چه کنیم آنفلوآنزا نگیریم؟

راهکارهای مؤثر پیشگیری

دکتر عباس مومن‌زاده، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌وگو با جام‌جم درباره راهکارهای موثر و مفید برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا می‌گوید: آنفلوآنزا سه نوع ویروس شامل نوع A، B و C دارد که خطرناک‌ترین نوع آنها A هست و هر سال تغییر شکل می‌دهد. به همین علت است که هر سال واکسن مطابق با میزان جهش ویروس و نوع آن تهیه می‌شود که در ایران برای دو نوع A و B واکسن وجود دارد. ویروس‌ آنفلوآنزایی که در کرمان گزارش شده، فصلی است و فعلا از نوع A و زیر رده H1N1 است.

تفاوت آنفلوآنزا و سرماخوردگی

وی درباره علائم و تفاوت آنفلوآنزا و سرماخوردگی خاطرنشان می‌کند: آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی است که از طریق دستگاه تنفس در کل بدن منتشر می‌شود و قسمت‌های مختلف بدن مانند کلیه‌ها، مغز، قلب و در مجموع کل بدن را درگیر می‌کند. در صورتی که سرماخوردگی در نتیجه ابتلا به یکی از انواع صدگانه
این ویروس رخ می‌دهد و منحصرا بینی، گلو و ریه‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهدکه علائم آن، اندکی آبریزش و تب است و مشکل زیادی درست نمی‌کند. به گفته دکتر مومن‌زاده، تب بالای 39 تا 40 درجه به مدت سه روز، سردرد، قرمزی چشم، آبریزش بینی، درد گلو، سرفه، اسهال، استفراغ، بی‌حالی، درد عضلات، ناتوانی و بی‌اشتهایی از علائم آنفلوآنزاست.

دکتر مومن‌زاده اضافه می‌کند: بیماری‌هایی نیز از گروه آدنوویروس‌ها هستند که علائم آنها شبیه آنفلوآنزاست، اما وقتی بیماری اپیدمی می‌شود، آن را می‌توانیم آنفلوآنزا در نظر بگیریم. آنفلوآنزای فصلی شایع شده در استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان، گاهی می‌تواند نه در حد یک استان که در ابعاد یک کشور، قاره و حتی به صورت پاندمی یعنی در تمام دنیا شیوع پیدا کند و میزان تلفات را افزایش دهد. البته شیوع این ویروس به صورت پاندمی، تقریبا هر 20 سال یک بار اتفاق می‌افتد. به همین دلیل واکسن این ویروس آماده شده است.

کنترل بیماری

متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه شهید بهشتی با تأکید بر این که اگر مبتلایان ویروس آنفلوآنزا تحت‌نظر پزشک و مراقبت جدی باشند، نیازی به نگرانی نیست می‌گوید: در چنین شرایطی، بیماری بیشتر اوقات حتی بدون دارو قابل درمان است. تب فرد مبتلا بعد از 3 تا 4 روز فروکش می‌کند و بعد از جهش مجدد تب به مدت یک تا 2 روز، بیماری کاملا قطع می‌شود. اما بعد از این مرحله، فرد باید از طریق غذا و ویتامین‌ها تقویت شود تا دوران درمان به صورت کامل سپری شود. در صورتی که بیماری شکل حاد پیدا کند، پزشکان از داروهای ضدویروس برای کنترل ویروس استفاده می‌کنند و بعد از توقف بیماری به عوارض آن توجه می‌کنند که آیا میکروب بر ویروس سوار شده است یا نه. در صورتی که فرد به سینه پهلوی ویروسی مبتلا شده باشد و میکروب نیز بر ویروس سوار شده باشد، سینه پهلوی میکروبی پیدا می‌کند که خوشبختانه با داروهایی که در دست داریم، نمی‌گذاریم کار به اینجا برسد.

چه کسانی واکسن بزنند؟

دکتر مومن‌زاده در پاسخ این پرسش می‌گوید: برای کودکان شش ماه تاپنج سال، بانوان باردار، سالمندان بالای 65 سال، افراد مبتلا به بیماری‌هایی همچون نارسایی قلبی، ریوی، کلیوی، متابولیسم و افرادی که به صورت مداوم و مدت زمانی طولانی آسپرین مصرف می‌کنند، مربیان مهد کودک و معلم‌های دبستان، والدین نوزادان زیر شش ماه، پزشکان و پرسنل بیمارستان‌ها و افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است، تزریق واکسن در بازه زمانی اول مهر تا 15 دی ضروری است. البته در صورتی که وزارت بهداشت پیش‌بینی تداوم شیوع آنفلوآنزا در ایام عید را دارد، باید دوره تزریق واکسن بعد از این مدت نیز تمدید شود.

پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا

این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان این که ویروس آنفلوآنزا، هفت تا هشت ساعت امکان پایداری و زنده ماندن روی اشیا را دارد، تأکید می‌کند: با توجه به این قابلیت مهم، لازم است افراد از تماس دست‌های آلوده با چشم‌ها، بینی و دهان پرهیز کنند و بعد از حضور در منزل دست‌های خود را به مدت 15 ثانیه با آب و صابون بشویند، ضمن آن که مبتلایان باید دستمال کاغذی مصرفی خود را به صورت مداوم و مرتب تغییر بدهند و از غذای گرم، سبزیجات، حبوبات پخته، میوه تازه و ویتامین C استفاده کنند تا سیستم دفاعی بدنشان تقویت شود. استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره تصور برخی مردم مبنی بر این که تزریق واکسن آنفلوآنزا مانع از سرماخوردگی کودکان می‌شود، تأکید می‌کند: این باور غلط است. تزریق واکسن مذکور مانع از سرماخوردگی افراد نمی‌شود. بلکه باعث کمتر شدن ابتلای کودکان به بیماری‌های عفونی می‌شود. دکتر مومن‌زاده در پایان اظهارات خود با تأکید بر این که تزریق این واکسن ـ جز افرادی که پیش‌تر به آنها اشاره شد ـ برای همه افراد ضروری نیست، به هموطنان سیستان و بلوچستان و کرمان توصیه کرد با توجه به شیوع ویروس در این استان‌ها، در اسرع وقت نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند.

بررسی آنفلوآنزا در تیتر امشب

دکتر علی‌اکبر سیاری، معاون وزیر بهداشت با حضور در برنامه «تیتر امشب» پیش‌بینی کرد شیوع آنفلوآنزا بعد از سیستان و بلوچستان و کرمان، آذربایجان شرقی را بیش از دیگر شهرها تهدید می‌کند. همچنین ساکنان کردستان، کرمانشاه، خوزستان، اصفهان، خراسان شمالی و تهران نیز در معرض شیوع این بیماری هستند. معاون وزیر بهداشت تاکید کرد: مردم توجه داشته باشند از دست دادن، روبوسی و در آغوش گرفتن یکدیگر خودداری کنند و در صورت بروز علائمی مانند سردرد، سرفه، تب، حالت تهوع و سرگیجه سریع به پزشک مراجعه کنند. معاون وزیر بهداشت تصریح کرد: از هموطنان می‌خواهیم به صورت خودسرانه دارو مصرف نکنند؛ زیرا بعضی داروها اثر عکس دارد. از جمله مصرف آسپرین برای درمان آنفلوآنزا که باعث تشنج و مرگ بیمار می‌شود، بیماران در صورت مشاهده علائم باید به دکتر مراجعه کنند، زیرا شناسایی و مصرف داروهای ضدویروسی در 48 ساعت اول موجب بهبود 100 درصد بیماری می‌شود.