تربیت «معلم کودک» هنوز در حوزه تعلیم و تربیت جایی ندارد/ سنگاپور، فنلاند و کره الگوی تربیت کودک در جمهوری اسلامی ایران شدند
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، سید سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در اولین نشست هیئت‌امنای سازمان ملی تعلیم و تربیت که به ریاست حاجی‌میرزایی، وزیر محترم آموزش‌وپرورش برگزار شد، گفت: با اضافه شدن مسئولیت آموزش و تعلیم و تربیت گروه سنی سه‌ساله دوم کودکی دوره آموزشی ۱۲ ساله آموزش‌وپرورش به ۱۵ سال توسعه پیدا کرد.
وی با اشاره به اهمیت بالای دوران کودکی در تربیت فرد خاطرنشان کرد: به طور حتم یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های شخصیتی هر فرد دوره کودکی است اما ما از این دوران به‌راحتی عبور می‌کنیم و کودک را بچه‌ای فرض می‌کنیم که توانمندی لازم برای یادگیری ندارد. این در حالی است که بالاترین سطح یادگیری در سنین کودکی است.
عاملی ادامه داد: دوران کودکی دوران یادگیری طلایی و فرصت بزرگ تعلیم و تربیت است که دراین‌باره مسئولیت وزارت آموزش‌وپرورش هم‌اکنون سنگین‌تر شده است زیرا برنامه‌ریزی برای سه‌ساله اول و سه‌ساله دوم کودک مسئولیتی جدی بر روی دوش وزارت آموزش‌وپرورش است.
وی افزود: در شرایط پیچیده کنونی که دایره آموزش توسعه پیدا کرده است تقویت خانواده‌ها در دوره سه‌ساله اول و دوره سه‌ساله دوم اهمیت دارد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا هزینه‌های تعلیم و تربیت دوره کودکی را از محل منابع دولتی تأمین می‌کنند و در برخی از کشورها تا پوشش ۱۰۰ درصدی به این دوره طلایی اهمیت می‌دهند و آموزش و تربیت در این دوره از مؤثرترین ضریب برخوردار است.
وی با تأکید بر اینکه فضای مجازی عاملی برای تغییر اکوسیستم فرهنگی تلقی می‌شود، گفت: در هیچ دوره‌ای از تاریخ بشریت ما شاهد شرایطی که امروز در آن قرار گرفته‌ایم نبودیم و امروز فرزندان ما از زمانی که می‌توانند تلفن همراه را در دست بگیرند متصل به فضایی خارج از خانه شده تا زمان پیری که دیگر نمی‌توانند از تلفن استفاده کنند.
عاملی افزود: با توسعه فضای مجازی فرهنگ‌ها در هم تنیده شده‌اند و امروزه در شرایطی که بنگاه‌هایی بزرگ تولید خدمات و محتوا در دنیا به‌صورت سازمان‌یافته و فعال از دوران کودکی فرزندان ما را نشانه گرفته، ما به‌عنوان نظام تعلیم و تربیت وظیفه توانمندسازی، تقویت قدرت تشخیص و آموزش به کودک آن هم در فضای فرهنگی آشفته کنونی را بر عهده داریم تا کودکان ما در مسیر رشد متعادل و منطقی قرار گیرند.
