در دیدار فعالان نشریات دانشجویی با مسئولان دانشگاه تهران چه گذشت؟

به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا از انصاف نیوز، در ابتدای این نشست، ۶ نفر از مدیران مسوول نشریات دانشجویی به طرح مسایل و مشکلات صنفی این حوزه پرداختند.

اصل بر آزادی بیان است، ممنوعیت و محدودیت استثنا

شاهین کارخانه (نماینده مدیران مسوول در کمیته ناظر بر نشریات دانشگاه) با اشاره به مسایل حقوقی گفت: در عرصه عمومی، همواره اصل بر آزادی و عدم ممنوعیت است و لذا وظیفه قانون در یک نظام سیاسی، تعیین حیطه دقیق ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها از طرفی و تعیین وظایف دولت و کارکنان آن و سازوکارهای اداری و حیطه دقیق اختیارات و میزان مداخلات از طرف دیگر است. به ویژه این مسأله در زمینه بیان و مطبوعات با تأکید صریح قانون اساسی بر آزادی بیان در اصل ۲۴ متبلور شده است. با این حال ما در مدت فعالیت نشریاتی خود، تجربه‌ای متفاوت با آنچه باید، داشته‌ایم. انگار که دست اندرکاران امر، بخش سوم دستورالعمل ضوابط ناظر بر نشریات که بر حقوق ما تأکید می کند را نخوانده‌اند.

قانون یک چیز را می‌گوید و واقعیت راهی دیگر می رود

در ادامه، محمدعلی کامفیروزی (نماینده مدیران مسوول در کمیته ناظر بر نشریات دانشگاه) با اشاره به مشکلات ساختاری – اداری در این حوزه گفت: متأسفانه به این واقعیت باید اعتراف کنم که عمده مشکلات ما در زمینه نشریات دانشجویی، به مانند دیگر عرصه‌ها، به مشکلات ساختاری و اداری بازمی گردد که بر سیستم آموزش عالی ما حکمفرماست؛ قانون یک چیز را می‌گوید و واقعیت راهی دیگر می‌رود.

وی سپس با طرح مصادیقی از عدم اجرای کامل مقررات در عرصه نشریات دانشجویی، طرح این مسایل را تنها به دلیل چاره گشایی برای اصلاح ساختار کنونی و رفع معضلات موجود دانست و ابراز امیدواری کرد که این مهم با همکاری و همراهی و عنایت جناب عالی و تیم فرهنگی دانشگاه در اسرع وقت عملی شود.

ضرورت ایستادگی در برابر نگاه‌های سوگیرانه و امنیتی به عرصه‌ی علم

آرش فرحی مقدم (مدیر مسوول نشریه‌ی علمی ندا) پس از انتقاد از وضعیت حمایت‌های مالی و توزیعی و حقوقی از نشریات علمی گفت: باید حق قانونی انتشار مطالبِ علمیِ انتقادی توسط نشریات علمی به رسمیت شناخته شود. این مساله به ویژه در مورد نشریاتِ علمی دانشجویی که در حوزه‌ی علومِ انسانی به فعالیت می­پردازند حائز اهمیت است. به عبارتِ دیگر ضروری است که با ایستادگی در برابر نگاه‌های سوگیرانه و بعضا امنیتی، زمینه­ای فراهم شود که افراد حقیقی و حقوقیِ غیرِ متخصص، امکانِ دخالت در محتوای این نشریات پیش و پس از انتشار را نیافته و در صورت وجود مخالفت، تنها راهِ مواجهه­ی انتقادی با چنین تولیداتی، متقابلا انتشار متن و ورود به فضای گفتگوی علمی باشد.

