تحلیل آثار دامنه نوسان و حجم مبنا در بازار سهام

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا از سنا، در گزارش «بررسی دامنه نوسان و حجم مبنا در بورس تهران و فرابورس ایران» به مطالعه تطبیقی و مدل‌سازی ریزساختارهای بازار سهام پرداخته شده است. در این گزارش، با انجام مطالعات تطبیقی و بررسی سازوکارهای متعارف کنترل نوسانات بازار در بورس‌های کشورهای مختلف، اثر کهربایی (Magnet Effect) دامنه نوسان و تغییرات حجم مبنا در بورس تهران و فرابورس ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است.

بر اساس نتایج این گزارش، اثر کهربایی در بسیاری از صنایع بورسی و فرابورسی کشور و به ویژه در کف محدوده قیمتی مشاهده می‌شود. این موضوع در بازار پایه فرابورس ایران به دلیل دامنه نوسان محدودتر، به مراتب بیشتر از بازارهای بورس و فرابورس دیده می‌شود. همچنین در این گزارش تأکید شده است که افزایش حجم مبنا در واقع به معنای افزایش نظارت و کنترل دامنه نوسان نبوده و تغییر در حجم مبنا تأثیری در کنترل نوسانات قیمت سهام ندارد. به همین دلیل بهتر است، حجم مبنا که در واقع با هدف جلوگیری از دست‌کاری قیمت است مد نظر قرار گیرد و نه کنترل نوسانات در بازار.

همچنین گروه آمار و تحلیل ریسک سازمان بورس و اوراق بهادار در گزارش «ارزیابی اثرگذاری احتمالی تغییر محدوده قیمت (دامنه نوسان) بر نوسانات بازار سرمایه» به بررسی تأثیر کاهش دامنه نوسان بر «بازدهی»، «ریسک» و «نقدشوندگی نمادها» در دوره زمانی اسفند ۱۳۹۸ تا دی ۱۳۹۹ پرداخته است.

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد کاهش دامنه نوسان در ماه‌های گذشته، نمی‌توانست مانع از وقوع نوسانات رخ داده طی ماه‌های گذشته در بازار شود؛ بنابراین گزارش، بر اساس مفروضات و دسته‌بندی‌های صورت گرفته برای نمادها، محدودتر بودن دامنه نوسان برای گروه نمادهای بازار پایه فرابورس ایران، تفاوت محسوسی در روند رشد ارزش بازار این گروه ایجاد نکرده و میزان کاهش و افزایش ارزش بازار این گروه را تحت‏الشعاع قرار نداده است. همچنین محدودتر بودن دامنه نوسان برای این گروه از نمادها نتوانسته است در میزان زیان وارده به سرمایه‌گذاران جدیدالورود (به‌طور مشخص خریداران سهام در اوج قیمت) در بازار تغییر محسوسی ایجاد کند.

از دیگر نتایج این گزارش می‌توان به عدم تأثیر محدود‏تر بودن دامنه نوسان بر روند نوسانات بازدهی ماهانه اشاره کرد. یافته‌های این گزارش در قالب بررسی ریسک گروه‌های مورد بررسی همچنین نشان می‌دهد، محدودتر بودن دامنه نوسان تأثیر معناداری بر سطح ریسک گروه‌های مختلف سرمایه‌گذاری مورد بررسی نداشته ‌است. از طرفی در این گزارش بیشتر بودن نسبت «حجم مبنا» به «تعداد کل سهام شرکت» مورد بررسی قرار گرفته که بر اساس یافته‌ها، این مورد نیز تأثیر قابل‌توجهی در تغییر روند بازدهی در دوره‌های صعودی و نزولی بازار نداشته است.

در نهایت تأکید شده است که اعمال کنترل‌ها و تغییرات ریزساختارها نیازمند آسیب‌شناسی و پایش ریسک‌های مترتب و حصول اطمینان از اثربخشی مثبت آن‌هاست. از طرفی بازار سرمایه ایران که یک بازار نوظهور و در حال توسعه محسوب می‌شود در برخی ابعاد به بلوغ رسیده است و در برخی ابعاد دیگر در مراحل اولیه رشد قرار دارد؛ بنابراین کنترل نوسانات بازار از طریق هر یک از ابزارهای ممکن از جمله تغییر دامنه نوسان مستلزم تقویت و توسعه ابعاد مختلف بازار سهام است.

انتهای پیام/