فرش دستباف ایران در حال انقراض

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، حضور رقبایی مانند چین و هند در بازار جهانی فرش با استفاده از طرح و نقوش ایرانی و ارسال محصولات خود به سراسر دنیا این ضرورت را ایجاد می‌کند که مسئولان صنعت فرش بیشتری برای شناساندن این محصول ارزشمند به جهانیان داشته باشند. بی‌توجهی به این هنر اصیل باعث شده است تا هر روز صنعت فرش دستباف ایران در دنیا کمرنگ‌تر شده و به سوی انقراض پیش رود.

کاهش صادرات فرش دستباف ایران، بی‌تحرکی در این صنعت را بیش‌تر نمایان کرده و از طرفی دیگر با توجه به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی حضور پررنگ این هنر در دنیا می‌تواند کمک شایانی در رسیدن به این هدف داشته باشد.

شناخت جهانی فرش دستبافت وظیفه مرکز ملی فرش است

در این‌ باره نایب رئیس اتحادیه کشوری تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی آنا به بیکاری فرشبافان کشور اشاره کرد و گفت: بخشی از این بیکاری به تحریم‌ها و بخش دیگر به مدیریت تبلیغات باز می‌گردد.

محمدعلی زرینه‌کفش با بیان اینکه 30 تا 40 درصد صادرات فرش دستباف ایران پیش از تحریم‌ها به کشور آمریکا بود، افزود: با وجود تحریم‌ها این مقدار از صادرات کشور کاهش پیدا کرده و به تبع آن از صادرات و تجارت این صنعت کاسته شده است. بر همین اساس، این موضوع بر بیکاری بافندگان فرش دستباف تاثیرگذار بوده است.

وی با تاکید بر اینکه بخش دیگری از مشکلات این صنعت به طرح، نقشه و مدیریت تبلیغات باز می‌گردد، عنوان کرد: اکنون تنوع زیادی در طرح و نقشه فرش‌ها داریم اما این طرح‌ها ساماندهی نشده‌اند و تبلیغات درستی در این رابطه صورت نمی‌گیرد.

زرینه‌کفش اظهار کرد: مردم ایران فرش دستباف خود را به خوبی نمی‌شناسند، چه برسد به مردم کشورهای دیگر.

وی با بیان اینکه در گذشته تنها فرش دستباف ایران در جهان وجود داشت، تصریح کرد: اکنون که فرش دستباف ما رقیب پیدا کرده است لازم است که کالا و هنر خود را به درستی به جهانیان بشناسانیم.

نایب رئیس اتحادیه کشوری تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف تاکید کرد: باید از لحاظ فنی فرش دستباف ایران بیش‌تر شناخته شود و این کار را می‌توان در نمایشگاه‌های برگزار شده انجام داد.

وی تصریح کرد: باید بیان شود که فرش ایرانی از چه نوع پشمی با چه رنگرزی و چه نوع گره‌ای بافته می‌شود و همچنین باید تاکید شود که فرش‌های ایران چیزی حدود 100 سال گارانتی و دوام دارند.

زرینه‌کفش عنوان کرد: با عنوان کردن مشخصات فنی به صورت غیرمستقیم سعی در شناساندن فرش دستباف خواهیم کرد و اینگونه مشخص می‌شود که فرش‌های مشابه چقدر مشکلات دارند.

وی ادامه داد: با چنین شرایطی تفاوت میان فرش دستباف ایران با فرش‌های چین و هند که از طرح‌های ما تقلید کردند، مشخص می‌شود.

این فعال حوزه فرش با اشاره بر سودجویی برخی کشورها از نام فرش ایرانی مانند نایین چین اظهار کرد: باید نقوش و طرح‌های هر شهر ایران را مشخص و معرفی کرد تا دیگر چین یا برخی کشورهای دیگر نتوانند از اسم آنها به نفع خود استفاده کنند.

وی خاطر نشان کرد: متولی اصلی این کار در راس همه مرکز ملی فرش و پس از آن اتحادیه‌ها هستند.

عرصه فرش دستباف تبلیغات را یک هزینه می‌دانند

یک کارشناس فرش نیز در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی آنا درباره وضعیت بازار فرش دستباف گفت: اگر بازار فرش دستباف ایران را در مقایسه با سال‌های قبل در نظر بگیریم طبیعتاً اوضاع خوبی ندارد و هر ساله شاهد افت صادرات آن هستیم.

