رقابت فضایی اینترنت‌های ماهواره‌ای/ استارلینک و رقبا در فکر پوشش فراگیر اینترنت
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، بر اساس آمار بین‌المللی حدود ۳۹ درصد از جمعیت جهان از دسترسی به اینترنت پرسرعت محروم هستند. از سوی دیگر پراکندگی این جمعیت به گونه‌ای است که در بسیاری مواقع انتقال زیرساخت‌ها و فناوری‌های لازم برای ارائه اینترنت مقرون‌به‌صرفه نیست.
بنابراین یکی از راه‌حل‌های بدیهی ارائه سرویس‌های اینترنتی، بهره‌مندی از ماهواره‌هایی است که به دور زمین می‌چرخد. بی‌تردید این روزها نام پروژه استارلینک به گوش‌تان خورده است. اما جالب است که بدانید اینترنت ماهواره‌ای پدیده‌ای نوظهور نیست. با این وجود اسپیس‌ایکس ادعا می‌کند سرویسی که به طور جهانی عرضه خواهد کرد از نظر سرعت، امنیت، کیفیت و هزینه بهتر از سایر سرویس‌هاست. در این گزارش به بهانه توییت جدید ایلان ماسک در رابطه با ارائه سرویس اینترنتی حمل‌پذیر، نگاهی به فناوری این شرکت و سایر رقبای آن خواهیم داشت.
این همه هیاهو برای چیست؟
هر چند شرکت‌های اینترنت ماهواره‌ای تا پیش از این نیز وجود داشتند اما این شرکت‌ها به دلیل تعداد کم ماهواره‌ها پهنای باند کمی ارائه می‌دادند، درنتیجه تعداد معدودی کاربران می‌توانستند از سرویس‌های آنها استفاده کنند. مشکل دیگر سرویس‌دهندگان اینترنت ماهواره‌ای در گذشته این بود که محدود به یک کشور یا قاره بودند و عملاً ارائه اینترنت سراسری مقدور نبود. علت این امر این بود که ارائه‌دهندگان اینترنت ماهواره‌ای تا پیش از این ماهواره‌ها را در مدار زمین‌ثابت قرار می‌دادند. سرعت ماهواره‌هایی که در این مدار قرار می‌گیرند با سرعت چرخش زمین به دور خود برابر است. بنابراین ماهواره‌هایی که در مدار زمین ثابت قرار دارند به نظر می‌رسد که در جای خود ثابت هستند(به همین علت دیش آنتن گیرنده امواج ماهواره‌ای به صورت ثابت نصب می‌شود و به حرکت نیاز ندارد).
از سوی دیگر این مدار در ارتفاع ۳۵ هزار کیلومتری زمین است که همین فاصله زیاد موجب تأخیر اینترنتی حدوداً نیم ثانیه‌ای می‌شد. بدیهی است این تأخیر برای تماشای ویدئوی آنلاین یا بازی‌های اینترنتی غیرقابل قبول است. با این وجود ماهواره‌های استارلینک در مدار نزدیک زمین قرار دارند که حداکثر ارتفاع آن دو هزار کیلومتر است بنابراین نه تنها مسئله تأخیر در آن حل شده است بلکه تأخیر اینترنت ماهواره‌ای از لحاظ نظری حتی از شبکه‌های فیبر نوری هم کمتر شده است (تأخیر اینترنت استارلینک ۳۰ میلی ثانیه است و ایلان ماسک قول داده است در فاز بعدی، میزان تأخیر را به ۸ میلی‌ثانیه برساند).
آیا اسپیس‌ایکس و استارلینک تنهاست؟
هنوز در ابتدای راه هستیم و به طور دقیق مشخص نشده است که چه شرکت‌های دیگری در این مسابقه جدید فضایی وارد خواهند شد. اما برای مثال بدون تردید چین با وجود ارائه سرویس نسل پنج اینترنت، در این حوزه نیز فعال خواهد شد. در میان شرکت‌های خصوصی، برخی می‌خواهند خدمات اینترنتی ارائه دهند، برخی ماهواره می‌سازند، برخی ماهواره پرتاب می‌کنند و برخی دیگر ترکیبی از همه این‌ها را با هم عرضه می‌کنند. در اینجا مشهورترین پروژه‌های ارائه‌دهنده سرویس اینترنتی را مرور خواهیم کرد.
