حل مسائل کشور از طریق علم نیازمند همکاری سازمان‌های مختلف است/ کمرنگ بودن رابطه علمی اساتید و دانشجویان در مجامع علمی دانشجویی
به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشگاهی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، تولید علم یکی از مسائل مهم و راهبردی برای کشور محسوب می‌شود که عصاره آن می‌تواند از دلِ دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی بیرون بیاید؛ انجمن‌های علمی دانشجویی از جمله تشکل‌هایی هستند که می‌توانند به طور جدی به موضوع تولید علم وارد شوند و فعالیت آن‌ها کمتر رسانه‌ای می‌شود.
اهمیت دادن به نقش دانشجویان در توسعه علم و فناوری کشور و توجه کافی نکردن نهادهای متولی در پرداخت سطحی به ترویج و توسعه علم در جایگاه حقیقی آن، خبرگزاری آنا را بر آن داشت تا در راستای سیاست ذاتی خود در سلسله گفتگوهایی پای صحبت رؤسای دانشگاه‌ها، اساتید، نخبگان و دانشجویان عضو انجمن‌های علمی بنشیند و با ارائه راهکارهایی به مسائل و چالش‌های این انجمن‌ها بپردازد.
در این گفتگو میزبان محیا فرخی، عضو شورای مرکزی کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده علوم و فناوری‌های نوین دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران هستیم که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.
لزوم هم‌راستا بودن موضوع پایان‌نامه‌ها و پروژه‌ها با نیازهای کشور
آنا: تولید علم از طریق دانشجویان و اساتید چگونه محقق می‌شود؟
فرخی: دانشگاهیان به طور معمول به تولید علم در معنای عام می‌پردازند و هر ساله تعداد بسیاری پایان‌نامه، پروژه و پژوهش در راستای بسط و گسترش مرزهای علم نوشته می‌نویسند؛ اما آنچه که عمدتاً از دانشجویان و اساتید انتظار می‌رود و بیشتر مورد توجه و حمایت واقع می‌شود، علمی است که همسو و در راستای حل نیازهای کشور بوده و به معنای دیگر «کاربردی» باشد.
مسئله اصلی، تولید علم نیست بلکه جهت‌دار کردن این تولید علم در راستای رفع نیازهای کشور و بازار است. این موضوع نیازمند اعتماد به دانشگاهیان و حمایت و استفاده از توانایی‌های آنان است. بدین منظور، هم‌راستا بودن موضوع پایان‌نامه‌ها و پروژه‌ها با نیازهای کشور و همچنین کاهش شکاف میان دانشگاه و صنعت راهگشا خواهد بود.
فعالیتهای علمی دانشجویی کمک بسیاری به پیشرفت علمی کشور می‌کند
آنا: نقش کمیته تحقیقات دانشجویی و انجمن علمی در پیشرفت علمی کشور چیست؟
فرخی: با توجه به اینکه آینده کشور در دست دانشجویان است و در آینده مسئولیت‌های مختلفی خواهند گرفت، پس پیشرفت دانشجویان مقدمه پیشرفت کشور است. در واقع تنها داشتن علم و دانش تخصصی برای موفقیت و عملکرد صحیح کافی نیست، بلکه مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی نیز به همان اندازه حائز اهمیت است.
به همین دلیل می‌توان به جنبه مهارت‌افزایی فعالیتهای علمی دانشجویی در کنار جنبه علم‌افزایی آن اشاره کرد. انجمن‌های علمی دانشجویی توانایی کارگروهی، مسئولیت‌پذیری، توانایی رهبری گروه، مدیریت و تفکر نقادانه را به دانشجویان می‌آموزد؛ در واقع برنامه‌ها و فعالیتهای کمیته تحقیقات دانشجویی ذاتاً ماهیت علمی دارد و برای پر کردن خلأهای آموزشی و پاسخ به نیازهای علمی دانشجویان است.
