مناسب‌ترین گزینه برای نمایندگی سینمای ایران در اسکار 2021 کدام فیلم است؟

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، درحالی‌که شیوع کرونا و تعویق دوماهه برگزاری مراسم اسکار 2021 که از 28 فوریه (10 اسفند ماه 99) به ۲۵ آوریل 2021 (5 اردیبهشت 1400) موکول شد، اعلام نماینده کشورهای مختلف برای معرفی فیلم به این رویداد هم دچار جابه‌جایی شد و کمیته‌های انتخاب تا اول دسامبر یعنی 11 آذر فرصت دارند نماینده خود را به اسکار معرفی کنند.

با این‌حال به رسم هرسال که کشورها تا اول اکتبر (9 مهر) وقت داشتند فیلم به اسکار معرفی کنند، شاهد تکاپوها و تلاش‌ها و زمزمه‌هایی در این مورد هستیم و بازار گمانه‌زنی و پیش‌بینی از حالا در این زمینه داغ است. ضمن این‌که غافلگیری سال گذشته که کمیته‌انتخاب، شبانه (27 مرداد) و در یک تصمیم عجیب مستند «در جست‌وجوی فریده» را برای ارسال به اسکار 2020 انتخاب و معرفی کرد، هنوز با اهالی سینما و رسانه و مخاطبان سینماست و آنها با این پیش‌زمینه، انتظار هر اقدام و تصمیمی را در هر زمانی از بنیاد سینمایی فارابی و کمیته‌انتخاب دارند.

هرچند گویا هنوز خانه سینما، اعضایی را به این منظور معرفی نکرده و آن کمیته‌انتخاب هنوز تشکیل نشده‌است. با فرض تشکیل این کمیته، چه فیلم‌هایی از سینمای ایران، امکان بررسی و ظرفیت و بخت معرفی به اسکار 2021 را دارند؟ آن هم در شرایطی که به دلیل شیوع کرونا و تعطیلی طولانی‌مدت سالن‌های سینما و بازگشایی مبتنی بر اما و اگر آنها و وضعیت ناخوشایند سینما در ماه‌های اخیر که فیلم‌های کمی راهی اکران شده‌اند و گزینه‌های بررسی بسیار محدود است و حتی اگر فیلم‌های اکران آنلاین را هم ملاک قرار دهیم، اوضاع اصلا امیدوارکننده نیست و بیشتر فیلم‌ها حتی در حد و اندازه سینمای استاندارد ایران هم نیستند، چه رسد به این‌که بخواهند به‌عنوان نماینده سینمای کشور راهی یک میدان رقابت جهانی شوند.

با این حال در این گزارش گزینه‌های موجود را بررسی کرده‌ایم، همچنین نگاهی گذری داریم به فیلم‌های به‌نمایش‌درآمده در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر که هنوز در سالن‌های سینما یا به صورت آنلاین اکران نشده‌اند و احتمالا اگر گزینه مناسبی برای بررسی توسط کمیته‌انتخاب باشند، طبق قوانین و مقررات آکادمی علوم و هنرهای سینما (اسکار)، یک هفته به‌صورت تجاری، اکران شوند.

چه فیلمی با اسکار می‌رقصد؟

خوب بد جلف 2؛ ارتش سری، جهان با من برقص، آبادان یازده 60 ، زنها فرشته‌اند 2، آقای سانسور ، بی‌حسی موضعی، تا ابد، روزهای نارنجی ، کاکا ، قتل عمد ، عطر داغ  ، یادم تو رو فراموش، پیشی میشی ، چهل‌وهفت ، قطار آن شب  و بی‌وزنی، فیلم‌هایی هستند که در سال 99 یا قبل از آن در اواخر سال 98  - بازه زمانی موردتایید اسکار 2021 فیلم‌هایی است که از اکتبر 2019 تا دسامبر 2020 اکران شده باشند- در سالن‌های سینما اکران شدند.

در نگاه‌اول که بیشتر این آثار حتی قابلیت بررسی توسط کمیته‌انتخاب را ندارند، چه رسد به این‌که انتخاب و راهی اسکار 2021 شوند. این البته به معنی بی‌اعتنایی به امتیازات برخی از این فیلم‌ها نیست، بلکه با نگاهی به سطح رقابت آثار درجه یک سینمای جهان از کشورهای مختلف، در میان این آثار فیلمی یافت نمی‌شود که حتی درصورت معرفی، بختی برای رقابت داشته باشد. با این حال ببینیم در میان این فیلم‌ها، کدام آثار دست‌کم بخت بررسی توسط کمیته‌انتخاب را دارند.