محمدمهدی میرزا امینی افزود: اما اگر بازار این محصول را بر اساس سهم بازار فرش دستباف ارزیابی کنیم، ایران همچنان بیش‌ترین سهم مبادلات فرش دستباف را در سطح جهان دارد.

وی درباره بازار داخلی فرش دستباف نیز اظهار کرد: با توجه به تبلیغات گسترده فرش ماشینی و پیشرفت‌های طرح، رنگ و نقش در این حوزه و سهولت دسترسی و همچنین کم شدن قدرت خرید اقشار مختلف جامعه بازار داخلی نیز با کاهش تقاضا مواجه شده است.

میرزاامینی به تحریم‌های ناجوانمردانه علیه فرش دستباف ایران اشاره و عنوان کرد: این تحریم‌ها عملاً بسیاری از برنامه‌ریزی‌های تجاری، صادراتی و تبلیغاتی را بی‌اثر می‌کند و حتی بسیاری از سرمایه‌گذاران را نسبت به فعالیت در این حوزه بی‌اعتماد کرده است.

وی ضمن تاکید بر دیپلماسی دولت‌ها برای رفع تحریم‌ها تصریح کرد: امیدواریم این مسئله هرچه زودتر حل شود و روند صادرات فرش مخصوصاً به ایالات متحده آمریکا به روند طبیعی خود بازگردد.

این کارشناس فرش اظهار کرد: در این شرایط می‌توان از محدودیت تحمیل شده به عنوان یک فرصت بهره گرفت و از ظرفیت‌های بازار داخلی بیش‌تر و بهتر استفاده کرد.

وی ادامه داد: همچنین می‌توان به شناخت و بازاریابی در کشورهایی که ظرفیت خرید فرش دستباف ایران را دارند، پرداخت و بازارهای جدید صادراتی را ایجاد کرد تا این شرایط با بازارهای جایگزین تا حدی کم اثر شود.

میرزاامینی در رابطه با لزوم تبلیغات در این عرصه یادآور شد: در عرصه فرش دستباف همچنان به تبلیغ به عنوان یک هزینه و نه یک سرمایه‌گذاری نگاه می‌شود و این مسئله همواره باعث شده تا تبلیغات در فرش دستباف آن طور که شایسته است، اثرگذار نباشد.

وی با بیان اینکه تبلیغات در فرش دستباف اصولی نیست، افزود: ما کم‌تر در این حوزه به برند، نشان تجاری، ارزش ویژه برند، تبلیغات در رسانه‌‌های دیداری و شنیداری، شبکه‌های مجازی و رسانه‌های مکتوب توجه نشان داده‌ایم.

این کارشناس تاکید کرد: با این شرایط اگر مجموعه‌های تولیدی و تجاری فرش دستباف چه در داخل و خارج از ایران توجه جدی به اصول روز تبلیغ محصولات در دنیا داشته باشند قطعاً شاهد اتفاق‌های خوب و گشایش بازارهای جهانی و داخلی خواهیم بود.

وی مرکز ملی فرش ایران را تنها متولی دولتی فرش دستباف در ایران دانست و گفت: رسالت این سازمان حمایت از هنر و صنعت فرش دستباف ایران در حوزه‌های آموزش، تحقیقات، بازرگانی و تولید است.

میرزا امینی با بیان اینکه فی نفسه مرکز ملی فرش نمی‌تواند برای شرایط امروز و فردای فرش دستباف ایران کاری انجام دهد، اظهار کرد: آنچه مهم است عملکرد واحدهای تولیدی و تجاری است که به فراخور نیاز می‌توانند بخش‌ها را مورد حمایت قرار دهند.

وی ضمن تاکید بر اینکه اصل تعیین‌کننده در تغییر شرایط فرش دستباف، دولت و متولی دولتی نیست، خاطر نشان کرد: اقداماتی نظیر بیمه قالی‌بافی، تسهیلات شرکت در نمایشگاه‌های خارجی، برگزاری دوره‌های آموزشی، حمایت از تحقیقات حوزه فرش دستباف و بسیاری موارد دیگر از اقدامات مفید و موثر مرکز ملی فرش برای بهبود شرایط و حمایت از روند تولید و صادرات فرش دستباف بوده است.