هوشمند سازی شهر تهران، الزام عملیاتی جهت رهایی از معضلات شهری

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا وجود معضلات در زندگی شهری همانند آلودگی هوا و محیط زیست، ترافیک، دسترسی نا مناسب به خدمات شهری، عدم گسترش مناسب جمعیت و ... پیوسته در حال آسیب رسانی به نیازهای زیست شهری است و کمتر شهروندی را می‌توان یافت که از این معضلات در رنج نباشد. عدم اجرای بهنگام و  عملیاتی راهکارهای برون رفت از این مشکلات، این آسیب‌ها را دو چندان میکند.

یکی از راهکارهای پاسخگویی به مشکلات‌، عملیاتی شدن شهر هوشمند یا Smart city است. امروزه با توجه به این که عملکردهای کلاسیک مدیریت شهری جهت ارائه خدمات و حل مشکلات شهری کارآیی کافی ندارند، موضوع هوشمند سازی شهری تبدیل به یک الزام شده است، که هر چه  اجرای جامع آن در شهر به طول بیانجامد، مواجه با مشکلات زیست شهری در آینده، دوچندان خواهد شد. تجارب موفق شهر هوشمند در دسترسی به توسعه پایدار و کاهش مشکلات شهری‌، همانند سنگاپور، آمستردام، توکیو و ...‌ موید همین موضوع است.

ابتدایی‌ترین الزام در راستای تشکیل شهر هوشمند این است که مدیران شهری و اعضای شورای شهر دارای یک دغدغه عملیاتی باشند و تلاش کنند تا این روند تکامل و تغییرات در برنامه جامع مدیریت شهر، به دور از فرآیندهای آسیب‌رسان اداری شکل بگیرد، در غیر این صورت با از دست دان فرصت‌ها، مدیریت مشکلات دشوارتر می‌گردد و صرفا مشکلات از یک مدیریت شهری به مدیریت دیگر انتقال می‌یابد و همچنان مردم باقی می‌مانند در مواجهه با معضلات حل نشده.

در بحث هوشمندسازی شهر به دنبال حل مشکلات و معضلاتی هستیم که در قالب یک رفتار علمی حرفه‌ای قابلیت پاسخگویی به آنها نیست، به همین خاطر با بهره گیری از ابزار فناوری فناوری ارتباطات و اطلاعات و همچنین استفاده بهینه از بستر فضای مجازی می‌توان جهت تغییر و بازتعریف ماهیت مسئله سازی معضلات شهری اقدام کرد. هنگامی می‌توان شهر را زیست پذیر نظر گرفت که رشد فزاینده شهرنشینی بدون آسیب وارد کردن به خواسته‌های نسل آینده شکل بگیرد. از طرفی دیگر شهروندان خدمات بیشتری را دریافت نمایند و به سمت آسایش شهری قدم برداشت. باید دقت شود که شهر هوشمند شهر سیستم گرا و تکامل یافته از داشته‌های قبلی است. در شهر هوشمند دنبال ارتباط بین دنیای حقیقی و مجازی هستیم و استراتژی توسعه شهرها با توجه به حس تعلق شهری در شهروندان با رویکردهای تقاضا محور مدیریت شهری شکل می‌گیرد.  باید دقت شود که شهر هوشمند فراتر از موضوع شهر الکترونیک است به عبارتی مفاهیم و اقدامات در شهر الکترونیک زیر مجموعه‌ای از شهر هوشمند قرار می‌گیرد و نباید فعالیت‌های شهر الکترونیک را جایگزین شهر هوشمند کرد.

شهرداری تهران، شورای اسلامی شهر و مدیریت شهری متولی اصلی ایجاد ساختار رضایت بخش و ارتقای سطح زندگی شهروندان هستند. در اینجا مدیریت شهری باید دو نگاه داشته باشد ابتدا نگاه به درون و ساختار شهرداری که به نیازمند تکامل در راستای هوشمند سازی شهر تهران است و  سپس مدیریت امور شهروندان. این فراهم نخواهد شد مگر با یک نقشه راه جامع و برنامه ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، تا با یک رویکرد  و عملکرد شفاف تلاش شود منافع شهروندان در شهر هوشمند تهران به خوبی دیده شود. اکثر ساختار مدیریت شهری در شهر تهران، به‌صورت مستقیم و یا به‌صورت میان بخشی و میان واحدی در موضوع هوشمندسازی شهرتهران دخیل هستند . تلاش های متفاوتی طی سال‌های گذشته ‌صورت پذیرفته است ولیکن علی‌رغم تلاش‌ها و نگاه‌های موجود در حوزه مدیریت شهری در خصوص هوشمندسازی شهر تهران تا رسیدن به شهر هوشمند با در نظر گرفتن استانداردهای جهانی فاصله بسیاری داریم. یک برنامه جامع مدون و نقشه راه و هماهنگی بین ارگان‌های مختلف درون سازمانی و برون سازمانی و استفاده از ظرفیت‌های بنیادهای تحقیقاتی و شرکت‌های دانش بنیان و استفاده از تجارب موفق جهانی قطعاً  سبب تسریع در دستیابی به شهر هوشمند پایدار تهران خواهد شد.

 در یک سال گذشته با توجه به گسترش ویروس منحوس کرونا و تغییر نگرش در حوزه‌های خدمت رسانی شهری، نیاز به تسریع در پیشرفت شهر هوشمند تهران، دو چندان نمایان شد. اگرچه گاها تلاش ها با توجه به ضعف زیرساختی باعث می‌شد که رفع نیازها از شکل گیری آن‌ها عقب بمانند. همچنین باید بر تکمیل و تمرکز بر زیرساخت‌ها همانند جذب و تربیت نیروهای متخصص، توسعه شبکه شبکه‌های ارتباطی با در نظر گرفتن دسترسی آسان شهروندان و همچنین رفع چالش امنیت سایبری شهر هوشمند نیز تمرکز گردد.

تلاش‌هایی در مرکز تهران هوشمند سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری شکل گرفته است. ولیکن هنوز در ابتدا راه هستیم.  جهت درک حساسیت موضوع و تسریع در امور جهت فراهم کردن آسایش زندگی شهری برای شهروندان و کاهش و رفع معضلات شهری، پیشنهاد می‌شود که یک سازمان مستقل جهت تمرکز در بحث هوشمندسازی تهران در شهرداری شکل بگیرد و در برنامه میان مدت با در نظر گرفتن ظرفیت های قانونی جایگاه آن ارتقا یابد. هچنین در شورای اسلامی شهر تهران علاوه بر کمیسیون‌های ۶گانه، کمیسیون تلفیقی هوشمندسازی شهر تهران متشکل از نمایندگان هر یک از کمیسیون ها ، با در نظر گرفتن ظرفیت‌های قانونی شکل بگیرد تا بتوان روند مدیریتی، حمایتی و قانون‌گذاری متمرکزی را با در نظر گرفتن برنامه جامع شهر هوشمند، عملیاتی نمود.

امیر فرخی/ هیئت علمی دانشگاه و متخصص حوزه شهری

انتهای پیام/۴۱۲۷