فواد ایزد

مراحلی را که بایدن گفته چقدر عملی می‌دانید و در نهایت عکس‌العمل او راجع به اصرار و پافشاری ایران راجع به این قضیه را چه می‌دانید؟ کمااینکه مقام معظم رهبری گفتند این موردی که ایشان متذکر شدند، سیاست کل مسئولان نظام است.

- الان در وضعیت فعلی دولت آقای بایدن با اینکه از ترامپ انتقاد زیادی می‌کردند این افراد و حرف‌های خیلی بدی نسبت به ترامپ می‌زدند، به نظر می‌رسد که از تحریم‌های ترامپ علیه ایران راضی و خوشحال هستند و می‌خواهند این سبک برخورد با ایران را ادامه دهند. دولت آمریکا می‌خواهد بعضی از سیاست‌های ترامپ را ادامه دهد مثل انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس یا به رسمیت شناختن سرزمین‌های اشغالی بلندی‌های جولان به عنوان بخشی از اسرائیل‌ یا پروسه عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی؛ اینها سیاست‌های ترامپ بوده، از این سیاست‌ها راضی هستند و اعلام هم کرده‌اند که این سیاست‌ها را ادامه می‌دهند. در مورد ایران هم به نظر می‌رسد همین حالت است، از تحریم‌های ترامپ راضی هستند و دوست دارند این تحریم‌های را نگه دارند.

منتهی دموکرات‌ها در عملیات روانی توانمندتر هستند، از این جهت در حرف از بازگشت به برجام صحبت می‌کنند اما در عمل از تحریم‌های ترامپ حمایت می‌کنند.

مسئولان جمهوری اسلامی هم بچه نیستند. سال‌هاست با اراذل و اوباشی که در کاخ سفید هستند درگیرند و صحبت‌های امروز مقام معظم رهبری هم نشان داد که قرار نیست مقامات جمهوری اسلامی گول بخورند و متأثر از عملیات روانی آمریکایی‌ها شوند.

به همین جهت حرفی که مقام معظم رهبری زدند منطق دارد، منطق هم این است که شما موظف بودید تحریم‌ها را لغو کنید. هر وقتی که تصمیم گرفتید به آن وظیفه‌تان عمل کنید، ایران هم می‌تواند برگردد به وظایفی که دارد. خیلی حرف پیچیده‌ای نیست.

یعنی در مقابل عملیات روانی طرف مقابل که با خوش‌زبانی می‌خواهد سیاست‌های ترامپ را ادامه دهد، رهبری صراحت لهجه داشتند، بحث خیلی منطقی را مطرح کردند که ایران ادامه سیاست‌های ترامپ را به یک زبان و سبک دیگر نمی‌پذیرد.

من بعید می‌دانم مقامات کشور این مسئله را متوجه نشوند. مسئله خیلی مسئله پیچیده‌ای نیست و افرادی که در قوّه مجریه هستند قاعدتاً باید این مباحث را متوجه شوند.

حتی دیدید که وزیر خارجه ما چند روز پیش اعلام کرده بود که آقای جوزف ؟؟؟ که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپاست بیاید کمک کند به آمریکا برای برگشتن به برجام و قدم‌هایی را تعریف کند. این پیشنهاد آقای ظریف را هم آمریکایی‌ها نپذیرفتند.

کاری که آمریکایی‌ها می‌خواهند انجام دهند ظاهراً این است که با اروپایی‌ها دارند مذاکره می‌کنند و می‌خواهند به یک توافقی با اروپا برسند، بعد بروند پیش چین و روسیه، آنجا هم یا چین و روسیه را همراه کنند یا حداقل درخواست سکوت کنند. بعد این بسته‌ای را که با اروپا به توافق رسیده‌اند در مقابل ایران قرار دهند. یک حالت اجماعی علیه ایران درست کنند و نظر ایران هم مشخص بود، یک توافقی بوده، این توافق را طرف مقابل اجرا می‌کند یا نمی‌کند؛ اگر می‌کند، ایران هم اجرا می‌کند، اگر نمی‌کند، ایران هم اجرا نمی‌کند. حرف ایران خیلی صاف و پوست‌کنده و منطقی است.