فعالیت در کمیته تحقیقات دانشجویی و انجمن علمی نیروی محرکه بسیار خوبی برای دانشجویان است، موجب ایجاد انگیزه می‌شود و کمک می‌کند که دانشجو تک‌بعدی نباشد. فعالیتهای علمی دانشجویی و شرکت در برنامه‌های مختلف می‌تواند کمک بسیاری به پیشرفت علمی کشور کند. همچنین همکاری با انجمن‌های علمی دانشگاه‌های دیگر نیز مؤثر است. پیشرفت علمی، اخلاقی و اجتماعی دانشجویان و به‌طور کلی افراد یک جامعه، به پیشرفت آن جامعه ختم می‌شود. در واقع دانشگاه و فعالیتهای علمی می‌تواند بستر مناسبی را برای این پیشرفت فراهم کند.
وزارت بهداشت می‌تواند با کاهش شکاف میان دانشگاه و صنعت به رشد فعالیتهای علمی دانشجویان کمک کند
آنا: رویکرد وزارت بهداشت را در خصوص حمایت کردن از کمیته‌های تحقیقات دانشجویی و انجمن‌های چگونه ارزیابی می کنید؟
فرخی: میزان حمایت وزارت بهداشت با بازدهی و عملکرد هرچه بهتر کمیته تحقیقات دانشجویی و انجمن علمی رابطه مستقیم دارد. تاکنون مدارس تابستانه و کارگاه‌های بسیاری توسط شبکه همکار استان تهران و البرز با حمایت وزارت بهداشت، توسط دانشگاه‌های مختلف برگزار شده است.
برای انجام فعالیتهای علمی-پژوهشی، ارتباط مؤثر و همکاری میان مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی، به ارتقای کیفیت و سطح فعالیتهای علمی-پژوهشی می‌انجامد و همچنین انگیزه جهت همکاری در اینگونه فعالیت‌ها و بازدهی آن را افزایش می‌دهد؛ وزارت بهداشت می‌تواند با کمک به ایجاد ارتباط مؤثر میان مراکز دانشگاهی و پژوهشی و همچنین کاهش شکاف میان دانشگاه و صنعت و افزایش بودجه، به رشد فعالیتهای علمی-پژوهشی دانشجویان کمک شایانی کند.
کمرنگ بودن رابطه علمی-پژوهشی اساتید و دانشجویان در مجامع علمی دانشجویی
آنا: آسیب‌ها و چالش‌های کمیته تحقیقات دانشجویی و انجمن علمی چیست؟
فرخی: کمرنگ بودن رابطه علمی-پژوهشی اساتید و دانشجویان در مجامع علمی دانشجویی از جمله چالش‌های این مجموعه‌‌هاست. همچنین تمرکز بیشتر فعالیت‌ها برگزاری کارگاه و سمینار است، در صورتی که بیشتر باید فعالیتهای تحقیقاتی و پژوهشی باشد. سیاست‌گذاری فعالیتهای کمیته تحقیقات دانشجویی، حمایت و هدایت مسئولان مربوطه و اساتید و عملکرد اعضای کمیته باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر جذب هرچه بیشتر دانشجویان علاقه‌مند و با انگیزه، ضمن آموزش الفبای تحقیق و پژوهش و مهارت‌های لازم، برای به کار گرفته شدن این دانش و مهارت‌ها جهت انجام پروژه‌های تحقیقاتی تلاش صورت بگیرد.
تحقق این امر نیازمند تقویت روابط علمی-پژوهشی میان دانشجویان، اساتید و محققان است. از دیگر آسیب‌های کمیته‌های تحقیقات دانشجویی و انجمن‌های علمی می‌توان به ضعف در انجام کارهای گروهی، فردگرایی، کمبود بودجه و عدم ارتباط مؤثر با دیگر مراکز دانشگاهی و انجمن‌های علمی اشاره کرد.