جهان با من برقص، فیلمی است که نگاهی لطیف و شاعرانه به مرگ دارد و توجهاتی را هم از سوی برخی تماشاگران و منتقدان سینما به‌دست‌آورد. این فیلم به‌قدری چیزهای خوب دارد که کمیته‌انتخاب به آن فکر و آن را بررسی کند. هرچند اگرچه این نخستین ساخته سینمایی سروش صحت، بازخوردهای مثبتی در میان فیلم‌های ایرانی در این چند وقت دریافت کرده، اما چندان نباید به موفقیت آن در مراسمی مثل اسکار خوشبین باشیم. چراکه فیلم از آن شوروحال رقابتی و صحنه‌های مهیج اسکارپسند به دور است و جهان خاص خود را دنبال می‌کند که شاید بیشتر موردپسند جشنواره‌هایی با فیلم‌هایی نامتعارف‌تر باشد.

روزهای نارنجی هم می‌تواند یکی از گزینه‌های جدی بررسی توسط کمیته‌انتخاب باشد؛ فیلمی با محوریت یک زن و بازی هدیه‌تهرانی و علی‌مصفا که هم حضور فراوانی در جشنواره‌های ریز و درشت جهانی داشته و هم جوایزی را از این رویدادهای رقابتی کسب کرده‌اند؛ این ساخته آرش لاهوتی یکی از معیارهای لازم را برای موفقیت دارد، یعنی حضورهای جهانی و مطرح شدن در فضای جشنواره‌ای سینمای جهان. با این حال این فیلم هم فضا و قصه‌ای باب طبع اسکار ندارد و تصور این‌که آکادمی روی خوشی به این فیلم نشان دهد، دشوار است.

بی حسی موضعی و آبادان یازده 60 هم که نظرات متفاوتی دریافت کرده‌اند، باوجود احتمال بررسی توسط کمیته‌انتخاب، فیلم‌هایی نیستند که بتوان برای موفقیت در اسکار روی آنها حساب باز کرد.

پس تا اینجا و با همین‌نگاه اجمالی به فیلم‌های اکران‌شده در سینما، شنای پروانه با فاصله موقعیت ممتازی دارد و بالاترین ظرفیت را برای بررسی و البته معرفی به آکادمی.

خط و نشان دوباره مستندها

هرچند سال گذشته و انتخاب مستند در جست‌وجوی فریده به کارگردانی آزاده موسوی و کوروش عطایی آن هم در حضور فیلم‌های سینمایی موفق و تحسین‌شده‌ای چون متری شیش و نیم و قصر شیرین، باعث تعجب و انتقادهایی شده بود، اما به نظر می‌رسد اگر امسال یک فیلم مستند به عنوان نماینده سینمای ایران راهی اسکار 2021 شود، واکنش‌ها مثل سال قبل نباشد؛ چرا که در محدودیت اکران فیلم‌های سینمایی و نبود فیلم‌های خوب و شایسته به تعداد کافی، دست‌کم دو مستند خوب در این چند وقت اکران شده‌اند؛ جایی برای فرشته‌ها نیست به کارگردانی سام‌کلانتری و خط‌باریک‌قرمز به کارگردانی فرزاد خوشدست بیشتر از بسیاری از فیلم‌های اکران‌شده تاکنون ظرفیت و شایستگی بررسی و حتی معرفی به اسکار 2021 را دارند.

حتی مستند صحنه‌هایی از یک جدایی ساخته وحیدصداقت هم گزینه‌ای قابل‌بررسی است؛ فیلمی که ترکیبی از پشت‌صحنه‌فیلم جدایی‌نادر از سیمین و روایت خود اصغر فرهادی و حضور چهره‌هایی چون مایک‌لی، ابراهیم‌گلستان و ژان‌کلود کریر است.

احتمال درخشش خورشید

یکی از مهم‌ترین فیلم‌های سینمای ایران که ظرفیت فراوانی برای معرفی به اسکار و حتی موفقیت در این دوره را دارد، خورشید به کارگردانی مجید مجیدی است که هم در جشنواره سال‌گذشته فیلم‌فجر خوش‌درخشید و جوایز بهترین‌فیلم و بهترین فیلمنامه و بهترین طراحی‌صحنه را به دست‌آورد و هم در جشنواره اخیر، فیلم خورشید حضوری تحسین آمیز داشت و روح‌ا... زمانی بازیگر نوجوان نقش اصلی فیلم، جایزه بهترین بازیگران جدید را به خودش اختصاص داد.

به جز این، کارنامه معتبر مجیدی و به‌ویژه سابقه نامزدی او در اسکار برای فیلم بچه‌های آسمان، دیگر برگ‌های برنده خورشید هستند. از این نظر خورشید حتی فیلمی مناسب‌تر از شنای‌پروانه برای معرفی به اسکار است. با این حال فیلم مجیدی فاقد یکی از مهم‌ترین شروط برای رفتن به اسکار است، یعنی اکران. اما احتمالا این مورد، معضلی برای خورشید نیست و قطعا سازندگان خورشید در فرصت باقیمانده، فیلم را روانه اکران خواهندکرد تا این مورد قانونی برطرف شود.

