تداوم شرایط کرونایی به تخریب بیشتر محیط زیست منجر می‌شود

ژیلا مهدی آقایی در گفت‌وگو با خبرنگار محیط زیست خبرگزاری آنا در ارتباط با تأثیر کرونا بر محیط زیست در یک سال گذشته اظهار کرد: شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان باعث اعمال قرنطینه‌های سختگیرانه شد و در این راستا از مردم خواسته شد جز در موارد ضروری از خانه خارج نشوند؛ متعاقب آن کاهش استفاده از حمل ونقل عمومی، فعالیت کارخانه‌های صنعتی و کاهش رفت وآمد خطوط هوایی تأثیرات مثبتی بر کاهش ردپای اکولوژیک بشر، گرمایش کره زمین و تغییرات اقلیمی داشت.

محیط زیست نمی‌تواند دغدغه جامعه دچار رکود اقتصادی باشد

وی ادامه داد: کرونا علی‌رغم ایجاد تأثیرات نسبتاً خوب بر محیط زیست در اوایل شیوعش، نمی‌تواند تأثیرات مثبت بلندمدتی را برای محیط زیست حفظ کند چون همه آن تأثیرات مثبت به دلیل طراحی و تدوین یک برنامه از پیش تعیین شده و مبتنی بر تفکر محیط زیستی نبوده بلکه ناشی از یک فشار خارجی تحت عنوان همه‌گیری کووید-19 بوده که سلامت و جان انسان‌ها را نشانه گرفته و بشر را مجبور به خانه‌نشینی کرده است.

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این مطلب که محیط زیست جزء لاینفک سلامت انسان و حیوان است، گفت: امید به بهبود وضعیت محیط زیست در حالی‌که جان مردم در معرض تهدید ویروسی غیرقابل پیش بینی است واهی به نظر می‌رسد؛ ضمن اینکه رکود اقتصادی حاصل از این‌ همه‌گیری قطعاً به تخریب بیشتر محیط زیست خواهد انجامید.

مهدی آقایی افزود: نوع بشر برای ترمیم معضلات اقتصادی پیش آمده سریع‌تر به سمت جبران‌مافات بر آمده و قطعاً محیط زیست و منابع طبیعی متضرر این جبران خواهند بود و واقع بینانه این است که جامعه‌ای که دچار رکود اقتصادی است محیط زیست دغدغه‌اش نخواهد بود.

پسماندهای اقلام بهداشتی خود عامل انتشار بیماری است

وی در ادامه به مشکلاتی که ویروس همه‌گیر کرونا برای محیط زیست داشته سخن به‌میان آورد و عنوان کرد: جهان همچنان با پاندمی کووید-19 دست و پنجه نرم می‌کند و مشخص نیست که تا چه زمانی مجبور به زندگی با این ویروس هستیم؛ از این‌رو نیاز است که برای حفظ سلامت خود به دستورالعمل‌های بهداشتی در مورد استفاده از ماسک و ضدعفونی کننده‌ها و شست و شوی مرتب دست‌ها توجه کنیم که این اتفاق دفع ماسک و اقلام استفاده شده بهداشتی را بر میزان تولید معمول پسماندها اضافه می‌کند.

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در چنین شرایطی می‌بایست در استفاده بهینه از این اقلام بهداشتی و ضدعفونی‌کننده‌ها توجه کرد تا بار آلودگی خارج از توانی را به محیط زیست تحمیل نکنیم. مواد اولیه تولید محصولاتی مانند ماسک و دستکش، مواد پلیمری است که درصورت رهاسازی در معابر و طبیعت، ضمن ایجاد منظر نامناسب محیطی، گرفتگی آبراهه به‌دلیل ماندگاری طولانی می‌تواند خود عامل انتشار بیماری شود. همچنین قرار گرفتن این مواد در معرض فرسایش محیطی و تبدیل شدن به تکه‌های کوچک‌تر می‌توانند سبب آلودگی منابع آب و خاک شود.

لزوم تبدیل شدن مسئولیت‌پذیری محیط زیستی به فرهنگ

مهدی آقایی با اشاره به اینکه رهاسازی اقلام بهداشتی در طبیعت باعث ورود مواد آن به چرخه غذایی حیوانات اهلی و وحشی، پرندگان و آبزیان می‌شود، اذعان کرد: با توجه به این‌که انسان در رژیم غذایی خود از این جانداران استفاده می‌کند، در نهایت آنها وارد چرخه غذایی انسان‌ها شده و باز در اینجا انسان متضرر رفتار نامناسب خود خواهد بود.

وی ادامه داد: جمع‌آوری و دفع صحیح این پسماندها اهمیت زیادی دارد و لازم است که شهروندان برای حفظ سلامت خود و پاکبان‌ها و حفظ محیط زیست، ماسک‌ها و دستکش‌های خود را از سایر پسماندها تفکیک کرده و آن‌ها را در کیسه‌های جداگانه و در بسته نگهداری و سپس به مخازن جمع‌آوری زباله منتقل کنند.

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به این‌که می‌توان از چالش و تهدید کرونا به‌عنوان یک فرصت استفاده کرد، افزود: در صورتی که اصول توسعه پایدار در برنامه‌های توسعه‌ای کشور جدی تلقی شود و بتوان ضمن تقویت اعتماد عمومی و مشارکت اجتماعی،  مشارکت تشکل‌های مردمی را در اداره امور به رسمیت شناخت،  مسئولیت‌پذیری محیط زیستی به فرهنگ تبدیل می‌شود و در این‌صورت می‌توان به حفظ محیط زیست علی‌رغم بحران‌های تهدیدکننده بشر امیدوار بود.

مهدی آقایی در ارتباط با راهکار تحقق تبدیل مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی به فرهنگ هم گفت: تحقق این امر مستلزم تعامل و همکاری فی مابین بخش دولتی و مردمی به ویژه سازمان‌های مردم نهاد است؛ مشارکت اجتماعی مردم در حوزه محیط زیست هنگامی عینیت پیدا می‌کند که مردم بدانند چه مخاطراتی محیط زیست آنان را تهدید می‌کند، علت آن چیست و چگونه می‌توان با بهبود عملکرد یا تغییر رفتار به رفع آن‌ها کمک کرد.

وی در پایان گفت: هدف بسیاری از آموزش‌های محیط زیست، تغییر و اصلاح عادات قدیمی و در واقع تغییر سبک زندگی به سمت دوستی و حمایت از محیط زیست است و در این میان سمن‌های محیط زیستی هستند که در مشارکت با سازمان نقش ویژه‌ای در ارائه این آموزش‌ها و آگاه‌سازی زیست محیطی مردم خواهند داشت.

انتهای پیام/4105