل حضور آمریکا در منطقه تفاوت خواهد داشت. این احتمال وجود دارد که آمریکا نقش نیابتی به رژیم صهیونیستی بدهد، یا کشورهای عرب هم‌پیمانش در جنوب خلیج‌فارس را تشویق کند که روابط خودشان را با رژیم صهیونیستی عادی‌سازی کنند، یا بحث پروژه معامله قرن را پیگیری کنند تا اینکه بتوانند یک بلوک اقتصادی و یک تشکل نظامی-امنیتی بزرگ علیه محور مقاومت تشکیل دهند و در راستای حفظ منافع آمریکا و نفوذ آمریکا فعالیت‌هایی داشته باشند.
بیشتر بخوانید:
لیندسی گراهام: سربازان آمریکایی به افغانستان باز می گردند
طالبان برای کسب مشروعیت، راه درازی در پیش دارد/ الزامات حاکمیت قانون در افغانستان
تصور من این است که سیاست خارجه دولت آقای سید ابراهیم رئیسی بر استقرار آرامش در منطقه متمرکز است و نهادهای امنیتی کشور نیز با تمام توان در خدمت محقق ساختن سیاست خارجه در ایجاد آرامش در کشورهای همسایه اهتمام خواهند داشت. به‌عنوان نمونه هشدار اخیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اقلیم کردستان عراق در خصوص فعالیت‌های نیروهای ضدانقلاب در این اقلیم جدی بود. به هر جهت این معادله‌ها و موازنه‌ها باید مدنظر قرار بگیرند تا به یک جمع‌بندی کلی برسیم که منطقه غرب آسیا به نفع حضور آمریکا و هم‌پیمانان و مزدوران آمریکا رقم خواهد خورد یا به نفع ایران و محور مقاومت.
بار دیگر تأکید می‌کنم که بر اساس شواهد و قرائنی که ذکر شد، می‌توان نتیجه گرفت که آمریکا رو به افول است و ان‌شاءالله محور مقاومت روزبه‌روز بر پیروزی‌هایش و بر گسترش نفوذ راهبردی و منطقه‌ای خودش خواهد افزود.
انتهای پیام/۴۱۵۵/
انتهای پیام/