نگاهی به روابط قوای مجریه و مقننه در سه دوره/کدام قوه از خط قرمز عبور کرده است؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا، مجلس و دولت دو قوه از سه قوه کشور که در طول تاریخ روابطی گاهی روشن و گاهی نیز تیره داشته و توانسته‌اند بنا بر وظیفه قانونی خود بر کلیت کشور تاثیرات چشم‌گیری اعمال کنند.

تعامل قوا مهم‌ترین اصل برای کمک به پیشرفت کشور بوده که رهبر معظم انقلاب نیز بارها در این باره تاکید داشته و تحقق آن را لازمه داشتن کشوری آباد خوانده‌اند اما در این میان گاهی مجالس و دولت‌ها سرناسازگاری داشته و با لج و لجبازی برخی طرح‌ها و لوایح را مانند توپ میان خود پاس‌کاری کرده‌اند.قیاس رابطه میان مجالس و دولت‌ها در سالیان گذشته مهم‌ترین محور گزارش فعلی است.

یکشنبه سیاه خروجی عدم تعامل مجلس نهم و دولت دهم

دولت دهم و مجلس نهم؛ وقتی صحبت از رابطه مجلس نهم و دولت دهم می‌شود برای بسیاری ماجرای یکشنبه سیاه و رابطه غیر دوستانه این دو قوه در آن زمان و در راس آن‌ها محمود احمدی‌نژاد و علی لاریجانی یادآوری می‌شود.

درگیری‌های دولت و مجلس در این دوره تا به آنجا پیش رفت که در روز ۱۵ بهمن ۱۳۹۱ و در جریان جلسه استیضاح عبدالرضا شیخ‌الاسلامی وزیر کار و رفاه اجتماعی دولت دهم مباحث نامناسبی مطرح شد که بعدها این روز به یکشنبه سیاه مجلس معروف شد. تاسف برانگیزترین بخش این استیضاح درگیری لفظی روسای دو قوه بود؛ محمود احمدی‌نژاد که برای دفاع از وزیر استیضاح شده‌اش به بهارستان آمده بود، با رونمایی فیلمی از دیدار ظاهرا سری فاضل لاریجانی برادر کوچک‌تر رئیس وقت مجلس با مدیرعامل وقت سازمان تامین اجتماعی سعید مرتضوی همه را متعجب کرد، این فیلم که ظاهرا بدون اطلاع فاضل لاریجانی و توسط شخص سعید مرتضوی ضبط شده بود، به دست رئیس جمهور رسید؛ تا با انتشار آن در صحن علنی، مسیر استیضاح را تغییر دهد. 

علی لاریجانی در واکنش به پخش فیلم از برادرش توسط رئیس جمهور گفت: «رئیس‌جمهور ادبیات اخلاقی را رعایت نمی‌کند استیضاح یک چیز بود چرا این‌ها را مطرح کردید؟ اما خوب شد شما که مرتب در جامعه «بگم بگم»راه انداخته‌اید این فیلم را پخش کردید و حرفتان را زدید تا مردم شخصیت شما را بیشتر بشناسند.» این قضیه آن چنان غیر متعارف بود که واکنش‌های منفی زیادی از داخل و خارج از کشور به همراه داشت. حتی رهبر انقلاب نیز در ۲۸ بهمن ماه همان سال و در دیدار با مردم تبریز به این واقعه اعتراض کردند و فرمودند:« این قضیه‌ بد و نامناسب، بنده را نیز از دو جهت ناراحت و متأثر کرد؛ یکی از بابت اصل وقوع ماجرا و دیگری بابت ناراحتی مردم از این قضیه...اینجور کارها، هم خلاف شرع است، هم خلاف قانون است، هم خلاف اخلاق است، هم تضییع حقوق اساسی مردم است.»

در کل رابطه دو قوه در این دوره بسیار تیره و تار بود و باعث بروز اختلال در امور کشور و مردم شد و مشخصا دلیل آن رفتارهای غیر مسئولانه، جهت‌دار و دور از چارچوب رایج سیاسی از هر دو قوه و روسای آنان بود.