وی تصریح کرد: در شرایط کنونی و از لحاظ منابع انسانی متأسفانه تعداد متخصصانی که در حوزه تعلیم و تربیت کودکان فعال هستند بسیار کم است و در نظام تربیت‌معلم، جایی برای تربیت‌معلم کودک نبوده است. لذا بایستی روی این مسئله برنامه‌ریزی کنیم و با توجه به فعالیت بخش خصوصی در این مقوله برای کمک به این بخش وظیفه داریم که استانداردهای لازم را تدوین کنیم و همه مهدهای کودک طبق استانداردهای کیفی مرتبط با معلم، محیط آموزشی، روش‌های نگهداری کودک، محتوایی آموزشی عمل کنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اهتمام جدی مقام معظم رهبری گفت: از ایشان تشکر می‌کنم که به طور حتم ارتقاء جایگاه علم و تعلیم و تربیت در کشور و همچنین تأسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک و تبدیل شدن پراکندگی و یکپارچگی و تمرکز امور در آموزش‌وپرورش وام‌دار نگاه حکیمانه ایشان است. همچنین از ریاست محترم شورای عالی و همه اعضا محترم با دقت و دبیر به شکل‌گیری سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک اهتمام ورزیدند تشکر خاص دارم. به طور حتم اگر همکاری بین شورای تخصصی تحول و نوسازی شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت آموزش‌وپرورش نبود، این ایده و کار به نتیجه نمی‌رسید، لذا از وزیر محترم و همکاران ایشان هم تشکر ویژه دارم.
عاملی با اشاره به عملکرد مثبت سازمان بهزیستی گفت: خوشبختانه سازمان بهزیستی همکاری و همراهی بسیار خوبی در رسیدن به یک تصمیم اصولی و یکپارچه را داشت و در ادامه مسیر هم انتقال تجربه و همکاری سازمان بهزیستی بسیار کلیدی و مهم است که در همین جا از زحمات و تدابیر ریاست محترم سازمان و همکاران تشکر می‌کنم.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران در خصوص ساختار سازمان تعلیم و تربیت کودک خاطرنشان کرد: یکی از دلایل ارزش افزوده بالای فضای مجازی ماهیت غیرمرکزی بودن آن است که می‌تواند از ظرفیت هم کاربران در تقویت محیط خود بهره‌مند شود. لذا سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک نباید همه کارها و اقدامات را در درون خود جمع کند و باید بتواند کانونی باشد برای بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های تخصصی مرتبط با کودک در سطح ملی اعم از سازمان‌های درون وزارت آموزشی و پرورش و سازمان‌های بیرون آموزش‌وپرورش مثل بخش کودک دفتر تبلیغات اسلامی که پیشینه چندین ساله دارد یا کانون پرورش فکری کودکان که از ظرفیت بالایی در امور مرتبط با کودک برخوردار است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اهمیت ساختارهای وظیفه‌گرا و مأموریت‌محور در موضوع تعلیم و تربیت ادامه داد: اگر بخواهیم ساختارها را مأموریت‌گرا طراحی کنیم، مأموریت اصلی توجه به خانواده و مهدکودک است و بر همین اساس می‌توان معاونت تقویت و توانمندسازی خانواده و معاونت امور مهدکودک را ایجاد کرد تا هر کدام متناسب با مأموریت‌های خود به فعالیت بپردازند.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش‌وپرورش نیز طی بیاناتی اظهار کرد: در زمانی که جهان و کشور با مشکلات و محدودیت‌های ناشی از بیماری کرونا دست‌وپنجه نرم می‌کرد ما شاهد شکل‌گیری سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در شورای عالی انقلاب فرهنگی بودیم.
وی با اشاره به تمایز میان اولویت‌های ملموس و غیرملموس در تبیین جلوه‌های پیشرفت یک جامعه خاطرنشان کرد: گاهی میان علت و معلول فاصله کوتاه و ملموس است و در مواردی مانند ایجاد سد، ریل، کارخانه و ... جلوه‌هایی از پیشرفت نمودار است، اما گاهی اوقات فاصله‌ها طولانی می‌شود و چنین فاصله‌هایی موجب غفلت توجه به امور می‌شوند، چنین موضوعاتی را که نمی‌توان در آن‌ها نتایجی کوتاه‌مدت مشاهده کرد، به امور تجریدی معنا می‌کنم.
وزیر آموزش‌وپرورش ادامه داد: چنین اموری نیازمند درک عمیق هستند و توجه حکومت به این امور نشانه‌هایی از کیفیت و شایستگی آن حکومت را نشان می‌دهد به اعتقاد من توجه به امور آموزشی از عنفوان کودکی و در شرایطی که مشکلات فراوان جامعه را در برگرفته از حاکی از هوشمندی نظام اسلامی است.
