برجامیزه کردن سیاست/ چرا اصلاح‌طلبان فرش قرمز برای بایدن پهن کرده‌اند؟
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، اصلاح‌طلبان به‌دنبال برجامیزه کردن فضای سیاسی کشورهستند. از منظر اصلاح‌طلبان تنها شانس آنها برای احیای سیاسی و اجتماعی و تداوم قدرت، برجامی کردن فضای سیاست کشور است. این راهبرد دارای دو بعد داخلی و خارجی است. در بعد خارجی که شرط لازم حرکت به سمت این راهبرد است، پیروزی بایدن نقش اساسی را دارد. در صورت شکست ترامپ، با توجه به ذهنیتی که در جامعه از روابط دموکرات‌ها و اعتدالیون وجود دارد، در عرصه داخلی این امکان برای آنها فراهم می‌شود که فشار اجتماعی برای مذاکره را دوباره احیا کنند و در سطح حاکمیتی از ظرفیت دولت حسن روحانی و ظریف برای برجامیزه کردن فضا استفاده نمایند. در نگاه اصلاح‌طلبان، دوران ترامپ مثل یک بیماری بود که بر پیکر برجام عارض شد و اکنون پس‌از خروج ترامپ از کاخ سفید فرصت برای احیای برجام مهیا می‌شود. در این نگاه، ترامپ این توافق را فریز کرده و پس از خروج او می‌توان یخ برجام را مجدداً آب کرد.
اصلاح‌طلبان با اتکا به دو فرض از برجامی شدن فضای سیاست سخن می‌گویند. فرض اول فشار تحریم‌ها و شرایط سخت معیشتی مردم است که با فراروایت خود آن را کاملاً وابسته به سیاست خارجی تفسیر می‌کنند. در این نگاه تنها در صورت توافق با آمریکا می‌توان اقتصاد کشور را سامان داد. فرض دوم آنها بر اساس تعریفی است که از دموکرات‌ها با توجه به تجربه اوباما ارائه می‌دهند و ماهیت آنها را متفاوت از ترامپ و جمهوری‌خواهان توصیف می‌کنند؛ فرضی در هموار کردن مسیر حاکمیت برای ایجاد فضای مذاکره جدید.
آنچه اصلاح‌طلبان در سر می‌پرورانند ادامه مسیری است که روحانی از سال92 آغاز کرده ؛ بند زدن اقتصاد کشور به سیاست خارجی و زیستن اصلاحات و اعتدال در فضای سیاست داخلی برآمده از این راهبرد. اما آنچه از این سیاست برای مردم باقی مانده تورم وحشتناک ، کوچک شدن اقتصاد و مشکلات معیشتی برای بخش‌های زیادی از جامعه است. در حالی که انتظار می‌رفت اصلاح‌طلبان از این شرایط عبرت بگیرند و به جای خوش‌بینی و شیدایی نسبت به غرب واقع‌بین شوند اما در عمل در بر همان پاشنه سابق می‌چرخد و فرش قرمز برای بایدن پهن می‌کنند.
نگاه برجامی به سیاست داخلی که منبع اتصال اقتصاد و سیاست خارجی است، دموکرات‌ها را درعمل به عنوان شریک سیاسی اصلاح‌طلبان تصویر می‌کند و منافع خود را به‌دنبال منافع این حزب سیاسی تعریف می‌نماید. نوع نگاه نخبگان، احزاب و رسانه‌های جریان اصلاحات و مهم‌تر از همه نوع رویکرد دولت اعتدال به موضوع سیاست خارجی در آستانه انتخابات آمریکا در عمل این پیوند نانوشته را بیش از هر زمان دیگری نمایان می‌کند.
این جریان البته در صورت پیروزی احتمالی ترامپ هم به جای مذاکره گام‌به‌گام مدل برجام به‌دنبال مدل مذاکره جامع خواهد رفت و با این توجیه رئالیستی که با وجود ماندن ترامپ در قدرت چاره‌ای جز توافق با آمریکا نیست باز هم فضای سیاست داخلی و اقتصاد را به سیاست خارجی گره می‌زند. اگر در مدل پیروزی بایدن با نگاه لیبرالیستی توافق با آمریکا را توجیه می‌کنند اما در صورت پیروزی ترامپ از نگرش رئالیستی برای توجیه افکار عمومی استفاده خواهند کرد.
