پای صحبت دانشجویان خارجی؛ از فرصت‌های آموزشی و علمی گرفته تا چالش‌های فرهنگی و زبانی
به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، در سال‌های اخیر رشد نسبتا زیادی در جذب دانشجویان خارجی در کشور اتفاق افتاده است و ایران به مقصدی جذاب برای تحصیل دانشجویان کشورهای عربی و دیگر کشورهای منطقه بدل شده است.
اگرچه این مسئله نکته مثبتی برای آموزش عالی ایران به‌شمار می‌رود اما متولیان این امر نباید چالش‌ها و مشکلات موجود در این زمینه را فراموش کنند و همواره باید در راستای توسعه دادن مزیت‌ها برای جذب دانشجویان خارجی باشند.
یکی از روش‌های پایش وضعیت موجود با هدف جذب حداکثری دانشجوی خارجی می‌تواند نظرسنجی از خود این دانشجویان باشد که متولیان امر می‌توانند از ابزارهای در دسترس برای این امر استفاده کنند و احتمالا در مواردی نیز این کار را انجام داده‌اند.
در این راستا، خبرنگار آنا پای صحبت برخی از دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل در ایران نشسته و با آن‌ها درباره چالش‌ها و فرصت‌های تحصیل در ایران گفت‌وگو کرده است که در زیر می‌خوانید.
زبان فارسی، چالشی برای دانشجویان خارجی
مطمئنه، دانشجوی نیجریه‌ای دانشگاه الزهرا در رشته روانشناسی تربیتی می‌گوید: تجربه تحصیل در کشور دیگر و ارزان بودن تحصیل در ایران دو دلیلی بوده است که او ایران را برای تحصیل انتخاب کرده است.
وی به تفاوت‌های سیستم آموزشی ایران با کشورش اشاره می‌کند و می‌افزاید: در نیجریه دانشجویان مقطع کارشناسی در تمام رشته‌ها قبل از اتمام دوره تحصیلی، ۴ تا ۶ ماه کارآموزی انجام می‌دهند که گذراندن این دوره به آن‌ها برای ورود به کار کمک می‌کند اما این موضوع در ایران وجود ندارد.
این دانشجوی دانشگاه الزهرا ادامه می‌دهد: منابع اطلاعات و پیشرفت روش آموزش ایران از نیجریه پیشرفته‌تر است و همچنین امکاناتی که برای آموزش ارائه می‌دهند مناسب است.
در ایران کتاب‌های مرجع ترجمه شده‌ای تدریس می‌شود که نسخه اصلی نیست و ترجمه نیز کامل نیست و بار علمی و کیفیت را کاهش داده و اگر کتاب با زبان انگلیسی تدریس شود مطلب خیلی بهتر انتقال می‌یابد.
وی بیان می‌کند: در نیجریه در دانشگاه‌ها اینترنت رایگان در اختیار دانشجویان قرار نمی‌گیرد ولی در ایران حتی برای دانشجویان خارجی دسترسی به اینترنت در دانشگاه، آزاد و رایگان است.
این دانشجوی نیجریه‌ای با اشاره به چالش‌های تحصیل در ایران می‌گوید: یکی از مشکلات ما تدریس به زبان فارسی است در کشور من زبان مادری و زبان اول ما انگلیسی نیست ولی زبان رسمی کشور انگلیسی است و همه باید آن را یاد بگیرند؛ بنابراین اگر در ایران در برخی دانشگاه‌ها به این زبان تدریس می‌شد برای من خیلی راحت‌تر بود.
مطمئنه ادامه می‌دهد: در ایران کتاب‌های مرجع ترجمه شده‌ای تدریس می‌شود که نسخه اصلی نیست؛ ترجمه نیز کامل نیست و بار علمی و کیفیت را کاهش داده و اگر کتاب با زبان انگلیسی تدریس شود مطلب خیلی بهتر انتقال می‌یابد.
این دانشجوی دانشگاه الزهرا می‌گوید: مدرک دانشگاه‌های معتبر ایران در کشور او اعتبار دارد و سالانه دانشجویان زیادی از کشورش به ایران می‌آیند.