چرا هزینۀ انتقاد از رهبری در دانشگاه تهران کمتر از هزینۀ انتقاد از یک استاد است؟

یاشار تاج محمدی (مدیر مسوول نشریه‌ی دانشجویی نشاط) سخنران بعدی این نشست بود که با شرح برخوردهایی که با وی در مراجع حقوقی و کمیته‌ی انضباطی، به دلیل انتقاد ساده از وضعیت علمی چند استاد شده بود، گفت: انگار در این دانشگاه نباید از استادی سوالی پرسید و یا زبانم لال انتقادی کرد. استادی که کتابی تالیف کرده و در آن به ویکی پدیا و بلاگفا و فرمت jpg عکس درایو d و c کامپیوتر ارجاع داده است، استادی که جزوات و کتاب‌های تالیفی‌اش به گواه اساتید گروه، مایۀ‌ی وهن دانشگاه تهران است، استادی که پرونده‌اش برای استخدام بارها در گروه علمی مربوطه بررسی و رد شده اما سرانجام و در کمال تعجب اساتید گروه، استخدام شده است و این همۀ ماجرا نیست و تنها هم فقط همین مورد نیست.

وی سپس ادامه داد: چرا هزینۀ انتقاد از رهبری انقلاب در دانشگاه تهران به مراتب کمتر از هزینۀ انتقاد از یک استاد است؟ چرا در دانشگاه تهران نمی‌توان از بورسیه‌های غیرقانونی نوشت؟ چگونه است که استادی علی‌رغم تخلفات متعدد پژوهشی و آموزشی با خیال راحت به کار خود ادامه می‌دهد و هیچ کس جرأت حتی طرح پرونده‌ی تخلفاتش را ندارد، پیگیری قانونی و صدور رأی و … که پیشکش!

عملکرد مالی خانه نشریات شفاف نیست

عاطفه اسماعیلی (مدیر مسوول نشریه‌ی دانشجویی آگاه) نیز در ادامه به بیان مسایل و مشکلات مالی نشریات دانشجویی پرداخت و با تقسیم بندی روش‌های تأمین هزینه‌های نشریات دانشجویی به فروش، حمایت مالی و جذب آگهی، انتقاداتی را نسبت به عملکرد مدیریت فرهنگی دانشگاه در هر سه زمینه بیان داشت و با انتقاد از عدم شفافیت عملکرد مالی خانه‌ی نشریات، در انتهای سخنانش دو درخواست از معاون فرهنگی دانشگاه کرد: اول گزارش مالی سال گذشته خود را برروی سایت اداره‌ی فرهنگی دانشگاه بگذارید، دوم به تکلیف قانونی خود در اجرای تبصره‌ی ماده‌ی ۲۸ دستورالعمل عمل کنید.

لطفا در برابر فشارهای غیرقانونی مقاومت کنید!

سخنران دانشجویی آخر این نشست «بامداد لاجوردی» (مدیر مسوول نشریه‌ی دانشجویی صفیر) بود که با بیان برخی فشارهای غیرقانونی که بر نشریات سیاسی وارد می‌شود، گفت: جناب عالی و همکارانتان به پشتوانه‌ی حمایت بدنه‌ی دانشگاهی تحول خواه بر این مصدر و جایگاه تکیه زده‌اید و قاعدتا می‌بایست پاسخگوی مطالبات ایشان باشید، نه اینکه خدای ناکرده دغدغه‌ی تأمین نظر صاحبان قدرت در اولویت قرار بگیرد. مثلا دستور برای ممنوعیت انتشار تصویر رییس جمهور محبوب دوران اصلاحات، می‌بایست ایستادگی جناب عالی را به عنوان حافظ و پشتیبان حقوق و آزادی‌های دانشجویان به همراه داشته باشد و منجر به پاسخ کتبی شما برای آن نهاد و درخواست ارسال مستندات قانونی شود، نه اینکه به بهانه‌ای برای طرح پرونده‌ی یک نشریه‌ی دانشجویی در کمیته‌ی ناظر به دلیل چاپ عکس خاتمی تبدیل شود. چرا که جناب عالی مسوول فرهنگی این دانشگاهید و قطعا می‌بایست در برابر فضاسازی‌ها و جنجال‌ها و نقض حقوق و نفی آزادی‌های ما دانشجویان ایستادگی کنید.

