بن بست بودجه ۱۴۰۰ در پاستور

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، ماجرای بودجه ۱۴۰۰ تبدیل به یک دالان پر پیچ‌وخم شده است. انتقادات مجلس و برخی از کارشناسان اقتصادی و سیاسی به بودجه تنظیم شده از سوی دولت، همان قدر تند و تیز است که دفاع جانانه رئیس جمهور و معاون اولش از همه ابعاد آن. همین شرایط تا جایی ادامه یافت که رایزنی ویژه «حسن روحانی» با قالیباف رئیس مجلس برای تصویب بودجه نیز نتوانست مانع از رد کلیات آن در مجلس شود.

حالا حدس و گمان‌ها و اما و اگرهای متعددی پیش پای کشور قرار داده شده است. به بیان ساده‌تر تا این لحظه مشخص نیست نهایتاً حساب دخل و خرج سال آینده کشور که از قضا سال انتخابات نیز هست، با یک بودجه کامل و مورد توافق قوای مقننه و مجریه تنظیم خواهد شد یا آنکه مسئولان، سراغ راهکارهایی همچون تمدید بودجه سال ۹۹ یا تصویب بودجه سه دوازدهم خواهند رفت.

 تولد پرحاشیه بودجه ۱۴۰۰

دوازدهم آذرماه درحالی که قرار بود رئیس سازمان برنامه و بودجه به‌جای رئیس‌جمهور، لایحه بودجه ۱۴۰۰ را تقدیم مجلس شورای اسلامی کند، در نهایت معاون پارلمانی رئیس‌جمهور در یک اقدام کم‌سابقه آخرین لایحه بودجه دولت اعتدالی را تقدیم مجلس کرد.

عدم حضور رئیس جمهور و نوبخت به نوعی خرق عادت و حتی بی احترامی به جایگاه مجلس تلقی شد و برخی منتقدان زبان به گلایه از دولت گشودند. در همه ادوار مرسوم بود که در زمان ارایه لایحه بودجه، رئیس جمهور ضمن ارائه توضیحاتی از لایحه بودجه، آخرین وضعیت شاخص‌های اقتصادی کشور را هم تشریح می‌کرد. این رفتار البته با حضور نائیب رئیس مجلس در مسند ریاست خانه ملت تکمیل شد و بودجه سال آتی اولین بودجه ای بود که لایحه‌اش در غیاب سران قوا به مجلس تقدیم شد.

عددهای چالش‌آفرین

پیشتر از تقدیم لایحه بودجه به مجلس، گفته شده بود که نرخ ارز در بودجه ۱۴۰۰ در محدوده ۱۱هزار تومان حرکت خواهد کرد. این نرخ نسبت به سال‌جاری حدود دوبرابر است. از این آمار می‌توان دریافت که دولت میانگین نرخ ارز را کاهشی پیش‌بینی کرده است موافقان بودجه معتقد بودند که این موضوع سیگنال مهمی برای روند آتی بازار دلار است که به تبع آن روند توزیع کالاهای اساسی با دلار ترجیحی در سال آینده تداوم خواهد یافت.

سهم درآمدهای نفتی نیز از کل منابع بودجه‌ای به حدود ۱۰ درصد خواهد رسید. همچنین گفته شده بود در بودجه ۱۴۰۰ نیز مانند بودجه سال جاری، نرخ تسعیر ارز از میانگین وزنی ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز نیمایی به‌دست آمده است. این در حالی است که وزیر صمت با تا‌کید بر اینکه به‌دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ هستیم، گفت بود: تفاوت ارز دولتی و آزاد فسادزاست و دولت نیز در شرایط کنونی آماده حذف ارز ۴۲۰۰ است. از سوی دیگر در حالی که درآمد نفتی امسال دولت ۱۲ درصد رقم پیش‌بینی شده در قانون بودجه است، پیش‌بینی فروش دو برابری نفت در لایحه بودجه ۱۴۰۰، تعجب کارشناسان را برانگیخت. طبق آمارهای هشت‌ماهه اول امسال، ۸۸ درصد درآمد نفتی پیش‌بینی‌شده در قانون بودجه به دلیل تحریم‌ها محقق نشد اما با این وجود دولت در لایحه بودجه تقدیمی، فروش نفت به میزان ۲میلیون و ۳۰۰هزار بشکه را پیش‌بینی کرد.

