جلوگیری از مهاجرت پژوهشگران نخبه با افزایش ارتباط صنعت و دانشگاه

گروه استان‌های خبرگزاری آنا، حسین عقابی؛ جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۱۴۰۰ به ایستگاه هشتم خود رسید و از آنجایی که حوزه علمی، پژوهشی و فناوری برای این دانشگاه از اهمیتی خاص و ویژه برخوردار بوده و تاکنون هفت دوره از این جشنواره به مناسبت هفته پژوهش و فناوری برگزار شده است، برگزاری هشتمین دوره به دلیل شرایط کرونایی کشور به تعویق افتاد و تصمیم گرفته شد هفتم اردیبهشت جاری به‌صورت مجازی و حضوری محدود از برگزیدگان برگزار شود تا تداخلی با دوره نهم هم نداشته باشد.

در هشتمین جشنواره فرهیختگان ۲۲ استان و ۳۹ واحد دانشگاهی (استان‌های تهران، اصفهان و آذربایجان شرقی با بیشترین برگزیده) حضور پیدا کردند که پراکندگی خوبی بین برگزیدگان صورت گرفت و ۷۲۰ اثر به جشنواره ارسال شد؛ البته با حوزه‌های بررسی‌شده توسط سازمان مرکزی مانند مراکز تحقیقاتی، مراکز رشد، سراهای نوآوری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، مدارس سما و... مجموع آثار و زیرساخت‌ها به حدود هزار و ۹۰۰ رسید و از هفت پژوهشگر برتر و یک فناور برتر دعوت شد تا به نمایندگی از طرف دیگر برگزیدگان در مراسم اختتامیه و تجلیل حضور پیدا کنند.

علی ابراهیم‌نژاد عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم‌شهر در گروه ریاضیات و آمار است که تاکنون ۱۲۰ مقاله علمی در مجلات داخلی و خارجی و حدود ۱۰۰ مقاله در کنفرانس‌های داخلی و خارجی در حوزه بهینه‌سازی فازی و تحلیل پوششی داده‌ها چاپ و ارائه کرده است.

او تألیف و چاپ سه کتاب علمی و تخصصی توسط ناشر بین‌المللی اشپرینگر و همکاری به‌عنوان داور با بیش از ۷۰ مجله را در کارنامه علمی خود ثبت کرده است.

ابراهیم‌نژاد سال ۱۳۹۲ به‌عنوان پژوهشگر برتر استان مازندران در گروه علوم پایه از سوی استاندار مازندران، سال ۱۳۹۵ برگزیده علمی دانشگاه آزاد اسلامی، سال ۱۳۹۷ به‌عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران و سال ۱۳۹۸ استاد نمونه دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران انتخاب شد و سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ از سوی دانشگاه گرانادای اسپانیا برای انجام امور پژوهشی مشترک دعوت به همکاری شد و چند سخنرانی تخصصی در آن دانشگاه داشت.

این استاد دانشگاه سال ۹۹ براساس گزارشی که توسط متخصصان دانشگاه استنفورد آمریکا در ۱۶ اکتبر ۲۰۲۰ در مجله PLOS منتشر شد در لیست دو درصد دانشمندان و نخبگان علمی جهان قرار گرفت و به‌عنوان پژوهشگر برتر سال ۹۹ دانشگاه‌های استان مازندران در گروه علوم پایه هم انتخاب و از او تجلیل شد.

امسال و در هشتمین جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی نیز کتاب

«Fuzzy Sets-Based Methods and Techniques for Modern Analytics»

تألیف علی ابراهیم‌نژاد در بخش کتاب (کتاب منتشره توسط ناشر بین‌الملل) جشنواره حائز رتبه برتر شد.

خبرنگار خبرگزاری آنا در همین راستا و برای آگاه‌شدن از نحوه موفقیت علی ابراهیم‌نژاد در هشتمین جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی با وی گفت‌وگو کرده است که در ادامه خواهیم خواند.

