عواقب سوق دادن دانشجویان به تخصص‌های لوکس
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، روزهای پایان سال تعداد تبلیغات کاغذی در حیاط خانه، زیر برفپاککن ماشین‌ها بیشتر می‌شود. قالیشویی تا خرید منزل یا تورهای مسافرتی نوروز ۱۴۰۰ با لحاظ کردن شرایط کرونایی کشور. اما شاید یکی از مهمترین تبلیغات که شاید لوکسترین طراحی و کاغذ‌های جذاب‌تری دارد، تبلیغات عمل‌های زیبایی ازجمله کاشت مو تا تزریقات مختلف در نواحی صورت و بدن است.
گرچه شرایط کرونایی کشور در این تبلیغات کمتر لحاظ می‌شود اما سوال اساسی اینجاست؛ چرا پزشکان عمومی و حتی متخصص کشور علاقه زیادی به این دسته عمل‌ها پیدا کرده‌اند. آنها که مرارت‌های تحصیل دروس عمومی و تخصصی را گذرانده‌اند و در این بین، شببیداریهای فراوان کشیده‌اند الان تبحر و تخصص خود را در زیباسازی و عمل‌های زیبایی خلاصه و محدود می‌کنند.
شاید بتوان گفت کرونا هم حریف عمل‌ها و پروسیجرهای زیبایی نشد و حتی در دوران کرونا تعداد زیرزمینی این عمل‌ها افزایش پیدا کرد. عددهای عجیب و غریب برای تزریق ژل و بوتاکس تا تزریق چربی که بسته به تخصص و عمومی بودن پزشک از 300 هزار شروع شده و تا چند میلیون هم بالا می‌رود.
نگاهی ساده به صفحات پابلیک زیبایی نشان می‌دهد علاوهبر پزشکان، غیرپزشکان هم با کم کردن قیمت در این بازار داغ بهدنبال جلب و جذب مشتری هستند. انواع لب و گونه‌های عجیب تا تغییرات غیرمعمول در فرم اعضای بدن ماحصل کلینیک‌هایی است که در شب‌های پایان سال کرونایی سرشان خیلی شلوغ است.
درآمد‌های بیشتر و زودتر با خستگی کمتر
در شرایط کنونی کشور نحوه پرداخت به عمده پزشکان جوان عمومی و متخصص فارغالتحصیل به نسبت خرج روزگار مناسب نیست. برای مثال درآمد یک پزشک در درمانگاه شبانهروزی خصوصی در شهرستان‌ها برای ۲۴ ساعت شیفت بهندرت به یک میلیون تومان می‌رسد که این درآمد هم در پایان ماه و کسورات مالیاتی عاید پزشک می‌شود. اما یک پزشک که تزریقات زیبایی انجام می‌دهد می‌تواند با تعدادی تزریق ژل و بوتاکس در مدت زمان کمتری همان درآمد را داشته باشد.
اوضاع پرداختی برای پزشکان جوان طرحی و شاغل در اورژانس و مراکز بهداشتی شهری و روستایی هم چندان راضیکننده نیست. بیتوته‌های شبانهروزی، درگیری انواع و اقسام بیماری‌ها، سامانه‌های متعدد ثبت بیمار و نسخه‌ها و پرداخت‌های دیرهنگام و قطرهچکانی دلیلی می‌شود تا این پزشکان عمومی هم بهسمت امور زیبایی سوق پیدا کنند. پزشکان جوان پس از فارغالتحصیلی بهسرعت دنبال شرکت در یک دوره آموزشی زیبایی هستند؛ آموزش‌هایی که بعضا گواهی‌هایشان بیاعتبار است و تنها هدف مهارتآموزی دارند.
علی بیداری، مدیرکل آموزش مداوم جامعه پزشکی معاونت آموزشی وزارت بهداشت درخصوص تمایل پزشکان به یادگیری این نوع مهارت‌ها به سپید می‌گوید: «چالش دیگر ما این است که نیاز داریم آموزش مداوم جامعه پزشکی از حالت تقاضامحور به نیازمحور سوق پیدا کند. مثلا درنظر بگیرید که هم‌اکنون حوزه پوست و زیبایی برای ارائهدهندگان خدمت، جاذبه بیشتری برای کسب درآمد نسبت به برخی رشته‌های دیگر دارد.
به همین دلیل نیز تقاضا برای آموزش مداوم پزشکی در اینگونه مباحث زیاد است، اما اولویت نیازهای نظام سلامت، ممکن است در آموزش مداوم موارد دیگری باشد. درحقیقت، نیاز داریم که آموزش مداوم بهسمت نیازهای واقعی مردم و نظام سلامت حرکت کند و نه اینکه بیشتر معطوف به تامین انگیزه‌های اقتصادی افراد باشد.»
