از مرگ مهرداد سپهری تا جنبش اجتماعی/ برخورد نامناسب پلیس با متهم تا چه اندازه بستر جنبش اجتماعی را فراهم می‌کند؟//////////بمانددددد
به گزارش خبرنگار حوزه قضائی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، انتشار فیلمی از برخورد نامناسب پلیس با یک جوان مشهدی در فضای مجازی با واکنش گسترده کاربران مواجه شد، به نحوی که شماری از آنها این اقدام پلیس را "تحقیرآمیز" و "توهین به کرامت انسانی" توصیف کردند.
بنابر صحبت‌های معاون امنیتی و انتظامی فرماندار مشهد به دنبال نزاع خانوادگی و درگیری بین مهرداد سپهری و پدر زن، خانواده از پلیس خواستند که مداخله کند. محمدرضا دانشورنیا همچنین افزود پس از حضور پلیس در محل، مرد جوان که معتاد به مواد مخدر بوده، حین انتقال با پلیس نیز درگیر می‌شود که در ادامه منجر به مرگ وی می‌شود.
انتشار خبر مرگ مهرداد سپهری این گمانه را تشدید کرد که برخورد نامناسب پلیس با وی و استفاده از اسپری فلفل و شوکر، منجر به کشته شدن پسر مشهدی شده است. بازپرس قتل مشهد در واکنش به این گمانه‌ها با استناد به اینکه مهرداد با خانواده زد و خورد داشته و بر روی گردن وی آثار کتک‌کاری هم مشاهده شده، شائبه‌ها در مورد تاثیر اسپری فلفل و شوکر بر کشته شدن را هم رد و تکذیب نکرد و گفت «پزشکی قانونی به ما اعلام نکرده که اتفاق بر اثر اسپری فلفل بوده است و نمی‌دانم از کجا چنین چیزی را اعلام می‌کنند. اما ممکن است علت فوت هر چیزی باشد و تا پزشکی قانونی اعلام نکند هیچ چیزی مشخص نمی‌شود.»
علی اکبر احمدی‌نژاد همچنین در رابطه با سخنان برادر مهرداد سپهری که ادعا کرده بود شاهدان دیده‌اند پلیس سر مهرداد را میان صندلی فشار داده و با زانو به پشت او فشار آورده است، تصریح کرد: «خانواده می‌گفتند ما یک نفر شاهد داریم که دیده است در دهانش اسپری یا داخل خودرو به او اسپری زدند، این‌ها مواردی است که باید بررسی شود و چون من تحقیقات نکردم اطلاعی ندارم.»
نکته قابل توجه در فیلمی که از لحظات قبل از مرگ مهرداد سپهری منتشر شده، نوع برخورد پلیس با وی است. هر چند بازپرس قتل مشهد رفتار مامور مربوطه را قابل توجیه ندانست اما در توضیح چرایی این نوع برخورد مامور پلیس با متهم اظهار کرد که« مامور برای ترساندن متهم از شوکر استفاده کرده» احمدی‌نژاد در حالی به این نکته اشاره می‌کند که متهم با دستبند به میله‌ای بسته شده است. البته توجیهات احمدی‌نژاد در خصوص نوع رفتار مامور با متهم به نکات دیگری نیز اشاره کرد. همچنان که وی با بیان اینکه "نشانه‌ای از اظهار درد متهم، در فیلم مشاهده نمی‌شود،" تلاش کرد استفاده از مامور از شوکر را تکذیب کند. تمسک بازپرس قتل مشهد به عدم اظهار درد از طرف متهم در مواجه با شوکر در شرایطی است که وی اذعان می‌کند "مهرداد سپهری معتاد به شیشه بوده است." این در حالی است که معتادین به مخدر شیشه در محدوده زمانی پس از استعمال و یا به عبارتی در دوران نشئگی درد عضلانی را احساس نمی‌کنند.
