تَکرار شوم «شعسا»!

گروه سیاسی خبرگزاری آنا- فرشته صائمی؛ همزمان با نزدیک شدن به انتخابات 1400 و تصمیم‌گیری در مورد متصدیان کرسی‌های قوای مجریه، مقننه و شوراها اسلامی شهر و روستا، جریان‌ها و گروه‌های سیاسی کشور برای کسب کرسی در هر کدام از این نهادها به تکاپو افتادند. در این میان جریان اصلاح‌طلب هم مانند سایر جریان‌ها برای بدست آوردن کرسی‌های مذکور فعالیت‌های انتخاباتی خود را آغاز کرده است.

جریان اصلاحات که  در نتیجه عملکرد ضعیف دولت حامی اصلاح‌طلبان و فراکسیون امید در مجلس دهم از شرکت در انتخابات مجلس یازدهم باز ماند و موضع منفعلانه در پیش گرفت، بعد از شکست در انتخابات اسفند 1398 و به دنبال  استعفای دومینووار عارف و موسوی لاری از شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان که فروپاشی شعسا را به دنبال داشت، به حالت استیصال درآمد، حال با رونمایی از سازوکاری جدید نشان داده که از موضع منفعلانه خود خارج شده و خواهان حضور در عرصه رقابت انتخابات 1400 است.

نهاد اجماع‌ساز؛ بهانه جبران اشتباهات!

بنابراین اصلاح‌طلبان که در انتخابات مجلس یازدهم با بهانه قرار دادن نحوه احراز صلاحیت‌ کاندیداها از طرف شورای نگهبان، از حضور فعال در انتخابات مجلس یازدهم انصراف دادند، این روزها با تشکیل مجموعه‌های جدید برای گردهمایی‌های انتخاباتی خود نشان دادند که از تجربه انتخابات مجلس یازدهم و حضور حداقلی اصلاح‌طلبان در این مجلس عبرت گرفتند و بر همین اساس پنج بهمن‎ماه سال جاری اعلام کردند که در قالب مجموعه‌ای تحت عنوان نهاد اجماع ساز، در حال آماده شدن برای حضور در عرصه رقابت انتخابات 1400 هستند.

گفته شده در ائتلاف جدید اصلاح‌طلبان ۴۶ چهره اصلاح طلب برای انتخابات تصمیم خواهند گرفت که ۳۱ نفر از این افراد نماینده تشکل و حزب خود و ۱۵ عضو باقی مانده، شخصیت‌های فراحزبی و شناخته شده اصلاح‌طلب هستند که بنا به گفته حسین کمالی، هیئت رئیسه سنی، ابتدا نهاد جدید را اداره خواهند کرد.

ساختار‌های بی‌هدف!

نهاد اجماع‌ساز اولین گعده اصلاح‌طلبان برای رسیدن به وحدت رویه در انتخابات نیست کمااینکه پیش از این نیز شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان، پارلمان اصلاحات با حمایت حداکثری مصطفی کواکبیان، مجمع عالی اصلاحات و همچنین سامانه سرا به پشتیبانی حزت اتحاد ملت مطرح کرده بودند که همه آنها به علت عدم توافق افراد حاضر در جریان اصلاحات یا در نطفه از بین رفتند و یا به دلیل اینکه کارویژه انتخاباتی داشتند با شکست در انتخابات و کناره‌گیری اشخاص و چهره‌ها از بین رفتند، کمااینکه شعسا با همین رویه از بین رفت و پارلمان اصلاحات نیز به دلیل عدم موافقت احزاب این جریان نظیر حزب اتحاد ملت با موجودیت آن و طرح مباحثی نظیر اینکه« پارلمان اصلاحات شکل حجیم شده شورای عالی است.» از طرف چهره‌های اصلاح‌طلبی مانند آذر منصوری، در نطفه تلف شد.

علاوه بر شخص‌محوری انتقاداتی نظیر تضعیف احزاب، پنهان‌کاری و عدم پاسخگویی نیز از جمله مواردی است که بسیاری از دبیران کل احزاب اصلاح‌طلب به شعسا وارد دانستند و وجود چنین نقاط ضعفی را به عنوان عامل ناکارآمدی این ائتلاف قلمداد کردند. همچنان‌که احمد حکیمی‌پور علاوه بر اذعان به انتقادات مطرح شده در مورد شعسا به خبرنگار حوزه احزاب گروه سیاسی خبرگزاری آنا گفت که شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان از ضعف گفتمانی و عملکردی رنج می‌برد. دبیر کل حزب اراده ملت با اشاره به سایر نقاط ضعف شعسا تصریح کرد: «ساختار شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان جوابگوی همه اعضای جریان اصلاحات نبود و تضعیف‌کننده احزاب بود، این نهاد سازوکاری مخفی بوده و شفاف و پاسخگو نبود.»

