نگاهی به راهبرد دفاع فضایی آمریکا

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، وزارت دفاع آمریکا به دنبال ایجاد سازمان‌های جدید متمرکز بر فضا مانند نیروی فضایی آمریکا، ستاد فرماندهی فضایی آمریکا و ایجاد آژانس توسعه فضایی، برای توسعه و استقرار قابلیت‌های فضایی جدید است و ایجاد این سازمان‌ها را موجب نهادینه شدن تعهد قوای مقننه و مجریه بر حمایت از تغییرات راهبردی در سیستم فضایی و تمرکز در پرداختن به چالش‌های حال و آینده می‌داند.

وزارت دفاع آمریکا در ژوئن 2020 سندی تحت عنوان «خلاصه راهبرد دفاع فضایی آمریکا» (1) منتشر نموده که طی آن، فضا را یک حوزه جنگی جدید و متفاوت اعلام می‌کند، حوزه‌ای نیازمند راهبردی جدید در جهت رقابت، بازدارندگی و پیروزی بر قدرت‌های جهانی که نحوه ارتقای قدرت فضایی آمریکا را مشخص کند.

این سند اهمیت قدرت فضایی را در مسیر دستیابی به امنیت ملی، رشد و توسعه آمریکا حیاتی می‌داند و قابلیت‌های آن را جزء لاینفک زندگی امروزی و اصل ضروری برای امنیت، قدرت نظامی و اقتصادی آمریکا به‌حساب می‌آورد.

در این سند از چین و روسیه با لحاظ امکان حملات فضایی و تبدیل فضا به عرصه تسلیحاتی، به‌عنوان بزرگ‌ترین تهدیدکنندگان امنیت فضایی آمریکا، نام برده می‌شود. همچنین به افزایش سریع فعالیت‌های تجاری و بین‌المللی در فضا اشاره دارد. فعالیت‌هایی که با بهره از فناوری‌ها و خدمات جدید، مزایایی در حوزه امنیت ملی و داخلی به وجود می‌آورند و فرصت‌های اقتصادی جدیدی ایجاد می‌کند.

ایده و راهبرد اصلی دفاع فضایی در این سند، رهنمودهایی برای وزارت دفاع جهت تحقق شرایط مطلوب در فضا طی 10 سال آینده است. راهبردی جهت حرکت هدفمند و سریع تشکیلات دفاعی در امتداد چهار مسیر:

1-دستیابی به برتری نظامی فراگیر در فضا

2-ادغام مقوله فضا در عملیات ملی، مشترک و ترکیبی

3-ایجاد محیط راهبردی

4-همکاری با متحدان، شرکا، صنایع و دیگر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی آمریکا

این سند قدرت فضایی را مجموع قابلیت‌های یک کشور درزمینهٔ بهره بری از فضا در راستای فعالیت‌های دیپلماتیک، اطلاع‌رسانی، نظامی و اقتصادی در زمان صلح یا جنگ باهدف تحقق مقاصد ملی معرفی می‌کند.

ازنظر وزارت دفاع آمریکا، راهبرد فضایی بر مبنای رقابت میان قدرت‌های بزرگ تعریف می‌شود. لذا، فضا به عرصه اصلی رقابت با قدرت‌های بزرگ، مخصوصاً رقابت با چین و روسیه، تبدیل‌شده است.

ایجاد نیروی فضایی آمریکا به‌عنوان جدیدترین شاخه نیروهای مسلح و ستاد فرماندهی فضایی به‌عنوان یک ستاد فرماندهی رزمی، منجر به ترسیم استراتژی باهدف گسترش قدرت فضایی کشور شده است.

این سند، فضا را جایی امن، باثبات و قابل‌دسترسی می‌داند که قدرت نظامی آمریکا با بهره از آن می‌تواند، قدرت خود را نشان دهد و مشکل اصلی در استراتژی فضایی را این مسئله می‌داند که ساختار دفاع فضایی آمریکا برای محیط راهبردی حاضر طراحی نشده لذا مقاصد و پیشرفت‌های دشمنان احتمالی آمریکا در ممانعت از حمله و حراست از منافع ملی و برد در منازعات آینده است.

در بخشی از این سند، چین و روسیه به‌عنوان تهدید بر عملیات فضایی آمریکا معرفی می‌شوند و نکته قابل‌توجه اینکه، در کنار این کشورها، تهدیدات کره شمالی و ایران نیز در این حوزه برای آمریکا فزاینده محسوب می‌شود.

ازنظر آن‌ها چین و روسیه وابستگی آمریکا به فضا را زیر نظر دارند و دکترین خاصی را باهدف ایجاد چالش یا ممانعت از اقدامات فضایی آمریکا طراحی کرده‌اند و فضا را در منازعات آتی به یک عرصه تسلیحاتی مبدل خواهند کرد و مانع مداخله احتمالی آمریکا در آن خواهند شد.

