کرونا نفس پرتاب‌های فضایی را هم تنگ کرد/ موشک‌هایی که لَنگ اکسیژن هستند
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، شیوع ویروس کرونا موجب شده در روند بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها اختلال ایجاد شود. یکی از حوزه‌هایی که به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفت و در ادامه به دیگر صنایع نیز لطمه وارد کرد، زنجیره تأمین بود. این موضوع چنان اهمیت دارد که برخی کارشناسان این حوزه معتقدند زنجیره‌های تأمین در جهان صنعت موجب ویرانی شده است. شبکه پیچیده‌ای که اقتصادهای جهان را در کنار هم نگه می‌دارد، در حال خراب شدن است و منجر به کمبودهای غیرمنتظره‌ای شده است؛ از خودروسازی‌ها گرفته تا تولید گوشی‌های هوشمند، کنسول‌های بازی و غیره.
اکنون کمبود عرضه‌ای وجود دارد که مستقیماً با بیماری همه‌گیر مرتبط است و شروع به تأثیرگذاری بر صنعت فضایی کرده است؛ بله کمبود «اکسیژن» روی صنعت فضایی تأثیر گذاشته است.
از طرفی، این روزها «اکسیژن مایع» (LOX) یک ابزار مهم برای مبارزه با علائم شدید COVID-۱۹ است و اکثر بیماران بستری در بیمارستان نیاز دارند که اکسیژن به‌طور مستقیم به ریه‌های آنها پمپ شود. اما اکسیژن همچنین در مقادیر زیاد برای کاربردهای کاملاً متفاوت (مانند موتورهای موشک) استفاده می‌شود.
اکسیژن سرد یک ماده شیمیایی پیشران ضروری برای همه شرکت‌های فضایی ازجمله «ویرجین اوربیت» (Virgin Orbit)، «اسپیس‌ایکس» (SpaceX) و «ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی» (ULA) است. اما به‌دست آوردن شکل مایع اکسیژن به مرور سخت و سخت‌تر می‌شود.
این موضوع به‌هیچ‌وجه کوچک نیست، زیرا فرآیند مشابهی که برای ایجاد اکسیژن برای سوخت موشک استفاده می‌شود، می‌تواند اکسیژن مورداستفاده برای بیماران مبتلابه کرونا را نیز ایجاد کند. و همان‌طور که ریچارد کریگ، نایب‌رئیس امور فنی و نظارتی «انجمن گاز فشرده» (Compressed Gas Association) می‌گوید؛ «در این مورد مردم اولویت دارند». حتی طرفداران مشتاق اکتشافات فضایی نیز با این منطق مخالف نیستند، اما افزایش موارد ابتلا به کرونا در دوران شیوع گونه دلتا، باعث شده به زنجیره تأمین فشار زیادی وارد شود و حوزه‌های دیگر نیز با اختلال مواجه شوند.
بیشتر بخوانید:
کمبود تراشه‌های هوشمند،صنعت خودروسازی را زمین‌گیر کرد
پرداخت ۱۷۸ میلیون دلار به اسپیس‌ایکس برای مأموریت کاوش در «اروپا»
اجرای پروژه فضایی استارلاینر بوئینگ ماه‌ها به تأخیر می‌افتد
کار به جایی رسید که هم «گوین شاتول» رئیس شرکت اسپیس‌ایکس و هم «ایلان ماسک» مدیرعامل آن درباره تأثیر احتمالی کمبود اکسیژن روی برنامه‌ریزی پرتاب ماهواره‌ها و موشک‌ها صحبت کردند. این قضیه تا حدی جدی بود که رئیس شرکت اسپیس‌ایکس مستقیماً از شرکت‌کنندگان در کنفرانس سی و ششمین سمپوزیوم فضایی درخواست کرد در صورت داشتن اکسیژن مایع به او ایمیل ارسال کنند.
در حال حاضر به‌سختی می‌توان اکسیژن را در سایت‌های پرتاب شرکت اسپیس‌ایکس پیدا کرد. فلوریدا یکی از ایالت‌هایی است که بیشترین آسیب را در شیوع مجدد فعلی این بیماری همه‌گیر داشته است.
اکسیژن مایع معمولاً به فواصل دور منتقل نمی‌شود؛ معمولاً در حدود فاصله ۳۰۰ الی ۵۰۰ کیلومتری از محل تولید، توزیع می‌شود. البته امکان انتقال مایع به فواصل دورتر وجود دارد. بااین‌حال یک عامل تأثیرگذار دیگر بر زنجیره پیچیده تأمین اکسیژن مایع، «رانندگان کامیون» است. درواقع اکسیژن مایع بسیار قابل اشتعال و منفجره است، بنابراین رانندگانی که آن را بین محل‌های تولید و مصرف (مانند سایت‌های پرتاب موشک) حمل می‌کنند، باید بسیار بیشتر از یک راننده کامیون تجاری معمولی آموزش ببینند. در حال حاضر کمبود کامیون‌داران تجاری و مهم‌تر از آنها کمبود کسانی که واجد شرایط برای حمل اکسیژن مایع هستند، وجود دارد.
اگرچه برخی از تأمین‌کنندگان در حقیقت قادر به حمل و ارسال اکسیژن به مشتریان دوردست خود هستند، این امر زمان زیادی را از کامیون‌داران می‌گیرد که در غیر این صورت قادر خواهند بود آن را راحت به مکان‌های نزدیک‌تر تحویل دهند. این رانندگان تنها وظیفه رساندن اکسیژن را بر عهده ندارند. سایر اجزای پرتاب موشک، مانند «نیتروژن مایع» نیز توسط رانندگان بسیار ماهر حمل می‌شوند. این امر نیز روی محدودیت زنجیره تأمین اثرگذاری می‌کند.
بیشتر بخوانید:
مشکل کمبود تراشه پس از ۲۰۲۲ نیز پایان نخواهد یافت
تلسکوپ جیمز وب آماده پرتاب می‌شود/ جانشین هابل در مراحل پایانی آماده‌سازی
اسپیس‌ایکس به ایستگاه بین‌المللی فضایی دارو می‌فرستد
در حقیقت، ناسا به دلیل کمبود نیتروژن مایع شرکت «ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی» (ULA) برای آزمایش موشک قبل از پرتاب، مجبور شد پرتاب موشک ماهواره نظارتی زمین را یک هفته به تعویق بیندازد. ناسا در این مورد بیانیه‌ای صادر کرد که در آن آمده است: «تقاضای همه‌جانبه فعلی برای اکسیژن مایع پزشکی (ناشی از شیوع مجدد کرونا) بر تحویل منبع موردنیاز نیتروژن مایع به «پایگاه هوایی وندنبرگ» تأثیر گذاشته است».
این امر مطمئناً آخرین مانع برنامه‌ریزیِ مشکل رو به رشد زنجیره تأمین نخواهد بود. اسپیس‌ایکس امیدوار است از مجموع ۲۶ پرتاب خود نسبت به سال گذشته پیشی بگیرد و در حال انجام این کار است. اما جدول زمانی آنها و سایر برنامه‌های زمانی سایر ارائه‌دهندگان پرتاب موشک ممکن است تحت تأثیر این اختلال زنجیره تأمین قرار گیرد.
بنابراین مدیران شرکت‌های فضایی و علاقه‌مندان به اکتشافات فضایی امیدوارند هرچه زودتر شرایط کرونایی حاکم تمام شود، تا برنامه‌ها به حالت عادی برگردد.
انتهای پیام/۴۱۱۲/
انتهای پیام/