ارسال نشدن اثر به جوایز ادبی دلیل بر اجحاف ناشر نیست/ 60 عنوان سرمایهگذاری و 35 عنوان کتاب مشارکتی چاپ کردهایم
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، متن جوابیه و اظهارات مدیریت نشر بوتیمار در ارتباط به مسائل مطرح شده در فضای مجازی پیرامون نحوه انتشار آثار و همچنین ارائه کتابهای شعر به جواز ادبی، به شرح زیر است:
«اطلاعیه انتشارات بوتیمار در خصوص جایزه احمد شاملو و پارهای مسائل دیگر
در خصوص چگونگی ارسال آثار شاعرانی که طی سال 93 کتابی در نشر بوتیمار انتشار دادهاند، به جایزه شاملو «اعلام شده توسط موسسه محترم الف بامداد»؛ جهت روشن شدن افکار «سالم»، چند نکته رابه رسم یادآوری و همدلی با اهل "فرهنگ و ادب" در میان میگذاریم.
یک- فراخوان جایزه شاملو از شاعران و ناشران دعوت کرده کتابهای منتشره خود در سال 93 را جهت بررسی به آدرس دبیرخانه ارسال کنند. طبق فراخوان عمومی هیچ محدودیتی در طول زمان مشخص شده برای ارسال آثار توسط «شاعران» به دبیرخانه جایزه نبوده، ضمن آنکه روی صحبت برگزارکنندگان جایزه شاملو، ابتدا با شاعران جهت ارسال آثارشان بوده، و هیچ انحصاری جهت ارسال آثار توسط ناشران اعلام نشده است. بنابراین، ارسال یا عدم ارسال اثری از سوی ناشر یا ناشران، دلیل بر اجحاف یا تضعیف حق شاعران نیست؛ گردانندگان انتشارات بوتیمار نیز با در نظر گرفتن این موضوع در خصوص ارسال یا عدم ارسال آثار اقدام کردهاند. ضمن آنکه پارهای دلایل مانند نظر رسمی شاعر مبنی بر عدم تمایل به شرکت در جوایز، یا اعلام عدم اعتقاد به فرد یا افراد برگزار کننده بعضی جوایز به دفتر نشر را نیز جهت اینکار (که از سوی ناشر داوطلبانه تلقی میشود) در نظر گرفته است. متن فراخوان جایزه شعر شاملو: «از شاعران و نیز ناشرانی که در زمینه انتشار شعر فعالیت دارند درخواست شده است سه نسخه از کتابهای چاپ اول شعر نو خود را که در سال 1393 منتشر شده است، حداکثر تا پایان شهریور ماه سال جاری، به نشانی زیر بفرستند: تهران – بزرگراه شهید همت غرب (شهیدخرازی)، شهرک امید دژبان، مجتمع مسکونی طلوع فجر، ارغوان 2 ، هشتم غربی،واحد 23 (حافظ موسوی).»
دو- از آنجا که بارها شنیده شده برخی مولفان محترم در خصوص حقوق آثار خود در بخش توزیع اعتراضهایی دارند، امیدواریم توضیح زیر روشنگر باشد: ازمیان انبوه ناشران رسمی شعر در ایران، تنها چند ناشر معتبر و سرشناس، امکان همکاری با مراکز اصلی پخش کتاب را دارند. نشر بوتیمار یکی از این ناشران است؛ اما از آنجا که جز ارسال نسخههای محدود برای مراکز پخش وارسال آثار جهت نمایشگاههای کتاب در تهران و استانها، این نشر هیچ کانال عرضه و فروش دیگری ندارد؛ و اینکه مراکز پخش تنها بر اساس تقاضای داوطلبانه کتابفروشیها پس از معرفی کتاب امکان ارسال آثار را دارند، طبیعی است در این دوران که عصر رکود کتاب و کتابخوانی است، هیچ ناشر معتبر و گرانقدری نتواند بیش از آنچه این شرایط میطلبد، با امکانات موجود کتابی را عرضه یا توزیع کند.
بنابراین، روشن است کتابهای شعر و انواع ادبی دیگر در تیراژ محدود آن هم در دوره زمانی حداقل یک سال قابل عرضه است و این نشر، برای آن دسته از شاعران که تیراژ خاص در نظر دارند، بیش از تعداد معینی از آثارشان را نمیتواند نگهداری یا عرضه کند و این موضوع، شرایط ذاتی عرضه کتاب در زمانه ماست. ما نیز از این وضع نگران و متاسفیم؛ اما جز همین امکان و فراهم کردن فرصت معرفی و عرضه در این تیراژ کاری نمیشود کرد. تمامی شاعران محترم میتوانند از طریق مراکز رسمی پخش این انتشارات درخصوص راستی و درستی این موضوع تحقیق کنند. مراکز پخش: ققنوس، پیام امروز، صدای معاصر، کتابآوران، فرهنگ، آثار، جاوید، بوتیمار. علاوه برآن باید یادآور شویم در این میان در خصوص ارسال آثار شاعران به نمایشگاههای استانی، در مواردی مشاهده شده عناوینی به صورت غیر عمد ازقلم افتاد و ارسال نشدهاند، که همینجا از مولفان این آثار عذرخواهی میکنیم.