وی تصریح کرد: اهتمام در انجام امور دیر بازده مانند تأسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، تدبیر شایسته رهبر معظم انقلاب و همت والای شورای عالی انقلاب به‌ویژه دکتر عاملی است.
حاجی‌میرزایی خاطرنشان کرد: رشد و بالندگی نیروی انسانی اهمیت بسیاری دارد و امروز آن‌هایی که از لحاظ اقتصادی به پیشرفت جامعه نگاه می‌کنند بر این باور هستند که هیچ تحول پایداری در جامعه به وقوع نمی‌پیوندد مگر آنکه این تحول در نظام یادگیری اتفاق بیفتد و با نظام یادگیری است که می‌توان تصویر امیدبخش‌تری از جامعه را انتظار داشت.
وزیر آموزش‌وپرورش گفت: ما نمی‌توانیم دوره کودکی را بدون توجه رها کنیم و تمام توجه خود را به دوره دبستان معطوف کنیم. در حال حاضر حدود ۷ درصد کودکان صفر تا ۶ ساله در مهدکودک‌های تحت پوشش سازمان بهزیستی، ۷ درصد دیگر هم در سایر مهدهای کودک هستند و ۸۶ درصد باقیمانده در آغوش خانواده‌ها هستند و تحت نظر آن‌ها تربیت می‌شوند.
وی با بیان اینکه تعلیم و تربیت نیازمند یادگیری است خاطرنشان کرد: خانواده‌ها برای تربیت فرزندان خود نیازمند آموزش هستند و بر همین اساس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک ایجاد شده است تا این مأموریت حساس را به‌صورت سنجیده و شایسته مدیریت کند.
حاجی‌میرزایی در پاسخ به این سؤال که ورود آموزش‌وپرورش در بخش‌های مختلف چقدر ضروری است گفت: ما برای پوشش جمعیت دانش‌آموز با محدودیت‌هایی مواجه هستیم اما نمی‌توانیم دوره کودکی را هم رها کنیم و بنا نیست در دوره کودکی کارهایی که در مدرسه انجام می‌شود را به مرحله ظهور برسانیم بلکه تربیت در خانواده وجود دارد.
وی افزود: باید شرایط به گونه‌ای باشد که در هر خانه، یک مهدکودک ایجاد کنیم و والدین هرکدام یک مربی باشند، و هر چه در این مرحله توفیق داشته باشیم جامعه سالم‌تری خواهیم داشت و هرچه دوره کودکی باکیفیت‌تر باشد در دوره دبیرستان هم شرایط باکیفیت‌تری دیده می‌شود.
وزیر آموزش‌وپرورش خاطرنشان کرد: اینک فرصت طلایی است تا سازمانی نو بسازیم و در این مسیر از همه افرادی که انگیزه کافی دارند بهره‌مند شویم.
وی افزود: ما مصمم هستیم در زمان تعیین‌شده از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک را تأسیس کنیم.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه این نشست جمیله علم‌الهدی، دبیر شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی گفت: بحث مشارکت، روش تربیت و نظارت از جمله موارد مهمی بودند که از همان ابتدا مدنظر قرار گرفت و اگر این سه مفهوم اصلی دریافت شود باید برای آن برنامه طراحی کرد.
وی افزود: به نظر می‌رسد که هنوز برخی روش‌های قدیمی مطرح است و تدوین اساسنامه نیازمند خلاقیت و ابتکار سخت است البته طراحی چنین سازمانی دشوار است.
علم‌الهدی خاطرنشان کرد: بحث راهبری، نظارت و اجرا در این حوزه اهمیت دارد و در هر سه سطح باید بدانیم که از هر فردی چه مقدار مشارکت می‌خواهیم این سازمان فرا دستگاهی اداره می‌شود و به همین دلیل نیازمند مشارکت بسیار زیاد است وزارتخانه‌ها و نهادها باید همراه باشند.
