اگر ابتدایی‌ترین اصول اخلاقی در رفتار و گفتار ما دیده نشود، نمی‌توانیم حتی ادعای انسانیت داشته باشیم، چه رسد به مومن بودن
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، آیت‌الله سیدعباس حسینی قائم مقامی در شب میلاد پیامبر مکرم اسلام (ص) و ولادت رئیس مذهب جعفری، امام صادق(ع)، به تبیین اصلی ترین معیار پیروی از حضرت ختمی مرتب محمد مصطفی(ص) پرداخت و گفت: دستاورد و عصاره پیام نبی مکرم اسلام چیزی است که در هیچ یک از ادیان نمی توان یافت اما این پیام چیست که آن را به انحصاری ترین و اختصاصی ترین پیام پیامبران الهی تبدیل کرده است؟
به اعتقاد این استاد حوزه و دانشگاه منحصر به فردترین پیام نبی مکرم اسلام نهادینه شدن اخلاق متعالی و عمل صالح در جامعه بشری است.
وی با بیان روایتی از همسر پیامبر درباره اخلاق پیامبر گفت: اخلاق پیامبر اخلاق قرآن بود. اما کدام اخلاق؟ این اخلاق به چه معناست؟ آیا اخلاقی خاص مسلمانان است یا شامل همه انسانها می شود؟ آیا این اخلاق خاص پیامبر اسلام است یا پیامبران سایر ادیان نیز با این اخلاق توصیف می شوند؟
رئیس سابق مرکز اسلامی هامبورگ با تاکید بر اینکه اگر ویژگی پیامبر (ص) را نشناسیم به هیچ وجه نمی توان از سیره ایشان پیروی کرد، اظهار کرد: این ویژگی و خصوصیت چیست که بعد از فهم آن می توان الگوی درست و مسیر صحیح پیروی از پیامبر را شناخت؟ معیار پیروی ما از پیامبر چیست؟ ادعای پیروی از پیامبر به حدی زیاد و جدی است که مدعیان دینداری حتی مردم مسلمان را تکفیر کرده و به قتل می رسانند. اهمیت فهم این مسئله در جهت یابی و جهت گیری انسان بسیار حائز اهمیت است. منظور از خصوصیت و ویژگی پیامبر، مفهم و درک مرزبندی بین پیامبر مکرم اسلام و سایر انسانهاست. به بیان روشن تر منظورم از صفت و ویژگی پیامبر صفتی است که در پیامبر وجود دارد و در دیگران نیست.
حسینی قائم مقامی با قرائت آیات 151 سوره بقره و 113 سوره نساء گفت: بر اساس آیه 151 سوره بقره اگر منبع وحی قرآن نبود، بشریت نمی توانست به آموزه ها و معیارهای شناخت پیامبر و اثر آن در هدایت انسان ها درک پیدا کند. مخاطب آیه 113 سوره نساء خود پیامبر است. خداوند در این آیه به پیامبر می فرماید کتاب و حکمت را بر تو نازل کردیم، بعد از آموزش و تربیت پیامبر تحت تربیت الهی، حضرت رسول به تزکیه و تعلیم انسان ها پرداخت. در نگاهی کلی مخاطب قرآن همه انسان ها در همه اعصار تاریخ هستند. این انسان ها باید بدانند در هر لحظه از حیات مخاطب دائمی قرآن هستند.
این استاد حوزه و دانشگاه سپس با قرائت سوره والعصر در تفسیر آیات این سوره گفت: آیات این سوره بر غوطه ور بودن دائمی انسان در خسران تاکید دارد مگر انسانی که ایمان ورزی کرده و عمل صالح انجام دهد اما منظور از انسان در آیات این سوره چیست؟ مخاطب این آیات قاعدتا انسان دارای اخلاق است. اگر انسان فاقد اخلاق باشد وجه تمایز انسان با سایر موجودات از بین رفته و به نسبت کمبودش از انسانیت انسان کاسته می شود. اخلاق انسانی عنصر هویت بخش و حیات بخش انسان است. انسان در مکتب و پرتو وحی باید این عنصر را با تزکیه و تعلیم به اوج برساند.
وی افزود: مفهوم سوره والعصر این است که حتی اگر انسان بر اساس اخلاق، عدل و انصاف عمل کند ولی از وحی الهی بی بهره بماند باز در خسران است. همین مسئله است که مسلمانان را از پیروان سایر ادیان متمایز و متفاوت می کند.
رئیس سابق مرکز اسلامی هامبورگ تاکید کرد: پیامبر برای رشد دادن اخلاق انسانی آمده است اخلاق متعالی مدنظر پیامبر موجب عمل صالح می شود به بیان روشن تر عمل صالح برآیند و نتیجه ایمان ورزی است. اگر دنبال نشانه های پیروی از پیامبر هستیم باید پیام اختصاصی پیامبر را درک کنیم. پیام اختصاصی پیامبر اخلاق متعالی است. وجه متمایر پیامبر و خاندان عصمت در اخلاق متعالی یا اخلاق غنی شده است.
آیت الله حسینی قائم مقامی ادامه داد: برای محک زدن ایمان باید دنبال نشانه های اختصاصی پیروی از پیامبر بود. اگر در پرتو قرآن و به اسم این که مومن هستیم، ابتدایی ترین اصول اخلاقی در رفتار و گفتار ما دیده نشود، نمی توانیم حتی ادعای انسانیت داشته باشیم چه رسد به ادعای مومن و مسلمان بودن. اگر به اسم وحی، قرآن و پیامبر موجب از دست رفتن ابتدایی ترین اصول اخلاقی و انسانی شویم در حق وحی، قرآن و پیامبر ظلم کرده ایم.
به باور این استاد حوزه و دانشگاه، نماز، روزه و سایر واجبات و احکام دین از لوازم ایمان و کمک کننده به تولید عمل صالح هستند.
وی ادامه داد: اینکه تصور از عمل صالح نماز، روزه و سایر واجبات باشد، درست نیست. این امور از لوازم ایمان و کمک‌کننده برای تولید عمل صالح هستند. در قرآن کریم گفته شده روزه بگیرید شاید در سایه این روزه صفای قلب پیدا شود برای انجام عمل صالح.
رئیس سابق مرکز اسلامی هامبورگ متذکر شد: «اخلاق» در مکتب اهل بیت برای شیعه امیرالمومنین ویژگی انحصاری و اختصاصی نیست بلکه مکارم اخلاق، اخلاق متعالی و عمل صالح ویژگی منحصر به فرد و وجه متمایز با سایر ادیان است.
آیت الله حسینی قائم مقامی با بیان تفاوت اخلاق و مکارم اخلاق گفت: تفاوت اخلاق و اخلاق متعالی را به طور مثال ذیل معنای انفاق بررسی می کنیم. عمل نیک در قرآن به «انفاق» تعبیر می شود. خداوند جزای عمل نیک را از هر انسان مومن و غیر مومن صادر شود، به صورت مضاعف می دهد حالا اگر همین انفاق تحت تزکیه، تعلیم و تربیت وحی پیامبر قرار بگیرد به مرحله بسیار متعالی ارتقاء می یابد به نام «بِر». انسان به مرتبه «بِر» نمی رسد مگر این که از چیزی که دوست دارد، دل بکند.
انتهای پیام/