فعال‌سازی مکانیسم ماشه برجام را نابود می‌کند/لزوم پرداخت غرامت به ایران در صورت بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری آنا، دیوید موریسون، نویسنده آمریکایی در یادداشت اخیر خود نوشت بازگشت تحریم‌های سازمان ملل موجب از دست رفتن کامل توازن تعهدات در برجام می‌شود، توازنی که پیش‌تر با خروج یک‌جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای به شدت آسیب دیده بود.

موریسون که در دهه 2000 مقالات بسیاری در خصوص تهاجم آمریکا به عراق نوشت و سال 2013 نیز کتاب «چرا غرب در خصوص ایران هسته‌ای اشتباه می‌کند» را نگاشت، در یادداشتی که در پایگاه «میدل ایست آی» منتشر شده، تصریح کرد که بهتر است دولت بایدن به خاطر میلیاردها دلار خسارتی که جنگ اقتصادی آمریکا به ایران زده نیز غرامت پرداخت کند.

بیشتر بخوانید:

شورای امنیت درخواست آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه را رد کرد

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی: آمریکا هیچ شانسی برای فعال کردن مکانیسم ماشه ندارد

خلاصه‌ای از این یادداشت به شرح زیر است:

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا سال 2018 اولتیماتومی به ایران داد و 12 درخواست مطرح کرد تا واشنگتن کمپین «فشار حداکثری» ضد ایران را متوقف کند. با گذشت دو سال، هیچ‌یک از این شروط محقق نشده و به‌سختی می‌توان سیاست دولت ترامپ را موفقیت‌آمیز ارزیابی کرد.

بر اساس برجام، تحریم تسلیحاتی ایران توسط سازمان ملل روز 18 اکتبر برداشته خواهد شد، درست دو هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا. بنابراین دور از انتظار نبود که دولت آمریکا از هیچ تلاشی برای جلوگیری از این اتفاق فروگذار نکند.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در مقر سازمان ملل

واشنگتن پس از ناکامی در تصویب قطعنامه پیشنهادی خود در سازمان ملل به منظور تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، تصمیم گرفته است که از مکانیسم موسوم به «ماشه» استفاده کند تا تمام تحریم‌هایی که براساس قطعنامه 2231 سازمان ملل لغو شدند را باز گرداند.

در صورت بازگشت تحریم‌ها، ایران نه‌تنها از معاملات تسلیحاتی منع خواهد شد، بلکه باید غنی‌سازی اورانیوم را نیز متوقف کند.

با گذشت ماه‌ها از بازگشت تحریم‌ها، سه عضو اروپایی برجام اثبات کرده‌اند که کمکی به ایران نخواهند کرد.

بقیه اعضای برجام و نیز 13 عضو از 15 عضو شورای امنیت معتقدند آمریکا به دلیل خروج از برجام دیگر امکان فعال‌سازی مکانیسم ماشه را ندارد. مشخص نیست آیا 13 مخالف آمریکا در شورای امنیت می‌توانند جلوی آمریکا را بگیرند و مانع پیشرفت مکانیسم ماشه شوند. اما اگر درخواست اجرای مکانیسم ماشه در شورای امنیت مطرح شود، تنها مخالفت یکی از اعضا با استمرار لغو تحریم‌های سازمان ملل کافی خواهد بود تا تمام تحریم‌ها بازگردند.

ابهام قانونی

اگر آمریکا نهایتاً بتواند با دادن رأی منفی تحریم‌ها را بازگرداند، با سناریویی مواجه خواهیم شد که در آن تحریم‌ها طی فرآیندی قانونی بازگشته‌اند، اما 13 عضو شورای امنیت بازگشت تحریم‌ها را غیرمجاز می‌دانند.

مشخص نیست اختلاف طرفین در این سناریو چگونه حل خواهد شد.

اما در صورت موفقیت نهایی آمریکا، توازن تعهدات اعضای برجام به طور کامل از بین خواهد رفت، توازنی که پیش‌تر در نتیجه خروج آمریکا از برجام آسیب‌دیده بود.

پس از خروج آمریکا از برجام، ایران به اجرای تعهدات خود ادامه داد و چشم به آلمان، فرانسه و بریتانیا دوخت تا از او حمایت سیاسی به عمل آورده و در مقابله با تحریم‌ها کمک کنند.

اما این اتفاق رخ نداد. اروپایی‌ها گرچه از لحاظ نظری موافق حفظ برجام هستند، اما با تکرار ادعای آمریکا مبنی بر اینکه برجام شامل تمام مشکلات با ایران نمی‌شود و باید اصلاح شود، عملاً اقدامات آمریکا را توجیه کرده‌اند.

اروپایی‌ها همچنین هیچ کمکی به گسترش تجارت ایران با جهان خارج نکرده‌ و حتی برای جلوگیری از کاهش تجارت خود با ایران نیز تلاش خاصی نکرده‌اند.

بایدن غرامت بدهد

با گذشت ماه‌ها از بازگشت تحریم‌ها، سه عضو اروپایی برجام اثبات کرده‌اند که کمکی به ایران نخواهند کرد. در این شرایط ایران تصمیم گرفته به‌صورت تدریجی بعضی محدودیت‌های وضع‌شده در برجام را کنار بگذارد.

قرار بود ایران در ازای این محدودیت‌ها شاهد لغو تمام تحریم‌های هسته‌ای باشد؛ اما تحریم‌ها لغو نشدند. در نتیجه موضع ایران قابل درک است.

براساس برجام، تحریم تسلیحاتی ایران توسط سازمان ملل روز 18 اکتبر برداشته خواهد شد، درست دو هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا. بنابراین دور از انتظار نبود که دولت آمریکا از هیچ تلاشی برای جلوگیری از این اتفاق فروگذار نکند.

این احتمال وجود دارد که با پیروزی جو بایدن در انتخابات ماه نوامبر، برجام طبق وعده‌ای که دموکرات‌ها داده‌اند، احیا شود. در این صورت دولت بایدن باید تحریم‌ها را لغو کند و در صورت اجراشدن مکانیسم ماشه، قطعنامه دیگری در شورای امنیت برای رفع مجدد تحریم‌ها طرح کند.

البته در این صورت بهتر است دولت بایدن به خاطر میلیاردها دلار خسارتی که جنگ اقتصادی آمریکا به ایران زده نیز غرامت پرداخت کند. باید منتظر ماند و دید سرنوشت مکانیسم ماشه به کجا می‌رسد.

انتهای پیام/4106/4153/پ