وی ادامه داد: برای مثال اگر هم‌اکنون مشکل ما نیروی انسانی است، وزارت علوم باید کمک کند تا نیروی انسانی متخصص تربیت شود و سازمان باید این موضوع را درخواست کند یا در مسائل حقوقی و آموزش‌های حقوق خانواده سازمان به‌عنوان یک وکیل مدافع کودک در ایران باید به بحث ورود کند و از دستگاه قضایی و بخش‌های دیگر کمک بطلبد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی خاطرنشان کرد: سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برای آن ایجاد شده تا از بخش‌های مختلف مطالبات خود را بگیرد همچنین خیرین مجرب و متخصص می‌توانند در این حوزه به سازمان کمک کنند، از نظر بنده مسئله مشارکت بسیار جدی است و در ساختار و بیانیه باید به آن توجه داشته باشیم.
دبیر شورای تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: در حال حاضر و در فضای مجازی با توجه به آنکه از بیرون کشور حملات بسیاری صورت می‌گیرد، نمی‌توان با ابزارهای قدیمی کار را پیش برد و به نظر می‌رسد تعیین استانداردها و سیاست‌ها باید به‌صورت مباشرتی توسط وزارت آموزش‌وپرورش انجام شود اما دستگاه‌های مختلف را ارزیابی کند و اگر ملاک‌های مورد نظر وجود داشت آن‌ها را به همکاری دعوت کند.
وی تصریح کرد: وزارت آموزش‌وپرورش در وضعیت کرونا به‌خوبی توانست عمل کند و سامانه شاد را ایجاد کرد، از نظر من وزارت آموزش‌وپرورش می‌تواند از این تجربه برای تربیت متخصصان حوزه کودک بهره ببرد.
علم‌الهدی با اشاره به وظیفه نظارت در وزارت آموزش‌وپرورش خاطرنشان کرد: نظارت در آموزش‌وپرورش کار سختی نیست و با امکاناتی که هم‌اکنون وجود دارد وزارت آموزش‌وپرورش می‌تواند حوزه مهدکودک‌ها راهم مدنظر قرار دهد البته تعیین شاخص برای آن اهمیت به سزایی دارد و من معتقدم این ساختار کنونی برای انجام فعالیت‌ها مناسب نیست و نیازمند خلاقیت بیشتر است.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه این نشست مهرزاد حمیدی، معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش با تشریح مراحل شکل‌گیری سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک خاطرنشان کرد: در تاریخ ۲۶ اسفند سال گذشته اساسنامه این سازمان ابلاغ شد و در تعطیلات عید وزیر آموزش‌وپرورش به من تأکید کردند تا این موضوع را پیگیری کنم و از پنجم فروردین ستاد مربوطه شکل گرفت.
وی افزود: برای تحلیل ساختار اسناد بالادستی به‌ویژه سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و مواردی که در دوره کودکی اهمیت بسزایی دارد مطالعاتی صورت گرفت و مصاحبه با ۳۰ تن از نخبگان انجام شد.
حمیدی تصریح کرد: الگوی پیشنهادی ساختار تقدیم شده است و تحلیل اساسنامه مطالعات مبانی نظری و چالش‌های موجود به تعیین فرآیندهای محوری استخراج شد و آن‌ها خود را در ساختار نشان دادند.
وی افزود: در اساسنامه گفته شده که کودکی به دو دوره سال تقسیم شده به محوریت خانواده و نهادهای مردمی دولتی و غیردولتی انجام می‌شود و ساختار باید روی توانمندسازی خانواده‌ها خود را نشان دهد.
