فرماندهی دولت در میدان جنگ اقتصادی

به گزارش گروه سیاست خبرگزاری آنا، امروزه لشکرکشی‌های نظامی برای استعمارگران صرفه اقتصادی ندارد و جنگ‌ نظامی جای خود را به جنگ‌های اقتصادی، فرهنگی و سایبری داده‌اند؛ به‌عبارت‌دیگر می‌توان نتیجه گرفت که مفهوم و تعریف جنگ تنها مربوط به جنگ نظامی همراه با حضور تسلیحات و نیروهای نظامی نیست و متجاوزان از حربه‌های مختلف برای تجاوز به ملت‌های دیگر بهره می‌برند.

یکی از ابزارهای مورد استفاده آمریکا برای مقابله با ایران، استفاده از ابزار جنگ اقتصادی است؛ به عبارت ساده‌تر جنگ اقتصادی یعنی اقدامات برنامه‌ریزی‌شده‌ای که یک یا چند دولت از طریق محدود کردن مناسبات اقتصادی برای اعمال فشار بر کشور هدف استفاده می‌کنند.

مرکز امنیت جدید آمریکا در یادداشتی به قلم آنتونی وینچی، عضو ارشد برنامه فناوری و امنیت ملی این اندیشکده آمریکایی نوشت: «جنگ اقتصادی را می‌توان روش دیگری از سیاست نامید که در آن به‌ جای نیروی نظامی از نیروی اقتصادی استفاده می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، این‌ یک روش اعمال زور با استفاده از تهدید یا تخریب اقتصادی است. تفاوت بین تخریب نظامی دارایی‌های اقتصادی مانند بمباران کارخانه‌ها با جنگ اقتصادی در این است که جنگ اقتصادی معمولاً دارایی‌های اقتصادی را به‌صورت فیزیکی از بین نمی‌برد. البته ممکن است جنگ اقتصادی نیز پیامد مشابهی داشته باشد، مثلاً ممکن است یک کارخانه برای همیشه تعطیل شود و دیگر مورد استفاده قرار نگیرد».

رهبر انقلاب اسلامی در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی با اشاره به مسئله «جنگ اقتصادی» در دنیای امروز فرمودند: «جنگ اقتصادی در دنیا به شکل‌های مختلفی وجود دارد. آن‌ کسانی که دستشان در کار مسائل اقتصاد بین‌المللی است، به‌روشنی می‌بینند که کشورها و قدرت‌ها و همه دنیا با هم سرِ مسئله اقتصادی جنگ دارند؛ حالا مثلاً در این دوره ریاست جمهوریِ آمریکا این جنگ‌ودعوا ظهور و بُروز پیداکرده؛ با چین یک‌جور، با کره‌جنوبی یک‌جور، با اروپا یک‌جور، با دیگران یک‌جور، امّا این‌جور نبوده که در زمان غیر او این نباشد.»

در مورد ایران، اعمال تحریم‌های گسترده علیه بخش‌ها و فعالیت‌های مختلف اقتصادی طی سال‌های اخیر از مصادیق جنگ اقتصادی است که می‌تواند آثار منفی زیان‌باری (از جمله: تعمیق رکود، کاهش ارزش پول ملی، تشدید کسری بودجه، تقویت تورم و در نتیجه، کاهش قدرت خرید و...) برای اقتصاد به همراه داشته باشد.

اکنون با توجه به تأکیدات مکرر رهبر انقلاب و البته اذعان مقاومت غربی به جنگ اقتصادی تمام‌عیار علیه ایران، صف‌آرایی دولتمردان برای پیروزی در این چگونه باید باشد؟

«ژرار آرو»، سفیر پیشین فرانسه در آمریکا گفته سیاستی که دولت آمریکا علیه ایران به کار گرفته، «جنگ اقتصادی است».

احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، طی یادداشتی در روزنامه‌ای نوشت: «چند وقتی است که آقای رئیس‌جمهور در تحلیل شرایط کشور به موضوع جنگ اقتصادی اشاره و عنوان می‌کنند که کشور در شرایط جنگ اقتصادی است و دلیل مشکلات اقتصادی ما به این جنگ برمی‌گردد. رئیس‌جمهور همچنین تأکید دارد اگر صرفاً با تحریم‌های خارجی و نه جنگ اقتصادی مواجه بودیم، می‌توانستیم شرایط را بهتر اداره کنیم. در چنین شرایطی هم باید با این شیوه‌ها به‌صورت جنگی، اوضاع را مدیریت کنیم، اما شاهدیم که وقتی بحث جنگ اقتصادی می‌شود صرفاً در لفظ و بیان مورد اشاره قرار می‌گیرد، چون با توجه به سیاست‌های اعمالی به نظر می‌رسد خود دولت چندان موضوع جنگ اقتصادی را باور ندارد یا حداقل این‌که برای مواجهه با آن از کارایی لازم برخوردار نیست و برنامه‌ریزی درستی برای روبه‌رو شدن با آن ندارد».