لزوم اعتماد بیشتر به دانشجویان و توانمندی‌های آنان
آنا: چه راهکاری برای تقویت کمیته تحقیقات دانشجویی و انجمن علمی در دانشگاه‌ها وجود دارد؟
فرخی: حمایت بیشتر اساتید و اعضای هیئت علمی، ضمن ایجاد انگیزه در دانشجویان، برای پیشرفت فعالیتهای علمی بسیار راهگشا خواهد بود. اعتماد بیشتر به دانشجویان و توانمندی‌های آنان، تسهیل در مراحل اجرای فعالیتهای علمی دانشجویی، کمک اساتید برای معرفی فعالیتهای کمیته تحقیقات دانشجویی، حضور در انجمن‌های علمی و جذب دانشجویان توانمند، کمک بیشتر مسئولان و اساتید برای ایجاد پلی میان فعالیتهای علمی دانشگاه با دیگر مراکز دانشگاهی، تحقیقاتی و صنعتی نیز منجر به تقویت عملکرد کمیته تحقیقات دانشجویی و انجمن علمی می‌شود.
حل مسائل کشور از طریق علم نیازمند همکاری چندجانبه سازمان‌های مختلف است
آنا: برای اینکه کمیته‌های تحقیقات دانشجویی و انجمن‌های علمی فارغ از برگزار کردن کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی به تولید علم و حل مسائل کشور از طریق علم روی بیاورند، چه کاری باید انجام دهند؟
فرخی: حل مسائل کشور از طریق علم، مسئله‌ای است که نیازمند همکاری چندجانبه میان مراکز و سازمان‌های مختلف است و تنها با فعالیت کمیته‌های تحقیقات دانشجویی و انجمن‌های علمی، هر چند این فعالیت عاری از هرگونه نقص باشد، میسر نمی‌شود. کمیته‌های تحقیقات دانشجویی و انجمن‌های علمی ماهیت دانشجویی دارند، لذا می‌توان نتیجه گرفت که این مجامع دانشجویی می‌توانند غنی از نیروهای جوان و با انگیزه و مهم‌تر از همه دارای ایده‌های بدیع و خلاقانه برای حل مسائل کشور باشند. اما مسئله این است مادامی که ایده‌ها اجرا نشوند، ارزشی نخواهند داشت و مجامع دانشجویی به تنهایی قدرت اجرایی چندان زیادی در سطح وسیع کشور ندارند.
برای اینکه این مجامع علمی دانشجویی بتوانند کارهای بزرگتری انجام دهند و اثرات بیشتری برجای بگذارند، نیازمند نوعی سازماندهی هستیم که مجامع دانشجویی مختلف را کنار هم جمع کند و شنوای ایده‌های برتر باشد. سپس این ایده‌ها مورد حمایت مراجع اجرایی قرار بگیرند؛ برای اینکه دانش و ایده‌ها سهمی اثربخش در حل مسائل کشور داشته باشند، باید پل و پیوندی قویتر میان دانشگاهیان و بخش اجرایی وجود داشته باشد و به دانشگاهیان اعتماد شود. در غیر این صورت مجامع دانشجویی قدرت ایفای نقش در سطح مسائل کلان را نخواهند داشت.
آنا: درباره کمیته تحقبقات دانشجویی دانشکده علوم و فناوری‌های نوین دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران توضیح دهید.
فرخی: در کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده علوم و فناوری‌های نوین تاکنون کارگاه‌های متعددی مانند روش تحقیق مقدماتی و پیشرفته و نرم‌افزارهای تخصصی علمی برای آموزش اصول و مهارت‌های لازم جهت ورود به دنیای پژوهش برگزار شده است؛ همچنین در راستای افزایش همکاری‌های بین دانشکده‌ای و بین رشته‌ای و بهبود عملکرد، تعدادی از کارگاه‌های کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده علوم و فناوری‌های نوین با مشارکت دیگر دانشکده‌ها برگزار شده است. همچنین در زمان شیوع ویروس کرونا با نظارت باشگاه پژوهشگران جوان و دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران مسابقه و وبینارهایی برگزار شد.
انتهای پیام/4118/
انتهای پیام/