وی سپس با انتقاد از برخورد منفعلانه با شکایاتی که از سوی نهادهای خاصی انجام می‌شود که آن موضوع اصلا ربط مستقیمی به آنها ندارد، از دکتر سرسنگی و دانشگاه خواست که «فراموش نکنید که جناب عالی معاون فرهنگی دانشگاه تهران هستید، آن هم در دولتی که شعارش اعتدال و امید بوده و هست».

نباید بترسیم از تکثر و چندصدایی

در ادامه، دکتر سرسنگی، معاون فرهنگی دانشگاه تهران ضمن ابراز خوشحالی از تشکیل چنین نشست‌هایی گفت: چشم امید همه به دانشگاه است. همه می‌گویند اگر می‌خواهیم مملکت پیشرفت کند، علم پیشرفت کند، وابستگی کشور به نفت کم بشود، در حوزه‌های اخلاقی اخلاق پیشرفت کند، همه می‌گویند که این وظیفه‌ی دانشگاه است. طبیعتا دانشگاهی می‌تواند چنین نقشی داشته باشد که مسایل خودش را حل کرده باشد. اگر اول خودمان به عنوان مدیر یا دانشجو یا استاد یا کارمند به فرهیختگی نرسیم، چطور می‌توانیم جامعه را درست کنیم؟ ما اگر اعتراض داریم که نهادهای قدرتی هستند که جلوی گفت‌وگو را می‌گیرند، خودمان باید اهل گفت‌وگو باشیم. باید مخالف تبعیض‌ها باشیم. این جلسه و این دست جلسات از این جهت مهم است که ما مدیران تمرین می‌کنیم که ظرفیت شنیدن حرف‌ها را داشته باشیم و صادقانه نقایص را قبول کنیم.

وی سپس در پاسخ به انتقادات صورت گرفته درباره‌ی عدم ایستادگی در برابر فشارها گفت: اگر ما روی این مسایل تبلیغی نمی‌کنیم به این معنی نیست که فشاری نیست، یا اینکه ما در مقابل این فشار ایستادگی نمی‌کنیم. ای کاش بیایید و لیست درخواست مجوزها را ببینید و نسبت به دانشگاه‌های دیگر و فضای عمومی مقایسه کنید. درست زمانی که بغل گوش ما در ورامین یا جاهای دیگر درگیری و چاقوکشی برای سخنران‌ها شد و برخورد فیزیکی شد، تشکل‌های ما برنامه‌های خودشان را با آرامش برگزار کردند. اگر از وقایعی که در همین دو هفته‌ی اخیر، از ۱۴ آذر تا امروز، رخ داده مطلع شوید، متوجه خواهید شد که آیا ما ایستادگی کرده‌ایم و آیا به نفع فعالیت دانشجویی عمل کرده‌ایم یا خیر؟ آیا به تعهد خود عمل کرده‌ایم یا نکرده‌ایم؟

وی سپس ادامه داد: متاسفانه ما فکر می‌کنیم که تکثر وحشت آفرین است، ما نباید بترسیم از تکثر و چندصدایی. قطعا بدانید منش ریاست دانشگاه و من پاسخگویی است. شکی نیست که من باید پاسخگو باشم. پاسخگویی در مقابل شما وظیفه‌ی بنده و تمام مدیران حوزه فرهنگی و دانشگاه است.

باید به دانشجویان پاسخگو باشیم

مدیرکل فرهنگی دانشگاه نیز در سخنانی، ابراز امیدواری کرد که فضای نشریات دانشجویی با همت فعالان نشریاتی به شأن و اعتلای درخور دانشگاه تهران برسد و گفت: ما زمانی می‌توانیم حوزه‌ی فرهنگ را به استعلاء و تعالی برسانیم که تولید محتوا و معنا و مفهوم کنیم و این محتوا، معنا و مفهوم حتما باید در گفتگو حاصل شود.