حمیدی با اشاره به سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و تحلیل محتوای آن در ارتباط با مسائل مربوط به دوران کودکی گفت: تعریف تعلیم و تربیت و تکریم هویت به همراه نگاهی یکپارچه و مشارکت نهادهای مختلف و خانواده مد نظر قرار گرفت و اهدافی مانند مشارکت خانواده، بسته عدالت، پوشش کامل آموزش عمومی و استفاده از فناوری اطلاعات مدنظر قرار گرفتند.
وی با اشاره به بخش بعدی اساسنامه تصریح کرد مطالعات تطبیقی با کشورهای دیگر جهان بخش دیگری بود که انجام شد و در این زمینه کشور سنگاپور، فنلاند، ژاپن، کره جنوبی را به‌عنوان محور بررسی و مطالعاتی قرار دادیم.
معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش ادامه داد: سازمان‌های تابعه وزارت آموزش‌وپرورش مانند سازمان استثنایی و سازمان‌های مطالعاتی را مورد بررسی قرار دادیم.
وی افزود: سه جلسه اتاق فکر تشکیل شد و با مجموعه مشارکت‌های فکری که داشته‌ایم بیانیه مأموریت صادر شد و ارائه خدمات کیفی آموزشی در دسترس برای همگان، ساماندهی به فعالیت افراد مؤثر، توانمندسازی خانواده‌ها، ارتقاء شایستگی منابع انسانی، فراهم آوردن محیطی امن برای تربیت کودکان کشور و پی‌ریزی بنیانی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی چشم‌انداز اهداف هستند.
حمیدی ادامه داد: ساختار متکی بر نظام فنی و سازمانی مبتنی بر وظایف مد نظر قرار گرفت و ضوابط ساختار هم مورد تحلیل محتوا قرار گرفتند.
وی تصریح کرد: اگر می‌خواهیم این سازمان راه بیفتد عنایت ویژه دولت را نیاز داریم در این سازمان معاونت فرهنگی و آموزشی و گروه امور آموزش و توانمندسازی وجود دارد همچنین فعالیت‌های قرآنی، اسباب‌بازی، بازی‌های رایانه‌ای، سلامت، بهداشت نیز در بررسی ساختار پیش‌بینی شده‌اند.
در ادامه نشست واعظی عضو هیئت امنای سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک گفت: احساس من این است که برای حجم وسیعی از خانواده‌ها پیش‌بینی ضعیفی شده است.
وی ادامه داد: باید بدانیم چقدر به دنبال مباشرت با خانواده هستیم و به موضوع تهیه ساختار استانی باید توجه داشته باشیم اگر به دنبال ریل‌گذاری کلان هستیم این سازمان نباید در تمامی استانها حضور داشته باشد.
عضو هیئت امنای سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با اشاره به‌کارگیری افراد اظهار کرد: من خواهش می‌کنم افرادی که قرار است در این سازمان به کار گرفته شوند دانش‌محور و متخصص باشند تا در مقابل ضعف انباشته قرار نگیریم.
در ادامه نشست پوراصغری، عضو هیئت امنای سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک و معاون سازمان برنامه‌وبودجه گفت: جمعیت هدف، اهمیت بسزایی دارد نگاه این سازمان نباید صرفاً به جمعیت مهدکودک‌ها باشد، بلکه توجه اصلی باید به سمت جمعیت بزرگ خانواده‌ها باشد.
وی ادامه داد: اگر به این موضوع توجهی نداشته باشیم سازمان دچار حواشی ثبت مجوز مهدهای کودک می‌شود و کار خود را در این امر خلاصه می‌کند.
پوراصغری با بیان اینکه در ساختار مشکلاتی وجود دارد گفت: جایگاه دبیرخانه اهمیت بسیاری دارد همچنین اگر به دنبال حرف نو هستیم باید پژوهش رنگ و بوی بیشتری پیدا کند اما من این موضوع را در ساختار ندیدم و کمیته تلفیقی باید تشکیل شود تا نظرات تمام کمیته‌ها را تلفیق کند.