آموزش‌های مهارت‌های زیبایی به پزشکان گرچه دوره‌های گرانی است و حدود ۷ تا ۱۰ میلیون برای یک پزشک آب می‌خورد ولی بدونشک با کمترین زمان ممکن به بازگشت سرمایه و سوددهی منجر می‌شود.
تخصص‌های لوکسمحور
بلایی که دامان پزشکان جوان و عمومی را گرفته است به نحو عجیبتری برای پزشکان متخصص درحال وقوع است. هرکدام از رشته‌های جراحی بهسمت عمل‌های زیبایی حوزه خود بیشتر سوق داده می‌شوند. عمل زیبایی بینی به اصلیترین عمل میان متخصصان گوش و حلق و بینی تبدیل شده است.
مهارت‌های تخصصی جراحی زنان و زایمان بهسمت زیبایی ناحیه تناسلی و تغییرات آن رفته و جراحان عمومی عمده کارهای زیبایی را انجام می‌دهند؛ از افتادگی پلک و زاویه فک تا لیپوساکشن و جراحی‌های اورولوژی زیبایی! بدونشک رتبه‌های برتر کنکور و آزمون‌های سخت پزشکی که دوره‌های تحصیلی سنگینی را طی کرده‌اند به امید اینگونه عمل‌ها وارد حیطه درمان نشده‌اند.
اما مالیات‌های سنگین در مراکز دولتی برای عمل‌های سنگین و پرخطر، پرداخت‌های دیرهنگام و مالیات‌های عجیب و غریب و شاید مافیای موجود میان متخصصان باسابقه جهت پذیرش نیروهای جوان دلیلی می‌شود تا حتی عطای سزارین را به لقای درآمد پایینش ببخشند و زیبایی‌ها و رفع تیرگی‌ها را درمان کنند.
حجم عمل‌های زیبایی با قیمت مناسب در ایران توسط متخصصان بهترین دلیل است تا مردم کشورهای عمدتا عربزبان همسایه به ایران مسافرتی داشته باشند تا با مهارت تیغ و جراحی پزشکان ایرانی فتانهتر به میهن خود بازگردند. انگلیس حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ جراح پلاستیک و زیبایی دارد و ایران دارای ۳۳۰ جراح پلاستیک است که در منطقه خاورمیانه بیشترین آمار جراحان را در این زمینه به خود اختصاص داده است.
ما مشکل کار کجاست؟ پزشکی هم امری مهارتی است، مطمئنا پزشکی که وارد عرصه زیبایی می‌شود بهمرور اعتمادبهنفس و مهارت انجام جراحی‌های سنگین و یا درمان بیماران اورژانسی را از دست می‌دهد.
اختلافنظر میان پزشکان برای زیباکردن مردم!
البته میان پزشکان درخصوص صلاحیت انجام اینگونه عمل‌ها و جراحی‌های زیبایی اختلافنظرهای عمیقی دیده می‌شود. بابک نیکومرام، نایبرئیس انجمن جراحان زیبایی و پلاستیک ایران می‌گوید: «دیگر گروه‌های جراحی اجازه اعمال جراحی زیبایی را که آموزش مصوب و مورد تایید آن را ندیده‌اند، ندارند و مردم نباید با تبلیغات گمراهکننده وسوسه شوند.
در شرایط کنونی برخی پزشکان غیرمتخصص زیبایی و پلاستیک بدون گذراندن دوره‌های معتبر موردتایید وزارت بهداشت اقدام به جراحی در این زمینه بهصورت غیرقانونی می‌کنند. اگر نظارتی از سوی وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی بر اعمال زیبایی توسط افراد فاقد صلاحیت نشود تا چند سال دیگر قیافه ایرانیان عجیب و غریب مانند بینی‌های عملکرده غیرمتعارف و ابرو‌های کشیده غیرمتعارف و خارج از اصول زیباشناسی خواهد شد.»
از سوی دیگر انجمن جراحان عمومی معتقدند: «لازم است یادآوری کنیم تنها یکششم دوره آموزشی جراحی پلاستیک به امور زیبایی و مابقی دوره به امور ترمیمی و سوختگی می‌گذرد، درحالیکه بعد فارغالتحصیلی عمدتا به کار زیبایی پرداخته و بار امور درمان ازجمله ترمیمی و سوختگی به دوش جراحان عمومی است. همین اختلافنظر در میان متخصصان پوست و مو و پزشکان عمومی وجود داشت و دارد.»
مجتبی قمری، متخصص بیماری‌های پوست، مو و زیبایی و عضو انجمن پوست ایران در گفتوگو با میزان می‌گوید: «اصولا ورود به هریک از حیطه‌های تخصصی درخصوص بدن انسان نیاز به احراز صلاحیت و تخصص دقیق در آن رشته دارد که طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی تنها آموزشدیدگان دوره تخصصی رشته پوست و مو و زیبایی در حوزه بیماری‌ها و جراحی‌های پوستی و زیبایی پوست واجد شرایط هستند.»