دیدارهای ویژه با توافقاتی که اجرایی نشد

دوم دی‌ماه بود که رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۰ گفت: «نشست مشترک روسای جمهور و مجلس شورای اسلامی در مورد لایحه بودجه امروز برگزار می‌شود. آقای قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی به آقای روحانی پیشنهاد دادند که نشست مشترکی در مورد لایحه بودجه داشته باشند در همین راستا رییس مجلس شورای اسلامی امروز برای دیدار با رییس جمهور به پاستور می‌رود تا در نشست مشترک روسای دو قوه، مسائلی درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ مطرح شود. این نشست در راستای منویات مقام معظم رهبری در مورد اصلاح ساختار بودجه خواهد بود.» جلسات مشترک دولت و مجلس در نهایت به این نتیجه رسیده بود که روحانی اصلاحات مجلس درباره بودجه را می‌پذیرد اما به گفته برخی از کارشناسان در نهایت و در زمان بررسی بودجه در صحن علنی، از این توافق سر باز می‌زند.

دفاع‌های جانانه روحانی

نامه رهبر معظم انقلاب درباره میزان برداشت از صندوق توسعه ملی توسط دولت و اصلاحات بعدی آن توسط کمیسیون تلفیق مجلس باعث شد که میزان فروش نفت واقعی تر شود، با این حال تغییرات کمیسیون تلفیق با واکنش منفی دولت روبه رو شد،  حسن روحانی رئیس جمهوری مستقیما و در چند نوبت وارد عرصه دفاع از آن شود. وی در چند نوبت طی پاسخ به منتقدانی که می‌گفتند مقدرات و بودجه کشور برای سال آینده به برگزاری و یا عدم برگزاری مذاکرات بین ایران و آمریکا و رسیدن بایدن به ریاست جمهوری این کشور پیوند زده شده است، سخن از ارسال پیام ویژه به دنیا و بی‌اعتنایی ایران به تحریم‌ها کرده بود و تغییر شاکله بودجه را خط قرمز خود معرفی کرده بود.

بن‌بست و دیگر هیچ

هرچند مجلس کلیات بودجه را روز سه شنبه رد کرد اما واکنش‌های رسانه‌ای به رد کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ ابعاد ماجرا را پیچیده تر کرد. نخست معاون اول رئیس جمهوری گفت: «ششم بهمن ساعت ۱۰ و ۳۰ صبح یک نامه نوشتم به رهبری و مسائل بودجه را به ایشان گفتم و دو ساعت و نیم بعد، به ما زنگ زدند از دفتر که پاسخ را آقا داده‌اند، که خطاب به آقای قالیباف بود که به مسائل توجه شود. مجلس شورای اسلامی یکی از مهمترین کارهایی که می‌کند بررسی لایحه بودجه است وقتی کلیات بودجه رد میشود معنایش این است که نتوانستند خوب مدیریت کنند که رد شده است.اگر این‌ها بعد از همان نامه یک جلسه با دولت گذاشته بودند مسائل حل می‌شد.»

حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیس جمهور نیز امروز در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره رد کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ در مجلس گفت: «لایحه بودجه باید به کمیسیون تلفیق برگردد نه دولت. دولت در موعد مقرر لایحه بودجه ۱۴۰۰ را به مجلس داد اما در کمیسیون تلفیق تغییرات اساسی پیدا کرد و آنچه به صحن آمد مصوبات کمیسیون تلفیق بود نه لایحه دولت.

جایی که کمیسیون تلفیق و مجلس هر دو رد کنند، باید به دولت برگردد اما در جایی که کمیسیون تلفیق کلیات بودجه را تایید کرده و در صحن رای نیاورده آیین نامه سکوت کرده اما در سال ۹۸ همین موضوع اتفاق افتاد و آقای لاریجانی از رویه مقررات برنامه استفاده کرد و موضوع را به کمیسیون تلفیق دادند.»اما امیرآبادی عضو هیات رئیسه مجلس در پاسخ به این اظهارات به فارس گفت: «برداشت هیات رئیسه از آیین نامه داخلی مجلس این نیست که بودجه پس از رد کلیات در صحن به تلفیق بازگردد، بلکه دولت باید لایحه چند دوازدهم بدهد و در خلال بررسی لایحه چند دوازدهم در مجلس، لایحه بودجه را ارایه کند.»

این سخنان بدان معنا است که به فاصله کمتر از ۵۰ روز تا آغاز سال جدید، توافقی میان دولت و مجلس برای حل مشکل لایحه وجود ندارد.  باید منتظر ماند و دید دولتی که با وعده تدبیر و امید به ریاست جمهوری رسید، آیا از عهده تقدیم یک لایحه بودجه، متناسب با نظر نمایندگان مردم بر خواهد آمد یا همچنان به این بلاتکلیفی ادامه خواهد داد.

منبع: جهت

انتهای پیام/