در ادامه نشست ملکی، رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش گفت: یکی از نگرانی‌های موجود این است که یکپارچگی محتوایی مخدوش شود و تعلیم و تربیت کودک با دوره ابتدایی نباید گسسته شود زیرا در صورت وقوع چنین امری ما به مشکل برمی‌خوریم، اگر به اتصال میان این دوره توجه نداشته باشیم یعنی امر بدیهی را فراموش کرده‌ایم.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش اظهار کرد: مسیری که طی شده است بسیار خوب بود اما اگر به دلایل شکل‌گیری این سازمان برگردیم باید موارد مختلفی را بسنجیم.
وی ادامه داد: کار ارائه مجوزها را سازمان بهزیستی با تشکیلات مختصری انجام می‌داد اما برای والدین، مربیان و کودکان برنامه‌ای وجود نداشت و اگر دو گروه را در اساسنامه معنا می‌کنیم آن‌ها دارای معنایی مخصوص به خود هستند.
حکیم‌زاده تصریح کرد: تعریف مشخصی از گروه مخاطب وجود ندارد و ما به دنبال سازمانی بودیم که مسئول تربیت کودک در جامعه باشد، این سازمان به دنبال تصدی‌گری نیست اما باید استانداردها را مشخص کند و مرکزیتی برای تربیت کودک باید وجود داشته باشد ولی در این ساختار گرایش اداری وجود دارد.
وی افزود: یکی از محاسن دوره پیش‌دبستانی این است که دوره آموزش‌وپرورش از یکدیگر جدا نیست بلکه آموزش بستری برای پرورش است و نمی‌توان تجارب را نادیده گرفت و آموزش را از پرورش جدا کرد.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش با اشاره به عدالت آموزشی گفت: یکی از کارهای مهمی که در پیش‌دبستانی انجام می‌دهیم برنامه‌های توسعه کیفی و کمی است و سازمان مذکور صرفاً برای انجام فعالیت‌های اداری مهدکودک‌ها ایجاد نشده است لذا از نظر من ساختار متناسب با چالش‌ها نیست.
در ادامه نشست مسعودی فرید، معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: پیشنهاد می‌کنم در مأموریت‌های سازمان به جای بخش خصوصی بخش غیردولتی نوشته شود تا از منابع عمومی استفاده بیشتری شود.
وی ادامه داد: اگر به دنبال ایجاد سازمانی با رویکرد آینده‌نگر هستیم باید یکپارچگی ارائه خدمات را در ساختار مدنظر قرار دهیم.
مسعودی فرید با اشاره به حوزه فضای مجازی گفت: از نظر بنده والدین هم در این حوزه فعال هستند و افرادی که سیاست‌گذار هستند باید در این حوزه فعال باشند.
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: سازمان باید مرجعیت خود را برای خانواده‌ها و گروه‌ها نشان دهد و باید با نگاهی خلاقانه به دوره کودکی و مهدکودک نگاه شود.
در ادامه نشست حامد برکاتی، مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اظهار کرد: در تمامی کشورهایی که بحث خدمات تربیتی کودکان داده شده است از چالش‌های جمعیتی سربلند بیرون آمده‌اند آن‌ها بیش از ۵ درصد تولید ناخالص ملی را خرج کودکان می‌کنند.
وی افزود: آموزش، سلامت، تغذیه، ایمنی و امنیت، حقوق کودک در این حوزه اهمیت بسزایی دارد اما بحث توانمندسازی خانواده و مادر مغفول مانده است اگر محور مادر باشد و آن‌ها توانمند شوند موفق خواهیم بود.
برکاتی تصریح کرد: اگر عدالت رعایت نشود هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد، معنای اجرایی عدالت هم دسترسی است اگر منابع پیش‌بینی نشود و به سراغ شهریه برویم قطعاً خانواده‌ها نمی‌توانند حضور پیدا کنند دولت باید به سازمان‌ها یارانه بدهد.
انتهای پیام/۴۱۰۷/پ
انتهای پیام/