چین؛ به‌دنبال قدرت علم پزشکی/ ژنتیک و مغز؛ رشته تخصصی چشم‌بادامی‌ها
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، پیشرفت علم و فناوری در کشور چین پس از دهه نود رشد چشمگیری داشته است. پژوهشگران علت این امر را اراده راسخ دولت چین در پیگیری جدی این حوزه می‌دانند. آنها به این مسئله کلیدی پی برده‌اند که علم و فناوری به‌عنوان بخش اساسی توسعه اقتصادی کشور و همچنین اعتبار ملی باید به طور همه‌جانبه در نظر گرفته شود و در سیاست‌های جاری لحاظ شود. ازاین‌رو چین از اوایل دهه نود، از طریق تخصیص بودجه، احداث زیرساخت‌های فناوری، انجام اصلاحات و رفع موانع تحقیقات علمی، رویکرد خود را در حوزه علم و فناوری متحول کرده است.
شواهد و قرائن زیادی، حاکی از پیشرفت علمی چین است و برخی کارشناسان معتقدند به طریقی می‌توان رشد اقتصادی این کشور را مرهون رشد علمی آن دانست. چین در زمینه‌هایی مانند آموزش، زیرساخت‌های صنعتی، تولید، انتشار مقالات دانشگاهی، حق ثبت اختراع و برنامه‌های تجاری جهش سریعی داشته و هم‌اکنون در برخی حوزه‌ها به‌عنوان رهبر علم و فناوری شناخته می‌شود. این کشور اکنون به طور فزاینده‌ای به نوآوری‌ها و خلاقیت‌های بومی خود توجه نشان داده و هدفش اصلاح نقاط ضعف باقی مانده است.
بیوتکنولوژی و ژنتیک
چین در صنعت بیوتکنولوژی از سال ۲۰۱۰ به بعد رشدی دورقمی داشته است. امروزه در سطح بین‌المللی، رشته بیوتکنولوژی را به‌عنوان یکی از زمینه‌های اصلی توسعه علمی و اقتصادی چین برمی‌شمرند. مهم‌ترین نهاد ملی زیست فناوری در این کشور مرکز ملی توسعه بیوتکنولوژی چین است، سازمانی که در ۳ نوامبر ۱۹۸۳ تحت نظر وزارت علوم و فناوری با تصویب شورای دولتی تأسیس شد.
مانیتور گروپ در گزارشی در ۲۰۱۰ پیش‌بینی کرد که چین در اوایل دهه ۲۰۲۰ به رهبر جهان در کشف و نوآوری علوم زیستی تبدیل خواهد شد. برخی از تحقیقات این حوزه، به خصوص تحقیقات در مورد علل ژنتیکی هوش، هر چند در چین حساسیتی را برنینگیختند اما در نقاط دیگر جهان بحث‌برانگیز بوده‌اند. گفته می‌شود BGI، مؤسسه ژنوم‌شناسی پکن، دارای بزرگترین امکانات توالی‌یابی DNA در جهان است.
تحقیقات سلول‌های بنیادی در بسیاری از کشورهای جهان با ممانعت فرهنگی روبه‌رو شده است، اما درمان‌های مبتنی بر سلول‌های بنیادی در فرهنگ چین کمتر از بسیاری دیگر از نقاط جهان نکوهش می‌شود، به همین دلیل «گردشگری پزشکی» در این زمینه زیاد اتفاق می‌افتد(افراد از سایر کشورها برای درمان به چین گسیل می‌شوند).
در ۲۰۱۲ سازوکاری نظارتی تدوین شد تا ارائه و فروش تکنیک‌های درمانی چین به سایر کشورها افزایش یابد. به طور کلی چین اراده خود را برای تبدیل شدن به رهبر جهانی در پزشکی ترمیمی که شامل زمینه‌هایی مانند مهندسی بافت و ژن‌درمانی است، نشان داده است.
چین در ۲۰۱۱ اعلام کرد که بیوتکنولوژی(از جمله بیو-داروسازی، مهندسی بیولوژیک، کشاورزی-زیستی و تولید-زیستی) از اولویت‌های اصلی‌اش برای سرمایه‌گذاری علم و فناوری است. بیوتکنولوژی برای تقویت توسعه اقتصادی و همچنین برای بهبود حفاظت از محیط زیست، تغذیه، مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی استفاده خواهد شد. بیوتکنولوژی در بازه ۲۰۱۱-۲۰۱۵ منجر به ایجاد یک میلیون شغل در این کشور شد.