استارلینک
شرکت موشکی ایلان ماسک، یعنی اسپیس‌ایکس در حال حاضر دو پروژه بزرگ را اجرا می‌کند. استارلینک و استارشیپ. استارشیپ پروژه‌ای با هدف سفر به مریخ است و استارلینک برنامه اینترنت ماهواره‌ای. در فوریه ۲۰۱۸، اسپیس‌ایکس با موفقیت توانست دو ماهواره را وارد مدار نزدیک زمین کند. کمیسیون ارتباطات فدرال(FCC) پس از اولین پرتاپ موفقیت‌آمیز، درخواست رسمی استارلینک برای ارائه خدمات اینترنتی را تأیید کرد. اما این سرویس هنوز راهی طولانی برای پوشش تمام زمین در پیش دارد. استارلینک تاکنون ۱۴۴۳ ماهواره به فضا فرستاده است و قرار است این تعداد را تا سال ۲۰۲۴ به ۴۴۲۵ ماهواره برساند. همچنین در اخبار آمده است اسپیس‌ایکس قصد دارد ماهواره‌هایی را برای شرکت‌های دیگر نیز پرتاب کند(از جمله رقیبش ایریدیوم).
ایریدیوم سرتوس
شرکت ارتباطات «ایریدیوم» (Iridium Communications) در همکاری با شرکت بوئینگ، به عنوان بخشی از برنامه Iridium NEXT خود، پروژه ماهواره‌ای ۹ ساله خود را به ارزش ۳ میلیارد دلار در فوریه ۲۰۱۹ کلید زد. ایریدیوم برای انجام امور خود همچنین با اسپیس‌ایکس نیز همکاری خواهد کرد تا ۷۵ ماهواره را برای ارائه اینترنت به مدار نزدیک زمین بفرستد. ایریدیوم اکنون سرویس ارتباطات ماهواره‌ای «سرتوس» (Certus) را برای مشاغل و شرکت‌های دولتی به ویژه در مشاغل کشتی‌رانی و ناوهایی که در اقیانوس‌ها هستند عرضه می‌کند. شرکت ایریدیوم همچنین ارائه اینترنت در هواپیماها را نیز در دستور کار خود قرار داده است.
بلو ارجین و تله‌ست
شرکت موشکی جف بزوس، بلو ارجین (Blue Origin)، در حال ساخت یک شبکه ماهواره‌ای نیست اما قصد دارد از فضاپیماهای قابل استفاده مجدد برای پرتاب ماهواره شرکت‌های مختلف استفاده کند. تله‌ست(Telesat)، بزرگترین ارائه دهنده اینترنت ماهواره‌ای در کانادا، یکی از این شرکت‌هاست.
تله‌ست با موفقیت یک ماهواره آزمایشی را در ژانویه ۲۰۱۸ به مدار نزدیک زمین پرتاب کرد. بلو ارجین ماهواره‌های بعدی تله‌ست را با استفاده از موشک New Glenn خود(که اکنون در مراحل نهایی ساخت است) پرتاب می‌کند. تله‌ست قصد دارد ۱۲۰ ماهواره را به خارج از جو پرتاب کند که همگی به لطف بلو ارجین در مدار قرار خواهند گرفت.
وان‌وب
وان‌وب(OneWeb) یک شرکت ائتلافی برای دستیابی به اینترنت جهانی است. برخی از شرکای آن می‌توان به Virgin، Qualcomm، Airbus و Hughes اشاره کرد. وان‌وب تاکنون حدود ۸۰ ماهواره به مدار نزدیک زمین پرتاب کرده است و شرکت بین‌المللی هوافضا، Virgin Orbit و Blue Origin به پرتاپ این ماهواره‌ها کمک کرده‌اند.
آتن فیس‌بوک
طرح سابق اینترنت فیس‌بوک، نصب فرستنده‌های ارتباطی بر روی هواپیماهای بدون سرنشین خورشیدی برای دسترسی به اینترنت بود. با این وجود هزینه‌های زیاد باعث شد این طرح کنار گذاشته شود. از تابستان ۲۰۱۸، فیس‌بوک فاش کرد که در حال کار بر روی یک ماهواره اینترنتی به نام آتن(Athena) است و انتظار می‌رود ماهواره‌های پروژه آتن در دهه ۲۰۲۰ به فضا پرتاب شوند، هرچند فیس‌بوک هنوز جزئیات زیادی را برای عموم منتشر نکرده است.
پروژه لون
پروژه لون(Loon) توسط شرکت آلفابت اداره می‌شود و کمی متفاوت از سایر پروژه‌های ذکرشده در این گزارش است. در پروژه لون قرار نیست از طریق ماهواره‌های دور زمین اینترنت ارائه شود. با این موجود مفاهیم مشابهی وجود دارد! در پروژه لون از بالون‌های بی‌سرنشین برای ارسال فرستنده‌های اینترنتی در جو استفاده خواهد شد تا یک شبکه شناور در آسمان به وجود آید و به محدوده‌های روستایی و نقاط دوردست اینترنت ارائه شود.
انتهای پیام/۴۱۶۰/پ
انتهای پیام/