از دیگر فیلم‌های سینمایی سی و هشتمین جشنواره فیلم‌فجر که هنوز اکران نشده‌اند اما ظرفیت بررسی در کمیته‌انتخاب فیلم برای اسکار را دارند می‌توان به آثاری چون درخت گردو، آتابای، روز صفر، من می‌ترسم و ابر بارانش گرفته اشاره کرد که البته برخی از آنها باوجود امتیازاتی در مقایسه با فیلم‌های خورشید و شنای پروانه، بخت کمتری برای انتخاب دارند.

لات بازی در اسکار!

این فیلم یکی از گزینه‌های جدی و قابل اعتنا برای معرفی به اسکار 2021 است؛ یک درام اجتماعی ملتهب با چاشنی حضور لات‌ها و اراذل و اوباش که در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر درخشید و نظر مثبت تماشاگران و منتقدان را جلب کرد و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را هم به‌دست‌آورد.

همچنین کسب جوایز بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین بازیگر نقش مکمل زن، بهترین تدوین، بهترین صداگذاری و میکس، بهترین صدابرداری و نامزدی در چند رشته دیگر ازجمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه، شنای پروانه را به محبوب‌ترین و یکی از بهترین فیلم‌های جشنواره فیلم فجر تبدیل کرد.

این فیلم که همزمان با خوب بد جلف 2؛ ارتش سری اکران شد، به فروشی به‌مراتب بالاتر از آن کمدی دست‌یافت و حتی با وجود زمان اکران کمتر چون فیلم خوب بد جلف 2 در مقطعی دیگر یعنی بعد از جشنواره فیلم فجر در اواخر بهمن‌ماه سال قبل اکران شده بود  تماشاگران زیادتری را به سالن‌های سینما کشاند.

اگر با شرایط کرونایی روبه‌رو نبودیم، شنای پروانه قطعا رکوردهای فروش را در گیشه جابه‌جا می‌کرد.  به‌جز خود فیلم و قصه خوب، موفقیت شنای پروانه متاثر از کارنامه موفق محمد کارت، کارگردان این فیلم در جشنواره‌ها - البته عمدتا در جشنواره‌های داخلی- و اعتبار رسول صدرعاملی، تهیه‌کننده فیلم هم است.

ضمن این‌که شنای پروانه به دلیل اکران تجاری به مدت 12 هفته - یک هفته اکران تجاری هم برای راهیابی به اسکار کفایت می‌کند- واجد یکی از مهم‌ترین متر و معیارهای ارسال به اسکار 2021 است. یعنی این فیلم در دو بعد کیفی و مقرراتی، ظرفیت معرفی به اسکار را دارد و این‌که رقبای چندان مهمی هم در این زمینه ندارد و هیچ‌کدام از فیلم‌های اکران‌شده در سینما و اکران آنلاین تا اینجا، توان رقابت با شنای پروانه را ندارند.

ارتباط آنلاین با اسکـــار

یکی از انتقادات به اکران آنلاین، فقدان فیلم‌های باکیفیت و جذاب است که کماکان به قوت خود باقی‌است و تاکنون به‌جز تعداد کمی از فیلم‌ها، عمده آثار به نمایش درآمده از این طریق چندان رضایت مخاطبان را به همراه نداشته‌اند. ظاهرا بیشتر صاحبان آثار سینمایی تمایل به این کار ندارند و ترجیح می‌دهند فیلم‌هایشان با بهبود شرایط کرونایی در سالن‌های سینما اکران شود، به‌ویژه آن فیلم‌هایی که ظرفیت خوبی برای فروش در گیشه دارند. با این حال در میان فیلم‌های اکران آنلاین از ابتدای سال تاکنون، آثار انگشت‌شماری یافت می‌شوند که کمیته‌انتخاب می‌تواند آنها را بررسی کند.

خروج به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا به عنوان اولین فیلم اکران آنلاین یکی از این گزینه‌هاست، هرچند فیلم با آثار درخشان سازنده‌اش فاصله دارد و گزینه مناسبی برای معرفی به اسکار به نظر نمی‌رسد. کشتارگاه به کارگردانی عباس‌امینی هم اگرچه نظر مثبت برخی تماشاگران را جلب کرده، شاید تنها بتوان به عنوان یکی از گزینه‌های بررسی به آن نگاه کرد و نه نماینده سینمای ایران برای یک رقابت‌جدی جهانی در عرصه سینما.

دوئت به کارگردانی نویددانش، مهمانخانه ماه‌نو به کارگردانی تاکفومی تسوتسویی و  طلا به کارگردانی پرویز شهبازی از معدود فیلم‌های دیگر اکران آنلاین هستند که تنها می‌توان به بررسی آنها دلخوش بود، وگرنه احتمال معرفی آنها به اسکار بسیار ناچیز است.

منبع: روزنامه جام جم

انتهای پیام/