فردی در دولت بایدن به نام رابرت مالی به عنوان نماینده امور ایران به کار گمارده شده است، این فرد اصلاً راجع به این موضع‌گیری‌هایی که توسط خود بایدن یا آنتونی بلینکن یا جیک سولیوان انجام شده، اظهارنظری نکرده؛ حتی راجع به صحبت‌هایی که نت پرایس سخنگوی وزارت خارجه کرد که باز همه این افراد در راستای همان سیاستی را که بایدن اعلام کرد قرار گرفتند، شما چه نقشی برای این فرد می‌دانید؟ با اینکه این فرد در گذشته با بعضی از سیاست‌های آمریکا در منطقه مخالفت کرده از جمله در فلسطین و دیگر جاها؟

- ایشان کارمند آقای تونی بلکن است. ایشان که نماینده ویژه ایران شده، در وزارت خارجه آمریکا مستقر است و به وزیر خارجه آمریکا پاسخگو است. این افرادی که نام بردید، رئیس جمهور یا وزیر خارجه، اینها رؤسای آقای رابرت مَلی هستند و ایشان از مقامات بالاتر دستور می‌گیرد و اجرا می‌کند. الان هم اظهارنظر نمی‌کند چون اظهارنظر شده. او هم اگر کارمندی بود که می‌خواست از دستوراتی که به او می‌دهند تخلف کند، هیچ‌وقت ایشان را استخدام نمی‌کردند. آقای رابرت مَلی هم‌کلاس وزیر خارجه فعلی آمریکا در پاریس بوده. اینها در زندگی‌شان مشکلاتی داشتند، در دوره جوانی هر دو پاریس بودند و هر دو با هم دبیرستان می‌رفتند و هم‌کلاس بودند. از این جهت شما خیلی حساب ویژه‌ای برای رابرت مَلی باز نکنید. ایشان کارمندی ذیل سیستم موجود در آمریکا است.

آمریکا مجبور است این گام‌ها را با فشار جامعه بین‌الملل و ایستادگی که ایران دارد، بردارد. مخصوصاً این مراحلی را که انجام داده و مقدار غنی‌سازی‌اش دارد بیشتر می‌شود. یک‌سری گام‌های حداقلی و حداکثری دارد. شما این گام‌های حداقلی و حداکثری آمریکا را تا چه حد می‌دانید که بخواهد ایران را مجاب کند که کاهش دهد؟

- آمریکایی‌ها یک دغدغه‌ای نسبت به انتخابات سال آینده دارند. نگاه می‌کنند به چهره‌ها و جریان‌های سیاسی موجود و دوست دارند آن جریانی که راحت‌تر امتیاز می‌دهد در انتخابات سال آینده ایران پیروز شود. بعد برای این منظور، طراحی هم دارند. ممکن است در ماه‌های آینده فلان پول ایران آزاد شود، با فلان وامی که ایران از بانک جهانی خواسته موافقت شود که بعد یک خوراک تبلیغاتی شود تا عده‌ای بگویند ببیند‍! ما اگر باشیم زبان دنیا را بلدیم، می‌توانیم برویم باز هم از این شکلات‌ها از آمریکایی‌ها بگیریم! و بدون اینکه ساختار تحریم را تغییر دهند، بدون اینکه تحریمی را تعلیق کنند یا لغو کنند، یک موارد کوچکی را انجام دهند که در انتخابات ایران تأثیر بگذارند. در این حد انجام می‌دهند. فعلاً هم باورشان این است که به خاطر مشکلاتی که ایران دارد اگر فشار و تحریم‌های ترامپ را ادامه دهند، در نهایت جواب می‌گیرند.

یکی از دلایلی که به این نتیجه رسیده‌اند این است که بعضی از مقامات ما مرتب هر روز از برجام صحبت می‌کنند، درباره فرصت‌ها صحبت می‌کنند و زمانی که مقامات ارشد کشور صحبت از برجام می‌کنند، قیمت برجام را بالا می‌برند و مقامات آمریکا یک محاسبات دیگری می‌کنند.

این باید اصلاح شود، صحبت روزانه درباره برجام باید متوقف شود. همین نکته‌ای که رهبری امروز گفتند، همین سبک باید توسط مقامات دیگر هم استفاده و تکرار شود. این ذهنیت غلطی که در مقامات آمریکایی ایجاد شده باید اصلاح شود. اینکه اصلاح شود آن‌وقت می‌شود قدم‌های بهتری را برای بعد پیش‌بینی کرد.