پیشرفت ایران در علم پیشرفت غربی نیست و بر اساس مبادی اسلامی است
عباد امیر از کشور فلسطین و متولد شده در سوریه است و در رشته روزنامه نگاری در دانشگاه علامه طباطبایی تحصیل کرده است.
وی می‌گوید: ایران را به دلیل اینکه یک کشور اسلامی است و از وضعیت علمی خوبی برخوردار است برای تحصیل انتخاب کردم و ادامه می‌دهد: ایران دانشمندان زیاد و دانشگاه‌هایی قوی دارد که موجب می‌شود خیلی از افراد در کشورهای عربی علاقه‌مند به تحصیل در ایران باشند.
افراد در ایران صبوری یاد می‌گیرند و می‌فهمند برای هر مسئله‌ای باید مدت‌ها در یک اداره رفت آمد داشته باشند یا منتظر یک امضا و یک پاسخ بمانند.
این دانشجوی خارجی می‌افزاید: پیشرفت ایران در علم پیشرفت غربی نیست و پیشرفت بر اساس مبادی اسلامی است؛ ضمن اینکه مردم ایران به مردم کشور سوریه از نظر دینی نزدیک هستند.
بروکراسی اداری یکی از مشکلات دانشجویان خارجی در ایران است
امیر ادامه می‌دهد: بین سیستم آموزشی ایران و سوریه تفاوت زیادی وجود ندارد اما یک مسئله‌ای که در ایران وجود دارد موضوع سلسله مراتب و بروکراسی است که از مشکلات دانشجویان در دوران تحصیل است.
این دانشجوی فلسطینی با شوخی می‌گوید: افراد در ایران صبوری یاد می‌گیرند و می‌فهمند برای هر مسئله‌ای باید مدت‌ها در یک اداره رفت و آمد داشته باشند یا منتظر یک امضا و یک پاسخ بمانند.
وی اظهارمی‌کند: ایرانی‌ها یک اصطلاح دارند که می‌گویند باید سمج باشی و به نظرم این به دلیل همین مسئله بروکراسی جا افتاده است.
امیر تاکید می‌کند: دانشگاه‌های ایران واقعا از نظر علمی از دانشگاه‌های سوریه قوی‌تر هستند؛ البته ناگفته نماند که بسیاری از دانشگاه‌های سوریه در جنگ بین رفته‌اند.
این دانشجوی روزنامه نگاری ادامه می‌دهد: زبان، چالش اول ما در ایران است البته اساتید گاهی رعایت دانشجویان خارجی را می‌کنند و گاهی برخی اساتید می‌گویند شما دانشجوی دانشگاه علامه هستید و باید قوی باشید. البته نمی‌دانم این معایب برای دانشگاه ایران محسوب می‌شود یا نه اما برای ما چالش بود.
وی با اشاره به اینکه هر کدام از دانشجویان خارجی یک سفیر در ایران برای کشور، خانواده، مذهب و دین خود است، می‌گوید: برخی دانشجویان این را نمی‌دانند بدون اینکه متوجه تفاوت‌ها و ملاحظات فرهنگی باشند طوری با ایرانیان رفتار می‌کنند که انگار با دوستشان رفتار می‌کنند.
امیر می‌افزاید: دانشجویان خارجی باید متوجه باشند چطور رفتار می‌کنند، ما در ایران مهمان هستیم و باید ایرانیان را درک کنیم.
این دانشجوی خارجی در خصوص ماندن یا رفتنش از ایران بعد از تحصیل می‌گوید: در سوریه ضرب المثلی داریم که می‌گوییم جایی که کار برای شما پیدا می‌شود همان جا باشید و من به لحاظ فرصت ترجمه که در ایران برای من وجود دارد علاقه دارم در این کشور بمانم اما منتظر هستم ببینم خدا چه انتخابی برایم کرده است.
از دانشجویان خارجی مقاله به زبان انگلیسی بخواهید نه فارسی
مصطفی منصور از کشور سوریه و دانشجوی رشته روزنامه نگاری با اشاره به اینکه ایران کشوری اسلامی است و با سوریه روابط قوی‌ای دارد، می‌گوید: مردم و شیعیان سوریه علاقه زیادی دارند که به‌صورت تحصیلی یا زیارتی به ایران بیایند و من نیز به همین دلیل ایران را برای تحصیل انتخاب کردم.