در برخورد با انعکاس حادثه مرگ مهرداد سپهری و چند اتفاق دیگر در فضای مجازی که همگی به نوعی بازتاب‌دهنده برخورد نامناسب نیروهای انتظامی و حراستی با متهمین است، این سوال مطرح می‌شود که برخورد نامناسب و خشونت‌آمیز پلیس با متهمین تا چه اندازه می‌تواند زمینه‌‍ساز جنبش‌های اجتماعی و به عبارتی شعله‌ور کردن آتش زیرخاکستر جامعه تحت فشار و ناراضی از شرایط اقتصادی، باشد؟
در همین رابطه «ژیلا آهنگرزاده» روانشناس در خصوص تاثیر رفتارهای نامناسب کارکترهایی مانند پلیس در جامعه به خبرنگار حوزه جامعه گروه اجتماعی خبرگزاری آنا گفت: در همه دنیا برخی از مشاغل نظیر پلیس، آتش‌نشان، معام و غیره به دلیل نقش ارزشی و خاصی که دارند، موجب آرامش هستند. در حقیقت از بچگی به ما آموزش دادند که افرادی که این نقش‌ها را برعهده دارند، افرادی صبور، متواضع و یاری‌دهنده هستند.
وی افزود: در کشور به این دلیل از عبارت نیروی انتظامی استفاده می‌کنیم که این افراد نظم و امنیت را در کشور برقرار می‌کنند. همچنان که در حوادثی نظیر حادثه تروریستی اهواز به خوبی نقش‌آفرینی کردند. اما گاهاً دیده می‌شود در برخی از کلانتری‌ها، پلیس آگاهی و پلیس فتا برخورد نامناسبی با متهم می‌شود.
آهنگرزاده در رابطه با نحوه برخورد پلیس با متهمین تصریح کرد: برادران و خواهران در نیروی انتظامی باید متوجه باشند که اولا در کشوری اسلامی با قدمت تاریخی چند هزار ساله خدمت می‌کنند. پلیس در مواجه با خشونت‌ها باید بتوانند به راحتی آن را کنترل کنند و به نیروهای خود آموزش دهند که چگونه با یک فرد ضداجتماعی چگونه برخورد کنند، به نحوی که به شأن و کرامت انسانی افراد توهین نشود.
این پژوهشگر اجتماعی در توضیح تبعات برخورد نامناسب پلیس با متهمین خاطرنشان کرد: رفتارهای نامناسب مامورین می‌تواند جریان‌ساز شود. در حقیقت مردم از نقش پلیس چنین انتظاراتی را ندارند و موردی که باعث می‌شود مردم به مواردی نظیر برخورد نامناسب پلیس با مجرمین توجه کنند، انتظاری است که وجود داشته و از بین رفته و خدشه‌دار شده است. در واقع پلیس نماد امنیت است و وقتی آن را می‌بینیم باید احساس آرامش کنیم.
جدای از بُعد روانی و تاثیر مخرب برخوردهای نامناسب مدافعان نظم و امنیت بر جامعه با متهمین براساس ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی «هریک از مقامات و مأموران وابسته به نهادها و دستگاه‌های حکومتی که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کنند یا آنان را از حقوق مقرر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محروم کنند علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت یک تا پنج سال از مشاغل حکومتی به حبس از دوماه تا سه سال محکوم خواهند شد. » همچنین طبق اصلی ۳۹ قانون اساسی «هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی و تبعید می‌شود، ممنوع و موجب مجازات است.»
با عطف به اینکه رفتارها و برخوردهای مامورین امنیت با مردم می‌تواند بستر بسیاری از خشونت‌ها و جنبش‌های اجتماعی را فراهم کند و همچنین با قرار گرفتن در عصر به نظر می‌رسد که اگر پلیس در برخورد با متهمین فرموده مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه « در برخوردها نباید از حدود عبور کرد و نکند در روز قیامت طوری شود که من و شما بایستیم و مورد مواخذه قرار بگیریم و آن افراد از مقابلمان رد شوند.» را سرلوحه کار خود قرار هند، نه تنها دیگر شاهد چنین برخوردهایی نخواهیم بود بلکه به موازات سیاست‌های امنیتی موثرتر خواهد بود.
انتهای پیام/