از سوی دیگر مرضیه نجومی، دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی فروردینماه 99 در نامه‌ای خدمات پوست و زیبایی و استفاده از دستگاه‌های مربوطه توسط پزشکان عمومی را زیر سوال برد. جالب آنکه دیوان عدالت اداری پیش از این، رای به ابطال نامه دبیر شورای پزشکی عمومی در سال 92 داده بود.
دبیر شورای پزشکی عمومی در سال 92 استفاده از دستگاه‌های وان حرفه‌ای الکترولیز و لیزر و نیز ارائه خدمات پوست در زمینه وان حرفه‌ای الکترولیز و لیزر، IPL، PRP، کاشت مو و تزریق ژل، بوتاکس، مزوتراپی و چربی را توسط پزشکان عمومی ممنوع اعلام کرده بود.
تقاضای بالا برای خوشگل شدن
نزدیک شدن به ایام نوروز و سال جدید جهش عجیبی در تقاضای عمل‌ها و پروسیجرهای زیبایی ایجاد می‌کند. تقاضا برای کاهش وزن با راحتترین راه یعنی حذف چربی‌های اضافه، تغییرات جدید در لب و صورت، افزایش حجم سینه و نیز تغییر در ظاهر مردانه اعم از کاشت مو در سر و صورت عمده عمل‌های زیبایی است که علاوهبر تزریق بوتاکس و ژل و... تعدادشان روزبهروز افزایش پیدا می‌کند.
حجم بالای متقاضیانی که برای انجام این روند زیباسازی بدون دفترچه و شامل نشدن بیمه بازار جذابی را برای تمام کادر درمان ایجاد می‌کنند. بازاری که اساس قیمتگذاری آن عمدتا به تجربه و انصاف درمانگر مربوط می‌شود. این که چرا آمار این نوع زیباسازی‌ها در میان مردم بالا می‌رود دلایل متعددی دارد. مطالعه‌ای که توسط گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته، نشان می‌دهد یک درصد از افراد جامعه هستند که از بدن خود ناراضی‌اند و این نارضایتی به حالت بیمارگونه درآمده است.
گروهی دیگر از افراد که بیشترین تعداد را شامل می‌شوند اصلا از بدن خود احساس رضایت نمی‌کنند. درنتیجه جزء کسانی هستند که ممکن است تمایل به جراحی پلاستیک صورت داشته باشند. افسردگی، اختلالات اضطرابی، شخصیت خودشیفته و... ازجمله اختلالات روانی هستند که می‌توانند شخص را بهسمت عمل‌ها و پروسیجرهای زیبایی سوق دهند و حتی پس از عمل ممکن است این مشکلات تشدید شوند و درمانگر را مقصر اصلی بدانند و تازه روند شکایت از پزشک باز می‌شود.
تبلیغات گسترده در فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای نیز بهترین دلیل برای ایجاد بازار وسیع پزشکی زیبایی است. القای تصاویر خاص و هیکل‌های نمونه دلیلی می‌شود تا مخاطب بهسمت عمل‌های زیبایی سوق داده شود.
بازار مکاره زیباسازی
حجم بالای متقاضیانی که می‌خواهند در روزهای آخر سال تغییراتی در چهره خود ایجاد کنند اعتمادبهنفس غیرپزشکان را برای ورود به این عرصه بیشتر می‌کند. افرادی که با تحصیلات مرتبط و غیرمرتبط بدون داشتن علم کافی تنها از وردستی یک پزشک یا حتی با دیدن فیلم‌های تزریق و جوانسازی با قیمت‌های نازل اقدام به این فعالیت‌های پرخطر می‌کنند.
برای نمونه بوتاکس که نوعی سم است عوارضی چون غیرقرینه شدن صورت و ابرو، افتادگی پلک و یا فلج صورت را بههمراه دارد. اما انجام این تزریقات و عمل‌های زیبایی در محیط‌های غیرپزشکی مانند آرایشگاهها و حتی منازل خطرات غیرقابل برگشتی دارد.
ازجمله شوک‌های کشنده آنافیلاکسی بهدنبال تزریق بوتاکس توسط غیرپزشک در مراکز غیردرمانی عواقب غیرقابل برگشتی مانند مرگ بههمراه داشته است. دستگاه‌های لیزر که به پای ثابت آرایشگاه‌های زنانه تبدیل شده، دستگاه کمخطری نیست ولی در این مکان‌ها بدون نظارت پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد و بعضا هزینه‌های ارزان برای لیزر اخذ می‌شود.
