زن و مرد در صورت ازدواج به چه حقوقی دست پیدا می‌کنند؟/ کدام حق قانونی با ازدواج از بین می‌رود؟
گروه اجتماعی خبرگزاری آنا-امیرحسین صفدری؛ یکی از مهم‌ترین عقودی که هر یک از افراد جامعه با آن رو به‌رو می‌شوند عقد نکاح است؛ به زبان ساده عقد نکاح یعنی همان ازدواج که معنا و مفهوم آن برای همه افراد جامعه ما مشخص است.
باید این نکته مهم ذکر شود که عقد نکاح یا همان ازدواج علاوه بر آثار روحی و روانی و دیگر آثاری که دارد، دارای آثار مهمی به لحاظ حقوقی هم است که برای طرفین ازدواج به وجود می‌آورد.
از نظر علم حقوق همین که نکاح بین زن و مرد واقع شود حقوق و تکالیفی برای هر دو نفر ایجاد می‌شود که به آن آثار نکاح می‌گویند.
در این خصوص قانونگذار در ماده 1102 قانون مدنی می‌گوید: «همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می‌شود.» این که قانون برای زن و مرد حقوقی قرار داده است نشانه تضمین خوشبختی آن‌ها نیست بلکه آن چیزی که باعث سعادت و خوشبختی زن و مرد در زندگی مشترک می‌شود اخلاق خوب، صداقت، محبت، متعهد بودن، مسئولیت‌پذیر بودن و... نیز است.
آثار حقوقی نکاح را می توانیم به دو بخش تقسیم کرد: بخش اول آثاری است که دارای جنبه مالی بوده و بخش دوم آثاری است که جنبه غیرمالی دارد. در قوانین و حتی فرهنگ کشور ما زن و شوهر را به حسن معاشرت و رفتار خوب با هم تشویق کرده‌اند و در همین خصوص هم قانونگذار در ماده 1103 قانون مدنی بیان میکند که زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند. منظور از حسن معاشرت یعنی این که زن و مرد با عشق و صداقت باهم رفتار کنند و از دروغ، توهین، خیانت و... دوری کنند چرا که سوء معاشرت باب طلاق را باز می کند. در ماده 1104 قانون مدنی قانونگذار به صراحت تاکید می کند: زوجین باید در تشدید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود به یکدیگر معاضدت کنند.
این نکته مهم را هم باید گفت که قانونگذار مطابق با ماده 1105 قانون مدنی می گوید: در روابط زوجین ریاست خانواده از خصایص شوهر است. البته که باید گفته شود ریاست مرد بر خانواده بیشتر یک وظیفه اجتماعی محسوب می شود و ما نباید از این بیان قانونگذار تفسیر کنیم که هر چه مرد بگوید زن بدون تفکر و بی چون چرا باید اطاعت کند بلکه زن و شوهر باید باهم در امور خانواده مشورت و همفکری کنند و خانواده را باهم مدیریت کنند و نسبت به هم با احترام کامل رفتار کنند تا هم الگوی خوبی برای فرزندان خود باشند و هم یک زندگی پر از آرامش و موفقی داشته باشند.
در حقوق کشور ما اصولا اختیار مسکن و محل زندگی پس از ازدواج کردن با مرد است و در همین خصوص قانونگذار در ماده 1114 قانون مدنی به صراحت می گوید: «زن باید در منزلی که شوهر تعیین میکند سکنی نماید، مگر آن که اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد. البته که باید بگویم این مسله مربوط به نظم عمومی نیست و دو طرف می توانند ضمن عقد نکاح یا بعد از آن اختیار تعیین منزل را به زن بدهند و نباید از این اختیار سوءاستفاده شود منزل مشترک باید در شان هر دو نفر باشد و شوهر حق ندارد زن را وادار کند که با اقوام او در یک محل زندگی کند مگر این که چاره ای نداشته باشند و زن هم این مسئله را قبول کند.»
قانونگذار در ماده 1115 قانون مدنی در جهت حفظ سلامت زن به صراحت می گوید: اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد زن می‌تواند مسکن اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه‌ی ضرر مزبور، محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر عهده‌ی شوهر خواهد بود. نکته ای که باید به آن اشاره کنم این است که بیم ضرر مالی و بدنی و شرافتی تنها عذر موجهی نیست که زن مسکن علی حده بخواهد بلکه اگر شوهر محلی را برگزیده باشد که در شان زن نباشد مثلا سکنا در محلی که زن دیگر شوهر آنجا باشد زن می تواند از رفتن به آن خانه امتناع کند.
البته این مسئله قابل انکار نیست که زن و مرد با ازدواج کردن بخشی از استقلال و حقوق خود را از دست می دهند ولی در مقابل چیز های بهتری هم به دست می آوردند. یکی از حقوقی که ممکن است زن از دست بدهد منع اشتغال زن به هر شغلی برای زن می باشد در این خصوص قانونگذار در ماده 1117 قانون مدنی به صراحت می گوید: شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند. البته این نکته را باید بگویم که زن هم می تواند متقابلا چنین کاری با مرد انجام بدهد، برای تشخیص این که شغل زن منافی با مصالح خانواده هست یا نه این تشخیص با دادگاه می باشد و شوهر نمی تواند نظر خود را ملاک عمل قرار بدهد، البته که باید شغل زن با حیثیت شوهر و شغل شوهر هم با حیثیت زن همخوانی داشته باشد.
انتهای پیام/4076/
انتهای پیام/