دولت روحانی رکوردهای منفی بسیاری را به نام خود ثبت کرده است؛ طبق آمارها، در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، اقتصاد کشور چهار بار با رشد منفی مواجه شده و درمجموع رشد اقتصادی را در هشت‌ سال اخیر به حدود صفر رسانده است. این برای اولین‌بار است که در سه‌دهه اخیر چنین دوران طولانی رشد منفی اقتصادی در کشورمان به‌وقوع پیوسته است. پیش از دولت‌های دهم و یازدهم، شاهد وقوع رشد منفی اقتصادی برای سال‌های مختلفی بوده‌ایم اما دولت دوازدهم، بدترین رکورد را در این زمینه به‌جای گذاشته است».

تورم سال‌های ۹۷ و ۹۸ به ترتیب رقم‌های ۳۱٫۲ و ۴۱٫۲ درصد را ثبت کرده است و در مورد نرخ ارز قیمت دلار در سال ۹۹ حتی به ۳۲ هزار تومان هم رسید که نشان از رشد نزدیک به ۸۰۰ درصدی از سال ۹۲ تا ۹۹ داشت.

محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور در خصوص تحقق وعده‌های روحانی در حوزه اقتصادی، گفت: «اگر می‌خواهید وعده‌ها را ارزیابی کنید، باید ببینید این وعده‌ها در چه زمانی داده شده است. وعده‌هایی که به مردم دادیم قبل از جنگ اقتصادی بود و حاضریم درباره همه آن‌ها بحث کنیم».

دولت سیزدهم و جنگ اقتصادی با غرب

روح‌الله نجابت، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی اظهار کرد: «جنگ اقتصادی کماکان ادامه دارد و کسی می‌تواند به مردم خدمت کند که ادراک درستی از وضعیت جنگی کشور داشته باشد؛ اتاق جنگ دشمن در وزارت خزانه‌داری آن است لذا باید محوریت موضوعات اقتصادی در این جنگ نمایش داده شود تا عملیات جنگ اقتصادی به مدیریت و فرماندهی رئیس‌جمهور اداره شود».

در همین راستا، مرکز امنیت نوین آمریکا در توصیه‌هایی نوشت: «روش بهتر برای دفاع در برابر حملات اقتصادی یک‌جانبه و جنگ اقتصادی استفاده از اتحادهای دفاع اقتصادی چندجانبه است. چنین اتحادهایی ابزاری را فراهم می‌کنند تا نه‌تنها نسبت به حملات اقتصادی واکنش نشان دهند، بلکه از آن‌ها جلوگیری کنند. یک اتحاد اقتصادی می‌تواند با هدف صریح دفاع در برابر تهدید و حملات اقتصادی تشکیل شود. یک اتحاد اقتصادی مانند یک اتحاد سیاسی نیازمند توافق بین طرفین برای حمایت از یکدیگر در جریان رویدادی مانند یک حمله اقتصادی است. کمک‌های متقابل ابزار اصلی چنین دفاعی خواهند بود. این در واقع نوعی دفاع جمعی در برابر جنگ اقتصادی خواهد بود، مانند ناتو که نوعی دفاع جمعی در برابر جنگ نظامی است».

به باور کارشناسان تقویت باشگاه تحریمی‌ها می‌تواند جبهه متحدی را علیه تحریم‌های اقتصادی آمریکا تشکیل بدهد؛ یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه طرح باشگاه تحریمی‌ها نخستین بار از سال ۹۲ مطرح شد ولی به دلایلی مورد توجه قرار نگرفت، گفت: «۲۵ کشور دنیا تحت تحریم آمریکا هستند که همبستگی این کشورها ظرفیت بالایی برای شکست محاصره اقتصادی آمریکا ایجاد می‌کند».

انتهای پیام/۴۱۶۳/پ