البته در این میان، دام درمانگاهداران غیرپزشک برای پزشکان نیز وجود دارد. این قشر با هدف سوءاستفاده از پروانه طبابت پزشکان و دستگاه‌های لیزر در ساعات مختلف شبانهروز با یک تکنسین اقدام به ارائه خدمات زیبایی می‌کنند. اقداماتی که به نظر تمام متخصصان پوست و مو و زیبایی باید حتما تحتنظر پزشک انجام شود و ممکن است عوارضی مانند سوختگی، عفونت، لک شدن و تغییرات رنگی همیشگی تا عوارض ناشناخته‌ای بهدنبال داشته باشد.
برگزاری کلاس‌های متعدد از سوی نهادهایی که هیچ صلاحیتی درخصوص درمان و آموزش پزشکی ندارند نیز در ایجاد بلبشوی پزشکی زیبایی بیتاثیر نیست. برپایی دوره‌هایی مانند مراقبت‌های بالینی پوست، کلاس‌های جوانسازی، مزوتراپی، تزریق ژل و بوتاکس، آموزش لیزر و... که توسط شرکت‌ها، موسسات، افراد و... برای گروه‌های غیرهدف برنامه‌ریزی می‌شود، زمینه ورود غیرپزشکان و تکنسین‌ها را به انجام امور پوست و زیبایی فراهم کرده است.
این افراد با استناد به مدارک و تکیه بر آموزش‌های ارائه‌شده در این کارگاه‌ها خود را صاحب صلاحیت می‌دانند. پشتوانه آموزش‌های چندساعته حتی آنلاین بدون اطلاع از مضرات بعضی داروهای پرکاربرد دلیلی شده تا زیبایی مردم به دست کسانی بیفتد که بعضا حتی دیپلم تجربی هم ندارند. برای مثال دانشگاه جامع علمی-کاربردی مدتی است علاوهبر راهاندازی رشته کاردانی حرفه‌ای مراقبت از پوست و مو به برپایی کارگاه‌هایی در این حوزه اقدام می‌کند.
راه زیاد هموار نیست! شکایت در کمین پزشکان
همان‌طور که در متن اشاره شد، تعداد زیادی از مراجعان تحتتاثیر القائات رسانه‌ای و تعدادی با القای خانوادگی و اختلالات اعصاب جهت بهبودی به کلینیک‌های زیبایی مراجعه می‌کنند. در مقاله‌ای تحتعنوان بررسی شکایتهای مربوط به پوست و زیبایی در ادارهکل پزشکی قانونی استان تهران از سال 1381 تا 1389 که در نشریه پوست و زیبایی منتشر شد، آمار و داده‌های جالبی مطرح شده است.
بیشترین علت شکایت به ترتیب مربوط به جوشگاه و تیرگی پوست بهدنبال لیزر (24.4درصد)، عدم رضایت از پیوند مو (19.5درصد) و ایجاد عارضه به دنبال تزریق ژل، توکسین بوتولینوم و... (15.8درصد) بود. فراوانترین سن شاکیان در محدوده 20 تا 29 سال، بیشتر آنها مونث، بیشترین فراوانی سطح تحصیلات، دیپلم و بیشترین فراوانی شغل خانهداری بود.
فراوانترین سن پزشکان در محدوده 30 تا 39 سال و بیشتر آنها مذکر بودند. جالب آنکه در این مطالعه تنها یک نفر مدرک کارشناسیارشد داشته است و ۸۱ نفر باقی از بیسواد تا لیسانس بوده‌اند. ۴4 نفر از پزشکانی که مورد شکایت قرار گرفته‌اند متخصص پوست بوده‌اند و ۳۴ نفر پزشک عمومی. ۹۵درصد شکایت‌ها نیز مربوط به انجام فرآیندهای زیبایی در مراکز خصوصی بوده است. لیزر و عوارض آن که عمدتا توسط تکنسین‌ها بدون نظارت پزشکان انجام می‌شود بیشترین علت شکایت را به خود اختصاص می‌دهند.
سن شاکیان نشان می‌دهد عمدتا دختران جوان که از زیبایی پس از فرآیند ناراضی هستند اقدام به شکایت می‌کنند. فراوانی و جنسیت پزشکان طرف دعوا نیز بهخوبی نشان می‌دهد درآمد کم از طریق پزشکی بهداشتی و درمانی دلیلی می‌شود تا آقایان دکتر خود را در معرض ریسک این نوع شکایات و پروسه‌های زیبایی قرار دهند.
آمار دقیقی از فجایع پزشکی زیبایی توسط غیرپزشک‌ها در دسترس نیست که شاید بتوان دلیل آن را نبود مرجعی برای شکایت دانست. درواقع قربانیان بوتاکس‌های تقلبی و ژل‌های فاسد خود متهم هستند که چرا برای امر پزشکی به یک غیرپزشک مراجعه می‌کنند.
منبع: روزنامه فرهیختگان
انتهای پیام/
انتهای پیام/