حضور افراد بی‌تجربه علت استیصال اصلاح‌طلبان شده است

دبیرکل حزب اسلامی کار هم ضمن تأکید بر دلایل ذکر شده در خصوص ناکارآمدی شعسا، حضور افراد بی‌تجربه و بدون سابقه سیاسی در شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان را علت مستأصل شدن این شورا خوانده است. بنابراین با توجه به اینکه پیش از این اصلاح‌طلبان در راه‌اندازی جمع‌های ائتلافی برای نحوه حضور در انتخابات ناکام ماندند، این پرسش مطرح می‌شود که این جریان در رابطه با نهاد اجماع‌ساز هم شکست می‌خورد و این سازوکار نیز به سرنوشت سازوکارهایی نظیر شعسا و پارلمان اصلاحات گرفتار می‌شود؟

اصلاح‌طلبان پاسخ‌های متفاوتی به این پرسش دادند تعدادی در مورد تفاوت نهاد اجماع‌ساز با شعسا مردد بودند، چنانکه گفتند بعد از شکل‌گیری کامل این سازوکار در مورد پیوستن به آن تصمیم می‌گیرند و برخی آن را حرکت منسجم جریان اصلاحات برای حضور در انتخابات 1400 ارزیابی کردند. غلامرضا انصاری از جمله افرادی است که در گفت‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا به نقش نهاد اجماع‌ساز در جریان انتخابات خردادماه بسیار تأکید می‎کند و می‌گوید نهاد مذکور در راستای یک حرکت هماهنگ و منسجم اصلاح‌طلبی شکل گرفته که از طریق آن اصلاح‌طلبان به صورت مقتدرانه در صحنه حضور خواهند یافت. عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت حتی از نهاد اجماع‌ساز به عنوان شاخصی برای خط‌کشی میان اصلا‌ح طلبان اصیل و غیراصیل استفاده کرد و متذکر شد که «نهاد اجماع‌ساز مورد اتفاق نظر اکثر اصلاح‌طلبان اصیل است.»

در مقابل انصاری که پیوستن به نهاد اجماع‌ساز را معیار تشخیص اصلاح‌طلب اصیل و غیراصیل معرفی می‌کند، احمد حکیمی‌پور در گفت‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا می‌گوید حزب اصلاح‌طلب هستیم و اصلاح‌طلب خواهیم ماند اما برای پیوستن به نهاد اجماع‌ساز منتظر خروجی آن هستیم. دبیرکل حزب اراده ملت ضمن اشاره به پیش‌شرط‌های این حزب جهت پیوستن نهاد اجماع‌ساز خاطرنشان کرد «اگر این نهاد به سازوکاری تبدیل شود که ضعف‌ها و ایرادات گذشته در آن مشاهده نشود، طبیعتاً به آن ملحق می‌شویم اما اگر نقدهای وارده به ائتلاف‌ها و سازوکارهای قبلی در نهاد اجماع‌ساز نیز وجود داشته باشد، پس این نهاد نیز فایده‌ای ندارد.»

نواهای متفاوت و متناقض در جناح اصلاح‌طلبی

در مجموع شنیده شدن صداهای متفاوت و بعضاً متناقض از درون یک جریان در مورد نهادهای ائتلافی، بر روی کارآمدی آن سازوکار بسیار موثر است. کمااینکه بسیاری معتقدند با مطرح کردن افرادی مانند بهزاد نبوی و عبدالله نوری به عنوان ریاست نهاد اجماع‌ساز این ائتلاف نیز به آفت شخص‌محوری که پیش از این گریبان‌گیر شعسا شده، گرفتار می‌شود و در نتیجه برای انتخابات 1400  از حیز انتفاع خارج خواهد شد. اما برخی دیگر بر این باورند که اصلاح‎طلبان با درس عبرت گرفتن از تجربه‌های گذشته و حذف حق رأی شخصی در نهاد اجماع‌ساز، در قالب این ائتلاف می‌توانند به عنوان یک جریان با وزنه سنگین وارد کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری شوند.

هر چند گمانه‌ها در مورد آینده نهاد اجماع‌ساز و عملکرد آن در انتخابات براساس تجارب گذشته و رفتارهای انتخاباتی جریان متولی این سازوکار مطرح شده، اما همانطور که افراد سرشناس حاضر در این جریان اذعان کردند باید بعد از شکل‌گیری کامل این نهاد و قرار گرفتن در مقام عمل، ارزیابی کرد که آیا نهاد اجماع‌ساز به سرنوشت شعسا و نهادهایی از این قبیل گرفتار خواهد شد؟

انتهای پیام/4158/