 آنا: دلایل انتخاب جناب‌عالی به‌عنوان پژوهشگر برتر جشنواره فرهیختگان بر اساس چه شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی بوده است؟

ابراهیم‌نژاد: در هشتمین جشنواره فرهیختگان؛ به دلیل چاپ کتاب با عنوان «Fuzzy Sets-Based Methods and Techniques for Modern Analytics» توسط ناشر بین‌المللی اشپرینگر (Springer) با همکاری مشترک پروفسور Jose Luis Verdegay از گروه Models of Decisions and Optimizations Group دانشگاه گرانادا، به‌عنوان پژوهشگر برتر در حوزه کتاب انتخاب شدم.

آنا: چه شاخص‌هایی باعث موفقیت شما در عرصه پژوهش و انتخاب شما به‌عنوان پژوهشگر برتر در حوزه کتاب شد؟

ابراهیم‌نژاد: شاخص‌های مختلفی توسط ستاد برگزاری جشنواره فرهیختگان برای انتخاب پژوهشگر برتر در حوزه کتاب اعلام شده که شاید ویژگی‌های محتوایی کتاب و وسعت طیف کاربران در کنار ویژگی‌های ظاهری آن از مهم‌ترین این شاخص‌ها باشد. این کتاب توسط ناشر بین‌المللی معتبر اشپرینگر به چاپ رسیده که تأثیر قابل توجهی در انتخاب شدن به‌عنوان عنوان پژوهشگر برتر در حوزه کتاب داشته است.

آنا: جزئیاتی از محورها، فصل‌ها، مشخصات و محتوای کتاب برگزیده را تشریح کنید.

ابراهیم‌نژاد: این کتاب به مطالعه برنامه‌ریزی ریاضی فازی به‌عنوان ابزار مهمی برای تجزیه و تحلیل مدرن پرداخته است و در پنج فصل تدوین شده و فصل نخست به مقدماتی در مورد نظریه مجموعه‌های فازی پرداخته و فصل‌های دوم، سوم و چهارم شامل تکنیک‌ها و روش‌های حل دو دسته مهم از مسائل برنامه‌ریزی خطی در محیط فازی می‌شود.

در فصل پنجم این کتاب، رویکردهای موجود در حل مسائل حمل‌ونقل فازی به‌عنوان شاخه مهمی از برنامه‌ریزی خطی فازی آمده و سعی شده مهم‌ترین رویکردهای موجود در حل مسائل برنامه‌ریزی خطی و حمل‌ونقل در محیط فازی، دسته‌بندی و نقاط ضعف و قوت هر یک همراه با نمونه‌های متنوع تشریح و با همکاری مشترک پروفسور Jose Luis Verdegay از پژوهشگران به‌نام در زمینه محاسبات نرم و هوش مصنوعی نوشته شده است.

آنا: موانع پیش روی پژوهشگران و در مجموع فعالیت پژوهشی در کشورمان را چه می‌دانید؟

ابراهیم‌نژاد: مهم‌ترین مانع برای انجام فعالیت‌های پژوهشی، نبود امکانات کافی برای پژوهشگران، نبود سیاست‌های تشویقی، اختصاص نداشتن بودجه کافی به امر پژوهش و نبود ارتباط قوی بین دانشگاه و صنعت در کشور است.

صنایع و دانشگاه‌ها باید به هم اعتماد کرده و ارتباط تنگاتنگی بین آن‌ها برقرار شود تا صنایع برای رفع مشکلات خود از متخصصان دانشگاهی استفاده کنند. در بیشتر کشورهای پیشرفته، صنایع پروژه‌های کاربردی خود را به دانشگاه‌ها معرفی کرده و دانشگاه‌ها نیز بر همین اساس به جذب دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی اقدام می‌کنند.