در کشورهای اروپایی هزینه تحصیل زیاد است و برای مردم عادی سوریه امکان‌پذیر نیست برای تحصیل به اروپا سفر کنند و هزینه‌های تحصیل در اروپا پرداخت کنند از همین رو ایران یکی از بهترین انتخاب‌ها برای ما است.
وی ادامه می‌دهد: کمک ایران در جنگ سوریه و دفاع ایرانی‌ها از حرم، رابطه دو کشور را تقویت کرده است، البته قبلا هم این رابطه قوی بود و من دوست داشتم به ایران بیایم.
این دانشجوی اهل سوریه اظهار می‌کند: در کشورهای اروپایی هزینه تحصیل زیاد است و برای مردم عادی سوریه امکان‌پذیر نیست برای تحصیل به اروپا سفر کنند و هزینه‌های تحصیل در اروپا پرداخت کنند از همین رو ایران یکی از بهترین انتخاب‌ها برای ما است.
وی با اشاره به برخی چالش‌های تحصیلی دانشجویان خارجی در ایران می‌گوید: اساتید برای نوشتن مقاله به زبان فارسی به دانشجویان خارجی سخت می‌گیرند و آن‌ها را درک نمی‌کنند. ما مثل دانشجوی ایرانی نیستیم که مطالبی که از دانشجوی ایرانی می‌خواهند ما نیز بتوانیم انجام دهیم.
منصور ادامه می‌دهد: نوشتن مقاله به زبان فارسی برای تمام دانشجویان خارجی که با آن‌ها در ارتباط هستم یک چالش مهم است و بیشتر دانشجویان در این زمینه مشکل دارند.
این دانشجوی سوریه‌ای می‌افزاید: به دلیل‌عدم تسلط به زبان فارسی مقالات من باید توسط شخص دیگر اصلاح شود و یا از اینترنت مقاله کپی کنم و وقتی این کار را میکنم استاد می‌گوید تو خواستی من را فریب بدهی! من نمی‌خواهم کسی را فریب بدهم و از این موضوع ناراحت می‌شوم اما چاره دیگری ندارم و این چالش خیلی از دانشجویان خارجی است.
وی می‌گوید: من به رشته روزنامه نگاری علاقه زیادی داشتم اما به دلیل کافی نبودن حدنصاب معدلم نتوانستم در کشور خودم تحصیل کنم و به ایران آمدم. شهر من چندین سال در محاصره نیروهای تروریستی بود و من از تحصیل عقب ماندم و وقت نداشتم دوباره در کشور خودم درس بخوانم و این فرصتی بود که کشور ایران برای من فراهم کرد.
منصور می‌افزاید: بسیاری از اساتید از دانشجویان خارجی مقاله به زبان فارسی می‌خواهند در حالی‌که این کار را دانشجوی ایرانی می‌تواند انجام دهد اما برای دانشجوی خارجی که با زبان فارسی مسلط نیست این کار ممکن نیست و باعث کاهش نمره دانشجو می‌شود در حالی‌که شاید سطح علم او کمتر از دانشجویان دیگر نباشد.
این دانشجوی خارجی اظهار می‌کند: آینده ما در ایران نیست و ما باید وقتی فارغ التحصیل شدیم به کشورهای خود برگردیم و کار و آینده خود را با زبان عربی بسازیم بنابراین نوشتن مقاله به زبان فارسی کمکی به ما نمی‌کند. کاش استادان روش‌های دیگری را برای دانشجویان خارجی جایگزین کنند یا حداقل مقاله‌ها را از ما به زبان انگلیسی بخواهند.
مشکلات تحصیلی افغان‌های ساکن ایران از مدرسه تا دانشگاه
عاطفه حسینی از کشور افغانستان که در دانشگاه الزهرا در رشته ادبیات عرب تحصیل می‌کند، می‌گوید: از ابتدا در ایران بودم و در همین کشور به دنیا آمدم اما چالش‌های زیادی در تحصیل ما در ایران وجود داشته است.
