لزوم تولید محتوای متناسب با فرهنگ ایرانی/ اینستاگرام و تلگرام جولانگاه افراد بی فرهنگ شده است

گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان؛ این روزها با گسترش چشمگیر فناوری و امکانات ارتباطی فضای مجازی بیش از گذشته در دسترس مردم است و روزانه میلیون‌ها ایرانی فعالیت‌های مختلفی را با استفاده از گوشی هوشمند خود انجام می‌دهند.

بیشتر بخوانید:

رفتار دنیا در مواجهه با محتوای نامناسب/ هیچ فرهنگی مجال جولان محتوای مستهجن را نمی‌دهد!

شیوع بیماری کرونا و تعطیل شدن مدارس سبب شدن کودکان و نوجوانان برای پیگیری امور آموزشی خود از امکانات فضای مجازی استفاده کنند اما این دنیای مجازی خالی از آسیب نیست و دانش‌آموزان در اینترنت با محتوای غیرمناسب برای سن خود مواجه می‌شوند. اخیراً انتشار ویدئوی یکی از خوانندگان خارج از کشور جنجال‌های زیادی را برپا کرد و سبب شد تا باردیگر مردم متوجه تأثیر عمیق این فضا بر روان فرزندان ایران شوند. در همین راستا با محمد جواد مطهری شریف، کارشناس فضای مجازی گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را مشاهده می‌کنید:

آنا: برای مقابله با تهاجم فرهنگی در فضای مجازی چه راهکاری را پیشنهاد می‌کنید؟

مطهری شریف: کشور برای مقابله با تهاجم فرهنگی در فضای مجازی باید راهکار برخی کشورهای غربی را دنبال کند. بسیاری از کشورهای غربی استقلال و عدم وابستگی خود در فضای مجازی را حفظ می‌کنند. جلال آل‌احمد در حدود ۶۰ سال پیش در دوره‌ای که خفقان دوره پهلوی در کشور حاکم بود شیوه مناسب بیان کرد.

 این نویسنده بزرگ در کتاب غرب‌زدگی بیان می‌کند که مشکل کشور ما دنبال‌روی و وابستگی به غرب است. در قسمتی از این کتاب نوشته شده مشکل کشور استفاده از فناوری نیست بلکه این است که فناوری زده نشویم؛ غرب‌زدگی چنان در ایران رسوخ کرده که حتی دولت‌ها تصمیم‌های خود را بر مبنای فناوری‌های غرب می‌گیرند.

آنا: لطفاً در این خصوص بیشتر توضیح دهید؟

مطهری شریف: اکنون مشاهده می‌کنیم که مجموعه وزارت ارتباطات تبدیل به بازاریاب شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و فیس‌بوک شده است. آیا دولت‌های غربی برای توسعه فناوری خود دست به دامن کشورهای دیگر می‌شوند؟ یا محصولی را از آن‌ها می‌خرند و برای آن‌ها بازاریابی می‌کنند؟ امام خمینی در اولین روز انقلاب اسلامی خطاب به ملت بزرگ ایران گفتند استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی.

دنباله‌روی از فرهنگ غربی در فضای مجازی

در صورتی که مفاهیم این شعار ارزشمند امروز به هیچ عنوان در فضای مجازی کشور مشاهده نمی‌شود. شاید تعبیر دقیق فضای مجازی کنونی وابستگی، آزادی مفرط غیرقابل کنترل و جمهوری لیبرالی است. نباید در داخل کشور بازاریابی شرکت‌های آمریکایی را کنیم و از سیاست‌های آن‌ها دفاع کنیم. وقتی قصد تولید محصولی را داریم باید به ایدئولوژی‌های ارزشمند ایرانی و اسلامی توجه کنیم. یعنی باید براساس مبانی فکری متناسب با فرهنگ‌مان تولید محتوا کنیم.

امروز در چین مسئولان ارتباطی این کشور با شناخت اهداف شرکت گوگل آن را تحریم می‌کنند. اگر امروز محتوایی در اینستاگرام منتشر شود که از هر لحاظ با فرهنگی ایرانی تناسب نداشته باشد و حتی غیرقانونی باشد چه نهادی امکان برخورد با این شبکه اجتماعی یا تولید کنندگان آن محتوای نامناسب را دارد؟ پس چین دقیقاً به همین دلیل برنامه‌ها و نرم‌افزارهای آمریکایی را تحریم می‌کند.

