بومی‌سازی علوم اجتماعی به‌شدت نیازمند به تحقیقات بنیادین است/ کاهش تبادلات علمی با دنیا در پی کاهش ارزش ریال
محمدمهدی فتوره‌چی، پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، اظهار کرد: به دلیل مشکلات اقتصادی و کاهش بودجه پژوهش سازمان‌های دولتی، فعالیت‌های پژوهشی کاهش چشمگیری داشته و حتی در صورت ترجیح مدیران به انجام تحقیقات در زمینه‌های مورد نظر، در عمل فراخوان برای نگارش طرح‌های پژوهشی داده نمی‌شود.
وی در خصوص نقش پژوهشگران در ایجاد اقبال جامعه و مدیران به نتایج طرح‌های پژوهشی، گفت: پژوهشگران با انجام مطالعات و تحقیقات کیفی با رعایت ضوابط علمی و روش‌شناسی تحقیق به‌ویژه در گردآوری اطلاعات درست و دقیق می‌توانند اعتماد کارفرمایان و جامعه را در خصوص افزایش داده‌ها و اثربخشی فراخوان‌های پژوهشی را تضمین کنند.
فتوره‌چی در رابطه با میزان جامعه‌نگری طرح‌های پژوهشی در حوزه علوم اجتماعی اظهار کرد: انتخاب موضوعات در پژوهش‌ها از سوی جمعی از کارشناسان داخلی و خارجی سازمان‌ها و نهادهای دولتی انجام و بسته به مدت زمان و بودجه تحقیق قلمروها تعیین می‌شود و نمی‌توان در این مورد که آیا طرح‌های پژوهشی جامعه‌نگر شده‌اند یا خیر، پاسخی مثبت یا منفی داد.
یافته‌های طرح‌های تحقیقاتی در گوشه کتابخانه‌ها مهجور می‌مانند
این پژوهشگر ادامه داد: اغلب طرح‌های پژوهشی که فراخوان داده می‌شوند، کاربردی هستند؛ ولی شواهد نشان می‌دهد که بسیاری از گزارش‌های طرح‌های تحقیقاتی در گوشه کتابخانه‌ها مهجور می‌مانند و در حد انتظار به یافته‌های آن‌ها توجهی نمی‌شود.
فتوره‌چی با اشاره به اینکه آموزش و پژوهش مکمل یکدیگر و لازم و ملزوم هم هستند، گفت: در حوزه علوم اجتماعی، پژوهش‌ها تنها در فعالیت‌های دانشجویی در قالب پایان‌نامه و رساله و نهایتاً انتشار نتایج تحقیقات علمی از طریق نگارش و نشر مقالات در فصلنامه‌های علمی انجام می‌شود و طرح‌های توسعه‌ای یا بنیادین که به طرح نظریه‌های بومی منجر می‌شود، به دلیل نبود بودجه کافی و زمان‌بر بودن مورد استقبال جامعه دانشگاهی قرار نمی‌گیرند.
وی تصریح کرد: متعاقب تحریم‌های اقتصادی و بانکی و افزایش فاصله ارزش دلار و ریال در عمل بودجه دانشگاه‌ها برای تأمین هزینه‌های سفرها و مأموریت‌های علمی اساتید کفایت نمی‌کند و این سفرها کاهش یافته است.
این پژوهشگر ادامه داد: چند سالی است که تبادلات علمی بیشتر در بستر اینترنت و فضای مجازی انجام می‌شود. البته این موضوع برای جوامع علمی و دانشگاهی خارج کشور فرصت خوبی برای حضور در محافل آکادمیک داخلی است که البته گاهی به دلیل نگرانی‌های ناشی از عدم شناخت کافی مدعوین دانشگاهی با احتیاط زیادی اتفاق می افتد.
برای بومی‌سازی علوم اجتماعی به شدت به تحقیقات بنیادین نیازمندیم
وی با اشاره به اینکه امروزه یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی توجه به امر پژوهش و تحقیقات بنیادین است، گفت: بی‌تردید تولید علم بدون مطالعه و تحقیق میسر نیست و این مهم در گرو توجه ویژه و اختصاص بودجه کافی به حوزه پژوهش است که متاسفانه در این زمینه کاستی‌هایی از جمله عدم تخصیص اعتبارات کافی به چشم می‌خورد.
فتوره‌چی افزود: بی‌توجهی به انجام طرح‌های توسعه‌ای و بنیادین در حالی انجام می‌شود که برای بومی‌سازی علوم اجتماعی به شدت به این نوع تحقیقات نیازمندیم.
این پژوهشگر گفت: چنانچه رویه توزیع طرح‌ها بر اساس باندبازی و رابطه‌های ناصواب نباشد و بودجه پژوهش‌ها تحت تأثیر فاکتورهای دیگر کاهش پیدا نکند و پژوهشگر هم علاوه بر مهارت ارتباطی و چانه زنی در انجام وظایفش تعهد و تخصص کافی داشته باشد، می‌تواند از این طریق امرار معاش متوازنی داشته باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بی‌توجهی مدیران عالی به پژوهش منجر به صرف هزینه‌های بسیار زیادی برای آزمون و خطا و صرف بیهوده زمان و هزینه‌های کلان خواهد شد و بنیان هر اقدامی را سست می‌کند.
انتهای پیام4139/پ
انتهای پیام/