سه- در شرایطی که سرمایهگذاری در حوزه نشر کتاب، به خصوص آثاری که جنبه عامهپسندانه ندارند، در فروش و برگشت سرمایه برای ناشران بخش خصوصی که از حمایتهای خاص بهره نمیبرند سخت و گاه ناممکن است. انتشارات بوتیمار در طول سال حداقل پنجاه میلیون تومان از محل درآمدهای شخصی، برای انتشار شعر شاعران با اولویت شاعران صاحب عنوان، کسوت و شهرت و همچنین شاعران جوان مستعد در قالب مشارکت و سرمایهگذاری هزینه میکند وهماکنون جمع این مبلغ برای سه سال گذشته نزدیک به صد و پنجاه میلیون تومان شده که کمتر از یک سوم آن به انتشارات بازگشته است. این سرمایهگذاری جهت نشر نزدیک به 60 عنوان کتاب با عنوان سرمایهگذار با پرداخت حقالتالیف و 35 عنوان به صورت مشارکت طی سه سال بوده و در مجموع به جهت حمایت ازشاعران دیگر که امکان سرمایهگذاری در نشر آثارشان نبوده، تنها به گرفتن هزینههای نشر، معرفی و توزیع بسنده کرده و هزینههای نگهداری را نیز که چیزی کم از هزینه نشر در شرایط فعلی ندارد برعهده گرفته است. انتشارات بوتیمار، در دوره اول و دوم طی چهارسال گذشته در مجموع 217 عنوان کتاب شعر منتشر کرده که به صورت متوسط در سال اول فعالیت 30 عنوان و درسالهای بعد بین 50 تا 70 عنوان بوده است. این آمار از طریق «خانه کتاب» و سامانه «کتابخانه ملی» قابل مشاهده است. در مجموع از میان آثاری که با سرمایه مولف انتشار یافتهاند، در چهارسال گذشته مبلغ دویست و چهل میلیون از مولفان دریافت شده که از آن مبلغ سی میلیون سود خالص نشر بوده که میانگین سالیانه کمتر از هشت میلیون بوده است.
با درنظر گرفتن اینکه هزینه اجاره محل، آب، برق، تلفن و حقوق کارکنان این نشر در سال نزدیک به 7 برابر مبلغ یاد شده میباشد، روشن است این انتشارات چه میزان از محل انتشار شعر کسب درآمد کرده؛ اما به گواهی دوستان و آشنایان نزدیک و بدون غرض و با کار انتشارات بوتیمار، این نشراز محل چاپ آثار دیگر و بعضی آثار فروش رفته و همچنین انتشار کتابهای شرکتهای صنعتی و تبلیغات، بخشی از درآمدهای خود را کسب کرده و باقی نیزاز محل سرمایه شخصی همکاران نشر بوده است. در حال حاضر طبق تراز مالی چهارساله انتشارات، سی درصد تراز چرخش مالی نشر منفی است. البته ما امیدواریم بتوانیم با پشت سر گذاشتن این شرایط سخت، در آینده نزدیک وضع بهتری را تجربه کنیم.با این توضیح، روشن است نشر بوتیمار در برخورد با تقاضاهای مداوم و بسیارشاعران جوان در خصوص مساعدت در نشر آثارشان با سرمایه شخصی میتواند ازپذیرفتن آثار ایشان پرهیز کند و در بسیاری موارد حداقل طی یک سال گذشته،این مورد متاسفانه به دلیل محدودیتها و مشکلات رخ داده و در موارد دیگربنا به کیفیت اثر یا پیشنهاد فردی محترم، اثری پذیرفته شده و در حد توان در خصوص چاپ، معرفی و توزیع آن تلاش شده است. این روند نیز با در نظرگرفتن شرایط نشر با سختگیری بیشتر در سال 95 به حداقل در خصوص پذیرش این آثار تداوم خواهد یافت. امید آنکه آینده نشر در ایران روشن باشد.
چهار- برای ما باعث سرافرازی و سربلندی بوده، در این سالها از میان آثارسرمایهگذاری شده توسط نشر و سرمایهگذاری شده توسط شاعران در جوایز ادبی خصوصی متعدد بیش از چهل درصد از کل پذیرفتهشدگان، امکان انتشار اثرشان را در همکاری با بوتیمار داشتهاند. هیچ خوشبختی در جهان ما بیش از این نیست که موفقیت و بازتاب عالی و برجسته اثر نویسندهای رخ دهد و به هراندازه مختصر یا بیشتر، شخص یا ناشری در آن نقشی داشته باشد؛ اما باید خدمت تمامی شاعران محترم یادآور شویم جهت جوایز ادبی که الزام ارسال تنها توسط ناشر را ندارند، بیگمان باید خود اقدام نمایند و تنها در صورتی که امکان ارسال شخصی به هر دلیل برای ایشان فراهم نیست با نشر جهت ارسال اثرشان مکاتبه رسمی کنند. این مهم با توجه به داوطلبانه بودن ارسال آثار توسط نشر به این جوایز و عدم الزام رسمی و قراردادی، روشن و واضح است.
مدیریت انتشارات بوتیمار آذر 94»
انتهای پیام/