امروز اینستاگرام و تلگرام جولانگاه افرادی شده است که به هیچ قانون و فرهنگی پای‌بند نیستند و هرکاری که تمایل دارند را انجام می‌دهند.

در کشور روسیه نیز وضعیت همانند چین است. شبکه ملی اطلاعات روسیه از انتشار و دسترسی کاربران به محتوای غیرمرتبط با فرهنگ آن کشور جلوگیری می‌کند. چرا روسیه توانسته است به چنین وضعیتی برسد و ما نتوانسته‌ایم؟ شاید به خاطر اینکه برخی از مسئولان ما تمایلی به استقلال در فضای مجازی ندارند. حتی در حوزه پیام‌رسان‌ها برخی از جوانان مستعد به دلایلی نامعلوم امکان معرفی و ارائه نرم‌افزارهای تولیدی خود را ندارند.

لزوم استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در فضای مجازی

باید کار توسعه فضای مجازی باید به بخش خصوصی سپرده شود و دولت بر آن نظارت کند. بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی اکنون در حال انجام پروژه‌هایی هستند که ظرفیت آن به مراتب بیشتر از طراحی یک پیام‌رسان است.

سیاست دنبال‌روی از برنامه‌های غربی تنها منحصر به شبکه ارتباطی نیست و در صداوسیما نیز چنین روشی پیاده می‌شود. برخی از برنامه‌های تلویزیونی ما دقیقاً با الگوبرداری از برنامه‌های خارجی ساخته می‌شود.

به نظر می‌رسد برخی از مسئولان حاضرند روان کودک و نوجوان ایرانی تحت تأثیر محتوای نامناسب در فضای مجازی قرار بگیرد ولی تنها در رقابت‌های سیاسی پیروز شوند. امروز اینستاگرام و تلگرام جولانگاه افرادی شده است که به هیچ قانون و فرهنگی پای‌بند نیستند و هرکاری که تمایل دارند را انجام می‌دهند. رهبر انقلاب برای تشریح شرایط حاکم بر فضای مجازی کشور از تعابیر غیرقابل کنترل و غیرمنضبط استفاده می‌کنند. گویا مسئولان به تعابیر به کار برده شده از سوی رهبر انقلاب توجه نمی‌کنند وگرنه اکنون با این شرایط در کشور مواجه نبودیم.

مسئولان ارتباطی کشور با مردم صادق نیستند

متأسفانه نهادهای متولی امر در حوزه ارتباطات با مردم صادق نیست و تنها به اهداف خود که در راستای سیاست‌ شرکت‌های بزرگ غربی است می‌اندیشند. وقتی از حمایت محصولات غربی و به‌ویژه آمریکایی دست بکشیم و از محتوا و کالای ایرانی حمایت کنیم قطعاً وضعیت فضای مجازی بهبود خواهد یافت.

آنا: چه راهکارهای دیگری برای سامان‌ بخشیدن به آشفتگی مجازی وجود دارد؟

مطهری شریف: یکی از راهکارهای مناسب برای مقابله با تهاجم فرهنگی در فضای مجازی راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات است. این شبکه تنها به معنای آن نیست که قسمتی از زیرساخت‌های کشور را توسعه دهیم و از همان محتوای قبلی استفاده کنیم بلکه به این معنی است که سرورهای داخل کشور به اندازه کافی برای راه‌اندازی و پشتیبانی از نرم‌افزارهای ایرانی قدرتمند باشد.

 امروز شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه اینترنت اشیاء امکانات لازم برای راه‌اندازی سرویس‌های خود را در اختیار ندارند. نباید شرایط به گونه‌ای باید که شرکتی ایرانی سرویس خود را روی سرور آمریکایی راه‌اندازی کند و اطلاعات هزاران هم‌وطن در اختیار بیگانان قرار بگیرد.

کشورهای دیگر از کمبودهای ایران در زمینه سرور آگاهی دارند و از همین رو به نخبگان ایرانی درخواست می‌دهند که بیاید و در کشوری توسعه یافته طرح‌های خود را اجرا کنید.

سیاست دنبال‌روی از برنامه‌های غربی تنها منحصر به شبکه ارتباطی نیست و در صداوسیما نیز چنین روشی پیاده می‌شود. برخی از برنامه‌های تلویزیونی ما دقیقاً با الگوبرداری از برنامه‌های خارجی ساخته می‌شود.

انتهای پیام/۴۱۴۴/