تحقیقات مغز
در ۲۲ مارس ۲۰۱۸، توافق‌نامه‌ای برای احداث مؤسسه علوم مغزی چین(CIBR) در پکن منعقد شد. این مؤسسه پس از تکمیل در ۲۰۱۹، به‌عنوان مرکز اصلی پروژه برنامه‌ریزی‌شده کشور در حوزه مطالعات مغز انسان شناخته می‌شود. اهمیتی که چین به تحقیقات حوزه مغزی داده است تا بدینجاست که این مؤسسه زیرمجموعه آکادمی علوم چین قرار نگرفته است، بلکه با این آکادمی(و سایر مؤسسات پزشکی برتر پکن از جمله دانشگاه تسینگوا، دانشگاه پکن و آکادمی علوم پزشکی نظامی) همکاری خواهد کرد.
ساخت این مرکز گام اول از «پروژه مغز چین» است، پروژه‌ای ۱۵ ساله که در مارس ۲۰۱۶ توسط کنگره ملی خلق چین تصویب شده است و هدف آن تحقیق در مورد پایه عصبی عملکرد شناختی، بهبود تشخیص و پیشگیری از بیماری‌های مغزی و کمک به پروژه‌های هوش مصنوعی است. شاید در حال حاضر رقیب اصلی پروژه دولتی مغز چین، شرکت نئورالینک معلق به ایلان ماسک باشد.
داروسازی و فناوری پزشکی
شرکت خدمات مالی مریل لینچ در ۲۰۱۱ پیش‌بینی کرد که چین به دومین بازار دارویی جهان در سال تبدیل خواهد شد. اتفاقی که در ۲۰۱۹ رخ داد و این کشور پس از آمریکا با سهم فروش ۸.۵ درصدیِ دارو، خود را به عنوان دومین بازار بزرگ دارویی جهان معرفی کرده است.
مدیرعامل شرکت داروسازی سوئیسی هوفمان-لاروش در ۲۰۱۲ طی مصاحبه‌ای اعلام کرد: «تا همین چند سال پیش بسیاری از دانشمندان چینی مجبور به ترک این کشور می‌شدند اما دولت این کشور شرایطی را مهیا کرده است که نه‌تنها دانشمندان فعلی را در کشور نگه می‌دارد بلکه دانشمندان چینی را که پیش‌تر سر از غرب درآورده بودند، نیز ترغیب می‌کند به کشورشان برگردند.»
در پاره‌ای از موارد تولید چند داروی تقلبی باعث رسوایی و همچنین ایجاد مشکلات متعددی شد که این مسئله، منجر به تدوین مقررات اجرایی سخت‌گیرانه‌تری در این کشور شد.
واکسن
چین به عنوان اولین کشوری که کووید-۱۹ در آن ظهور پیدا کرد، زودتر از هر کشور دیگری تحقیقات برای ساخت واکسن را آغاز نمود. در حال حاضر(تا نُهم آوریل ۲۰۲۱) حدود دوازده کاندید واکسن چینی برای کووید-۱۹ وجود دارد، اما پنج واکسن سریع‌تر از بقیه مجوزهای بین‌المللی را دریافت کرده‌اند.
سینوفارم شرکتی دولتی است که در حال حاضر روی دو نوع واکسن کار می‌کند که هر دو بر شکل غیرفعال SARS-CoV-۲ مبتنی هستند. مورد اول در مؤسسه سینوفارم پکن و دیگری در ووهان ساخته شده است. واکسن سوم به نام کروناواک توسط شرکت دارویی سینواک مستقر در پکن تولید شده است. این واکسن نیز براساس فرم غیرفعال شده SARS-CoV-۲ ساخته شده است.
این سه واکسن به دو دوز نیاز دارند اما چهارمین واکسن پیشروی چینی که توسط شرکت «کان‌سینوبایو» (CanSinoBIO) تولید شده است به یک دوز نیاز دارد. همچنین این واکسن بر خلاف بقیه، از ویروس آدنوویر انسانی(Ad۵) برای رساندن پروتئین‌های SARS-CoV-۲ به بدن استفاده می‌کند(واکسن اسپوتنیک وی روسیه همچنین از نوعی Ad۵ استفاده می‌کند.) CanSinoBIO قبلاً از همین روش برای تولید واکسن ابولا استفاده کرده بود که برای استفاده اضطراری در چین مورد تأیید قرار گرفت.
پنجمین کاندید واکسن، از شرکت دارویی Anhui Zhifei Longcom، در ۱۶ مارس مجوز استفاده اضطراری را دریافت کرد. این واکسن نیز به دو دوز نیاز دارد و از پروتئین‌های مبتنی بر حوزه اتصال گیرنده‌های ویروس SARS-CoV-۲ استفاده می‌کند. این پنج واکسن را می‌توان در دمای طبیعی یخچال نگهداری کرد که مزیت بزرگی نسبت به واکسن‌هایی است که به دمای بسیار سرد احتیاج دارند.
انتهای پیام/۴۱۶۰/پ
انتهای پیام/