به‌زعم وزارت دفاع آمریکا امنیت فضا یک اولویت اصلی ملی است که باید رهبری پایدار آمریکا بر آن تضمین شود و پیشرفت‌های فضایی دشمنان احتمالی موجب شده، فعالیت‌های آمریکا بر زمین و فضا بسیار شکننده و مانع آزادی عمل نیروهای مسلح شود.

وزارت دفاع آمریکا به دنبال ایجاد سازمان‌های جدید متمرکز بر فضا مانند نیروی فضایی آمریکا، ستاد فرماندهی فضایی آمریکا و ایجاد آژانس توسعه فضایی، برای توسعه و استقرار قابلیت‌های فضایی جدید است و ایجاد این سازمان‌ها را موجب نهادینه شدن تعهد قوای مقننه و مجریه بر حمایت از تغییرات راهبردی در سیستم فضایی و تمرکز در پرداختن به چالش‌های حال و آینده می‌داند.

همچنین به موضوع فعالیت‌های تجاری به لحاظ حجم، تنوع، فناوری، تقاضا و قابلیت‌های سرمایه‌گذاری در فضا اشاره می‌کند.

وزارت دفاع آمریکا بیان می‌کند که به‌سرعت مشغول تغییر رویکردش در مورد فضاست، تا آن را به یک حوزه جنگی تبدیل کند و شرایط مطلوب و اهداف خود را طی 10 سال آینده، محقق سازد. ایده اصلی‌اش در این حوزه، گسترش قابلیت قدرت فضایی برای تضمین برتری فضایی و تأمین منافع حیاتی آن است.

به‌طورکلی باید گفت وزارت دفاع آمریکا با انتشار این سند علاوه بر بیان راهبرد فضایی آمریکا و گسترش اقدامات خود در این زمینه به دنبال تثبیت این مسئله است که دستیابی به قدرت فضایی یک مسئله ضروری برای آمریکا جهت مقابله با تهدیدهای قدرت‌های بزرگی چون چین و روسیه و دفاع از منافع ملی آمریکا و بهره بری از منافع اقتصادی فضا است.

در این سند توضیح داده می‌شود که برتری نظامی و جنگ قدرت‌ها در حوزه فضا و سایبری اتفاق می‌افتد و سرمایه‌گذاری‌های کلان در این دو حوزه برای کسب انحصار قدرت امری حیاتی است.

نکته قابل‌توجه در این سند برای ما این است که در کنار کشورهای قدرتمند چین و روسیه به‌عنوان رقیب تجاری و تهدید نظامی برای آمریکا، از ایران به‌عنوان یک قدرت جدید دارای قابلیت فزاینده در این حوزه، نام برده شده است.

مسائل مربوط به حوزه فضا به‌قدری برای این کشور مهم است که ترامپ در اولین مناظره خود با رقیب انتخاباتی‌اش، احیای سازمان فضایی را به‌عنوان یکی از افتخارات مهم و از عوامل جذب آراء به نفع خود نام می‌برد.

ازآنجاکه بر اساس پیش‌بینی محققان و صاحب‌نظران جهانی طی 10 سال آینده، زندگی انسان در عرصه‌های مختلف به‌نوعی با فضا و صنعت فضایی آمیخته خواهد شد و حتی پیش‌بینی‌شده تا سال 2030 استفاده از قابلیت‌های فضایی می‌تواند به امری عادی در زندگی بشر تبدیل شود و انسآن‌ها در فضا زندگی و کار خواهند داشت و در مورد آن قانون گذاری می کنند و یا تعطیلات خود را در فضا می گذرانند و این فعالیت ها تا جایی خواهد بود که بعضی معتقدند فضا می‌تواند بر ساختار ژنتیکی انسان نیز تاثیر بگذارد، با توجه به ظرفیت های موجود در این حوزه و همچنین در مواجهه با تلاش ها و برنامه ریزی های آمریکا برای قدرت نمایی و تسلط هرچه وسیع تر و سریعتر بر فضا و حتی نام بردن از کشور ایران در کنار سایر قدرت‌های جهانی به‌عنوان یکی از تهدیدای آینده خود در فضا، برنامه و راهبرد ایران درباره این بستر جدید جمعی، تجاری، رقابتی، نظامی و امنیتی مهم و تاثیرگذار بر زندگی زمینی چیست و چقدر در این حوزه برای بهره وری از فرصت ها و جا نماندن از قدرت‌های جهانی با استفاده از ظرفیت های انسانی و ابزار هوش مصنوعی و امکانات خود اقدام به برنامه ریزی، آینده نگری و سرمایه‌گذاری نموده است؟

انتهای پیام/