فاجعه‌ تصویب برجام 20 دقیقه‌ای ثمره تعامل دولت یازدهم و مجلس نهم

دولت یازدهم و مجلس دهم؛ رابطه دو قوه در این دوره با همکاری مطلق مجلس با دولت و در راس آن علی لاریجانی و حسن روحانی گره خورده است. البته که مجلس نهم هم با این دولت همکاری بسیاری داشت که اوج آن فاجعه تصویب ۲۰ دقیقه‌ای برجام در مجلس است‌ ولی بعد از روی کار آمدن مجلس دهم و خارج شدن بسیاری از نمایندگان انقلابی از مجلس دیگر هیچ مانعی برای این همکاری غیر قانونی در بین نبود. کار به آنجا رسید که محمدرضا عارف سر لیست اصلاح طلبان تهران در این دوره مجلس علنا اعلام کرد«تا جایی مطالبات مردم را پیگیری می‌کنیم که موجب تضعیف دولت نشود».

در زمینه استیضاح وزرا هم در این دوره هیچ کار جدی صورت نگرفت. اکثر وزرا به محض آن که زمزمه استیضاحشان به گوش میخورد استعفا میدادند تا از پاسخگویی در بهارستان و صحن علنی مجلس فرار کنند. وزرایی مانند عباس آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی، محمد بطحایی وزیر پیشین آموزش و پرورش و محمود حجتی وزیر سابق جهاد کشاورزی از همین دسته بودند. عجیب‌ترین بخش ماجرا آنجاست که محمد شریعتمداری وزیر سابق صمت که بسیار نزدیک به استیضاح بود از سمت خود کناره گیری کرد و بلافاصله از سوی روحانی به وزارت کار و رفاه اجتماعی معرفی شد و رای اعتماد همان نمایندگانی که به دنبال استیضاح وی بودند را گرفت! معدود وزرایی هم که در مجلس دهم استیضاح شدند با لابی دولت با برخی نمایندگان مجدد رای اعتماد گرفتند.

در خصوص این همکاری‌ها امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی نایب رئیس فعلی مجلس که سابقه نمایندگی در دوره‌های هشتم، نهم و دهم مجلس را هم دارد اذعان داشته است: «تعامل، همکاری و کمک مجلس دهم به دولت بی‌نظیر و در برخی موارد هم بیش از اندازه بود در صورتی که در مورد بعضی از موضوعات مجلس می‌بایست با دولت جدی‌تر برخورد می‌کرد.»

نتیجه این همراهی بی چون و چرا شکست در برجام، جا ماندن از تولید ملی، عدم برقراری روابط اقتصادی با کشور های همسایه و دوست و در نتیجه بحران اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی ایران بود.

فصل جدید ارتباط قوا با روی کار آمدن مجلس یازدهم شروع شد

دولت دوازدهم و مجلس یازدهم؛ از ۷خرداد۱۳۹۹ و با به روی کار آمدن مجلس یازدهم روابط فی مابین مجلس و دولت وارد فصل جدیدی شد. دولت روحانی برای اولین بار در عمر ۷ ساله خود با مجلسی روبه رو شد که نه تنها تماما کنارشان نایستاده بلکه در برابر اقدامات اشتباه دولت به فکر اصلاح امور و اوضاع کشور است؛ نمود این امر در تصویب قانون لغو اجرای پروتکل الحاقی و از بین رفتن محدودیت‌های هسته‌ای از ۵ اسفند ماه بود که با کارشکنی دولت و مهلت سه ماهه به آژانس و طرف‌های غربی عملا ٣ ماه کشور را به عقب انداختند. یکی دیگر از اقدامات مجلس یازدهم برای بهبود شرایط کنونی و در مقابله با اقدامات غیر کارشناسی دولت رد کلیات لایحه بودجه بود که می‌توان گفت برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی رخ داد. از دیگر گام‌های مجلس در مسیر بهبود شرایط و خنثی‌سازی اقدامات کارشکنانه دولت می‌توان به مکلف کردن دولت به پرداخت یارانه به ۶۰ میلیون ایرانی در ۶ ماهه دوم ۱۳۹۹ ، اصلاحات اساسی بودجه و در اولویت قرار دادن نظارت بر قانون‌گذاری اشاره کرد.

انتهای پیام/۴١۵١/