وی با اشاره به اینکه مسائل آموزشی مهاجرین افغانستان در سال‌های پیش خیلی شدید بود اظهارمی کند: عده‌ای از مهاجرین بودند که مدارک اقامت نداشتن و تنها یک کارت آمایش داشتند و کسانی که از گرفتن این کارت جامانده بودند برای ثبت نام در مدارس پذیرفته نشدند.
این دانشجوی افغانستانی می‌افزاید: ما ناچار بودیم در مدارس خودگردان که عمدتا توسط افرادی که فقط مدرک دیپلم یا فوق دیپلم داشتند، اداره می‌شد تحصیل کنیم و ضمنا کارنامه‌ای که این مدارس می‌دادند در مدارس دولتی اعتبار نداشت یک سال حتی کسانی که مدارک معتبر دولت و کارت آمایش داشتند نیز در مدارس دولتی پذیرفته نشدند و از تحصیل جا ماندند.
وی ادامه می‌دهد: حتی اگر برخی از مهاجرین مقاومت می‌کردند دوران مدرسه را با همه سختی‌ها می‌گذراندند در دانشگاه دچار مشکل می‌شدند و نمی‌توانستند وارد دانشگاه شوند.
این دانشجوی دانشگاه الزهرا می‌افزاید: بعد از مدتی برگه‌های سبز به مهاجرین افغان می‌دادند که ۳ ماهه اعتبار داشت و بعد پاسپورت‌های سفید بود اما با این وجود هزینه‌های زیادی برای تحصیل گرفته می‌شد و در خانواده‌هایی که چند فرزند محصل داشتند پرداخت این هزینه‌ها ممکن نبود.
حسینی می‌گوید: از بین مهاجرین حتی کسانی‌که در ایران متولد شدند افراد کمی هستند که تحصیلات دانشگاهی داشته باشند البته این مشکلات تا حدودی حل شده است.
وی اظهار می‌کند: در دبیرستان نیز محدودیت‌هایی برای آموزش مهاجرین بود و آن‌ها نمی‌توانستند در مدرسه‌های فنی و حرفه‌ای و کارو دانش ثبت نام کنند. گاهی مدارس ثبت نام می‌کردند و هزینه‌ها را می‌گرفتند و وقتی کتاب خریداری می‌شد و بحث‌های مالی انجام می‌شد مسئولین مدرسه متوجه می‌شدند اجازه ثبت نام مهاجرین را ندارند و مجددا آن‌ها را به مدرسه‌های معمولی و دبیرستان‌هایی که رشته‌های نظری را دارند می‌فرستادند و این مسئله از نظر روحی به افراد مهاجر ضربه می‌زد.
مهاجرین افغان در دانشگاه با اینکه رتبه خوبی می‌آورند و در دانشگاه‌های معتبر روزانه قبول می‌شوند باید ۸۰ درصد شهریه شبانه را بپردازند و در برخی رشته‌های عملی مانند پزشکی، هزینه‌ها خیلی زیاد می‌شود و حتی برخی‌ها ناراحت هستند از اینکه در دانشگاه دولتی درس می‌خوانند چون هزینه‌های دانشگاه آزاد خیلی بهتر و به صرفه‌تر است.
وی می‌گوید: بعد از فرمان رهبری کمک‌هایی شد و هزینه‌های ثبت نام از مدارس برداشته شد و افراد حتی اگر مدرکی هم نداشتند می‌توانستند ثبت نام کنند اما چون همیشه قانون ثابتی نبوده است و با بخش نامه و آیین نامه کارها انجام شده باز هم برخی مدارس هزینه‌هایی دریافت می‌کردند.
حسینی بیان می‌کند: بعد از دوران مدرسه نیز محدودیت انتخاب رشته و دانشگاه وجود داشت و در سالی که انتخاب رشته می‌کردم مجاز نبودم در رشته‌های قضایی ثبت نام کنم.