عسگری با ابراز امیدواری به این که بتوان دانشگاه تهران را به «شهر دین و دانش» تبدیل کرد، از نقش آفرینی دانشجویان در جای جای تاریخ پرفراز و نشیب دانشگاه یاد کرد و گفت: ما از این جهت که در راستای انجام وظایف‌مان باید به دانشجویان پاسخگو باشیم، باید سعی کنیم کار را به گونه‌ای پیش ببریم که اعتماد به مجموعه‌ی دانشگاه و مجموعه‌ی محیط دانشگاهی برگردد.

وی سپس به مشکلات عرصه‌ی فرهنگ اشاره کرد و گفت: علی رغم همه‌ی تحدیدهایی که صورت گرفته، باز نگاه یکسویه به حوزه‌ی فرهنگ وجود دارد.

محمدهادی عسکری، نشریات دانشجویی را برآیند دانش، خلاقیت و اندیشه‌ی پرشورترین خواستاران بهبود و تحول در نظام اجتماعی دانشگاه دانست و گفت: در همین فضا شاید بتوان کنشگرانی که در عرصه‌ی نشریات فعالیت می‌کنند را فارغ از مرشد بدانیم، یعنی ایشان انسان‌هایی هستند که بر اساس توسعه‌ی فردی و اجتماعی و سیاسی که داشتند، به یک مرحله‌ای از بلوغ رسیدند که خودشان می‌توانند عهده‌دار یک نشریه‌ی دانشجویی باشند که فرآیند درون سازی گفتگو را در دانشگاه رقم می‌زنند و این اتفاق میمون و مبارکی است.

چنین قانونی نداریم که اگر عکس رییس دولت اصلاحات چاپ شود، فرد گناهکار است

در ادامه‌ی این نشست، چند نفر از مسوولین نشریات دانشجویی به بیان سوالات خود از معاون فرهنگی دانشگاه پرداختند. دکتر سرسنگی در پاسخ به طرح شکایت از یک نشریه در کمیته به دلیل انتشار عکس خاتمی گفت: کمیته‌ی ناظر که درباره‌ی آن نشریه مدعی نبود که چرا عکس را چاپ کردی؟ بر اساس قانون افراد می‌توانند شکایت کنند و شکایت کردن به معنای محکوم بودن آن فرد نیست و شما می‌دانید که در همان جلسه‌ی کمیته‌ی ناظر که بحث این نشریه طرح شد، ما گفتیم اصلا چنین قانونی نداریم که اگر این عکس چاپ شده، فرد گناهکار است. درباره‌ی آن عکس هم کسی نه نشریه را توبیخی کرده و نه آن نشریه را بسته است؛ تنها یک شکایتی شده و در جلسه هم همه به اتفاق نظر گفتند اصلا این شکایت وارد نیست.

معاون فرهنگی دانشگاه سپس در پاسخ به طرح دوباره‌ی مشکلات مالی وعده داد که در همین هفته مبلغی را به نشریات دانشجویی اختصاص خواهد داد.

دکتر سرسنگی در پاسخ به انتقاد از عدم برگزاری دوره‌های آموزشی مناسب، بیان داشت: من این قول را می‌دهم که ما در برگزاری کارگاه‌های آموزشی و کلاس‌های آموزشی و بازدید از خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها و چاپخانه‌ها، هیچ محدودیتی نداریم.

در پایان این نشست، یکی از اعضای دانشجویی کمیته‌ی ناظر به بیان خواسته‌های نشریات دانشگاهی در ۱۲ بند پرداخت و سپس این مطالبات را به همراه دیگر مسایلی که از سوی فعالین نشریاتی طرح شده بود، به دکتر سرسنگی تحویل داد.

پایان بخش نشست جمعی از نشریات دانشجویی دانشگاه تهران با مسوولین فرهنگی این دانشگاه، اهدای قاب عکس رییس دولت اصلاحات به دکتر سرسنگی بود.