گرچه در صورت پیروزی ترامپ اساســاً نه آمریکا چندان روی خوشی به اصلاح‌طلبان نشان می‌دهد و نه به واسطه سوابق ترامپ در مقابل ایران ، اصلاح‌طلبان فضای مساعدی برای طرح موضوع مذاکره پیدا نمی‌کنند اما طبیعتاً از برگه ترامپ هم برای احیای خود استفاده خواهند کرد. اما برنامه اصلی اصلاح‌طلبان با حضور بایدن فرصت بروز پیدا خواهد کرد چرا که دولت روحانی و وزارت خارجه ظریف از این نظر به عنوان سرمایه اصلاحات فعال خواهد شد و کمپین1400 را بعد از پیروزی احتمالی بایدن کلید می‌زند. در این میان به واسطه تعدد نظرسنجی‌هایی که برتری بایدن را نشان می‌دهد، رسانه‌های اصلاح‌طلب آماده‌سازی افکار عمومی را برای برجامیزه کردن فضای سیاست آماده می‌کنند.
خوش‌بینی اصلاحات به واشنگتن
با‌توجه به این سیاست که ادامه رفتار ائتلاف اصلاحات- اعتدال در دهه اخیر و در نهایت به‌دنبال تقویت راست میانه با گزینه‌هایی چون لاریجانی و ظریف برای انتخابات1400 است، اما به نظر می‌رسد که نگاه این طیف سیاسی به سیاست‌های آمریکا بسیار خوش‌بینانه است. این خوش‌بینی طبیعتاً موجب محاسبات طرف مقابل برای تحت فشار قرار دادن بیشتر کشور به منظور گرفتن امتیاز بیشتر خواهد شد. این نگاه خوش‌بینانه که با واقعیت‌های تاریخی روابط ایران- آمریکا تناسب ندارد، در نهایت از قدرت و وزن کشور در هرگونه مذاکره بین‌المللی می‌کاهد.
نکته بعدی اما به یکطرفه نگاه کردن آنها به برجام بازمی‌گردد. تردیدی نیست که با‌توجه به حجم و شدت و وسعت تحریم‌های اعمالی ترامپ، دولت دموکرات آینده با استفاده از ظرفیت شورای امنیت و همکاری با طرف‌های اروپایی به‌دنبال «مگابرجام» یا «نئوبرجام» خواهند رفت که همانطور که بایدن هم گفته دامنه برجام هسته‌ای را به مسائل منطقه‌ای و موشکی و حقوق بشری هم بکشاند. در چنین شرایطی آغوش باز اصلاحات برای بایدن تناسبی با نقشه دموکرات‌ها برای مهار ایران ندارد و زمینه‌ساز لطمات بیشتر به جامعه و اقتصاد و معیشت مردم خواهد شد.
در مقابل این رویکرد روادارانه، ادبیات ایران باید مبتنی بر تأثیر نداشتن معنادار فشار حداکثری آمریکا بر جمهوری اسلامی به صورت پیش‌دستانه به‌دنبال کسب منافع بیشتر برای کشور تدوین شود. در عین حال به‌هیچ‌عنوان نباید برجام و مذاکره به‌عنوان نیاز ایران در نگاه آمریکایی ارزیابی شود که طبیعتاً چنین اتفاقی ادامه پیوند زدن آب خوردن به توافق خواهد بود که امروز حاصلش را مشاهده می‌کنیم.
اصلاح‌طلبان به‌دنبال برجامیزه کردن سیاست ایران با استفاده از ظرفیت انتخابات آمریکا و انرژی گرفتن از پیروزی بایدن برای احیا در سیاست داخلی هستند. رویکردی که در نهایت به قدرت گرفتن عنصر خارجی در معادلات داخلی منجر می‌شود و جامعه را گرفتار مشکلات متعدد می‌کند.
منبع: صبح نو
انتهای پیام/
انتهای پیام/