مهاجرین افغان دانشی که در ایران می‌آموزند را نمی‌توانند در ایران به کارگیرند
وی می‌گوید: مهاجرین افغان در دانشگاه با اینکه رتبه خوبی می‌آورند و در دانشگاه‌های معتبر روزانه قبول می‌شوند باید ۸۰ درصد شهریه شبانه را بپردازند و در برخی رشته‌های عملی مانند پزشکی، هزینه‌ها خیلی زیاد می‌شود و حتی برخی‌ها ناراحت هستند از اینکه در دانشگاه دولتی درس می‌خوانند چون هزینه‌های دانشگاه آزاد خیلی بهتر و به صرفه‌تر است.
عاطفه اظهار می‌کند: مهاجرین افغان دانشی که اینجا یاد گرفتند را نمی‌توانند در ایران استفاده کنیم چراکه در شغل‌های دولتی ایران نمی‌توانند پذیرفته شوند و یا باید بدون امکان استفاده فقط درس بخوانند و یا در مراکز خصوصی و غیردولتی فعالیت کنند.
ایران گنجینه اطلاعات تاریخی، فرهنگی و ادبی
احمد الجنید دانشجوی یمنی دانشگاه هنر رشته ادبیات نمایشی می‌گوید: در سالی که برای تحصیل در ایران قبول شدم گزینه‌های دیگری از جمله برخی کشورهای عربی و روسیه نیز برای سفر به خارج به منظور تحصیل وجود داشت اما من نگاهم به ایران بود چون ایران را به دلیل فرهنگ شرقی و زبان فارسی دوست داشتم.
وی می‌افزاید: من قبل از ورود به ایران از شعرای ایران نظیر حافظ، سعدی و خیام اطلاعات کمی داشتم و تاریخ، فرهنگ و ادبیات ایران من را به این کشور جذب می‌کرد.
جنید ادامه می‌دهد: ایران برای من مثل گنجینه اطلاعات تاریخی، فرهنگی و ادبی بود و توجهم به ایران برای شناخت این کشور و فرهنگ و تمدن آن بود.
وی اظهار می‌کند: راضی هستم بابت اینکه ایران را انتخاب کردم و از دانشی که در این کشور هست استفاده میکنم و اطلاعات خوبی به‌دست آوردم و با فرهنگ گوناگون قومی و بومی در ایران آشنا شدم.
تفاوت‌های فرهنگی و این مسئله که ما روش مستقیم صحبت داریم و تعارف بلد نیستیم باعث ایجاد مشکل بین ما و ایرانیان در دانشگاه است.
این دانشجوی یمنی ادامه می‌دهد: یکی از چالش‌های ما در کشور ایران فرهنگی است و تقریبا همه دانشجویان خارجی که با آن‌ها در ارتباط بوده‌ام از جمله دانشجویان کشورهای عربی و غیرعربی از جهت ناآشنا بودن با فرهنگ ایرانی و رفتار ایرانی دچار مشکل هستند.
وی با اشاره به اینکه برخی برخوردها برای ایرانی‌ها توهین به‌شمار می‌رود، می‌گوید: ما روش مستقیم داریم و تعارف بلد نیستیم و این باعث ایجاد مشکل بین ما و ایرانیان در دانشگاه است.
جنید می‌افزاید: مهم‌ترین مشکل ما در دانشگاه مشکلات زبانی بوده است و اینکه فارسی زبان رسمی و زبان مادری ما نیست.
وی ادامه می‌دهد: کار منطقی برای دانشجویان خارجی این است که بعد از تمام شدن درسشان به کشور خود برگردند و من نیز همین کار را میکنم. هدف و آرمان من این است که وقتی از ایران که پر از اطلاعات و دانش است برمی‌گردم چه در حوزه تحصیلی خودم و چه در زمینه فرهنگ مردم ایران در کشورم تبلیغ کنم.
جنید می‌گوید: در اینجا فرصت بزرگی برای دسترسی به کتاب‌ها، کتابخانه‌ها و فیلم‌ها وجود دارد و انبوهی از ثروت اطلاعات، آموزش و آگاهی در دسترس است و هر چقدر از اینجا علم و دانش یاد بگیرم و با خود به کشورم ببرم؛ برای من و مردمم مفید است.
انتهای پیام/۴۱۵۹/
انتهای پیام/