چنین ارتباطی بین صنایع و دانشگاه‌ها باعث ایجاد بازار کار مناسب می‌شود و از مهاجرت بسیاری از فارغ‌التحصیلان نخبه جلوگیری خواهد شد. به همین منظور نیاز به بانک اطلاعاتی قوی در کشور احساس می‌شود تا صنایع بدانند مشکلات آنها توسط کدام دسته از پژوهشگران و متخصصان حل شده و از طرفی دیگر، پژوهشگران قادر خواهند بود تا با توجه به تخصص خود پروژه‌های صنایع را انتخاب کنند.

آنا: کشور در حوزه کتاب جایگاه مناسبی دارد؟ بایدها و نبایدهای این حوزه چیست؟

ابراهیم‌نژاد: مشاهده شده برخی مواقع بسیاری از کتاب‌هایی که در حوزه نشر دانشگاهی نوشته می‌شوند ترکیبی از چند کتاب دیگر بدون هیچ نوآوری است. به همین دلیل بخش اعظمی از کتب پایه، تکراری و دارای کیفیت علمی ضعیفی بوده است؛ بنابراین با توجه به هزینه بالای چاپ کتاب باید تصمیماتی اتخاذ شود تا در حوزه نشر دانشگاهی از موازی‌کاری و چاپ مباحث تکراری خودداری کنیم.

از طرف دیگر، پژوهشگران باید تلاش کرده با چاپ کتب تخصصی با موضوع جدید و کارآمد توسط ناشران بین‌المللی به بهبود جایگاه ایران در حوزه کتاب در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای کمک کنند.

آنا: آیا در عرصه پژوهش جایگاه خوبی در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای به دست آورده‌ایم؟ و چه باید کرد تا به جایگاه مناسب‌تر برسیم؟

ابراهیم‌نژاد: جایگاه پژوهشی کشور در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای از دیدگاه رشد کمیت تولید علم که از شروط لازم برای توسعه علمی بوده رو به افزایش است. با این وجود رشد کیفیت تولید نیز باید مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد. هرچند در این زمینه نیز کشور در مسیر رشد قرار دارد؛ اما رشد کیفیت تولید علم در مقایسه با رشد کمیت تولید علم در سطح بین‌المللی کمتر است.

کیفیت تولید علم نیز بر اساس میزان استفاده جامعه علمی از علم تولیدشده یعنی میزان استنادها یا ارجاعات سنجیده می‌شود. هرچه میزان ارجاع به کار پژوهشی بیشتر باشد کیفیت آن نیز بالاتر بوده است؛ بنابراین برای رسیدن به جایگاه مناسب در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای از دیدگاه کیفیت تولید علم، پژوهشگران باید تلاش کنند تا با افزایش کیفیت مقالات خود، آنها را در معتبرترین مجلات بین‌المللی که در مهم‌ترین پایگاه‌های استنادی نمایه می‌شوند به چاپ برسانند.

آنا: توصیه‌های شما برای موفقیت جوانان، دانشجویان و پژوهشگران چیست؟

ابراهیم‌نژاد: مهم‌ترین نکته‌ که باید مدنظر کسانی که قصد فعالیت در عرصه پژوهش دارند، قرار گیرد این بوده که ممکن است امکانات و هزینه به اندازه کافی برای ورود به این حوزه موجود نباشد؛ بنابراین باید آمادگی ذهنی را در خود ایجاد کرده تا این عوامل باعث سرخوردگی و توقف آنان در این عرصه نشود.

فعالیت در عرصه پژوهش نیاز به تلاش بی‌وقفه و صبر زیاد دارد. پژوهشگران جوان باید بدانند در آغاز فعالیت‌های پژوهشی ممکن است با شکست‌های زیاد مواجه شوند که طبیعی بوده؛ اما با این وجود لذت درونی که موفقیت در حوزه پژوهش به وجود می‌آورد، سبب می‌شود همه آن شکست‌های اولیه به دست فراموشی سپرده شود و انگیزه فرد برای ادامه کار پژوهشی چندین برابر شود.

انتهای پیام/۴۱۲۱/۴۰۶۲/